پاینده ایران

ما در تاریخ ایران نه «چهارشنبۀ* آخر سال» داشته‌ایم، نه «روز طبیعت»؛ آنچه از گذشته‌های دور داشته‌ایم و امروز هم داریم «چهارشنبه‌سوری» و «سیزده‌به‌در» نام دارد. اصطلاح‌های مزدورهای بی‌وطن را تکرار نکنیم.

*«سه‌شنبۀ آخر سال» درست است.

(فرهاد قربان‌زاده)

#چهارشنبه_سوری
#نوروز


۲۸ اسفند ۱۴۰۳

@paniranist_party

پاینده ایران

توای تاق بشکسته‌ی ارجمند ، که خود یادگاری زدیروز ما
بمان تا به فردای پیروز ما


نوروز یادگار پرارج نیاکان ، شراره‌ی فروزان فرهنگ ایران‌زمین، نشانی ز روزگاران یگانگی و سرفرازی ایرانیان بر همه ایرانیان پرسرور باد.

پاینده ایران
دکتر سهراب اعظم زنگنه
دبیرکل

#نوروز
#ایران

۲۹ اسفند ۱۴۰۳

@paniranist_party

پاینده ایران

نوروز

بخشی از پیام شادباش رئیس جمهور آمریکا به مناسبت نوروز: «... نوروز برای پارسی‌ها جشن شادی به شمار می‌رود که لحظه‌ی برابری اعتدال بهار و تحویل سال است. پارسی‌ها با فرهنگ پر جنب و جوش و استعدادهای استثنایی خود در زمینه‌هایی مانند ریاضی، علوم، حقوق، فناوری، و هنر، کمک‌های اساسی زیادی برای جامعه انجام می دهند. من به نمایندگی از ایالات متحده آمریکا، صمیمانه‌ترین تبریکات خود را برای یک عید شادی آور تقدیم می نمایم.

نوروز پیروز!"

در کلیپ تهیه‌شده توسط یونسکو برای نوروز، نامی از ایران / پارس که خاستگاه نوروز است دیده نمی‌شود!

سیاستمداران درک درست‌تری از مناسبات جهانی، روابط بین ملت‌ها و تاریخ دارند تا نهادهای فرهنگی تسخیرشده.

#نوروز

۲۹ اسفند ۱۴۰۳

@paniranist_party

پاینده ایران

نوروز و عثمانی

«نوروز همانند بسیاری از آیین‌ها و مراسم ایرانی رایج در میان سلجوقیان روم که رواج آن در دورۂ عثمانی نیز تداوم داشت، مورد توجه سلاطین عثمانی بود. این توجه تا بدان حد بود که با افزودن پسوندهایی نظیر سلطانی، همایون و خوارزمشاهی به نوروز، به نوعی آن را با عالی‌رتبه‌ترین مقام دربار مرتبط می‌ساختند. برگزاری پرشکوه نوروز در دربار عصر متقدم عثمانی سبب تأثیر گذاری آن بر بخش‌های مختلف درباری و پدید آمدن اصطلاحات مرتبط با نوروز شد. برای نمونه در ادبیات، اشعار و قصائد نوروزیه، در موسیقی مقام نوروز، در داروسازی و طبابت معجون‌های نوروزیه؛ و در آداب درباری پیشکش‌های نوروزیه به چشم می‌خورد. در حکومت عثمانی رسم تبریک نوروز از جایگاه برجسته‌ای برخوردار بود و حکومت عثمانی همواره بر تبریک‌گویی نوروز تأکید داشت. عثمانیان برای تثبیت رســم تبریک‌گویی نوروز حتی دست به دامان شیوخ مذهبی شدند و فتواهایی از سوی آنان در ایــن زمینه گرفته شد. یکی از معروف‌ترین این فتواها متعلق به ابوالسعود افندی، شیخ الاسلام معروف دورۀ سلیم اول، سلیمان قانونی و سلیم دوم بود مبنی بر اینکه:
نوروز مجوسی نیست، نوروز سلطانی است»

از همین روست که در دوره بایزید دوم (حک: ۸۸۶- ۹۱۸ ق.) تبریکِ‌نامه‌ای از سوی مادرش - گلبهار والده سلطان - به مناسبت نوروز برای او ارسال شد.
   یکی از مهمترین بخش‌های مراسم نوروزی دربار عثمانی در عصر متقدم، تقديم معجون نوروزیه بود.»

(د. طاهر بابایی، جایگاه نوروز در تشکیلات حکومتی عثمانی(عصر متقدم)، از کانال تلگرامی تراث)

#نوروز
#ایران

۲۹ اسفند ۱۴۰۳

@paniranist_party

پاینده ایران

نوروز در عصر عباسی

«جشن‌های مردمان عصر عباسی منحصر در اعیاد دینی مانند فطر و قربان نبود و بلکه ایامی چون جمعه، کل ماه رمضان، نوروز و... را نیز در بر می‌گرفت. این جشن‌ها البته در دربار عباسیان نیز نمود ویژه‌ای داشت که مورد توجه مورخان آن دوران قرار گرفته است.
اما نوروز در عصر عباسی تا ۶ روز جشن گرفته می‌شد که روز ششم را "نوروز اکبر" می‌خواندند. مردم در اولین روز نوروز (یکم فروردین) زودتر از خانه بیرون می‌زدند، به سمت چاه‌های آب می‌رفتند و به سر و روی همدیگر آب می‌پاشیدند. نوروز خاصه در زمان متوکل عباسی (خلیفه‌ی ضد معتزله و شیعه و اهل رأی) جشن گرفته می‌شد. متوکل در ایام نوروز ۵ میلیون درهمِ رنگی ضرب می‌کرد و آن را بر سر کارگزارانش می‌ریخت. همچنین هنرپیشگان نقابدار (اصحاب السماجة) در جشن متوکل حاضر می‌شدند و خلیفه سکه و گل رز بر سر آن‌ها می‌ریخت. در این ایام مردم شیرینی‌های مختلف می‌پختند و به هم تعارف می‌کردند. نیز یکی از رسوم مهم نوروز عصر عباسی، هدیه دادن و هدیه گرفتن بود. البته رواج این رسم در در دارالامارة و دارالخلافة به دوران حتی پیش از امویان برمی‌گشت که مجددا در دوره‌ی یزید دوم احیا شد. متوکل عباسی از صبح ایام نوروز تا وقت نماز ظهر بر تخت می‌نشست و هدایای مقامات و دیگران را تحویل می‌گرفت. مردم در نوروز عصر عباسی خانه‌ها و منازل خود را سفیدکاری می‌کردند؛ در آن ۶ روز در خیابان‌ها جمع شده و آتش روشن می‌کردند که البته ابن حوقل می‌گوید که در منطقه‌ی جبال (عراق عجم) ۷ روز را جشن می‌گرفتند.»

(از کانال تلگرامی عدنان فلاحی، منبع: گزارش‌های محمد مناصر احسن از تواریخ اجتماعی عصر عباسی)

#نوروز
#ایران
#ایران_بزرگ_فرهتگی

۲۹ اسفند ۱۴۰۳

@paniranist_party

پاینده ایران

‌داستانِ «حاجی فیروز»

از زبان محمد بیانی، دکترای ادبیات حماسی از دانشگاه فردوسی مشهد.

#حاجی_فیروز
#نوروز
#ایران
#ایران_بزرگ_فرهتگی

۲۹ اسفند ۱۴۰۳

@paniranist_party

پاینده ایران

جشن‌های باشکوه نوروزی

امسال مردم ایران نوروز را به‌گونه‌ای ابتکاری و با شکوه و عشق برگزار کردند.
کارناوال‌های شادی در خیابان‌ها به راه افتاد و در شهرهای شمال غرب کشور که آماج تیرهای زهرآگین فرقه‌گرایی است گردهمایی های عظیم جشن نوروزی فراهم آمد.
در حافظیه شیراز، آرامگاه خیام، فردوسی و پاسارگاد مردم بسیاری گردامدند و با خواندن سرودهای ملی نوروز را گرامی داشتند.

نوروز بزرگترین جشن ملی ایرانیان است و هیچ قدرتی در ۲۵۰۰ سال گذشته قادر به توقف آن نبوده است.

#پاینده_ایران
#نوروز

۳۰ اسفند ۱۴۰۳

@paniranist_party

پاینده ایران

نمایی دیگر از خروش ایرانیان در برگزاری جشن نوروز.
تا ایران بماند.

#نوروز
#ایران

۱ فروردین ۱۴۰۴

@paniranist_party

پاینده ایران

هفت‌سین در تخت جمشید
تا ایران بماند.

#نوروز
#ایران

۱ فروردین ۱۴۰۴

@paniranist_party

پاینده ایران

معیار اندازه‌گیری تعهد ایرانیان به نوروز، یا ملاک برگزاری نوروز، شادی‌های بی‌پایان مردم در خانه‌ها و در کنار سفره‌های هفت‌سین، و همایش‌های شورانگیز آنان در مکان‌هایی است که نماد تاریخ باستانی ایران‌زمین یا محفل عاشقان به این آب و خاک است.

چیدن یا نچیدن سفره هفت‌سین، گفتن یا نگفتن شادباش نوروزی از سوی حکام، که در حال گذر هستند، برای مقابله با خواست مردم که به روشنی در گردهمایی‌های نوروزی فریاد زده شد تاثیری در اراده مردم و مسئولیت آنان نسبت به برگزاری و انتقال فرهنگ و تمدن ایرانی ندارد. عشق به نوروز و فرهنگ والای تمدن ایرانی بیش از ۲۵۰۰ سال است که نسل‌به‌نسل همراه با تعهد و مسئولیت منتقل می‌شود.
جامعه آگاه ایرانی اکنون خود را برای حرکتی بزرگ به سوی برپایی دولت ملی و ورود به سحرگاه بزرگی و سرفرازی ایران آماده می‌کند.

ایران سرفراز در جهان، جهان به ایران سرافراز

#نوروز
#ایران

۱ فروردین ۱۴۰۴

@paniranist_party

پاینده ایران

نوروز ترکی!

در سایه ترک‌فعل حکام ایرانی در بزرگداشت عید نوروز و امتناع از نشان دادن هرگونه حرکتی که رسماً حاکی از رضایت حاکمیت نسبت به شور مردم ایران نسبت به یادگار تاریخ تمدن ایران باشد، اکنون اردوغان که پایه‌های تخت سلطنتش به لرزه درآمده است می‌گوید نوروز باید به عنوان یک جشن ترکی اعلام و آن روز تعطیل شود! حبذا!

گرچه آتاتورک در جهت تقویت ناسیونالیسم ترکی با جشن نوروز مخالف بود ولی خلف وی اینک به نوروز علاقه پیدا کرده و وقوع آن را همراه با برپایی آتش شادباش می‌گوید. نوروز همواره در دربار عثمانی و پس از آن از سوی مردم ترکیه به‌ویژه کردها جشن گرفته شده است ولی اردوغان برای تثبیت جمهوری خود و فاصله گرفتن از اسلام‌گرایی واقعی به آیین‌های ایرانی متوسل شده است.

این که پرچم نوروز در کشورهای بسیاری به اهتزاز دربیاید نشانه صلابت فرهنگ و تمدن ایرانی و توسعه روزافزون آن است به‌گونه‌ای که حتی سلطان هم برای ثبات خود بخواهد به تیرک نوروز تکیه دهد. بدا به حال دیگر سلطان‌ها که با از دست دادن تکیه‌گاه فرهنگی خویش ستون خیمه خود را فرو‌می‌افکنند.

حاکمیت ملی درفش نوروز را به نام نامی ایران بزرگ در سپهر سیاسی و خاک معطر کشورهای وارث تمدن ایرانی به اهتزاز درخواهد آورد. چنین باد.

۲ فروردین ۱۴۰۴

#نوروز
#ایران_بزرگ_فرهتگی
#ایران_بزرگ_آرمان_بزرگ_می‌خواهد

@paniranist_party

پاینده ایران

#نوروز

۲ فروردین ۱۴۰۳

@paniranist_partt

پاینده ایران

سیمرغ ایران

شوق روزافزون ایرانیان در گرامیداشت ‎#نوروز نشان از آن دارد که ‎#امر_ایرانی به آستانه در رسیده؛ چشم براهِ دق‌البابش باشیم که سایه ‎#سیمرغ_ایران بر فلات ایران گسترانده شده. سیمرغ نماد ملکوت است و واصل #لاهوت و #ناسوت صفیر سیمرغ را دریابیم که #سیمرغ آغاز است و پایان، خود ایران!

اگر توماس هابز چهار سده پیش از این از #لویاتان سخن به میان آورد٬ ایران زمین اما ‎#سیمرغ کهنی است که دستیابی بدان—به خوانشی منسجم از خویشتنِ ایران— با تدقیق در تاریخ و جغرافیای ایران امکان‌پذیر است؛ خوانشی که نشان می‌دهد ایران٬ ورای سیستم‌های حاکم، دارای ویژگی‌هاییست دیرپا و ماندگار.

(آرش رئیسی نژاد)

#نوروز
#سیمرغ
#ایران

۲ فروردین ۱۴۰۴

@paniranist_party

پاینده ایران

برگزاری آیین نوروز در تاجیکستان

#نوروز
#ایران_بزرگ_فرهتگی

۲ فروردین ۱۴۰۴

@paniranist_party

پاینده ایران

‍ اردوغان و بازار نوروز

۱. دولت ترکیه جزو دولت‌های جدید، غیرطبیعی و «سیاست ساخت» محسوب می‌شود که موجودیتش مدیون یکی از معامله‌های سیاسی معاصر است و اقدامش در دست‌اندازی به میراث معنوی جوامع دیگر قابل درک است. بنیاد دولت‌های جدید بر مفهوم کمپانی (اونیورسیتاس) برقرار است. بر این اساس همه‌چیز به ارادهٔ هیئت‌مدیره و مدیرعامل استوار است که باید در هر بازار به‌صرفه‌ای سرمایه‌گذاری کند و آن‌گاه که بازی در آن بازار به‌صرفه نباشد می‌توان فروختش و در بحران‌ها هم رهایش کرد.

۲. دولت ترکیه سال‌هاست که به‌مثابه شرکت عمل می‌کند، امت‌گرایی اسلامی میراث عثمانی به‌صرفه نبود، به اروپاگرایی فروختش؛ نخریدند و به باشگاه اروپای مسیحی راهش ندادند. «برندش» را به پان‌ترکیسم و بعد از آن به آسیای مرکزی‌گرایی و نژادگرایی پان‌ترکیستی بدل کرده است. با اسرائیل هم‌جیب و هم‌حساب است و همزمان پا بر روی اخوان‌المسلمین گذاشته و در سودای امت عثمانی است. مهم این نیست که مذهب و نژاد در تعارض ذاتی‌اند و خلق ملل ترک و امت مومنان لایجتمعان‌اند، بلکه مهم این است که هر دو بازار خوبی برای خرید و فروش دارند. القصه این‌که ترکیه کشور نیست، کمپانی است! با منطق بازار همه‌چیز را تحلیل می‌کند و نوروز برایش آخرین بازار است.

۳. در اینجا کاری به تاریخ، زبان‌شناسی، باستان‌شناسی و روایت سندی نوروز و پیوستگی آن با ایرانشهر ندارم که برای اهل پژوهش روشن‌تر از آفتاب است و هر تلاشی برای جعل روایتی دیگر، مصداق بردن عِرض خود است؛ اما یادآوری این نکتهٔ سیاسی ضروری‌ست که نوروز به جهت اهمیتش در تاریک‌ترین دوران سیاسی ایران هم تعطیل‌بردار نبوده و بیش از هر نهاد ایرانی با اسلام سازگار شد و با روح ایرانی پیوندی گوهری یافته است و در جهان نیز جز با فرهنگ ایرانی قابل توضیح نیست. اکنون که دولت-شرکت ترکیه عزم بهره‌برداری ابزاری از بازار نوروز را دارد بد نیست حداقل به‌صورت رسمی محدودیت و ممنوعیت‌های برگزاری مراسمات نوروز در نظام قوانین و مقررات خودش را بردارد. نوروز تا همین چندسال پیش در قلمرو ترکیه ممنوع و نمادی از تهاجم فرهنگی ایرانی بوده؛ حالا چه شد که بخشی از میراث ملی ترکیه معرفی می‌شود؟
مردم‌شناسی ترکیه نشان می‌دهد که سال‌ها طول خواهد کشید که شهروندان ترکیه با نام و معنای نوروز آشنا شوند و تا آن‌روز ترکیه بازار و برند به‌صرفه‌تری را جایگزین نوروز ایرانی خواهد کرد و آنچه که باقی می‌ماند پرسش از هویت و کیستی دولت ترکیه است که هر روز مغشوش‌تر می‌شود. دولت ترکیه باید بداند که نوروز برند آرایشی نیست که قابل خرید و فروش یا مصرف نمایشی باشد و بعید نیست دولت‌های نوزاد را دچار بحران هویت مضاعف کند.

۴. نکتهٔ آخر این‌که حرمت امامزاده با متولی است. جامعهٔ ایرانی توجهش به نوروز بیش از گذشته شده است و اکنون بیش از گذشته به‌مثابه تکیه‌گاه هویتی بدان می‌نگرد اما سیاست فرهنگی رسمی نگاهش به نوروز و میراث ملی «أكل ميتة» است و تا این رویکرد اصلاح نشود هر سرنتراشیده‌ای می‌تواند مدعی قلندری‌اش شود.

(از کانال تلگرامی ایران‌شناسی دانشگاه تهران، دکتر حبیب‌الله فاضلی کرمانشاهی
عضو هیئت‌علمی علوم سیاسی دانشگاه تهران)

#ترکیه_۱۰۰ساله
#نوروز
#حاکمیت_ملی

۲ فروردین ۱۴۰۴

@paniranist_party

پاینده ایران

پیام نوروزی دکتر علیرضا قیامتی، استاد دانشگاه فردوسی.

#نوروز

۳ فروردین ۱۴۰۴

@paniranist_party

پاینده ایران

‍ چرا نباید امسال را «سال مار» بنامیم؟

«حتما شنیده‌اید که برخی می‌گویند امسال، سال مار است.
آیا می‌دانید علت این نامگذاری چیست و چرا بهتر است از آن صرف‌نظر کرد؟

گذاشتن نام حیوانات روی سال به روش اخترشناسی و طالع‌بینی مغولی ارتباط دارد. در گاه‌شماری مغولی (ختای و اویغور) هر سال را به نام حیوانی نام می‌نهند و این نام‌ها به صورت دوره‌ای در هر ١٢ سال با ترتیب ثابت تکرار می‌شود: موش، گاو، پلنگ (ببر)، خرگوش(گربه)، نهنگ (اژدها) مار، اسب، گوسفند(بز)، ميمون، مرغ، سگ، و خوک.

  پس‌ از حمله مغول به‌ ايران، استفاده‌ از گاه‌شماري‌ دوازده‌‌حيوانی، كه‌ خاستگاه آن مناطق خَتای و اويغور چین است در ایران متداول شد. اویغورها مردم ساکن شمال غرب چین هستند که در ایالت خودگردان سین کیانگ (اویغورستان) زندگی می‌کنند و ختای ولایتی تاریخی از بخش‌های شمالی و شمال‌غربی چین ‌است. مغولان‌ گاه‌شماری دوازده‌‌حيواني‌ را با خود به‌ سرزمين‌های تصرف‌شده‌ بردند و اين‌ گاه‌شماری در این سرزمين‌ها‌ شكل‌هاي‌ مختلف‌ به‌ خود گرفت‌.

در نخستین روزهای سال ۱۳۰۴ خورشیدی، نمایندگان پنجمین دوره مجلس شورای ملی‌، گاه‌شماری خورشیدی کنونی ایران را تصویب کردند. در یکی از بندهای این قانون، استفاده از گاه‌شماری دوازده حیوانی (خَتای و اویغور) منع و منسوخ شد. در آن مصوبه آمده بود: «ترتیب سال‌شماری ختا و ایغور که در تقویم‌های سابق معمول بوده از تاریخ تصویب این قانون منسوخ خواهد بود.» 

با این که استفاده از نمادهای گاهشماری دوازده حیوانی در تقویم ایرانی وجاهت قانونی ندارد اما هنوز هم در تقویم‌هایی که با مجوز دولتی در کشور منتشر می‌شوند و همچنین در رسانه‌ها از این نمادهای مغولی استفاده می‌شود و مردم نیز ندانسته آن‌ها را به کار می‌گیرند و بر پایه خرافات، با توجه به حیوانی که نامش را بر روی سال گذاشته‌اند به آن سال و زایش‌یافتگان در آن سال برخی ویِژگی‌های اخلاقی را نسبت می‌دهند.

بی‌گمان این باورها و خرافات که خوراک خوبی برای کتاب‌های طالع‌بینی است، نه تنها هیچ نزدیکی و نسبتی با فرهنگ ایرانی ندارد بلکه یادآور دوران سلطه مغول بر ایران زمین است و شایسته فرهنگ ایران زمین نیست.

پیشنهاد می‌کنم به جای نظام دوازده حیوانی مغولی، هر سال را به نام یکی از گونه‌های جانوری در حال انقراض کشورمان نامگذاری کنیم تا همگان به شناخت بیشتری برای پاسداشت این گنجینه‌های ارزشمند طبیعی دست یابند.»

(از کانال تلگرامی شاهین سپنتا)

#نوروز

۵ فروردین ۱۴۰۴

@paniranist_party

پاینده ایران

مگر نمی‌دانی امروز نوروز است؟!

«... از دور که شهر پیدا شد، دود و آتش بود که از شهر زبانه همی‌کِشید. به شهر که رسیدم، کُشته بود که بر جای‌جای شهر، فتاده بود. زنان و‌ مردان و کودکان. مهاجمان حتی بر حیوانات رحم نکرده، آن‌ها را نیز کشته بودند.

ناگاه از برزنی صدای بَربَط (تار) شنیدیم. به کوی وارد شدیم و مَردی را در حال بَربَط‌نوازی و #رقص دیدیم.

گفتیم: «ای مَرد! این چه حال است؟»

با چشمانی گریان و حالی پریشان گفت: «سپاهیان مسلمان بر نیمروز (سیستان) تاخته و یزیدابن‌مهلب دستور کُشتارِ همگان داد و کشتند و سوختند. من به همراه اندکی از مردم، بیرون از شهر بودیم و پس از رفتن آنان بازآمدیم.»

حیرت‌زده گفتیم: «پس این #نواختن و #رقص از برای چیست؟»

گفت: «مگر نمیدانید که امروز، #نوروز است؟»

(از کتاب #تاریخ_سیستان، که ١٠٠٠ سال پیش نوشته شده است، و در باره یکی از ایرانی‌کُشی‌های اعراب مهاجم است)

#ایران

۶ فروردین ۱۴۰۴

@paniranist_party

پاینده ایران

#کوروش_بزرگ
#ذوالقرنین
#نوروز

۷ فروردین ۱۴۰۴

@paniranist_party

پاینده ایران

پیام اشکان زارع،؛ نویسنده، مترجم و روزنامه‌نگار حوزه تاریخ و اندیشه در کانال تلگرامی وی عیناً به شرح زیر نقل می‌شود:

«نوروز چکیده فرهنگ ایرانی است؛ فرهنگی که از سوی مهاجمان به ایران، چه دشمنان درونی و چه ایران‌ستیزان بیرونی مورد هجمه و مصادره است. در بی‌التفاتی به ایران از سوی حکمرانان فعلی هر کسی بخشی از خاک و فرهنگ ما ملت ایران را طلب می‌کند. نوروز خاک و فرهنگ ماست که ارتجاع قومی به سرکردگی اردوغان به آن چشم دوخته است. مستند «جمشیدی» که گزارش سفر یک روزه به تخت جمشید در نوروز امسال است سعی کرده به نوروز جمشیدی توجه کند. این مستند کوتاه فردا در کانال یوتیوب تأملات با اشکان زارع منتشر خواهد شد. #پاینده_ایران #ایرانشهر #اشکان_زارع #ملت #نوروز »

۱۲ فروردین ۱۴۰۴

@paniranist_party