‍‍ ‍‍ برآی ای صبح مشتاقان اگر هنگام روز آمد / که بگرفت این شب یلدا ملال از ماه و پروینم

شب یلدا که از غروب سی آذر آغاز می شود و با طلوع آفتاب اول دی پایان می یابد، طولانی ترین شب سال است. همان شبی که از ایران باستان تاکنون شب زایش خورشید، شب زایش مهر و دوستی بوده است.
طبق روایت و افسانه های کهن، اول دی ماه آغاز چله بزرگ زمستان هم هست. به همین دلیل از قدیم شب یلدا را شب چله هم نامیده اند.
شب یلدا در ایران رسم و رسومی دارد که از دیرباز بر حسب شرایط تاریخی و اقتصادی مردم بر آن افزوده یا کاسته شده است. در این تغییرات آنچه به جا مانده و هنوز از مهم ترین آن هاست، دورهمی اعضای خانواده در کنار بزرگان فامیل است.
تهیه و تدارک برای شب یلدا در برخی از نقاط ایران گاه از اواسط تابستان آغاز می شده، همچون ترشی انداختن در پایان تابستان. در پاره ای دیگر از نواحی ایران، بسته به کارهایی که می خواستند انجام دهند، از پیش تدارک می دیدند: خشک کردن میوه ها، تهیه کشمش و شیره انگور و جمع آوری و نگهداری انواع مغزها مانند گردو، بادام، پسته. همچنین رسم خانه تکانی، شبیه خانه تکانی سال نو در آغاز بهار نیز در برخی از نقاط متداول بوده است.
سفره شب یلدا با خوراکی های الوانی مانند هندوانه و انار تزیین می شود و با میوه های خشک و آجیل و شیرینی طعم می گیرد. همه این ها به بهانه آماده شدن و تدارک توشه ای برای طی کردن زمستان و رسیدن به روشنایی خورشید بهار بوده است.

#شب_یلدا #یلدا #زمستان

http://fahameh.com

http://www.instagram.com/fahameh.co

@fahameh_co

‍‍ ‍‍ تصویر شب یلدا در ذهن من و شما، بسیار بهم شبیه است, یک کرسی که افراد خانواده از پدر بزرگ و مادر بزرگ تا نوه ها دور آن نشسته اند. روی کرسی هم پر است از خوردنی های جور و واجور.
کرسی یکی از ویژگی های شب یلدا در بیش تر نقاط ایران به ویژه در بخش های سردسیر بوده است. ایرانیان با گذاردن منقلی که داخل آن ذغال بود در زیر چهارپایه ی ویژه چوبی که کرسی نامیده می شد و رفتن به زیر آن، گرم می شدند. یکی از پژوهشگران نوشته است استفاده از کرسی برای گرمایش خانه و دور کرسی نشینی، معمولا از شب یلدا، نخستین شب زمستان شروع می شد و تا پایان چله بزرگ و در برخی مناطق تا پایان چله کوچک ادامه می یافت.
اما این تصویر کم کم رنگ باخته و امروزه در کمتر جایی از ایران شب یلدا به چنین شکلی برگزار می شود.
تفال به حافظ، از دیگر مراسمی به شمار می آید که در شب یلدا انجام می شده است و به ویژه در شیراز آداب ویژه ای داشته است.
هندوانه خوری شب یلدا هم پدیده ای است که دست کم از دوره قاجار می توان حضور آن را در میان خانواده های ایرانی دید. هندوانه یادآور گرمای تابستان و حرارت است. باور عامیانه بر این بوده، اگر مقداری هندوانه در شب یلدا بخورید، در سراسر زمستان طولانی، سرما و بیماری بر شما غلبه نخواهد کرد.
در اعصار قدیم بومیان ایران معتقد بودند که روح باروری و برکت در درختان گوناگون منجمله درخت انار زندگی می کند و دانه های زیاد انار و هندوانه را مظهر باروری و زایندگی می دانستند.

#شب_یلدا #یلدا #زمستان

http://fahameh.com

http://www.instagram.com/fahameh.co

@fahameh_co

#کرونا_ویروس #کووید19 #آموزش_کرونا #مسئولیت_اجتماعی

🔻#بایدها_نبایدها:شب یلدا

⚠️تله جدید کرونا⚠️

دکتر حریرچی: شب یلدا را به سال بعد موکول کنید.

fahameh.com

🚩http://www.instagram.com/fahameh.co

🆔@fahameh_co

#فهامه #حامی_سلامتی #کرونا_را_جدی_بگیریم #شب_یلدا

#کرونا_ویروس #کووید19 #آموزش_کرونا #مسئولیت_اجتماعی

🔻#بایدها_نبایدها: بمب کرونایی شبِ یلدا...

🔸حضور در میهمانی ها و دورهمی های خانوادگی در این شب می‌تواند باعث شود باری دیگر کرونا فرصت رخ نمایی پیدا کند؛ البته این بار در بدن پدربزرگان و مادربزرگ‌های فامیل!

🔹شب یلدا را می‌توان سال دیگر برگزار کرد اما اگر کسی از بینمان برود دیگر نمی‌شود سال‌های بعد از حضورش استفاده کنیم. شب یلدا در کنار خانواده خود بنشینید و از آن شب لذت ببرید.

🔸امسال در شرایط شیوع ویروس کرونا و خطرهای جدی در پی افزایش آمار ابتلا به بیماری کووید ۱۹ نیاز است که با پرهیز از دورهمی و تجمعات خانوادگی، از راه دور به یاد هم باشیم و برای حفظ سلامتی یکدیگر بکوشیم تا این زمستان هم سپری شود.

🔗منبع ویدئو:@webda

✔️به امید آنکه انتشار این توصیه ها به سلامتی اطرافیانمان کمک نماید.

fahameh.com

🚩http://www.instagram.com/fahameh.co

🆔@fahameh_co

#فهامه #پیام_بهداشتی #شب_یلدا

‍ 🔻به بهانه آخرین شبِ یلدای قرن! (30 آذر 1400)

نظر به روی تو هر بامداد نوروزی‌ست
شب فراق تو هر شب که هست یلدایی‌ست (سعدی)

🔸شب چله یکی از سنت های #باستانی ما ایرانیان است که پس از گذشت چندین سال هنوز پابرجاست! ایرانیان بر این باور بودند که تاریکی، نماد اهریمن و روشنایی نمادی از خیر و نیکی است. به همین دلیل در آخرین شب #پاییز که تاریکی طولانی تر است، برای از بین رفتن اهریمن جشن می گرفتند. روزهای بعد از سی ام آذر طولانی تر می شود که به معنای پیروزی خورشید و نور بر تاریکی است.

🔹شاهنامه خوانی و فال حافظ گرفتن یکی از آئین های ایرانیان در این شب است. در شب چله بیش از هر زمان دیگری شعرهای حماسی شاهنامه و شعرهای عاشقانه حافظ خوانده می شود و با آرزویی در دل، تفال بر دیوان حافظ زده می شود.

⚠️با توجه به قطع نشدن قطعی چرخه انتقال #ویروس_کرونا و احتمال همه گیری مجدد با سویه های جدید این بیماری، پرهیز از دورهمی های #شب_یلدا بخصوص برای گروه های پُر خطر و رعایت اصول بهداشتی در جمع های خانوادگی از توصیه های جدی کارشناسان برای این مراسم محسوب می شود.


🌐fahameh.com

🚩http://www.instagram.com/fahameh.co

🆔@fahameh_co


#فهامه #یلدا1400 #دوستدار_فرهنگ #فرهنگ_و_هنر #یلدا_مبارک

🔻به بهانه ی گرامیداشت #شب_یلدا
(شب چله) 
 
🔹باد آسایش گیتی نزند بر دل ریش
صبح صادق ندمد تا شـب یلدا نرود...   ( #سعدی_شیرازی )
 
🔸یلدا واژه ای سریانی به معنای تولد است، که به زایش مهر تابان، پس از شبی طولانی اشاره دارد. ابوریحان بیرونی معتقد بود که یلدا به معنای "میلاد خورشید" است و هنوز هیچکس نمی‌داند که این واژه چگونه و از چه زمانی وارد زبان فارسی شده است.

🔹قدمت این شب دقیقاً مشخص نیست و گفته می‌شود که پیشینه ۷ هزار ساله دارد. آثار و ظروف به جای مانده از هزاران سال پیش نشان می‌دهد که این شب از ۷ هزار سال پیش نیز ،در میان ایرانی‌ها جشن گرفته می‌شد و شبی خاص تلقی می‌شد.شب یلدا از زمان داریوش یکم، یعنی حدود ۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح، در تقویم ما ایرانی‌ها ثبت شد و از آن زمان با شوق و اشتیاق زیادی این مراسم اجرا می‌شد.
 
🔸شب یلدا ۱۴۰۲ مثل تمامِ شب یلداهای دیگر، تنها حدود ۱دقیقه (یا کمتر) نسبت به دیگر شب‌های سال، طولانی‌تر است.

🔹ایرانیان امسال در "ماکو"طولانی‌ترین و در "چابهار" کوتاه‌ترین شب یلدا را تجربه می کنند.همچنین طول شب چله در تهران، ۱۴ ساعت و ۱۶ دقیقه خواهد بود.
 

#فهامه 
#فرهنگ_ایرانی 
#یلدامبارک