Таңғы тилек

Жобир ибн Абдуллоҳ розийаллоҳу анҳу ривоят этган ҳадисда Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламдан шундай нақл этилади: “Дарҳақиқат, Аллоҳ таоло ҳожи билан малоикалар ҳузурида фахрланиб: “Менинг бандаларимга қаранглар! Дунёнинг ҳамма еридан чанг-тўзонга беланиб Менинг ҳузуримга келишди. Сизларнинг гувоҳлигингизда айтурманки, Мен уларнинг гуноҳларидан ўтдим”, дейди”.

Имом Аҳмад “Муснад”ларида ривоят этганлар.

Аллоҳ таолодан узоқлаштирувчи, ҳалокатга олиб борувчи бахиллик дардининг давоси молни сарфу инфоқ қилишдир. Лекин баъзида бу сарф исроф даражасига ўтиб кетади. Натижада бахиллик касаллигидан халос бўламан деб киши исроф дардини орттиради. Мисол учун, тананинг совиб кетиши ҳароратни кўтариш билан муолажа қилинади. Аммо ҳароратни кўтариш ҳаддан ошса, бу ҳам касаллик. Аслида ҳарорат ва совуқлик ўртасида тенглик бўлиши лозим эди. Шунингдек, исроф ва бахиллик орасида ҳам мўътадилликни сақлаш керак. Токи бизга керак нуқта икки тарафдан бир хил узоқликда жой олсин.

Абу Ҳомид Ғаззолий

Абу Шурайҳ Хузоъийдан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Ким Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирган бўлса, қўшнисига яхшилик қилсин.
Ким Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирган бўлса, меҳмонига икром кўрсатсин.
Ким Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирган бўлса, яхши гап айтсин ёки жим турсин», дедилар».

«Одоблар хазинаси»дан

ШАЙТОНГА ЭРГАШГАН КИМГА ЎХШАЙДИ?

👉 "Қачон Қуръон ўқисанг, албатта, қувилган шайтон (васвасаси) дан Аллоҳ паноҳ беришини сўра!"

✅ Ким шайтоннинг ёмонлигидан паноҳ тилаб, Аллоҳга илтижо қилса, сўнг шайтонга эргашиб, гуноҳга кетса, бундай инсон кимга ўхшайди?

✅ Бундай инсон кўп ва катта миқдордаги мол-дунё билан сафарга чиққан одам каби. У ўз мол-мулкини заиф ва кучсиз қўриқчига топшириб, уни ҳимоя қилиш учун дунёдаги энг моҳир ўғриларни ёрдамга чақиргандек!

🔹Абу Ҳафс Насафий раҳимаҳуллоҳ.

Одамлар бир уламодан сўрабди:

- "Оилада эр билан хотин жанжаллашиб, хафа бўлиб қолса, қайси бири биринчи бўлиб узр сўраши керак"?
- Эркакми ёки аёлми?

Уламо бундай деб жавоб берибди:
- "Қайси бири Аллоҳ таолодан кўпроқ қўрқса, ўша биринчи бўлиб узр сўраши керак."

Қарз берган одам ҳар бир куни учун берган қарзининг миқдоридек садақанинг савобини олади!

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам: "Ким қийинчиликка учраган яқинига қарз берса, қарзни тўлаш вақти етгунча унга ҳар куни берган қарзининг миқдорида садақа берган кишининг савоби ёзилади. Агар у қарзни тўлайдиган вақт етганда, келишилган вақтни чўзишга рухсат берса, унда қарзни тўлагунча ҳар куни учун берган харажатидан икки баробар пулни садақа берганнинг савобини олади," - деган.

КЕРАКСИЗ ГАП ВА ИШЛАР ҲАҚИДА

Охират учун фойдаси тегмайдиган ҳар қандай амал беҳуда, фойдасиз иш ҳисобланади. Қуръон оятлари ва ҳадисларда беҳуда гап ва ишлардан сақланиш бўйича огоҳлантирилган ва тарғиб қилинган. Хусусан, Қуръонда ўзига фойда келтирадиган мўминнинг сифати бундай баён этилган:
"Улар беҳуда нарса (сўз ва иш) лардан юз ўгирувчилардир" (Мўминун, 3-оят).

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
"Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва саллам: "Одам мусулмонлигининг гўзаллиги унинг беҳуда ишлардан қочишида" дедилар." (Имом Термизий ривояти).

Шундай экан, мусулмон одам бефойда тортишув ва ишлардан доимо сақланиши лозим.

👉 "Енгил амаллар" китобидан

📖 Аллаҳ таала былай дейди: "Аллаҳтан қорқың! Аллаҳ сизлерге тәлим береди" (Бақара сүреси, 282-аят).

🤲

Аллоҳ сизга илм берадир

...

📖

Аллоҳ

таоло бундай марҳамат қилади:

"Аллоҳга тақво қилинг. Ва Аллоҳ сизга илм берадир"

(Бақара сураси, 282-оят).

💬

Уламолар айтадилар:

"Ким билган нарсасига амал қилса, Аллоҳ таоло уни билмаган нарсаларини билишга етказади".

💬

Ўтган солиҳлар бундай деганлар:

"Илм амални қўллаб-қувватлайди, олқишлайди, хурсанд бўлади. Агар унга ижобат қилса, (яъни, илмга амал қилинса) у қоим бўлади, қолади. Ундай бўлмаса, кетиб қолади".

🤲 ЯХШИ АМАЛ ҚИЛИШ ФИКРИ АЛЛОҲНИНГ “МЕҲМОНИ”ДИР

🗣 Ҳакимул уммат, Мавлоно Ашраф Али Таҳонавий қуддиса сирруҳ бундай дейдилар:

⏺“Қалбга, бирон яхши амални қилиб олайин, деган уй келиши сўфийлар истилоҳида “ворид” дейилади. Яъни, мен шу савоб ишни қилайин, намоз ўқиб олайин, таҳажжудга турайин, садақа берайин, биродаримга ёрдам қилайин, дўстимнинг ғамини кетказайин, деган каби ўйлар келишини “ворид” дейдилар.

⏺“Ворид” Аллоҳ таоло тарафидан келган меҳмондир. Агар сен бу меҳмонни бироз бўлса ҳам иззат қилсанг, меҳмоннавозлик кўрсатсанг, у ҳолда у яна келади. Қайси яхши амални қилиш фикри қалбингга келса, ўша заҳоти уни бажариш меҳмоннавозликдир. Агар сен бир мартта меҳмоннавозлик қилмасанг, у меҳмон жуда ҳурматга сазовор бўлгани сабабли ҳузуринга бошқа келмай қўяди. Унинг қайтиб келмай қолишидан паноҳ сўрагин. У меҳмон қайтиб келмай қолиши, дегани, энди қалбга яхши амал қилиш фикри келмайди деганидир. Аллоҳ таоло сақласин. Қалбга муҳр босилса, занг қопласа, ана ўшанда яхши амал қилиш фикри келмай қолади".

📚 “Насиҳатлар гулдастаси”дан.

Боқий неъмат фоний нарсалардан афзалдир

Орифлардан бири бундай деди: “Агар дунё тугайдиган олтин, охират эса завол топмайдиган сопол бўлса ҳам, охират дунёдан афзал бўлар эди. Ҳолбуки, дунё тугаб битувчи сопол ва охират эса битмас-туганмас олтиндир”.
Бу маънони Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг мана бу ҳадисларида ҳам ўқишимиз мумкин:
Ибн Мардуя Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: “Дунё ҳаёти мато (ўткинчи)дир. Унинг неъматлари орасида қарасанг, қувонтирадиган, (уйда) йўқлигингда ўзини ва молингни сақлайдиган солиҳа аёлдан яхшиси топилмайди” (Имом Суютий, “Ад-дуррул мансур”).

Тижорат тирикчилик ўтказиш учун ёки бойлик орттириш учун бўлади. Агар хайр ва ҳасанотни ўйламасдан, фақат бойлик тўплаш учун тижорат қилинса, бу савдо мақбул эмасдир. Зеро, фақат моддият учун ҳаракат қилмоқ «хатоларнинг боши бўлган» дунёга ҳирс қўймоқдир.

Абу Ҳомид Ғаззолий