بازیابی آبخوان، اول تغذیه سپس پمپاژ
آب حاصل از برف و باران به اعماق زمین و لایه‌های خاک نفوذ می‌کند و در فضای اسفنج‌مانند زیر زمین به نام آبخوان انباشته می‌شود. کشاورزان زمانی که نمی‌توانند آب کافی از منابع آب سطحی دریافت کنند، برای آبیاری محصولات خود به شدت به سراغ آب زیرزمینی می‌روند.
در بسیاری از کشورها درصد بالایی از…
https://payamema.ir/payam/articlerelation/70984
#آب #آب_زیرزمینی #منابع_آب
@payamema
https://instagram.com/payamema
آب حاصل از برف و باران به اعماق زمین و لایه‌های خاک نفوذ می‌کند و در فضای اسفنج‌مانند زیر زمین به نام آبخوان انباشته می‌شود. کشاورزان زمانی که نمی‌توانند آب کافی از منابع آب سطحی دریافت کنند، برای آبیاری محصولات خود به شدت به سراغ آب زیرزمینی می‌روند.
در بسیاری از کشورها درصد بالایی از…
https://payamema.ir/payam/articlerelation/70984
#آب #آب_زیرزمینی #منابع_آب
@payamema
https://instagram.com/payamema
#اختصاصی
🔻 این‌بار کسی تکان می‌خورد؟
✍️حمیدرضا میرزاده
دبیر تحریریه
🔷به نظر می‌رسد دیگر قرار نیست «گزارش‌های تکان‌دهنده» کسی را تکان دهد. مرکز پژوهش‌های مجلس گزارشی از برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی منتشر کرده است. گزارشی که از کسری تجمعی ۱۴۳ میلیارد مترمکعبی در منابع آب زیر زمینی خبر می‌دهد.
🔷اگر بخواهیم کمی شفاف‌تر و دقیق‌تر درباره این عدد صحبت کنیم، باید بگوییم که مصرف سالانه آب در ایران بنا بر گزارش اخیر وزارت نیرو، چیزی در حدود ۹۸ میلیارد مترمکعب است که ۵۵ درصد آن یعنی حدود ۴۵ میلیارد مترمکعب از منابع زیرزمینی تأمین می‌شود.
🔷به بیان دیگر آنچه به عنوان «کسری تجمعی» اعلام شده، حجمی حدود سه برابر مصرف سالانه آب‌های زیرزمینی در ایران دارد. ساده بگوییم: تقریباً چیزی از آبخوان‌ها و منابع آب زیرزمینی باقی نمانده است.
🔷آمار وزارت نیرو از وجود ۸۰۰ هزار حلقه چاه مجاز و غیرمجاز در کشور خبر می‌دهد. معمولا رسم بر این است که کمبودها، نارسایی‌ها و مشکلات به گردن «فعالیت‌های غیرمجاز» انداخته شود و این وزارتخانه هم در گزارش خود به طور نامحسوسی همین رویه را در پیش گرفته است. وزارت نیرو هم در گزارش خود اعلام کرده «۸۵ درصد برداشت از منابع آب زیرزمینی از طریق چاه‌های مجاز انجام می‌شود.»
🔷در واقع سالانه ۳۸ میلیارد مترمکعب آب با مجوز وزارت نیرو برداشت می‌شود و حدود هفت میلیارد مترمکعب دیگر از طریق چاه‌های غیرمجاز برداشت می‌شوند.
🔷نسبت تعداد چاه‌های غیرمجاز به مجاز اما چیز دیگری می‌گوید. مرکز پژوهش‌های مجلس تعداد چاه‌های مجاز را ۴۱۶ هزار حلقه و تعداد چاه‌های غیرمجاز را ۳۳۷ هزار حلقه بیان می‌کند و جمع کل چاه‌های کشور را ۷۵۳ هزار حلقه (۴۳ هزار حلقه کمتر از آمار وزارت نیرو) اعلام می‌کند. بر این اساس، یعنی ۵۵ درصد چاه‌های کشور مجاز هستند اما به گفته وزارت نیرو، ۸۵ درصد منابع آب زیرزمینی را مصرف می‌کنند. این تناقضی قابل تأمل است.
🔷سوال اینجاست که آیا آبدهی متوسط چاه‌های غیرمجاز سالانه ۲۰ هزار و ۷۷۰ مترمکعب است؟ و آیا حفر چاهی با این میزان آبدهی اساساً صرفه اقتصادی دارد؟ این سوالی است که باید کارشناسان اقتصاد کشاورزی پاسخ دهند.
🔷اما اگر بخواهیم اعداد وزارت نیرو را بپذیریم، با چند گزاره روبرو خواهیم بود. یا این وزارتخانه نظارتی بر میزان برداشت آب از چاه‌هایی که خود مجوزش را صادر کرده ندارد. یا آنکه از ابتدا برآورد اشتباهی از میزان مجاز برداشت از چاه‌هایی که مجوز آنها را صادر کرده، داشته است.
🔷بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌ها، میزان کسری سالانه آبخوان‌ها ۵ میلیارد مترمکعب است و وزارت نیرو نیز در گزارش خود سعی دارد تمام بار کسری آبخوان‌ها را به گردن چاه‌های غیرمجاز بیاندازد که به گفته همین وزارتخانه سالانه هفت میلیارد مترمکعب از آب‌های زیرزمینی برداشت می‌کنند.
🔷در این گزارش به پیشرفت پروژه‌های «طرح احیای و تعادل‌بخشی منابع آب زیر زمینی کشور» اشاره شده است. در این طرح استقرار ۶۰۰ گروه گشت و بازرسی برای کنترل برداشت از چاه‌ها و نصب ۱۳۰۰ دستگاه جی‌پی‌اس روی دستگاه‌های حفاری با برچسب «اجرا شده» مشخص شده‌اند.
🔷اما «نصب ۲۰۹۰۰مورد تجهیزات اندازه‌گیری روی منابع آب و پیزومترها و چاه‌های اکتشافی» (با هدف اندازه‌گیری سطح آب آبخوان‌ها) فقط ۵ درصد و «حفر ۵۲۰۰چاه پیزومتری در دشت‌های کشور و تجهیز آنها» فقط ۲ درصد پیشرفت داشته است. اما «تهیه بیلان و بانک اطلاعاتی ۶۰۹ محدوده مطالعاتی به‌صورت برخط»، «تهیه و نصب ۳۶۰هزار کنتور حجمی و هوشمند آب و برق» و «خرید چاه‌های كم‌بازده كشاورزی» به طور کل اجرا نشده‌اند. در واقع این گزارش، توانایی کم وزارت نیرو در کنترل برداشت از منابع آب زیرزمینی را نشان می‌دهد.
🔷همین نظارت ضعیف، آمارهای وزارت نیرو از سهم چاه‌های غیرمجاز را با تزلزل روبرو می‌کند. در حالی که قرار بوده تا ۳۶۰ هزار کنتور هوشمند، میزان برداشت آب بخش عمده چاه‌های مجاز را کنترل کنند، اما این پروژه هیچ‌گاه انجام نشده است. از سوی دیگر حتی برآوردها از تعداد چاه‌های غیرمجاز در دو گزارش مرکز پژوهش‌ها و وزارت نیرو اختلافی ۴۳ هزار تایی دارد. با این حال گزارش وزارتخانه بر عملکرد خودش مهر تایید می‌زند و اضافه برداشت‌ها از منابع آب زیرزمینی را به فعالیت‌های بدون مجوز نسبت می‌دهد.
🔷اینکه بدانیم با چه راه‌حل و ترفندی می‌توان وضعیت منابع آب کشور را بهبود بخشید، ساده نیست. اما این را می‌دانیم که وضعیت یک تراژدی تکان‌دهنده و تمام عیار است؛ آیا این بار کسی تکان می‌خورد؟/#پیام_ما
#آب_زیرزمینی
@payamema
🔻 این‌بار کسی تکان می‌خورد؟
✍️حمیدرضا میرزاده
دبیر تحریریه
🔷به نظر می‌رسد دیگر قرار نیست «گزارش‌های تکان‌دهنده» کسی را تکان دهد. مرکز پژوهش‌های مجلس گزارشی از برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی منتشر کرده است. گزارشی که از کسری تجمعی ۱۴۳ میلیارد مترمکعبی در منابع آب زیر زمینی خبر می‌دهد.
🔷اگر بخواهیم کمی شفاف‌تر و دقیق‌تر درباره این عدد صحبت کنیم، باید بگوییم که مصرف سالانه آب در ایران بنا بر گزارش اخیر وزارت نیرو، چیزی در حدود ۹۸ میلیارد مترمکعب است که ۵۵ درصد آن یعنی حدود ۴۵ میلیارد مترمکعب از منابع زیرزمینی تأمین می‌شود.
🔷به بیان دیگر آنچه به عنوان «کسری تجمعی» اعلام شده، حجمی حدود سه برابر مصرف سالانه آب‌های زیرزمینی در ایران دارد. ساده بگوییم: تقریباً چیزی از آبخوان‌ها و منابع آب زیرزمینی باقی نمانده است.
🔷آمار وزارت نیرو از وجود ۸۰۰ هزار حلقه چاه مجاز و غیرمجاز در کشور خبر می‌دهد. معمولا رسم بر این است که کمبودها، نارسایی‌ها و مشکلات به گردن «فعالیت‌های غیرمجاز» انداخته شود و این وزارتخانه هم در گزارش خود به طور نامحسوسی همین رویه را در پیش گرفته است. وزارت نیرو هم در گزارش خود اعلام کرده «۸۵ درصد برداشت از منابع آب زیرزمینی از طریق چاه‌های مجاز انجام می‌شود.»
🔷در واقع سالانه ۳۸ میلیارد مترمکعب آب با مجوز وزارت نیرو برداشت می‌شود و حدود هفت میلیارد مترمکعب دیگر از طریق چاه‌های غیرمجاز برداشت می‌شوند.
🔷نسبت تعداد چاه‌های غیرمجاز به مجاز اما چیز دیگری می‌گوید. مرکز پژوهش‌های مجلس تعداد چاه‌های مجاز را ۴۱۶ هزار حلقه و تعداد چاه‌های غیرمجاز را ۳۳۷ هزار حلقه بیان می‌کند و جمع کل چاه‌های کشور را ۷۵۳ هزار حلقه (۴۳ هزار حلقه کمتر از آمار وزارت نیرو) اعلام می‌کند. بر این اساس، یعنی ۵۵ درصد چاه‌های کشور مجاز هستند اما به گفته وزارت نیرو، ۸۵ درصد منابع آب زیرزمینی را مصرف می‌کنند. این تناقضی قابل تأمل است.
🔷سوال اینجاست که آیا آبدهی متوسط چاه‌های غیرمجاز سالانه ۲۰ هزار و ۷۷۰ مترمکعب است؟ و آیا حفر چاهی با این میزان آبدهی اساساً صرفه اقتصادی دارد؟ این سوالی است که باید کارشناسان اقتصاد کشاورزی پاسخ دهند.
🔷اما اگر بخواهیم اعداد وزارت نیرو را بپذیریم، با چند گزاره روبرو خواهیم بود. یا این وزارتخانه نظارتی بر میزان برداشت آب از چاه‌هایی که خود مجوزش را صادر کرده ندارد. یا آنکه از ابتدا برآورد اشتباهی از میزان مجاز برداشت از چاه‌هایی که مجوز آنها را صادر کرده، داشته است.
🔷بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌ها، میزان کسری سالانه آبخوان‌ها ۵ میلیارد مترمکعب است و وزارت نیرو نیز در گزارش خود سعی دارد تمام بار کسری آبخوان‌ها را به گردن چاه‌های غیرمجاز بیاندازد که به گفته همین وزارتخانه سالانه هفت میلیارد مترمکعب از آب‌های زیرزمینی برداشت می‌کنند.
🔷در این گزارش به پیشرفت پروژه‌های «طرح احیای و تعادل‌بخشی منابع آب زیر زمینی کشور» اشاره شده است. در این طرح استقرار ۶۰۰ گروه گشت و بازرسی برای کنترل برداشت از چاه‌ها و نصب ۱۳۰۰ دستگاه جی‌پی‌اس روی دستگاه‌های حفاری با برچسب «اجرا شده» مشخص شده‌اند.
🔷اما «نصب ۲۰۹۰۰مورد تجهیزات اندازه‌گیری روی منابع آب و پیزومترها و چاه‌های اکتشافی» (با هدف اندازه‌گیری سطح آب آبخوان‌ها) فقط ۵ درصد و «حفر ۵۲۰۰چاه پیزومتری در دشت‌های کشور و تجهیز آنها» فقط ۲ درصد پیشرفت داشته است. اما «تهیه بیلان و بانک اطلاعاتی ۶۰۹ محدوده مطالعاتی به‌صورت برخط»، «تهیه و نصب ۳۶۰هزار کنتور حجمی و هوشمند آب و برق» و «خرید چاه‌های كم‌بازده كشاورزی» به طور کل اجرا نشده‌اند. در واقع این گزارش، توانایی کم وزارت نیرو در کنترل برداشت از منابع آب زیرزمینی را نشان می‌دهد.
🔷همین نظارت ضعیف، آمارهای وزارت نیرو از سهم چاه‌های غیرمجاز را با تزلزل روبرو می‌کند. در حالی که قرار بوده تا ۳۶۰ هزار کنتور هوشمند، میزان برداشت آب بخش عمده چاه‌های مجاز را کنترل کنند، اما این پروژه هیچ‌گاه انجام نشده است. از سوی دیگر حتی برآوردها از تعداد چاه‌های غیرمجاز در دو گزارش مرکز پژوهش‌ها و وزارت نیرو اختلافی ۴۳ هزار تایی دارد. با این حال گزارش وزارتخانه بر عملکرد خودش مهر تایید می‌زند و اضافه برداشت‌ها از منابع آب زیرزمینی را به فعالیت‌های بدون مجوز نسبت می‌دهد.
🔷اینکه بدانیم با چه راه‌حل و ترفندی می‌توان وضعیت منابع آب کشور را بهبود بخشید، ساده نیست. اما این را می‌دانیم که وضعیت یک تراژدی تکان‌دهنده و تمام عیار است؛ آیا این بار کسی تکان می‌خورد؟/#پیام_ما
#آب_زیرزمینی
@payamema
محیط‌زیست در سوگ پدر آبخوان‌داری ایران
آهنگ کوثر، عاشق میهن
🔺«به‌نام فروریزنده باران‌ها، روان‌کننده تنداب‌ها و پروردگار آبرفت‌های درشت‌دانه» آهنگ کوثر بنابه عادت دیرینه سخنانش را این‌گونه شروع می‌کرد. یک‌بار خبرنگاری از او پرسید آخرین جمله‌ای که دوست دارید بگویید چیست؟ «می‌گویم آب، بركت زمین است و ما هنوز ناشكریم. آرزوی سید آهنگ كوثر آن است كه بتواند به‌اندازه خرخاكی برای سرزمینش سودمند باشد.
🔺 ذرات ما باید با عشق، جهانی دیگر را بسازند.» او در حیات پربار ۸۸ساله خود با عشق زمین میهنش را به جایی بهتر برای زیستن بدل و ناممکن را ممکن کرد. درگذشت سید آهنگ کوثر خسران بزرگی است برای ایران که یکی از حافظانش را از دست داد.
گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/118032
#آب_زیرزمینی #فرونشست #پیام_ما
@payamema
آهنگ کوثر، عاشق میهن
🔺«به‌نام فروریزنده باران‌ها، روان‌کننده تنداب‌ها و پروردگار آبرفت‌های درشت‌دانه» آهنگ کوثر بنابه عادت دیرینه سخنانش را این‌گونه شروع می‌کرد. یک‌بار خبرنگاری از او پرسید آخرین جمله‌ای که دوست دارید بگویید چیست؟ «می‌گویم آب، بركت زمین است و ما هنوز ناشكریم. آرزوی سید آهنگ كوثر آن است كه بتواند به‌اندازه خرخاكی برای سرزمینش سودمند باشد.
🔺 ذرات ما باید با عشق، جهانی دیگر را بسازند.» او در حیات پربار ۸۸ساله خود با عشق زمین میهنش را به جایی بهتر برای زیستن بدل و ناممکن را ممکن کرد. درگذشت سید آهنگ کوثر خسران بزرگی است برای ایران که یکی از حافظانش را از دست داد.
گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/118032
#آب_زیرزمینی #فرونشست #پیام_ما
@payamema
لایحه «کنترل فرونشست زمین» بار دیگر اسفند سال گذشته در مجلس اعلام وصول شد و همچنان بلاتکلیف است
پینگ‌پنگ «فرونشست» میان دولت و مجلس
| ستاره حجتی |
🔺فرونشست در ایران در حال گسترش است و پیامدهای آن نیز روبه‌فزونی. بااین‌حال، از سال ۱۴۰۱ تا کنون لایحه‌های میان دولت و مجلس با عنوان «کنترل فرونشست زمین و اثرات آن در کشور» در رفت‌و‌آمد است که نه ایرادهای آن رفع می‌شود، نه لغو و نه تصویب. بسیاری از کارشناسان اما این لایحه را بی‌دلیل می‌دانند و موضوعات مندرج در آن را یا تکراری ارزیابی می‌کنند یا در تضاد با سایر قوانین و مقرراتی که به‌نوعی با کنترل فرونشست و این مسئله. موضوع « چیستی» این لایحه از همان ابتدای تدوین حتی از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی زیر سؤال رفت. با این‌همه وزارت کشور باز هم این لایحه را که به پیشنهاد شورای اسلامی شهر تهران و از سوی شورای‌عالی استان‌ها تدوین شد، به مجلس شورای اسلامی فرستاد.
🔺مشخص نیست این بار تکلیف لایحه چگونه خواهد شد؛ آن‌هم در سالی که هشدارهای افزایش فرونشست تکرار می‌شود. رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی اما معتقد است از همان ابتدا بارها و بارها کارشناسان بیان کرده‌اند کنترل فرونشست در کشور نه لایحه و طرح جدید می‌خواهد، نه قانون و مقررات تازه. بلکه آنچه به آن نیاز است، عمل به آنچه مفاد قانونی موجود است که به‌واسطه تأمین اعتبار میسر خواهد شد.
گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/129209
#فرونشست #آب_زیرزمینی #روستا #پیام_ما
@payamema
پینگ‌پنگ «فرونشست» میان دولت و مجلس
| ستاره حجتی |
🔺فرونشست در ایران در حال گسترش است و پیامدهای آن نیز روبه‌فزونی. بااین‌حال، از سال ۱۴۰۱ تا کنون لایحه‌های میان دولت و مجلس با عنوان «کنترل فرونشست زمین و اثرات آن در کشور» در رفت‌و‌آمد است که نه ایرادهای آن رفع می‌شود، نه لغو و نه تصویب. بسیاری از کارشناسان اما این لایحه را بی‌دلیل می‌دانند و موضوعات مندرج در آن را یا تکراری ارزیابی می‌کنند یا در تضاد با سایر قوانین و مقرراتی که به‌نوعی با کنترل فرونشست و این مسئله. موضوع « چیستی» این لایحه از همان ابتدای تدوین حتی از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی زیر سؤال رفت. با این‌همه وزارت کشور باز هم این لایحه را که به پیشنهاد شورای اسلامی شهر تهران و از سوی شورای‌عالی استان‌ها تدوین شد، به مجلس شورای اسلامی فرستاد.
🔺مشخص نیست این بار تکلیف لایحه چگونه خواهد شد؛ آن‌هم در سالی که هشدارهای افزایش فرونشست تکرار می‌شود. رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی اما معتقد است از همان ابتدا بارها و بارها کارشناسان بیان کرده‌اند کنترل فرونشست در کشور نه لایحه و طرح جدید می‌خواهد، نه قانون و مقررات تازه. بلکه آنچه به آن نیاز است، عمل به آنچه مفاد قانونی موجود است که به‌واسطه تأمین اعتبار میسر خواهد شد.
گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/129209
#فرونشست #آب_زیرزمینی #روستا #پیام_ما
@payamema