🔴 اردوغان و سودای امپراتوری

✍️ #جواد_سلیمانی:

🔸رجب طیب اردوغان یک نمونۀ تازه است از زمامدارانی که خوب آغاز می‌کنند اما بد به پایان می‌رسانند. کارنامۀ این اسلام‌‌گرای دمکرات در این سال‌های گذشته پر است از اشتباهات سیاسی، دیپلماتیک و نظامی. آخرین خطای راهبردی اردوغان اشغال مناطق شمالی سوریه است؛ به بهانۀ مبارزه با تروریسم و ایجاد منطقۀ حائل برای تامین امنیت مرزهای جنوبی ترکیه. قصد و نیت واقعی اردوغان اما سرکوب کردهای شمال سوریه و تغییر ترکیب جمعیتی آن دیار است. به سخن دیگر اردوغان دست به یک تصفیۀ‌نژادی تازه در منطقۀ پر آشوب خاورمیانه زده است، آن هم علیه مردمانی رنج‌کشیده و مصیبت‌دیده که زندگی‌شان یک دهه درگیر جنگی وحشتناک و خانمان‌سوز با تروریست‌های مخوف اسلام‌گرا بوده است.

🔸این روزها اردوغان که روزگاری مدافع حقوق ملت‌های مسلمان و منادی برادری اسلامی بود با چراغ سبز ترامپ قصد سلاخی بخشی ضعیف از همان ملت‌ها را دارد.

🔸با این حساب هم پیشینۀ اردوغان و هم ترکیۀ نوین تحت رهبری اردوغان و آک پارتی تحت الشعاع توسعه طلبی‌های نوعی نئو‌عثمانیسم جاه‌طلبانه قرار می‌گیرد که احتمالا به منافع زیادی دست نخواهد یافت اما قطعا هزینه‌های زیادی خواهد پرداخت که شکست فاحش اخلاقی و بدنامی تاریخی ترکیۀ اردوغانی کلان‌ترین رقم آن خواهد بود.

👈 متن کامل:
https://bit.ly/2Bx7qEc

✅@Kaleme

🔴 "سرا" یا "سراب"؛نقدی بر سازوکار پیشنهادی اصلاح‌طلبان برای انتخابات

✍️ #سعید_رضوی‌فقیه، #جواد_سلیمانی:

🔸با تحولات دهه ‌های اخیر درجوامع و کمرنگ شدن نقش ایدئولوژی در سیاست،سیستمهای توتالیتر یکی پس ازدیگری ازسر ناچاری وبه قصد انطباق باشرایط جدید،به سمت وسوی کسب مشروعیت وجلب رضایت مردم ازطریق انتخابات کشیده میشوند.اماواقعیت این است که انتخابات صرفا یکی ازوجوه مهم دموکراسی است ونه لزوما تنهاوجه یا حتی مهم ‌ترین وجه آن.

🔺ژوزف شومپیتر، سیاستمدار و اقتصاددان شهیر اتریشی گفتاوردی بدبینانه در این باب دارد و می ‌گوید سیاستمدارانی که برای کسب رای مردم تلاش می کنند ، نه وطن ‌دوستانی خیر خواه و مطیع قوانین ، بل خبرگانی هستند که همواره تمایل دارند باقواعد و قوانین سیاست بازی کنند و از رهگذر این بازی، خود را بر پلکان مناصب قدرت بالا بکشند.

🔺مقاومت سیاستمدارانی که در راس مناصب هرسیستمی هستند در برابر دموکراسی ، گذار به دموکراسی را عملا به سوی گذار به شبه اقتدارگرایی سوق میدهد وبه تعبیر بهتر منحرف میکند.اینگونه سیستم ‌ها،وانمود می‌کنند که به برگزاری انتخابات و کسب نظر مردم متعهدند و در مسیر ایجاد نهادها و ساز و کارهای دموکراتیک گام بر می‌دارند اما با این همه فراگرفته اند که چگونه در برابر تغییرات واقعی که قدرت و دامنه نفوذ آنان را تهدید می کند مقاومت کنند. سیستم ‌های شبه اقتدارگرا، دموکراسیهای ناقصی نیستند که درمسیر تکامل وتثبیت مردمسالاری درحرکت باشند بلکه درعمل برآنند تاصرفا ظاهر ولعابی را ازدموکراسی حفظ کنند بی آنکه در معرض مخاطرات ناشی از رقابت آزاد قرار گیرند.

🔺مهمترین مولفه درشناخت شبه اقتدارگرایی،محدودیت در تولید و انتقال قدرت علیرغم وجود ساز و کارهای انتخابی است و این مهم با تقلب ‌های انتخاباتی و جابجایی آرا ، ایجاد محدودیت از طرق مختلف ازجمله ازطریق وضع قوانین دست وپا گیر ومانع شونده بر روند نامزدی داوطلبان ورای دادن رای دهندگان،عدم توازن درمکانیسم رای سنجی، حامی‌پروری،تبلیغات ودستکاری درزمان وشیوه برگزاری انتخابات و ده ها بازی دیگر انجام می پذیرد. سیستم شبه اقتدارگرا، به جای تلاش برای شکست گفتمان سیاسی رقیب در انتخاباتی واقعا آزاد، رقابتی وعادلانه؛با قدرتی که درتعیین زمین و قواعد بازی دارد از وقوع رقابت و حتی از ظهور گفتمان رقیب جلوگیری میکند و باکنترل جریان اطلاعات تلاش می‌کند افکار عمومی را تحت تاثیر خود قرارداده و زیرسیستمها وافراد ناهمسو را تضعیف، بایکوت و یا از مسیر خود منحرف سازد؛ در عین حال که یک دموکراسی شکلی رابه نمایش گذاشته وازاین طریق برای خود اعتبار و مشروعیت می‌خرد.

🔺با این مقدمۀ مختصر نظری ، اینک می پردازیم به تحولات کنونی در ساختار شورایعالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان وتصمیم اخیر این شورا برای طراحی،ابداع و اجرای یک ساز و کار جدید انتخاباتی به قصد غلبه بر اختلافات ، ایجاد وفاق و دموکراتیزه کردن فرایند تهیه فهرست ‌های انتخاباتی. انگیزه ما نیز در پرداختن به این موضوع آن است که به گمان ماتصمیم اخیر شورای عالی سیاستگذاری اصلاح ‌طلبان صرف نظر از امکان تحقق عملی که بسیار جای تامل و تردید دارد ، حتی در صورت تحقق نیز کمکی به حل مسائل و معضلات انتخاباتی این جریان نمیکند بلکه مکانیسمی به انبوه مکانیسمهای سابق میافزاید و کلاف تصمیم ‌گیری‌های مجموعۀ اصلاح‌طلبان را پیچیده تر از گذشته خواهد کرد. به سخن دیگر این تصمیم ارائۀ یک راه حل نیست بلکه ایجاد یک مسئله وحتی یک معماست./زیتون

👈 متن کامل:
https://bit.ly/2Nvmsj8

✅@Kaleme

🔴 رای دادن یا رای ندادن، مسئله این نیست! نقدی بر بنیادگرایی انتخاباتی

✍️ #سعید_رضوی_فقیه، #جواد_سلیمانی:

🔸درآمد: در کشور ما چند سالی‌ست که به جهت اسباب متعدد از جمله ناکامی جنبش اصلاحات در رسیدن به نقاط غیر قابل بازگشت و نیز ناکامی اصلاح‌طلبان در عملی ساختن شعارها و وعده‌های خود، جمعی کثیر از هواداران سابق اصلاحات در کارآمد بودن انتخابات و پارلمانتاریسم به مثابه راهبرد جنبش اصلاحی تردید کرده‌اند. این سرخوردگی از آنجا نشات می­گیرد که اصلاحات دوم خردادی از آغاز انتخابات-محور و انتخابات-پایه متولد شد و بیم­ها و امیدها و کامیابی­ها و ناکامی­هایش همواره به این یا آن انتخابات گره می­خورده است. از بروز نخستین نشانه­های ناکامی انتخاباتی اصلاح طلبان تا به امروز، طرفداران تغییر شرایط و بهبود اوضاع با دو رویکرد نسبت به مشارکت یا عدم مشارکت در انتخابات، در دو سویه ایستاده‌اند. در یک سو گروهی با تکیه و تاکید بر مسالمت‌جویی اصلاح‌طلبانه تنها راه برون رفت را رجوع به صندوق­های رای و شرکت حداکثری در هر انتخابات حداقلی می­دانند؛ و در سوی دیگر نیز گروهی با اتکا به شواهد تجربی ناکامی و ناکارآمدی راهبرد پارلمانتاریسم در دو دهۀ گذشته بر عبور از این راهبرد پای می­فشرند. با این همه نمی­توان از یاد برد که هر دو گروه دست کم در یک فقره اشتراک نظر دارند و آن ساده‌سازی یک امر مرکب و پیچیده است. هر دو گروه گمان می­برند یا باید همۀ تخم مرغ­ها را در سبد انتخابات نهاد و یا یکسره از آن دل کند. در حالی که سناریوهای محتمل مواجهه با انتخابات در این دو مورد خلاصه نمی شود و متناسب با هر شرایط عینی و انضمامی می توان راهبردها و راهکارهای مرکب طراحی کرد تا بیشترین بهره برداری از فرصت­ها به نفع مردم و جنبش دموکراسی خواهی امکان­پذیر شود. نوشتار حاضر تلاشی‌ست برای تدارک و صورت‌بندی بنیادهای نظری لازم درباره انتخابات؛ و سپس ارجاع و اتکا به این بنیادهای نظری برای تحلیل عینی و انضمامی مقولۀ انتخابات و نقش و کارکرد آن به‌مثابه یک راهبرد در پیشبرد جنبش اصلاحی.

👈 متن کامل:
https://bit.ly/2PN7Ywn

✅@Kaleme

🔴 فساد ساختاری و اصلاحاتِ غیرساختاری

✍️ #سعید_رضوی_فقیه، #جواد_سلیمانی:

🔸درآمد: نوشتار حاضر و بخش دوم آن، که به فضل حق سپس‌تر منتشر خواهد شد، چند ماه پیش از انتخابات اخیر به نگارش در آمد، اما بنا به دلایلی انتشار عمومی آن را تا پایان برگزاری انتخابات به مصلحت ندانستیم، چرا کهفضای دوقطبی «یا مشارکت فعال و یا تحریم» می‌توانست به بدفهمی محتوای نوشتار منجر گردد. از سوی دیگرنمی‌خواستیم تردید در ناکارآمدی انتخابات و نهادهای انتخابی در مبارزه با فساد تاثیری ولو اندک حتی به اندازۀ یک رای بر نتیجۀ انتخابات داشته باشد، چه بر آرای اصلاح‌طلبان چه بر نرخ مشارکت؛ بویژه در شرایط دشوار منطقه ای و بین المللی که در حال حاضر با آن روبروییم و امنیت، منافع و آرامش کشور و مردم ما دستخوش تهدیدات و زیاده خواهی های فرامرزی و فشارهای ظالمانۀ خارجی است.

🔹اگرچه ما، انتخابات و نهادهای انتخابی را بخشی از فساد ساختاری موجود تلقی کرده و اصلاحات حداقلی و صرفا انتخابات-محور را که تنها معطوف به جابجایی افراد در نهادها و ساختارهاست، در مبارزه با فساد ساختاری ناکارآمد می‌انگاریم؛ اما اولاً امکان اصلاح را از طریق اقدامات بنیادین و شجاعانۀ نهادها از جمله نهادهای انتخابی کاملا منتفی ارزیابی نمیکنیم، ثانیاً همواره بر این تاکید داشته‌ایم که کنشگران سیاسی اصلاح‌طلب از هر فرصت سیاسی و از جمله فرصت انتخابات می‌توانند و باید برای تقویت و گسترش یک جنبش اجتماعی جهت طرح مطالبات اصلاحی بهره ببرند،

▪️بخش نخست: بنیادهای نظری

🔸آنچه نوشتار حاضر به عنوان بخش نخست بدان خواهد پرداخت، یک بحث جامع الاطراف نظری در باب فساد و اقسام، اسباب و پیامدهای آن یا مطالعۀ فراگیر و آماری در باب فساد در کشورهای مختلف نیست بلکه صرفاً بیان مختصر پایه‌های نظری لازم برای این ادعاست که در شرایط فساد ساختاری، تغییرات سطحی و راهبردهای صرفا انتخابات-محور برای اصلاح بنیادین و ساختاری، کفایت و کارآمدی لازم را ندارد. در بخش آتی به طور انضمامی و مشخص به وضعیت فساد ساختاری و ناکارآمدی اصلاحات نمادین، سطحی، غیرساختاری و انتخابات-محور در ایران امروز خواهیم پرداخت. هر چند این سخن چنانکه بالاتر نیز اشاره شد به معنای جبری بودن فساد و بی توجهی به انتخابات به مثابه یک فرصت نیست.

🔹اینک پس از گزارش جنجالی رئیس دیوان محاسبات در صحن علنی مجلس شورای اسلامی در باب تفریغ بودجه سال ۱۳۹۷ و روشن شدن ابعاد فساد دامن گستر و ساختاری در ایران شاید انتشار این دو یادداشت بی مناسبت نباشد. گزارش یاد شده بلافاصله با واکنش از سوی مقامات بلند پایه از جمله روسای دو قوۀ مجریه و قضائیه، رئیس کل بانک مرکزی و نیز ناظران و تحلیلگران مواجه شد. از اصل گزارش و واکنشها بدان میتوان استنباط کرد که وضعیت وخیمتر از آنست که به نظر میرسید.

👈 متن کامل

✅@Kaleme

🔴 فساد ساختاری و ناکارآمدی اصلاحات غیر ساختاری در شرایط کنونی ایران

✍️ #سعید_رضوی_فقیه، #جواد_سلیمانی:

🔸درآمد: نوشتار حاضر در باب ناکارآمدی راهبرد صرفا انتخابات-محور برای اعمال اصلاحات در ساختارهای سیاسی، اداری و اقتصادی ایران امروز و مبارزه با فساد ساختاری گسترده ای‌ است که آن را فرا گرفته. راهبردی که اصلاحات و اصلاح‌طلبی را به مشارکت موسمی در هر انتخابات پیشِ رو تقلیل می‌دهد بی‌آنکه برای بهره‌برداری از آن در مسیر اصلاح بنیادین ساختارها و روندها برنامه‌ای مشخص و مدون داشته باشد. هدف نوشتار حاضر به عنوان بخش دوم و نهایی یک دوگانه، پروراندن این گزاره است که «در شرایط کنونیِ ایران مبارزه با فساد ساختاری مستلزم اصلاحات و تحولات ساختاری‌ست؛ و انتخابات حتی اگر به گونۀ کاملاً آزاد، عادلانه و رقابتی برگزار شود لزوماً به اصلاح امور منتهی نخواهد شد، چرا که دو نهاد انتخابی مجلس و قوه مجریه و همچنین شوراهای شهر و روستا، خود بخشی از همین ساختارها و بنابراین گرفتار چرخه‌های فساد ساختاری آن هستند.» به سخن دیگر در شرایط کنونیِ جامعۀ ایران بدون تحقق شرایط دیگر، نهاد انتخابات به تنهایی در مسیر اصلاح ساختاری و مبارزه با فساد ساختاری ناکارآمد است.
از آنجا که برخی نتیجه‌گیری‌ها در این بخش مستلزم یادآوری و اشارۀ مستقیم به برخی پایه‌های نظری مندرج در بخش نخست بوده است به ناچار برخی از فرازهای بخش پیشین جهت یادآوری و تسهیل در نتیجه‌گیری، گاه تکرار شده‌اند.

🔺فسادساختاری در ایران
در ایران نه تنها سالها بلکه دهه‌هاست که فساد یک مشکل فراگیر و حاد در ساختار سیاسی و اقتصادی و اداری رسوخ کرده. متاسفانه سازمان شفافیت بین‌الملل ایران را در زمرۀ فاسدترین کشورها از حیث فساد داخلی ارزیابی کرده است. به عنوان آخرین ارزیابی و در گزارش سال ۲۰۱۸ این سازمان، ایران در میان ۱۸۰ کشور رتبۀ ۱۳۸ را داشته. نظام اداری ایران طی دهه‌های گذشته سال به سال فاسدتر شده و این فساد ابعاد بی‌سابقه‌ای یافته است. این امر سبب شده فقر و شکاف طبقاتی و بی‌عدالتی افزایش چشمگیر بیابد و اخلاق اجتماعی به طور گسترده آسیب ببیند. بررسی‌ها نشان می‌دهد فساد گسترده در ایران ساختاری و یک امر سیاسی است و بنابرین راه‌ حل مقابله با آن نیز باید سیاسی و به گونۀ اصلاح ساختاری باشد. در غیر این صورت هرگونه اصلاحات نمادین، سطحی و غیرساختاری به عنوان یک راه حل موقت و تسکین بخش، تنها به وخیم‌تر شدن وضعیت خواهد انجامید چرا که درمان اساسی را به تاخیر می‌اندازد.
برای آنکه معلوم شود فساد در ایران امری ساختاری و نهادینه شده است به دو گزارش از دو منبع مورد اعتماد داخلی استناد می‌شود.

👈 متن کامل

✅@Kaleme

🔴 طرحی برای سازماندهی راهبردی اصلاحات

✍️ #سعید_رضوی_فقیه، #جواد_سلیمانی:

🔸پیش از این در دو یادداشت* نقدهای خود را بر طرح سامانۀ رای‌سنجی اصلاح طلبان یا به اختصار «سرا» مطرح کردیم، اما پاسخ به نقدهای ما و دیگران یا کلی‌گویی در باب فواید دموکراسی و رای‌گیری بود و یا عذرآوری مبنی بر این‌کخ در شرایط کنونی بهتر از این کاری نمی‌توان کرد. در واقع طراحان سرا و گروهی که برای جا انداختن و راه انداختنش در فضای مجازی فعال شدند با حسن ظن و اعتماد به نفسی شیفته‌وار نسبت به خود، این طرح و دیگر طرح‌هایی را که در بسیاری موارد نیز شکست خورده و سرمایۀ اجتماعی جنبش اصلاحی را به باد داده است، چونان جهان هستی یک نظام احسن می‌پندارند که بهتر از آن قابل تصور نیست و هر چه در آن است خیر محض است و اگر کاستی و نقصانی هم دارد،‌گریزناپذیر است.

🔸طرح «سرا» به جهت رد صلاحیت منتفعان و طراحان پیدا و پنهانش در انتخابات اخیر بایگانی شد، گویی هیچ‌گاه نبوده است. این مواجهه ناشی از برخورد غیرحرفه ای، نامسئولانه، هیئتی و موسمی با سیاست‌ورزی است. دقیقا همین رویکرد غیر راهبردی به اصلاحات سبب ناکامی آن و رسیدن به نقطۀ تاسف‌بار کنونی شده. استعفای نایب رئیس شعسا، انتقادات متقابل کنشگران و احزاب اصلاح طلب نسبت به یکدیگر در هفته های اخیر و نیز بالا گرفتن بحث‌ها و گمانه‌زنی‌ها در بارۀ آیندۀ رهبری این جنبشِ در حال افول، همگی نشانه‌های بحران درونی اصلاحات‌اند که اگر برایش چاره‌اندیشی نشود فردایی بهتر از امروز نخواهد داشت.

🔸از سوی دیگر طی سال‌های گذشته هرگاه به طرحی ارائه شده از سوی اصلاح طلبان یا نحوۀ اجرای آن نقدی وارد شده، به جای پاسخ به نقد یا اصلاح طرح همواره این پرسش را پیش نهاده اند که پیشنهاد خود شما چیست؟

🔸اینک پس از شکست سنگین اصلاح‌طلبان در انتخابات اخیر مجلس که سرنوشت جنبش اصلاحات را نیز با ابهاماتی روبرو ساخته، بر آنیم تا طرح جایگزین خود را در برابر «سامانۀ رای‌سنجی اصلاح طلبان»، فروتنانه و صرفا به عنوان پیشنهادی ساده و مقدماتی عرضه کنیم. هر چند می‌دانیم با توجه به ترکیب ساختار کلاینتالیستی و غیر دموکراتیک قدرت در جبهۀ اصلاحات، این طرح بختی ندارد تا جدی گرفته شود اما در عین حال امیدواریم که این پیشنهاد شاید باب بحث‌های ایجابی و سازنده را در این‌باره بگشاید.

👈 متن کامل

✅@Kaleme