‍‍ ‍‍ برآی ای صبح مشتاقان اگر هنگام روز آمد / که بگرفت این شب یلدا ملال از ماه و پروینم

شب یلدا که از غروب سی آذر آغاز می شود و با طلوع آفتاب اول دی پایان می یابد، طولانی ترین شب سال است. همان شبی که از ایران باستان تاکنون شب زایش خورشید، شب زایش مهر و دوستی بوده است.
طبق روایت و افسانه های کهن، اول دی ماه آغاز چله بزرگ زمستان هم هست. به همین دلیل از قدیم شب یلدا را شب چله هم نامیده اند.
شب یلدا در ایران رسم و رسومی دارد که از دیرباز بر حسب شرایط تاریخی و اقتصادی مردم بر آن افزوده یا کاسته شده است. در این تغییرات آنچه به جا مانده و هنوز از مهم ترین آن هاست، دورهمی اعضای خانواده در کنار بزرگان فامیل است.
تهیه و تدارک برای شب یلدا در برخی از نقاط ایران گاه از اواسط تابستان آغاز می شده، همچون ترشی انداختن در پایان تابستان. در پاره ای دیگر از نواحی ایران، بسته به کارهایی که می خواستند انجام دهند، از پیش تدارک می دیدند: خشک کردن میوه ها، تهیه کشمش و شیره انگور و جمع آوری و نگهداری انواع مغزها مانند گردو، بادام، پسته. همچنین رسم خانه تکانی، شبیه خانه تکانی سال نو در آغاز بهار نیز در برخی از نقاط متداول بوده است.
سفره شب یلدا با خوراکی های الوانی مانند هندوانه و انار تزیین می شود و با میوه های خشک و آجیل و شیرینی طعم می گیرد. همه این ها به بهانه آماده شدن و تدارک توشه ای برای طی کردن زمستان و رسیدن به روشنایی خورشید بهار بوده است.

#شب_یلدا #یلدا #زمستان

http://fahameh.com

http://www.instagram.com/fahameh.co

@fahameh_co

‍‍ ‍‍ تصویر شب یلدا در ذهن من و شما، بسیار بهم شبیه است, یک کرسی که افراد خانواده از پدر بزرگ و مادر بزرگ تا نوه ها دور آن نشسته اند. روی کرسی هم پر است از خوردنی های جور و واجور.
کرسی یکی از ویژگی های شب یلدا در بیش تر نقاط ایران به ویژه در بخش های سردسیر بوده است. ایرانیان با گذاردن منقلی که داخل آن ذغال بود در زیر چهارپایه ی ویژه چوبی که کرسی نامیده می شد و رفتن به زیر آن، گرم می شدند. یکی از پژوهشگران نوشته است استفاده از کرسی برای گرمایش خانه و دور کرسی نشینی، معمولا از شب یلدا، نخستین شب زمستان شروع می شد و تا پایان چله بزرگ و در برخی مناطق تا پایان چله کوچک ادامه می یافت.
اما این تصویر کم کم رنگ باخته و امروزه در کمتر جایی از ایران شب یلدا به چنین شکلی برگزار می شود.
تفال به حافظ، از دیگر مراسمی به شمار می آید که در شب یلدا انجام می شده است و به ویژه در شیراز آداب ویژه ای داشته است.
هندوانه خوری شب یلدا هم پدیده ای است که دست کم از دوره قاجار می توان حضور آن را در میان خانواده های ایرانی دید. هندوانه یادآور گرمای تابستان و حرارت است. باور عامیانه بر این بوده، اگر مقداری هندوانه در شب یلدا بخورید، در سراسر زمستان طولانی، سرما و بیماری بر شما غلبه نخواهد کرد.
در اعصار قدیم بومیان ایران معتقد بودند که روح باروری و برکت در درختان گوناگون منجمله درخت انار زندگی می کند و دانه های زیاد انار و هندوانه را مظهر باروری و زایندگی می دانستند.

#شب_یلدا #یلدا #زمستان

http://fahameh.com

http://www.instagram.com/fahameh.co

@fahameh_co

‍ 🍉یلدای متفاوت امسال بر شما مبارک

▫️یلدای امسال،دور از هم اما به یاد هم،برای سلامتیِ هم!

🔸هنوز با همه دردم امید درمان است
که آخری بود آخر شبان یلـدا را (سعدی)

🔻جالب است بدانیم که:

▫️بزرگترین رویداد نجومی سال ۹۹ در شب یلدای امسال رخ می دهد! سیاره‌های مشتری و زحل در شب ۲۱ دسامبر (اول دی ماه) در نزدیک ترین فاصله از هم قرار خواهند گرفت که به ظهور «ستاره کریسمس» معروف است!

▫️قرار گرفتن این دو سیاره در کنار هم در این تاریخِ خاص، پدیده ای نادر است که اکنون پس از ۸۰۰ سال تکرار می شود و تقارن آن با شب یلدای ما جذابیتی مضاعف در این شب خواهد بود. در اصل هر ۲۰ سال این پدیده بین سیارات رخ می‌دهد که اکنون بین مشتری و زحل نادرترین است.

▫️کوتاه‌ترین شب یلدای امسال (۱۳۹۹) ایران، در چابهار (۱۳ ساعت و ۲۶ دقیقه) و بلندترین شب یلدا در پارس آباد/اردبیل (۱۴ ساعت و ۳۹ دقیقه) خواهد بود. تهرانی‌ها هم شب یلدایی به طول ۱۴ ساعت و ۱۶ دقیقه را تجربه خواهند کرد.

▫️اگر علاقه مند به دانستنِ طول شب یلدای سایر کشورها هستید، بد نیست بدانید که در ایسلند این شب نزدیک به ۲۰ ساعت و در کشورهای اسکاندیناوی حدود ۱۸ ساعت است،همچنین طول شب یلدا به طور نمونه برای کشورهای آلمان و انگلیس در اروپا بیش از ۱۶ ساعت بوده و در کشور روسیه نیز با توجه به پهناوری در بخش هایی از آن، طول شب یلدا حدود ۱۷ ساعت است.

fahameh.com

🚩http://www.instagram.com/fahameh.co

🆔@fahameh_co


#فهامه #یلدا99 #یلدا_مبارک #یلدا_مجازی #کرونا_یلدا

‍ 🔻به بهانه آخرین شبِ یلدای قرن! (30 آذر 1400)

نظر به روی تو هر بامداد نوروزی‌ست
شب فراق تو هر شب که هست یلدایی‌ست (سعدی)

🔸شب چله یکی از سنت های #باستانی ما ایرانیان است که پس از گذشت چندین سال هنوز پابرجاست! ایرانیان بر این باور بودند که تاریکی، نماد اهریمن و روشنایی نمادی از خیر و نیکی است. به همین دلیل در آخرین شب #پاییز که تاریکی طولانی تر است، برای از بین رفتن اهریمن جشن می گرفتند. روزهای بعد از سی ام آذر طولانی تر می شود که به معنای پیروزی خورشید و نور بر تاریکی است.

🔹شاهنامه خوانی و فال حافظ گرفتن یکی از آئین های ایرانیان در این شب است. در شب چله بیش از هر زمان دیگری شعرهای حماسی شاهنامه و شعرهای عاشقانه حافظ خوانده می شود و با آرزویی در دل، تفال بر دیوان حافظ زده می شود.

⚠️با توجه به قطع نشدن قطعی چرخه انتقال #ویروس_کرونا و احتمال همه گیری مجدد با سویه های جدید این بیماری، پرهیز از دورهمی های #شب_یلدا بخصوص برای گروه های پُر خطر و رعایت اصول بهداشتی در جمع های خانوادگی از توصیه های جدی کارشناسان برای این مراسم محسوب می شود.


🌐fahameh.com

🚩http://www.instagram.com/fahameh.co

🆔@fahameh_co


#فهامه #یلدا1400 #دوستدار_فرهنگ #فرهنگ_و_هنر #یلدا_مبارک

#یلدا1400 #یلدا_مبارک

🔻در آغاز زمستان،هرگز زمستانی مباد،بهارِ آرزوهایت...

🔹️زمان انقلاب #زمستانی ۱۹:۲۹ دقیقه سه شنبه سی‌ام آذر است و هر چقدر عرض جغرافیایی در نیمکره شمالی، بیشتر شود طول شب بلندتر خواهد بود.
در ایران، روستای #پسابندر در جنوب شرقی ایران (استان سیستان و بلوچستان) در شب یلدا، به میزان ۱۳ ساعت و ۲۵ دقیقه و ۳۷ ثانیه کوتاه‌ترین شب را در شب یلدا تجربه خواهد کرد و روستای مرزی #پارس_آباد در شمال ایران (استان آذربایجان شرقی) ۱۴ ساعت و ۳۸ دقیقه و ۳۴ ثانیه طولانی‌ترین طول شب را تجربه خواهد کرد.

🔸️شب یلدا در تهران هم به اندازه ۱۴ ساعت و ۱۵ دقیقه و ۵۳ ثانیه طول می‌کشد که طول این شب به نسبت ۲۹ آذر و یکم دی ماه، ۲ تا ۳ ثانیه بیشتر است!

🌐fahameh.com

🚩http://www.instagram.com/fahameh.co

🆔@fahameh_co


#فهامه #یلداتون_مبارک