۵ علت احتمالی تشدید عجیب مصرف برق

🔺روز گذشته خبرگزاری تسنیم با انتشار گزارشی مدعی رشد عجیب ۵۰درصدی مصرف برق در میانه اردیبهشت شده؛ این یعنی، مصرف برق ایران با رشدی خیره‌کننده به مرز 60هزار مگاوات رسیده است.

🔺موضوعی که از تغییر روند بلندمدت مصرف برق در کشور و شدت گرفتن ناترازی خبر می‌دهد.

🔺افزایش ۱۰ تا ۲۰هزار مگاواتی مصرف برق در بهار امسال زنگ خطر خاموشی‌های گسترده در ماه‌های گرم تابستان پیش‌رو را به صدا درآوده است.

🔺بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد رشد ۵۰ درصدی مصرف برق تنها در صورتی امکان‌پذیر است که صنایع بزرگ و جدیدی وارد مدار مصرف شده باشند که در یک دوره زمانی کوتاه‌مدت و با توجه به وضعیت ناترازی برق دور از ذهن است.

🔺کارشناسان بخش صنعت نیز با دیده تردید به این داستان نگاه می‌کنند و بر این باورند که صنایع بزرگ سیمان، فولاد و پتروشیمی در حال حاضر با ظرفیت دو شیفت مشغول به کار هستند و امکان افزایش به سه شیفت وجود ندارد.

🔺از سوی دیگر، فعالان صنعتی از ظرفیت‌های محدود تولید برق در کشور آگاه هستند و می‌دانند که زیرساخت‌های کشور توانایی تامین چنین حجمی از افزایش مصرف را ندارد.

🔺با این حال، مهم‌ترین عللی که احتمالا می تواند سبب شود تا مصرف برق به این نقطه برسد به ترتیب شامل «اثر افزایش دمای هوا»، «اثر استخراج رمزارز»، «اثر شوک دلار»، «اثر فرسودگی شبکه» و «اثر ترس صنایع از ناترازی در ماه‌های آتی» هستند؛ مواردی که تایید آنها نیازمند شواهد بیشتری است.

#دنیای_اقتصاد #مصرف_برق #برق #ناترازی #رکورد_مصرف_برق

@Samar_Agriculture

سراب انتقال آب بین حوضه‌‏‌ای

مریم حسنی‌‏‌سعدی؛ دبیر کمیته‌‌‌ آب انجمن پسته ‌‌‌ایران

🔹برخلاف تصور رایج که طرح‌‌‌های هنگفت انتقال آب بین‌حوضه‌‌‌ای را مصداقی از «توزیع عادلانه آب» میان مناطق می‌‌‌پندارد، این طرح‌‌‌ها پیامدهای سنگینی، هم بر حوضه مبدأ و هم بر حوضه مقصد تحمیل می‌کند.

🔹نمونه روشن آن، تنش‌‌‌های اخیر در حوضه زاینده‌‌‌رود است که نه‌‌‌تنها کشاورزان اصفهانی، بلکه مردم یزد را نیز با چالش‌‌‌هایی جدی مواجه کرده است.

🔹در حوضه‌‌‌های مبدأ، شواهد متعدد از کاهش شدید جریان‌‌‌های سطحی، خشک‌‌‌شدن تالاب‌‌‌ها و رودخانه‌‌‌های دائمی، نابودی تدریجی کشاورزی، افت فزاینده سطح آب‌‌‌های زیرزمینی، فرونشست زمین و در نهایت مهاجرت اجباری حکایت دارند.

🔹این مداخلات، زیرساخت‌‌‌های زیستی و اجتماعی را در مقیاسی تهدید کرده‌‌‌اند که در بسیاری موارد بازگشت‌‌‌ناپذیر به نظر می‌‌‌رسد.

🔹وضعیت حوضه مقصد نیز چندان بهتر نیست. اگرچه در کوتاه‌‌‌مدت ممکن است بهبودی در تامین آب و شکلی از توسعه همراه با اشتغال ایجاد شود، اما این دستاورد، ناپایدار، پرهزینه و شکننده است.

🔹توسعه در این مناطق بر پایه آبی شکل می‌گیرد که از کیلومترها دورتر تامین می‌شود؛ در نتیجه، صنایع و شهرک‌‌‌هایی در دل بیابان ایجاد می‌‌‌شوند که تکیه‌‌‌شان بر منابعی است که ذاتا ناپایدار و آسیب‌‌‌پذیرند.

🔹در برابر این مسیر پرهزینه و شکننده، گزینه‌‌‌های واقع‌‌‌گرایانه‌‌‌تر و پایدارتری وجود دارند؛ راهکارهایی همچون مدیریت تقاضا، کاهش تلفات در شبکه‌‌‌های آب‌‌‌رسانی، بهینه‌‌‌سازی الگوهای مصرف در کشاورزی و صنعت، استفاده از پساب‌‌‌ها، بازچرخانی آب، واقعی‌‌‌سازی قیمت‌ها و توسعه بازار آب می‌‌‌توانند بدون تبعات جبران‌‌‌ناپذیر، وضعیت منابع آبی را بهبود بخشند.

🔹این رویکردها بر اصلاح مصرف و افزایش بهره‌‌‌وری تمرکز دارند و برخلاف پروژه‌‌‌های انتقال، نیازی به تخریب منابع یا هزینه‌‌‌های مالی و زیست‌‌‌محیطی گسترده ندارند.

🔹در ایران، سال‌هاست آب و انرژی با قیمت‌هایی بسیار پایین‌‌‌تر از ارزش واقعی‌‌‌شان عرضه می‌‌‌شوند.

🔹هزینه‌‌‌ها و پیامدهای طرح‌‌‌های انتقال آب، در نهایت به دوش مردم و نسل‌‌‌های آینده خواهد افتاد.


#دنیای_اقتصاد #آب #اقتصاد_آب #انتقال_آب #فرونشست #توزیع_عادلانه_آب

@Samar_Agriculture

ارز 28 هزار و 500 تومانی باز خواهد گشت؟

🔹به تازگی مقامات وزارت جهاد کشاورزی و برخی دیگر از مسوولان دولتی اشاره کرده‌اند که افزایش نرخ ارز ترجیهی برای کالاهای اساسی متناسب با تورم در سال 1404 رخ نمی‌دهد و نرخ ارز ترجیحی همان 28500 تومان خواهد بود.

🔹اگرچه در لایحه بودجه 1404، قرار بود نرخ ارز ترجیحی به صورت متناسب با تورم افزایش یابد، با‌این‌حال، این امر با واکنش عده‌ای از فعالان سیاسی و نمایندگان مجلس روبه‌رو شد.

🔹در نهایت هم بانک مرکزی و هم دولت و هم مجلس افزایش نرخ ارز ترجیحی از رقم 28500 تومان متناسب با تورم را تکذیب کردند؛ با‌این‌حال، نگاهی به قانون مصوب مجلس نشان می‌دهد در جدول شماره 5 بودجه قلمی با عنوان «درآمد حاصل از افزایش نرخ ارز ترجیحی در سال 1404 نسبت به میانگین سال 1403‌(موضوع بند (چ) تبصره 5)» شامل 100 همت درآمد ذکر شده است.

🔹 تناقض در میان سخنان نمایندگان مجلس و قانون تصویب‌شده نشان می‌دهد هنوز سرنوشت ارز ترجیحی در سال 1404 مشخص نیست و سیاستگذاران، بدون برنامه و اطلاع‌رسانی دقیق سیاست‌های خود، تصمیم‌گیری و قانون‌نویسی می‌کنند.

🔹به گفته کارشناسان سیاستگذاری رفاهی مبتنی بر سرکوب نرخ ارز، زمینه‌های زیادی را برای فساد ایجاد می‌کند و اساسا احتمال رسیدن یارانه‌ها به مصرف‌کننده نهایی را دشوارتر می‌سازد. روش‌های حمایتی مستقیم به طور معمول از منظر کارشناسی ارجحیت بالاتری را نسبت به سرکوب دستوری نرخ ارز دارند. با این حال، به نظر نمی‌رسد سیاستگذاران ایرانی نسبت به ملاحظات کارشناسی وقعی نهاده باشند.

🔹سابقه اجرایی سیاست ارز ترجیحی نیز، تصویر خوشایندی را برای مصرف‌کننده و تولیدکننده ایرانی متبادر نمی‌کند.

🔹به نظر می‌رسد سیاست‌گذار ایرانی به جای کنترل عوامل بنیادین تورم همچون رشد نقدینگی و یا کنترل انتظارات تورمی از طریق تنش‌زدایی در روابط خارجی به سرکوب نشانه‌های تورم همچون نرخ ارز پرداخته است. سیاستی که به نظر می‌رسد پس از بارها شکست، بار دیگر در حال رخ دادن است.

#دنیای_اقتصاد #ارز #نرخ_ارز #ارز_ترجیهی #سیاست_ارزی #ارز_4200

@Samar_Agriculture