سراب انتقال آب بین حوضهای
مریم حسنیسعدی؛ دبیر کمیته آب انجمن پسته ایران
🔹برخلاف تصور رایج که طرح‌‌‌های هنگفت انتقال آب بین‌حوضه‌‌‌ای را مصداقی از «توزیع عادلانه آب» میان مناطق می‌‌‌پندارد، این طرح‌‌‌ها پیامدهای سنگینی، هم بر حوضه مبدأ و هم بر حوضه مقصد تحمیل می‌کند.
🔹نمونه روشن آن، تنش‌‌‌های اخیر در حوضه زاینده‌‌‌رود است که نه‌‌‌تنها کشاورزان اصفهانی، بلکه مردم یزد را نیز با چالش‌‌‌هایی جدی مواجه کرده است.
🔹در حوضه‌‌‌های مبدأ، شواهد متعدد از کاهش شدید جریان‌‌‌های سطحی، خشک‌‌‌شدن تالاب‌‌‌ها و رودخانه‌‌‌های دائمی، نابودی تدریجی کشاورزی، افت فزاینده سطح آب‌‌‌های زیرزمینی، فرونشست زمین و در نهایت مهاجرت اجباری حکایت دارند.
🔹این مداخلات، زیرساخت‌‌‌های زیستی و اجتماعی را در مقیاسی تهدید کرده‌‌‌اند که در بسیاری موارد بازگشت‌‌‌ناپذیر به نظر می‌‌‌رسد.
🔹وضعیت حوضه مقصد نیز چندان بهتر نیست. اگرچه در کوتاه‌‌‌مدت ممکن است بهبودی در تامین آب و شکلی از توسعه همراه با اشتغال ایجاد شود، اما این دستاورد، ناپایدار، پرهزینه و شکننده است.
🔹توسعه در این مناطق بر پایه آبی شکل می‌گیرد که از کیلومترها دورتر تامین می‌شود؛ در نتیجه، صنایع و شهرک‌‌‌هایی در دل بیابان ایجاد می‌‌‌شوند که تکیه‌‌‌شان بر منابعی است که ذاتا ناپایدار و آسیب‌‌‌پذیرند.
🔹در برابر این مسیر پرهزینه و شکننده، گزینه‌‌‌های واقع‌‌‌گرایانه‌‌‌تر و پایدارتری وجود دارند؛ راهکارهایی همچون مدیریت تقاضا، کاهش تلفات در شبکه‌‌‌های آب‌‌‌رسانی، بهینه‌‌‌سازی الگوهای مصرف در کشاورزی و صنعت، استفاده از پساب‌‌‌ها، بازچرخانی آب، واقعی‌‌‌سازی قیمت‌ها و توسعه بازار آب می‌‌‌توانند بدون تبعات جبران‌‌‌ناپذیر، وضعیت منابع آبی را بهبود بخشند.
🔹این رویکردها بر اصلاح مصرف و افزایش بهره‌‌‌وری تمرکز دارند و برخلاف پروژه‌‌‌های انتقال، نیازی به تخریب منابع یا هزینه‌‌‌های مالی و زیست‌‌‌محیطی گسترده ندارند.
🔹در ایران، سال‌هاست آب و انرژی با قیمت‌هایی بسیار پایین‌‌‌تر از ارزش واقعی‌‌‌شان عرضه می‌‌‌شوند.
🔹هزینه‌‌‌ها و پیامدهای طرح‌‌‌های انتقال آب، در نهایت به دوش مردم و نسل‌‌‌های آینده خواهد افتاد.
#دنیای_اقتصاد #آب #اقتصاد_آب #انتقال_آب #فرونشست #توزیع_عادلانه_آب
@Samar_Agriculture
مریم حسنیسعدی؛ دبیر کمیته آب انجمن پسته ایران
🔹برخلاف تصور رایج که طرح‌‌‌های هنگفت انتقال آب بین‌حوضه‌‌‌ای را مصداقی از «توزیع عادلانه آب» میان مناطق می‌‌‌پندارد، این طرح‌‌‌ها پیامدهای سنگینی، هم بر حوضه مبدأ و هم بر حوضه مقصد تحمیل می‌کند.
🔹نمونه روشن آن، تنش‌‌‌های اخیر در حوضه زاینده‌‌‌رود است که نه‌‌‌تنها کشاورزان اصفهانی، بلکه مردم یزد را نیز با چالش‌‌‌هایی جدی مواجه کرده است.
🔹در حوضه‌‌‌های مبدأ، شواهد متعدد از کاهش شدید جریان‌‌‌های سطحی، خشک‌‌‌شدن تالاب‌‌‌ها و رودخانه‌‌‌های دائمی، نابودی تدریجی کشاورزی، افت فزاینده سطح آب‌‌‌های زیرزمینی، فرونشست زمین و در نهایت مهاجرت اجباری حکایت دارند.
🔹این مداخلات، زیرساخت‌‌‌های زیستی و اجتماعی را در مقیاسی تهدید کرده‌‌‌اند که در بسیاری موارد بازگشت‌‌‌ناپذیر به نظر می‌‌‌رسد.
🔹وضعیت حوضه مقصد نیز چندان بهتر نیست. اگرچه در کوتاه‌‌‌مدت ممکن است بهبودی در تامین آب و شکلی از توسعه همراه با اشتغال ایجاد شود، اما این دستاورد، ناپایدار، پرهزینه و شکننده است.
🔹توسعه در این مناطق بر پایه آبی شکل می‌گیرد که از کیلومترها دورتر تامین می‌شود؛ در نتیجه، صنایع و شهرک‌‌‌هایی در دل بیابان ایجاد می‌‌‌شوند که تکیه‌‌‌شان بر منابعی است که ذاتا ناپایدار و آسیب‌‌‌پذیرند.
🔹در برابر این مسیر پرهزینه و شکننده، گزینه‌‌‌های واقع‌‌‌گرایانه‌‌‌تر و پایدارتری وجود دارند؛ راهکارهایی همچون مدیریت تقاضا، کاهش تلفات در شبکه‌‌‌های آب‌‌‌رسانی، بهینه‌‌‌سازی الگوهای مصرف در کشاورزی و صنعت، استفاده از پساب‌‌‌ها، بازچرخانی آب، واقعی‌‌‌سازی قیمت‌ها و توسعه بازار آب می‌‌‌توانند بدون تبعات جبران‌‌‌ناپذیر، وضعیت منابع آبی را بهبود بخشند.
🔹این رویکردها بر اصلاح مصرف و افزایش بهره‌‌‌وری تمرکز دارند و برخلاف پروژه‌‌‌های انتقال، نیازی به تخریب منابع یا هزینه‌‌‌های مالی و زیست‌‌‌محیطی گسترده ندارند.
🔹در ایران، سال‌هاست آب و انرژی با قیمت‌هایی بسیار پایین‌‌‌تر از ارزش واقعی‌‌‌شان عرضه می‌‌‌شوند.
🔹هزینه‌‌‌ها و پیامدهای طرح‌‌‌های انتقال آب، در نهایت به دوش مردم و نسل‌‌‌های آینده خواهد افتاد.
#دنیای_اقتصاد #آب #اقتصاد_آب #انتقال_آب #فرونشست #توزیع_عادلانه_آب
@Samar_Agriculture