✨🧠 ما چند «خود» داریم؛ نه فقط یک «خود» واحد! 🧠✨
بسیاری از ما فکر می‌کنیم که هویت و ذات ما یک چیز واحد و ثابت است؛ اما روانشناسی و نوروساینس امروز به ما می‌گویند داستان بسیار پیچیده‌تر است. شما در واقع مجموعه‌ای از بخش‌ها و حالت‌های مختلف هستید که هر کدام در زمان‌ها و موقعیت‌های خاصی فعال می‌شوند. این بخش‌ها، منظور بخش‌های متفاوت و گاه متضاد «خود» شما هستند که در تعامل با دنیای اطراف، احساسات و یادآوری‌ها شکل می‌گیرند.
🔍 چرا این اتفاق می‌افتد؟
مغز ما از شبکه‌های پیچیده و پویا تشکیل شده که هر کدام وظایف متفاوتی دارند:
یک بخش مسئول احساسات است (مثل آمیگدالا)؛
بخش دیگری مسئول ضبط خاطرات و داستان زندگی ماست (هیپوکامپ)؛
بخش‌هایی مسئول فکر کردن، تصمیم‌گیری و تحلیل هستند (کورتکس پیش‌پیشانی)؛
شبکه‌هایی برای حالت‌های استراحت، عمل و تمرکز داریم که با هم در تعادلند.
این شبکه‌ها به صورت همزمان یا متناوب فعال می‌شوند و باعث می‌شوند که شما در موقعیت‌های مختلف، جنبه‌های متفاوتی از خودتان را نشان دهید. مثلاً ممکن است در محل کار «خود کاری» و حرفه‌ای خود را داشته باشید، در خانواده «خود دوست‌داشتنی و مراقب» باشید، و با دوستان «خود آزاد و شوخ‌طبع» را نشان دهید. همه اینها بخشی واقعی از «شما» هستند!
⚠️ وقتی این تنوع خودی مشکل‌ساز می‌شود
گاهی اوقات به دلیل تروماهای شدید، استرس‌های مکرر یا آسیب‌های دوران کودکی، این بخش‌ها نمی‌توانند با هم هماهنگ باشند. مثلاً خاطرات دردناک ممکن است آنقدر قدرتمند شوند که بخش‌هایی از خود ما از دیگر بخش‌ها جدا شده و ارتباط بین آن‌ها قطع شود. این حالت می‌تواند به شکل‌هایی مثل احساس گسستگی هویت، تغییر ناگهانی خلق و خوی شدید، یا حتی اختلالات پیچیده‌تری مثل اختلال هویت تجزیه‌ای (DID) بروز کند.
💡 درمان و بهبودی یعنی چه؟
هدف درمان روان‌شناختی این نیست که این بخش‌های مختلف را حذف کنیم یا همه آن‌ها را در یک «خود واحد» حل کنیم، بلکه یاد می‌گیریم به این بخش‌ها گوش کنیم، آن‌ها را بشناسیم و به هم اجازه بدهیم با هم کار کنند. یعنی «رهبری خود» یا همان حالت متمرکز و پرمهرتان را درونی کنیم که می‌تواند درون این تنوع، هماهنگ‌کننده و مدبر باشد.
برای مثال، در روش «سیستم‌های درونی خانواده» (IFS) این رهبری «خود» نام دارد؛ در روانکاوی این ادغام و هماهنگی «یکپارچگی درونی» خوانده می‌شود، و یونگ آن را «فردیت‌بخشی» (individuation) می‌نامید؛ یعنی فرایند رسیدن به یک «خودِ بالغ» که همه بخش‌های خود را به شکل کامل و سالم پذیرفته است.
❤️ پس ما همه چند «خود» داریم که در تعاملند، و این بخشی طبیعی و زیبا از هستیمان است. کمک گرفتن از درمان روانی و آگاهی‌بخشی به این بخش‌ها می‌تواند باعث گذر از آشفتگی و رسیدن به تعادل و سلامت روان شود.
🌟 پس دفعه بعد که از خودتان پرسیدید «من واقعی کدامم؟» بدانید: شما مجموعه‌ای از خودهای متفاوت هستید، همه واقعی، همه مهم، و همه بخش‌هایی از کل «شما»!
🌿 @tohidclinic
#روانشناسی
#خودشناسی
#سلامت_روان
#نوروساینس
#تروما
بسیاری از ما فکر می‌کنیم که هویت و ذات ما یک چیز واحد و ثابت است؛ اما روانشناسی و نوروساینس امروز به ما می‌گویند داستان بسیار پیچیده‌تر است. شما در واقع مجموعه‌ای از بخش‌ها و حالت‌های مختلف هستید که هر کدام در زمان‌ها و موقعیت‌های خاصی فعال می‌شوند. این بخش‌ها، منظور بخش‌های متفاوت و گاه متضاد «خود» شما هستند که در تعامل با دنیای اطراف، احساسات و یادآوری‌ها شکل می‌گیرند.
🔍 چرا این اتفاق می‌افتد؟
مغز ما از شبکه‌های پیچیده و پویا تشکیل شده که هر کدام وظایف متفاوتی دارند:
یک بخش مسئول احساسات است (مثل آمیگدالا)؛
بخش دیگری مسئول ضبط خاطرات و داستان زندگی ماست (هیپوکامپ)؛
بخش‌هایی مسئول فکر کردن، تصمیم‌گیری و تحلیل هستند (کورتکس پیش‌پیشانی)؛
شبکه‌هایی برای حالت‌های استراحت، عمل و تمرکز داریم که با هم در تعادلند.
این شبکه‌ها به صورت همزمان یا متناوب فعال می‌شوند و باعث می‌شوند که شما در موقعیت‌های مختلف، جنبه‌های متفاوتی از خودتان را نشان دهید. مثلاً ممکن است در محل کار «خود کاری» و حرفه‌ای خود را داشته باشید، در خانواده «خود دوست‌داشتنی و مراقب» باشید، و با دوستان «خود آزاد و شوخ‌طبع» را نشان دهید. همه اینها بخشی واقعی از «شما» هستند!
⚠️ وقتی این تنوع خودی مشکل‌ساز می‌شود
گاهی اوقات به دلیل تروماهای شدید، استرس‌های مکرر یا آسیب‌های دوران کودکی، این بخش‌ها نمی‌توانند با هم هماهنگ باشند. مثلاً خاطرات دردناک ممکن است آنقدر قدرتمند شوند که بخش‌هایی از خود ما از دیگر بخش‌ها جدا شده و ارتباط بین آن‌ها قطع شود. این حالت می‌تواند به شکل‌هایی مثل احساس گسستگی هویت، تغییر ناگهانی خلق و خوی شدید، یا حتی اختلالات پیچیده‌تری مثل اختلال هویت تجزیه‌ای (DID) بروز کند.
💡 درمان و بهبودی یعنی چه؟
هدف درمان روان‌شناختی این نیست که این بخش‌های مختلف را حذف کنیم یا همه آن‌ها را در یک «خود واحد» حل کنیم، بلکه یاد می‌گیریم به این بخش‌ها گوش کنیم، آن‌ها را بشناسیم و به هم اجازه بدهیم با هم کار کنند. یعنی «رهبری خود» یا همان حالت متمرکز و پرمهرتان را درونی کنیم که می‌تواند درون این تنوع، هماهنگ‌کننده و مدبر باشد.
برای مثال، در روش «سیستم‌های درونی خانواده» (IFS) این رهبری «خود» نام دارد؛ در روانکاوی این ادغام و هماهنگی «یکپارچگی درونی» خوانده می‌شود، و یونگ آن را «فردیت‌بخشی» (individuation) می‌نامید؛ یعنی فرایند رسیدن به یک «خودِ بالغ» که همه بخش‌های خود را به شکل کامل و سالم پذیرفته است.
❤️ پس ما همه چند «خود» داریم که در تعاملند، و این بخشی طبیعی و زیبا از هستیمان است. کمک گرفتن از درمان روانی و آگاهی‌بخشی به این بخش‌ها می‌تواند باعث گذر از آشفتگی و رسیدن به تعادل و سلامت روان شود.
🌟 پس دفعه بعد که از خودتان پرسیدید «من واقعی کدامم؟» بدانید: شما مجموعه‌ای از خودهای متفاوت هستید، همه واقعی، همه مهم، و همه بخش‌هایی از کل «شما»!
🌿 @tohidclinic
#روانشناسی
#خودشناسی
#سلامت_روان
#نوروساینس
#تروما
❤4👌1