رشت شهر خلاق خوراکی هاست

بیش از ۱۷۰ غذای محلی در گیلان پخته می‌شود که از این نظر در ایران در رتبه نخست قرار دارد. در روزهای اخیر “جشنواره آشپزی غذاهای گیلانی” در جوار عمارت کلاه فرنگی شهر رشت برگزار شده است. در همین زمینه دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو پیشنهاد داده است تا شهر رشت به عنوان “شهر خلاق غذا” در یونسکو ثبت شود.

شماره 15 مجله تاریخ اندیش با موضوع فاتحان تهران، رهبران مشروطه منتشر شد.

راه های ارتباط با مجله تاریخ اندیش:
وب سایت تاریخ اندیش:
www.tarikhandish.ir
تلگرام: tarikhandish@
اینستا گرام:tarikhandish
ایمیل های مجله
tarikhandish@gmail.com
info@tarikandish.ir
تلفن تماس:01333329773
09115005094
آدرس دفتر: رشت. خیابان امام. خیابان دکتر عضدی. ساختمان نیایش.

‍ شماره 15 مجله تاریخ اندیش با موضوع فاتحان تهران، رهبران مشروطه منتشر شد. در این شماره می خوانید:
نقش محمد ولیخان سپهدار تنکابنی و مشروطه خواهان گیلانی در فتح تهران(1327ه.ق)/دکتر حسین علی بیگی

زندگی و کارنامه ی سیاسی سردار اسعد بختیاری/نسیم دهنوی

بررسی شخصیت و اقدامات یپرم خان ارمنی از منظر کتاب گیلان/دکتر اسماعیل سپهوند

بررسی مؤلفه های اندیشه ی شیخ فضل الله نوری در باب مشروطه براساس رساله حرمت مشروطه/محمد مهدی ارجمندی

چگونگی شکل گیری اندیشه های مشروطه خواهی علی قلی خان سردار اسعد دوم/دکتر حاتم موسایی

علت خودکشی سپهسالار تنکابنی از دید روانشناسی/امید کفیل کاشانی

مصاحبه با سردار اسعد بختیاری/دکتر عبدالمهدی رجائی

مجاهدان گیلانی تعیین کننده سیاست حرکت انقلابی مشروطه/در گفتگو با دکتر ناصر عظیمی

مشروطیت آذربایجان و یارمحمد خان کرمانشاهی/دکتر نادر پروین

تنش های اجتماعی در اصفهان بعد از فتح شهر به دست نیروهای بختیاری/دکتر عبدالمهدی رجائی

واکاوی افکار سیداشرف الدین گیلانی(نسیم شمال) وتاثیرآن در نهضت مشروطیت/دکتر حیدر استوی/ فاطمه پایدارنیا/ سبحان استوی

تصویر رشت از منظر نهضت جنگل/دکتر سمانه خلیلی فر

شب رسایل مشروطیت ایران؛ شبی از شب های بخارا/گزارشی از پریسا احدیان

خانه سردار اسعد؛ عمارتی زیبا در تهران قدیم/گزارشی از محمد مهدی ارجمندی

راه های ارتباط با مجله تاریخ اندیش:
وب سایت تاریخ اندیش:
www.tarikhandish.ir
تلگرام: tarikhandish@
اینستا گرام:tarikhandish
ایمیل های مجله
tarikhandish@gmail.com
info@tarikandish.ir
تلفن تماس:01333329773
09115005094
آدرس دفتر: رشت. خیابان امام. خیابان دکتر عضدی. ساختمان نیایش.

*جایگاه آتش در میان آریایی های مهاجر* پیش از مهاجرت آریایی ها از سرزمین های سرد و یخبندان قفقاز، آتش در سرزمین ایران جایگاهی نداشت. مهاجران آریایی به دلیل یخبندان شدید، گروه گروه سرزمین آبا و اجدادی خود را رها کرده و به سوی سرزمین های گرم مهاجرت کردند. ایران یکی از آن سرزمین های گرم بود. آریایی ها به هنگام مهاجرت، از آنجا که از سرما بسیار هراس داشتند، آتش را به همراه خودشان به ایران آوردند. آنها در خانه هایشان در محلی که اجاق نامیده می شد آتش را همیشه روشن نگه می داشتند. وظیفه ی روشن نگه داشتن آتش برعهده ی پدر خانواده بود و پس از پدر پسر خانواده وظیفه داشت که آتش را روشن نگه دارد. حال اگر خانه ای صاحب فرزند پسر نمی شد، اجاق آن خانه همیشه خاموش بود. واژه ی *اجاق کور* از همینجا نشات گرفت. بعلاوه دخترانی که می خواستند به خانه بخت بروند، برای برکت در زندگی آینده شان هفت دور باید دور اجاق پدر می گشتند.(گشتن به دور آتش را در میان هندوان نیز داریم. البته در میان هندوان عروس و داماد دست در دست هم این هفت دور را بدور آتش می گردند). روشن نگهداشتن آتش تنها محدود به داخل خانه نمی شد. در خاج از خانه نیز محل هایی را درست کردند تا در آنجا نیز آتش را همیشه روشن نگهدارند که به آن آتشکده گفته می شد. زمانی که آریایی ها به ایران مهاجرت کردند، محل هایی را یافتند که در آنجا آتش بطور طبیعی همیشه روشن بود و لذا واژه ی آتش جاودان از همینجا شکل گرفت. آتش جاودان در واقع محل هایی بود که در آنجا نفت و گاز از مخازن زیرزمینی بیرون زده و در مجاورت هوای آزاد شروع به سوختن می کردند. مراسمی که در شب یلدا، جشن سده، و چهارشنبه سوری برگذار می شد از همین اندیشه نشات گرفته است. آتش رابطه ی نزدیکی با گرما دارد و در حقیقت خود گرما است در برابر سرما و یخبندان. از طرف دیگر خورشید نیز مظهر گرماست. احترام به خورشید و آتش بر همین اساس در میان مهاجران آریایی شکل گرفته است. موضوع دیگری که با آتش ارتباط پیدا می کند قسم خوردن است. در ایران باستان واژه ای داریم به نام *ور* که همان معنی قسم را می دهد. اگر کسی متهم به گناهی می شد، او را آزمایش می کردند. اگر از آزمایش جان سالم بدر می برد، اتهام از او رفع می شد. دو نوع ور داشتیم. ور سرد و ور گرم. ورسرد، خوردن گوگرد بود و ورم گرم، عبور از میان آتش. گوگرد یک ماده ی سمی بود. آنرا با آب مخلوط می کردند و فرد متهم برای اثبات بیگناهیش می بایست آنرا بخورد. و اینجا بود که واژه ی قسم خوردن پدید آمد. رفتن در آتش و راه رفتن بر روی ذغال آتشین نیز برای اثبات بیگناهی بود. رفتن سیاوش در آتش برای اثبات بیگناهی وی بود. دست فرو کردن در روغن داغ نیز راه دیگری برای اثبات بیگناهی بود که جزو ور گرم به حساب می آمد. رسم ساتی(سوختن زن در کنار شوهر مرده اش) که در هند رواج داشت نیز در ارتباط با همین مساله است. زمستان با شب یلدا شروع و به چهارشنبه سوری ختم می شود. *ارادتمند شما حسن خادمی پژوهشگر تاریخ*

از خراسان، قونیه، بودا و بامیان آورید
قصۀ تهمینه از مُلکِ سمنگان آورید

شعرهای حافظ و سعدی و مولانای بلخ
از بخارا و سمرقند و خراسان آورید

زادۀ هندوکش و پامیر و پنجشیر بلند
افتخار از شامخ و لعلِ بدخشان آورید

از فرا تا هیرمند و غزنی و شهر هرات
ارغوان از باغ‌های سبز پروان آورید

از دل شهنامۀ زیبای فردوسی توس
داستانِ آرش و محمودِ سلطان آورید

زخم دارد میهنم بر زخم‌هایش مرهمی
از بخارا، مشهد و شیراز و ایران آورید

شادمانی و سرور و مهربانی را فقط
از دوشنبه پایتخت تاجیکستان آورید

✍️ سراینده: سلیمان خرمی
🎙 گوینده: محمد جویا

#جهان_پارس 🇮🇷🇦🇫🇹🇯🇺🇿

@Rostami_Siamak

نشست فاتحان تهران رهبران مشروطه
با سخنرانی
مهری ادریسی آریمی
ثریا شهسواری
عباس اقبال مهران
حسن خادمی
آسیه ایزدیار
رییس جلسه: محمد مهدی ارجمندی
به همراه شعر خوانی
زهرا روحی فر
کوروش کیانی قلعه سردی
و رونمایی از ویژه نامه فصلنامه تاریخ اندیش با موضوع فاتحان تهران، رهبران مشروطه
پنجشنبه ۹ اسفند۱۴۰۳ساعت ۱۷الی ۱۹
تهران، خیابان وصال شیرازی، نرسیده به بلوار کشاورز،بالاتر از ایتالیا،کوچه شیرین بیانی( مریم)، کاشی ۵. موزه تصاویر معاصر( کافه تاریخ).

⚘❄️⚘
ارغوان می‌بینی؟
به تماشاگه ویرانی ما آمده‌اند...
مانده‌ایم تا ببینیم نبودن را
آخر قصه شنودن را
پشت این پنجره‌ی بسته هنوز
عطر آواز بنان مانده است
شهریار اینجا
شعر نقاشش را خوانده است
آن شب افشاری
با کسایی و قوامی و ادیب
تا قرایی و فرود
وان درآمد از اوج
شجریان، لطفی
چه شبی بود، دریغ
زندگی روی از این غمکده گردانیده است
ارغوان
در و دیوار غریب افتاده چه تماشا دارد؟

#هوشنگ_ابتهاج

نشست تخصصی
سور و سوگ در آیین باستان

سخنرانان:
زهرا روحی فر
ساره مرادی
دبیر نشست : آسیه ایزدیار
همراه با رونمایی از کتاب
سور و سوگ نیاکان اثر ساره مرادی

زمان: شنبه 25 اسفند ماه 1403
ساعت 16 تا 18
مکان: رشت، میدان رازی، سلیمان داراب، بلوار شیون فومنی، پژوهشکده ی گیلانشاسی دانشگاه گیلان.

دوای درد ما اشک است...آری اشک...آری اشک...
شراب آورده‌ام، بنشین برادر! استکانت کو؟
•
به هر فصلی غمی، هر صفحه‌ای انبوهِ اندوهی،
وطن جان! خسته‌ام، پایانِ خوبِ داستانت کو؟

‍ ⁠⁣نهم اردیبهشت‌ماه زادروز محمّد معین

دوران حیات علمی معین ثمربخش و اثرزای بود. او مقالات و کتب متعدد انتشار داد. آثارش از زمانی که با روش تحقیق اروپایی انس گرفت و مخصوصاً از موقعی که بر نوشته‌های خارجی دست یافت موجب انعطاف نظر ایران‌شناسان بدو شد.
با مرحوم‌ تقی‌زاده نیز مأنوس بود و اطمینان و علاقۀ او را به خود جلب کرد. تا آنجا که تقی‌زاده کلیۀ یادداشت‌های ذی‌قیمت خود را که در طی سی سال دربارۀ اسماعیلیه جمع کرده بود در اختیار معین گذارد. معین به محضر مرحوم قزوینی نیز آمد و شد داشت. ولی به مناسبت آنکه در کار تدوین لغت‌نامه با مرحوم دهخدا همکاری می‌کرد بیش از هر کس با او مأنوس شده بود. دهخدا هم به موقع مرگ چون کسی را امین‌تر و لایق‌تر و دلسوزتر از معین نیافت وصیت کرد که معین به کار لغت‌نامه بپردازد.
معین شیفتۀ کار بود و مخصوصاً به کار لغت علاقه‌مندی داشت. الحق در این زمینه تبحّر و بصیرتی پیدا کرد. توانست همزمان با ادامۀ انتشار لغت‌نامه به تصحیح و نشر برهان قاطع و نیز تألیف فرهنگ فارسی بپردازد.
به یاد آوردم ایّامی را که با معین به هنگام کنگرۀ شرق‌شناسی همسفر بودم. یک بار هم سفر آلمان. از آنجا هم به سویس رفتیم‌. معین همه‌جا آموزنده بود و آموزگار، هروقت از او پرسشی می‌شد، هرچه می‌دانست می‌آموخت و هروقت مطلبی تازه می‌شنید فوری بر روی «فیش» یادداشت می‌کرد.
پورداود به مناسبت آنکه معین به فرهنگ و زبان پیش اسلامی‌ ایران علاقه‌مند بود او را بسیار می‌نواخت و نگاهبانی می‌کرد. شاید همشهری بودن (که هردو از رشت بودند) این پیوند را محکم‌تر کرده بود.
معین در طریق تحقیق بیش از هرکس متأثر از پورداود بود، بیشتر از او پیروی می‌کرد.

[نادره‌کاران: سوگنامۀ ناموران فرهنگی و ادبی (۱۳۰۴-۱۳۸۹)، ایرج افشار، زیر نظر بهرام، کوشیار و آرش افشار، به کوشش محمود نیکویه، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، چاپ سوم ۱۴۰۴، ج ۱، ص ۳۹۸-۳۹۹]

بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی

@AfsharFoundation

نشریه تاریخ اندیش و انجمن ایرانی تاریخ اسلام اولین همایش ملی با عنوان جایگاه زنان در گستره تاریخ گیلان را برگزار می نمایند.
تاریخ برگزاری : شهریور ماه 1404 در شهر رشت
ریاست همایش: آسیه ایزدیار
دبیر علمی همایش: دکتر محمد محمود پور
دبیر اجرایی همایش: دکتر سمانه خلیلی فر

اعضای کمیته علمی:
دکتر فاطمه جان احمدی، استاد دانشگاه تربیت مدرس
دکتر جمال موسوی، دانشیار دانشگاه تهران
دکتر سیمین فصیحی، دانشیار دانشگاه الزهرا
دکتر سیداحمدرضا خضری، استاد دانشگاه تهران
دکتر محمد محمودپور، استادیار پژوهشکده علوم انسانی
دکتر ژاله حساس‌خواه، سرپرست مرکز اسناد و کتابخانه ملی استان گیلان
دکتربدرالسادات علیزاده مقدم، دانشیار دانشگاه پیام نور
دکتر سهیلا ترابی فارسانی، استاد دانشگاه آزاد واحد نجف آباد
دکتر ساسان طهماسبی، استادیار دانشگاه پیام نور
دکتر مریم دارا، استادیار پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری



از کلیه پژوهشگران و اساتید و دانشجویان دعوت می شود آثار پژوهشی خود را در زمینه های مرتبط به دبیر خانه همایش به آدرس zan .tarikhgilan@gmail.com ارسال نمایند.
تاریخ ارسال چکیده مقالات: ۲۰ خرداد ماه۱۴۰۴
تاریخ ارسال مقالات: ۱۰ مرداد ماه ۱۴۰۴