پیام‌ ما آنلاین
1.86K subscribers
23.5K photos
3.3K videos
157 files
11.9K links
«پیام ما»؛ رسانه توسعه پایدار ایران

اولویت ما در روزنامه محیط زیست، میراث فرهنگی و مسائل اجتماعی است.

www.payamema.ir
IG: www.instagram.com/payamema
Twitter: www.twitter.com/payamema
Download Telegram
مرکز پژوهش‌های مجلس در یک مطالعه تطبیقی درباره طبقه‌بندی آثار تاریخی در دنیا، بر لزوم طبقه‌بندی آثار غیرمنقول تاریخی و تغییر سیاست‌های حفاظت از این آثار تأکید کرد

نفایس ملی در هزارتوی ابهام

🔺|پیام ما| براساس اصل ۸۳ قانون اساسی ایران، «بناها و اموال دولتی که از نفایس ملی باشد، قابل‌انتقال به غیر نیست مگر با تصویب مجلس، آن‌هم درصورتی‌که از نفایس منحصربه‌فرد نباشد.» در این اصل به نکته مهمی اشاره شده که نزدیک به چهار دهه است هنوز به‌صورت شفاف به آن پرداخته نشده است. البته اصل ۸۳ از جمله اصولی است که هنوز قوانین تکمیلی آن مصوب نشده و تعریف و معیارهای سنجش آن دارای ابهام است. این ابهام در تعریف دقیق نفایس ملی و تفسیر به رأی در موارد متعدد منجر به بروز مشکلاتی در حفاظت از آثار تاریخی شده است.

🔺 این نکته که سالهاست مورد نقد کارشناسان و فعالان و مسئولان میراث فرهنگی است، به یک خلأ مدیریتی برمی‌گردد که چندروز پیش مرکز پژوهش‌های مجلس آن را در قالب یک مطالعه تطبیقی مورد بررسی قرار داد و آن «طبقه‌بندی آثار تاریخی غیرمنقول» است. در گزارش مرکز پژوهش‌ها این مسئله مورد تأکید قرار گرفته و پیشنهاداتی نیز به وزارت میراث‌فرهنگی در این زمینه ارائه شده است. با ارائه تعریف دقیق نفایس ملی و طبقه‌بندی آثار غیرمنقول می‌توان امیدوار بود حفاظت از این آثار هم در یک چارچوب اصولی و دقیق انجام شود.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/125102

#میراث_فرهنگی #آثار_تاریخی #پیام_ما
@payamema
سفارش‌‌ برای حفاری‌ در مناطق مختلف، چالش بزرگی را برای حفاظت از میراث فرهنگی ایران ایجاد کرده است

گنج‌یاب‌های سیاسی

🔺|پیام ما| «یکی از سیاسیون که ارتباط گرفتن با ایشان هم بسیار سخت است، چندبار به بنده گزارش دادند که بنابر گزارش‌های یک زمین‌شناس معروف، در فلان نقطه گنجینه‌ای وجود دارد، ما هم تحقیق میدانی را آغاز کردیم؛ چندین متر آن منطقه را به پایین و چپ و راست حفاری کردیم و درنهایت دستور توقف دادیم، چون چیزی پیدا نشد.» این جملات مربوط به اظهارات بی‌پرده «عزت‌الله ضرغامی»، وزیر سابق میراث‌فرهنگی، در جمع فرماندهان و مدیران پایگاه‌های یگان حفاظت میراث‌فرهنگی است که در اردیبهشت ۱۴۰۱ بیان شده است، در این جلسه ضرغامی از حفاری‌های سفارشی پرده برداشت و نکاتی در مورد گزارش‌های سیاسیون مبنی‌بر وجود گنجینه در نقاطی از کشور بیان کرد.

🔺 نکته‌ای که نشان می‌دهد بزرگترین چالش میراث‌ فرهنگی کشور که «گنج‌یابی» و حفاری غیرمجاز است، تا چه سطحی نفوذ کرده و چرا با آن برخورد قاطعی صورت نمی‌گیرد. نکته قابل‌تأمل اما این است که این روند محدود به یک دوره خاص نبوده و به‌گفته قائم‌مقام وزارت میراث‌فرهنگی سفارش‌ها برای حفاری و پیدا کردن گنج از سوی مقامات به وزارت میراث همچنان ادامه دارد.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/125742

#میراث_فرهنگی #آثار_تاریخی #گنج #گنج_یاب #پیام_ما
@payamema
گورستانی که هزار سال ایستاد، اما مقابل لودرهای شهرداری دوام نیاورد!

۱۱۸ آرامگاه تاریخی ری ، مشتی خاک شد

🔺شهر ری، با قدمتی هشت‌هزارساله و آثار تاریخی فراوان از دوران پیش از تاریخ و اسلامی، همواره یکی از کانون‌های مهم فرهنگی و تمدنی ایران به‌شمار می‌رود.

🔺از جمله این آثار می‌توان به کوه نقاره‌خانه و گورستان تاریخی زیرین ری اشاره کرد که در حال حاضر با تهدید جدی تخریب روبه‌رو هستند. این منطقه که به‌ویژه در حوزه تاریخی و فرهنگی از اهمیت بالایی برخوردار است، درنتیجه پروژه‌های عمرانی و ساخت‌وسازهای شهری به‌شدت آسیب دیده است.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/126263

#گردشگری #میراث_فرهنگی #آثار_تاریخی #پیام_ما
@payamema
فروش آثار حراج تهران در حالی به ۲۲۴ میلیارد تومان رسید که ابهاماتی درباره اصالت برخی آثار چکش‌خورده در آن وجود دارد

رکوردها شکست، شبهه‌ها ماند

🔺 |پیام ما| بیست‌ودومین دوره حراج تهران که ۲۶ بهمن در هتل پارسیان آزادی تهران برگزار شد، به‌عنوان یکی از مهمترین رویدادهای بازار هنر ایران، شاهد فروش آثار گران‌قیمت تاریخی و هنری بود. آثار ارزشمندی در این حراج به نمایش درآمدند و با قیمت‌های نجومی به فروش رسیدند.

🔺در این رویداد پرحاشیه‌ترین اثر که سایت حراج، آن را اثر رضا عباسی معرفی کرده بود، اما بسیاری از کارشناسان در اصالت آن تردید داشتند و حتی عنوان کردند تاریخ خلق اثر مربوط به بعد از درگذشت این هنرمند است، توانست رکورددار این حراج باشد و با قیمت ۲۲ میلیارد و ۴۴۰ میلیون تومان چکش خورد.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/126531

#آثار_تاریخی #میراث_فرهنگی #پیام_ما
@payamema
در شب «بیابان لوت» کارشناسان از تهدیدهای این بیابان گفتند و نسبت به خروج آن از فهرست میراث جهانی یونسکو هشدار دادند

لوت، کالا نیست که مصرف کنید و دور بیندازید
| فاطمه باباخانی |

🔺همه عمر برندارم سر از این خمار مستی/که هنوز من نبودم که تو در دلم نشستی» بهمن ایزدی فعال محیط‌زیست با این بیت از سعدی سخنانش را آغاز کرد. مراد ایزدی از «تو» در این بیت می‌تواند دو گزینه باشد؛ «ایران»، «لوت». او دهه‌ها برای حفاظت از طبیعت این سرزمین تلاش کرده و درعین‌حال نقش مهمی در ثبت ملی و جهانی بیابان لوت داشته است. هشتصد و هجدهمین شب از سلسله شب‌های مجلۀ بخارا با همکاری فصلنامۀ صنوبر، پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی و انجمن مستندسازان حیات‌وحش و تنوع زیستی به بیابان لوت اختصاص یافت.

🔺شبی که در آن اغلب سخنرانان از تلاش‌های ایزدی برای حفاظت از «لوت» گفتند. ایزدی اما گله‌مند از فعالیت‌های تخریبی در این بیابان، مدیران را خطاب قرارداد «مسئولان باید صدای متخصصان و دل‌سوختگان این سرزمین را بشنوند. ما در برابر این میراث مسئولیم؛ این‌ها سرمایه‌های ماندگاری ایران، کالای نیستند که مصرف شوند و از بین بروند.»

یادداشت کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/126598

#آثار_تاریخی #محیط_زیست #میراث_طبیعی #پیام_ما
@payamema
ایران تاریخی در محاصره گلسنگ‌ها و فرونشست

گلسنگ‌ها مهاجمان خاموش میراث کهن

🔺گلسنگ‌ها، موجودات زیستی که از ترکیب قارچ‌ها و جلبک‌ها به‌وجود می‌آیند، سال‌هاست که حیات آثار باستانی و تاریخی ایران را تهدید می‌کنند. از برج قابوس تا تخت‌جمشید و از بیستون تا تنگ چوگان در معرض آسیب‌های ناشی از رشد گلسنگ‌ها هستند. رشد این موجودات روی سنگ‌ها، دیوارها و بناهای باستانی می‌تواند منجر به تخریب تدریجی و آسیب به ساختار آنها به‌ویژه در مورد سنگ‌نبشته‌ها و نقش‌برجسته‌ها شود. در سال‌های اخیر، این موضوع نگرانی‌های زیادی برای متخصصان مرمت و حفاظت از میراث فرهنگی ایجاد کرده است. هرچند برخی معتقدند تشدید این پدیده در سال‌های اخیر به موضوع تغییراقلیم برمی‌گردد و برخی فعالیت مراکز صنعتی را در نزدیکی این آثار در تشدید رشد گلسنگ‌ها بی‌تأثیر نمی‌دانند.

🔺اما برخی کارشناسان معتقدند همچنان باید در مورد ریشه‌های بروز و شدت گرفتن این پدیده مطالعات دقیق صورت گیرد. در آخرین اظهارنظر «زهره بزرگمهر»، مدیرکل پیشین دفتر فنی حفظ و احیا وزارت میراث‌فرهنگی، به ایسنا گفته است: «تنها دلیل ایجاد گلسنگ مربوط به هوا و وجود رطوبت است و هیچ ربطی به آلاینده‌هایی نظیر پتروشیمی ندارد.»

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/126767

#میراث #فرونشست #آثار_تاریخی #پیام_ما

@payamema
مشکل وزیر میراث فرهنگی برای رسیدگی به اتهام‌های اداره‌کل میراث فرهنگی استان تهران چیست؟

تهران قربانی سودهای نجومی
| حمیدرضا حسینی |

🔺به‌تازگی، اداره کل میراث فرهنگی استان تهران با تخریب خانه تاریخی ولی‌الله پیرنیا در خیابان منوچهری تهران موافقت کرده است. این خانه، میان مجموعه‌ای از بناهای ثبت ملی و واجد ارزش تاریخی و معماری جای گرفته و صدور مجوز تخریب آن، مانند بسیاری دیگر از مجوزهای صادرشده توسط اداره‌کل میراث فرهنگی استان تهران با ابهام‌ها، شائبه‌ها و انتقادهای گسترده روبروست.

🔺 چنین می‌نماید که عدم نظارت مؤثر بر عملکرد این اداره‌کل، راه صدور مجوزهای تخریب و بی‌اعتنایی به نظرات کارشناسی را بیش از پیش هموار کرده است.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/127155

#میراث_فرهنگی #کاخ_گلستان #آثار_تاریخی #پیام_ما
@payamema
رازهای خاک ایران در دستان قاچاقچیان، بی‌توجهی به میراث فرهنگی راه را برای حفاران غیرمجاز هموار کرده است

وسوسه‌های گنج‌یابی
| مریم جلیلوند فرد |

🔺حفاری‌های غیرمجاز و قاچاق آثار تاریخی در برخی نقاط ایران، به‌ویژه در محوطه‌های باستانی به معضلی جدی تبدیل شده است. در بسیاری از مناطق با وجود تلاش‌های گسترده برای جلوگیری از این اقدامات همچنان آثار باستانی در معرض تهدید قرار دارند. بازار قاچاق آثار تاریخی رونق یافته و حتی در شبکه‌های اجتماعی نیز شیوه‌های حفاری و فروش این آثار به نمایش گذاشته می‌شود.

🔺اما چرا برخی از افراد به‌جای واگذاری این میراث به دولت و نهادهای مسئول، به‌دنبال دستیابی به ثروت از طریق کشف این گنجینه‌های تاریخی هستند؟ درحالی‌که مسئولان میراث‌فرهنگی طی سال‌ها، مشارکت مردمی را یکی از راه‌های اساسی در حفاظت از این سرمایه‌های تاریخی می‌دانند.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/127127

#میراث_فرهنگی #آثار_تاریخی #پیام_ما
@payamema
مخدوش شدن حریم مسجد جامع قزوین
| مریم جلیلوند فرد |

🔺حریم منظری مسجد جامع قزوین با نصب غرفه آن هم در چند‌متری این بنای ارزشمند تاریخی مخدوش شد. هنوز مشخص نیست کدام ارگان دولتی یا شهری اقدام به نصب غرفه فروش ترشک، لواشک و سوهان قم کرده است. اما هرچه هست، فعالان و کارشناسان میراث‌فرهنگی قزوین این اقدام را نهایت کج‌سلیقگی در مواجهه با آثار و بناهای تاریخی کشور می‌دانند.

🔺مسجد جامع قزوین را یکی از شاهکارهای معماری اسلامی می‌دانند. این مسجد تاریخی یکی از پنج مساجد بزرگ ایران است که در زمان خلفای عباسی و به دستور هارون‌الرشید در سال‌‎های ۵۰۰ تا ۵۰۹ هجری بنا شده است. در روایات آمده است: قبل از آنکه در این مکان مسجدی بنا شود، یک آتشکده که مربوط به دوران ساسانی بود، وجود داشت که این مسجد بر روی آن ساخته می‌شود.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/127250

#آثار_تاریخی #میراث_فرهنگی #پیام_ما
@payamema
کشف سفال‌های تاریخی در نخاله‌های حفاری مترو، احتمال وجود آثار ارزشمند در بافت تاریخی شیراز را تقویت کرده است

گنجِ گمشده زیر چرخ لودرها
| مریم جلیلوند‌فرد |

🔺کارگاه‌های حفاری مترو زیر بافت تاریخی شیراز همچنان فعال هستند و در روزهای اخیر سفال‌های قرون میانه اسلامی که احتمالاً متعلق به قرون ۵ تا ۱۰ هجری قمری هستند، در میان نخاله‌های یکی از کارگاه‌های حفر تونل مترو که قرار است به عبور اتوبوس‌های برقی از زیر زمین در بافت تاریخی شیراز اختصاص پیدا کند، کشف شده است.

🔺این درحالی‌است که به‌گفته فعالان میراث فرهنگی شیراز، قرار بود تا پایان مطالعات و صدور مجوز وزارت میراث‌فرهنگی برای حفر مترو در بافت تاریخی شیراز، هیچ اقدامی از سوی شهرداری شیراز برای حفر تونل مترو انجام نشود.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/127545
#میراث_فرهنگی #آثار_باستانی #شیراز #پیام_ما

@payamema
دارابگرد شهر منحصربه‌فرد باستانی؛ یکی از صدها اثر ارزشمند ایران در معرض تهدید جدی فرونشست زمین قرار دارد

زمین پایتخت ساسانیان را می‌بلعد

🔺|پیام ما| فرونشست زمین، چندسالی است که به سراغ دارابگرد رفته و علاوه‌بر شکاف‌های عمیق و جدی در محدوده این اثر ارزشمند بازمانده از عصر هخامنشی، فروچاله‌های عمیقی در محدوده این شهر باستانی کم‌‎نظیر ایجاد کرده است. سال‌هاست که درباره وضعیت این شهر هشدار داده می‌شود، اما اقدامی اساسی برای نجات آن صورت نمی‌گیرد.

🔺 در آستانه سال نو و پنجمین روز فروردین -روز ملی دارابگرد- که اهالی داراب در کنار این محوطه ارزشمند گرد هم جمع می‌شوند، شاید مرور وضعیت بغرنج این اثر کم‌نظیر باستانی تلنگری باشد برای مدیرانی که در حال برنامه‌ریزی برای جذب گردشگران بیشتر و تهیه آمارهای قابل‌توجه در تورنمنت نوروز هستند.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/127901

#میراث_فرهنگی #فرونشست #آثار_تاریخی #پیام_ما
@payamema
خطر تخریب در کمین هویت بافت تاریخی دزفول، خانه‌های تاریخی یکی پس از دیگری محو می‌شوند

خانه‌های آجری در صف حذف
| مجتبی گهستونی |

🔺شهر دزفول به‌دلیل تراکم بافت تاریخی، به شهر آجر مشهور است. آجرکاران این شهر را بازماندگان معماران معبد چغازنبیل می‌دانند، همان آجرکارانی که معمار قلعه شوش بودند. دزفول شهری کهن با پیشینه تاریخی چندهزارساله است و از قدیمی‌ترین شهرهای استان خوزستان به‌شمار می‌رود. این شهر از نظر تاریخی، طبیعی و فرهنگی ویژگی‌های برجسته‌ای دارد.

🔺 دزفول ۲۴۴ هکتار بافت تاریخی دارد که در بخش شرقی شهر قرار گرفته و دارای ۲۸ محله بوده و ۷۵ خانه ثبت ملی را در خود جا داده است. این بافت تاریخی برای ادامه حیات خود به‌عنوان بافتی منحصربه‌فرد با معماری ویژه نیاز به رسیدگی و توجه بیشتر دارد.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/128213

#میراث_فرهنگی #آثار_تاریخی #گردشگری #پیام_ما
@payamema
از ساری به قائمشهر؛ پروژه راهسازی در مسیر محوطه‌های باستانی تاریخی واسکس

صدای ۳۰۰۰ ساله واسکس خاموش می‌شود

🔺تخریب آثار تاریخی و محوطه‌های باستانی در جریان پروژه‌های توسعه در دهه‌های اخیر شتاب بیشتری گرفته است. قانون این امر را دیده و دستگاه‌های اجرایی را موظف کرده است پیش از انجام پروژه‌های عمرانی از میراث فرهنگی استعلام کنند تا اگر احتمال وجود نشانه‌ها و آثار تاریخی و باستانی در محدوده اجرای پروژه وجود دارد، مطالعات لازم صورت گیرد و بعد پروژه عمرانی اجرایی شود. حال نه‌تنها این قانون چندان مورد توجه مجریان پروژه‌های بزرگ عمرانی نیست که حتی وقتی وزارت میراث‌فرهنگی با اجرای پروژه در محلی مخالفت و اعلام می‌کند پروژه از روی یک محوطه باستانی عبور می‌کند، باز هم مجریان کار خود را طبق روال برنامه‌ریزی‌شده پیش می‌برند و توجهی به هشدارها و مخالفت‌های میراث‌فرهنگی نمی‌کنند.

🔺 اما موضوع جایی دردناک می‌شود که شواهدی از همکاری مدیران میراث‌فرهنگی با مجریان پروژه دیده می‌شود. این پروژه اولین پروژه‌ای نیست که این اتفاق را از سر می‌گذراند، آخرین هم نخواهد بود. تا زمانی که تعاملی سازنده میان وزارت میراث‌فرهنگی و دستگاه‌های اجرایی و مجریان پروژه‌های بزرگ عمرانی و راهسازی شکل نگیرد، این اتفاق به‌کرات تکرار خواهد شد.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/128432

#میراث_فرهنگی #آثار_تاریخی #پیام_ما
@payamema
بیست سال از ثبت ملی عودلاجان گذشت، اما حفاظت از این بافت تاریخی فراموش شد

عودلاجان در میانه توسعه و تخریب
| سمیه ایمانیان |

🔺۲۴ اسفند محله «عودلاجان» وارد بیستمین سالی شد که بافت تاریخی‌اش ثبت ملی شد، اقدامی که باید از بافت تاریخی حفاظت و به ساماندهی آن کمک می‌کرد، اما به تنها چیزی که در این بافت بها داده نشد، همین حفاظت و ساماندهی در طول ۱۹ سال گذشته بود؛ درست مانند طرحی که چند ماه قبل زمزمه انجام آن شنیده شد، طرحی که اجرایی کردنش نیازمند تخریب بخش زیادی از بافت تاریخی بود.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/128489

#میراث_فرهنگی #آثار_تاریخی #تهران #پیام_ما
@payamema
نگاهی به اظهارات وزیر میراث‌فرهنگی در گفت‌وگوی ویژه تلویزیونی درباره برنامه‌های این وزارتخانه در سال پیشِ رو

میراث‌فرهنگی بر مدار بی‌برنامگی

🔺|پیام ما| «سیدرضا صالحی امیری» جمعه‌شب گذشته مقابل دوربین‌های تلویزیون نشست تا از برنامه وزارتخانه متبوعش در سال جدید بگوید و مروری بر عملکرد چندماهه این حوزه داشته باشد. چکیده سخنان او در این گفت‌وگو در جمله‌ای بود که در پاسخ به مجری برنامه درباره ارزیابی عملکردش در وزارت میراث‌فرهنگی بیان کرد: «بین وضع موجود و وضع مطلوب فاصله زیادی داریم». او اما درباره اینکه برای کمتر شدن این فاصله در سال پیش رو چه برنامه دقیق و مدونی دارد، چیزی نگفت. صالحی امیری در پاسخ به سؤال مجری درباره تاراج خاک‌ سواحل جزیره هرمز و آسیب رساندن مسافران به آثار تاریخی، گفت: «ما تنها مسئول حفاظت از آثار ثبتی هستیم» و بر اهمیت فرهنگسازی اشاره کرد.

🔺درحالی‌که بخش عمده‌ای از وظیفه فرهنگسازی به‌ویژه در حوزه مواجهه مردم با آثار تاریخی و رفتار صحیح در مقاصد گردشگری به‌طور مستقیم به وزارتخانه متبوع او مربوط است. در مجموع این گفت‌وگو هم بر سیاق قبل، کلی‌گویی‌هایی بود از روزهای نیامده و همچنان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری ایران بر همان مدار بی‌برنامگی می‌چرخد و پیش می‌رود.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/129086

#گردشگری #آثار_تاریخی #پیام_ما
@payamema
نتیجه گودبرداری پرحاشیه در قطعه ۲۵۲ بهشت زهرا در تهران، آشفته شدن خواب مردگان یا تکمیل پازل تاریخ پایتخت؟

کاوش‌های مبهم

🔺|پیام ما| در روزهای گذشته تصاویری از حصارکشی در بخشی از قطعه ۲۵۲ بهشت زهرا در تهران در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که متن همراه آن، خبر از کشفیاتی در محدوده محصورشده می‌داد. شایعه‌ای که درصورت مواجهه نادرست مسئولان و اطلاع‌رسانی نادرست، می‌تواند تبعات خسارت‌باری به‌دنبال داشته باشد. هرچند دستگاه‌های مربوطه از سازمان بهشت زهرا و شهرداری تا شورای شهر آن را تکذیب کردند، اما اداره‌کل میراث‌فرهنگی تهران اظهارنظر دقیق در مورد این حفاری را به‌ بعد از بررسی‌های دقیق موکول کرد و برخی کارشناسان در گفت‌وگو با رسانه‌ها احتمال وجود آثار در این محدوده را دور از ذهن ندانستند. هرچند اطلاع‌رسانی در مورد این خبر باید با حساسیت‌هایی همراه باشد، اما به‌نظر می‌رسد نهادهای مربوطه هم پختگی و دقت لازم را در مورد واکنش به چنین خبری مدنظر قرار نداده‌اند؛ بدون اینکه توجه داشته باشند که بی‌احتیاطی در چنین مواردی در کنار بی‌اعتمادی عمومی به اخبار رسمی، می‌تواند منجر به بروز چه اتفاقاتی در آینده شود.

🔺علاوه‌براین، مسئولان شهری با تکذیب قاطعانه خبر، راه را برای انجام کاوش‌های علمی و ورود وزارت و پژوهشگاه میراث‌فرهنگی در این منطقه می‌بندند. درحالی‌که با‌توجه‌به اظهارات کارشناسانی که در جنوب تهران کاوش و مطالعات باستان‌شناسی انجام داده‌اند، احتمال وجود لایه‌های تاریخی در این محدوده محتمل و نیازمند بررسی و مطالعات دقیق است.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/129178

#آثار_تاریخی #میراث_فرهنگی #پیام_ما
@payamema
بررسی تبعات فرونشست و تشدید خطر زلزله برای میراث تاریخی ایران در گفت‌وگو با کارشناسان مرمت و ژئوتکنیک لرزه‌ای

خطر سقوط دوباره سلجوقیان
| کوروش دیباج |

🔺در قلب فلات ایران، جایی که تاریخ در گوشه‌گوشه شهر نفس می‌کشد، اصفهان با گنجینه‌ای از یادگارهای هزارساله، به خواب رفته است؛ خوابی نگران‌کننده در برابر لرزشی که شاید فردا از راه برسد. زلزله تهدیدی که سال‌ها از آن به‌عنوان «خطر بالقوه» یاد شده، اکنون نه یک احتمال بلکه یک واقعیت گریزناپذیر است. سکوت در برابر این خطر، به‌معنای پذیرش تدریجی مرگ هویتی است که در سنگ‌به‌سنگ مساجد، بازارها، کاروانسراها و مناره‌ها تنیده شده است. در روزهای آغاز سال نو، خبر تلخ فروریختن کاروانسرای تاریخی شهرستان نطنز اصفهان در اثر زلزله، بار دیگر زنگ هشدار را برای میراث تاریخی ایران به صدا درآورد.

🔺با تخریب سردر این کاروانسرا که جزو آثار ثبت ملی ایران است، چشم‌ها دوباره به اصفهان دوخته شد که با ۳۳ شهر تاریخی، ده‌ها بنای ثبت ملی و جهانی و صدها اثر آسیب‌پذیر روی لبه ناپایدار ناشی از فرونشست، خاک ضعیف و بی‌توجهی مدیریتی در حال لغزیدن‌ است. این گزارش که حاصل گفت‌وگو با کارشناسان برجسته حوزه مرمت و ژئوتکنیک لرزه‌ای است، تلاش دارد پیش از آنکه فاجعه‌ای غیرقابل‌جبران رخ دهد، واقعیتی تلخ را بیان کند و آن اینکه: بناهای تاریخی اصفهان نه‌فقط مستعد آسیب هستند، بلکه بسیاری از آن‌ها در برابر زلزله، عملاً هیچ مقاومتی ندارند.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/129409

#میراث_فرهنگی #آثار_تاریخی #فرونشست #اصفهان #پیام_ما

@payamema
هم‌زمان با هفته فرهنگی اصفهان، کارشناسان در گفت‌وگو با «پیام ما» وضعیت آثار تاریخی شهر را بررسی می‌کنند

زخم‌های پنهان یک شهرِ جهانی
| کوروش دیباج |

🔺اصفهان را شهر هنر و تاریخ می‌دانند؛ شهری که از دل تاریخ صفوی تا به امروز، همواره چون نگینی بر پهنهٔ تمدن ایرانی درخشیده است. اما امروز، در آستانهٔ هفتهٔ فرهنگی اصفهان، پرسش‌هایی جدی پیرامون وضعیت میراث‌فرهنگی و بناهای تاریخی این شهر مطرح است: چه به سر این گنجینهٔ عظیم آمده؟ آیا سازوکارهای حفاظت، معرفی و مستندسازی از میراث اصفهان با حجم تهدیدها و فراموشی‌های امروز هم‌خوان است؟ و مهم‌تر از آن، روایت اصفهان امروز در چشم نسل فردا چگونه شکل خواهد گرفت؟ در سال‌های اخیر، فرسایش کالبدی بسیاری از بناهای تاریخی، گسست روایت‌های فرهنگی و غفلت از ظرفیت‌های مستندنگاری، موجب نگرانی فعالان حوزهٔ میراث‌فرهنگی شده است.

🔺 اصفهان، باآن‌همه عظمت در حافظهٔ جهانی، گویی در محاصرهٔ فراموشی، بی‌توجهی و سوءتعبیر از معنای واقعی میراث گرفتار آمده؛ حال‌آنکه شهرهای تاریخی بدون روایت دقیق، مستند و مسئولانه، به‌سرعت از حافظهٔ زنده به موزه‌ای خاموش بدل می‌شوند. به همین مناسبت، و در آغاز هفته‌ای که قرار است فرصتی برای بازاندیشی در هویت فرهنگی اصفهان باشد، به سراغ سه صاحب‌نظر برجسته در حوزه‌های عکاسی مستند، باستان‌شناسی و بافت و بناهای تاریخی رفته‌ایم. این گزارش، روایتی چندصدایی از نگاهی انتقادی و درعین‌حال دغدغه‌مند به شهری است که همچنان میراثش نفس می‌کشد؛ اگر بخواهیم آن را ببینیم، بشنویم و حفظ کنیم.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/130497

#میراث_فرهنگی #اصفهان #آثار_تاریخی #هفته_فرهنگی_اصفهان #پیام_ما

@payamema
باستان‌شناسان در نشستی تخصصی از پیامد‌های حفاری‌های غیرمجاز گفتند

هیروشیمای فرهنـگی

🔺| پیام ما | افسانه‌ای که حالا تبدیل به یک کابوس شده، راهی که این افسانه تا کابوس شدن طی کرده، از میان داستان‌ها گذشته تا امروز که دیگر نمی‌توان با رؤیا و افسانه همنشینش کرد، حالا دیگر غارت است و تاراج، تخریب هویت یک سرزمین است؛ آنچه در سکوتی سنگین و تلخ در جریان است. سکوتی منفعلانه و انفعالی آگاهانه از سوی آنان که قرار بود حافظان این میراث باشند، اما امروز نقش دیگری پذیرفته‌اند. روزی نیست که خبر دستگیری حفار غیرمجاز از گوشه‌ای از کشور در میان خبرها نباشد، آمارها می‌گوید سالانه ۵۰۰ نفر به جرم حفاری غیرقانونی بازداشت می‌شوند. گستره تخریب‌ها اما چیز دیگری می‌گوید؛ تاراج به‌مراتب وسیع‌تر از آن است که آمارها نقل می‌کنند.

🔺 با این وضعیت چه باید کرد؟ بخشی از تشکل‌های فعال در حوزه‌ تاریخ و باستان‌شناسی، در نشستی هم‌اندیشانه که قرار است مستمر و ادامه‌دار باشد، تلاش کردند بخشی از زوایای این معضل ریشه‌دار را واکاوی کنند؛ تا شاید راهی برای نجات از این زخم عمیق که پیکر میراث فرهنگی ایران را تهدید می‌کند، پیدا کنند. البته «حامد وحدتی‌نسب»، رئیس انجمن علمی باستان‌شناسی ایران، معتقد است نخستین گام برای حل این معضل مسدود کردن صفحات مجازی کسانی است که اقدام به تبلیغ گنج‌یابی می‌کنند. اما همین کار هم تابه‌حال از سوی مقامات مربوطه صورت نگرفته است.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/130591

#میراث_فرهنگی #آثار_باستانی #حفاری_غیرمجاز #گنجیاب #پیام_ما

@payamema
مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به رویکرد کشورهای مختلف در مواجهه با حفاری غیرمجاز پرداخته است

جهان علیه گنج‌یابی

🔺|پیام ما| مسئله حفاظت آثار تاریخی تنها به یک جغرافیا و کشور خاص محدود نمی‌شود. یکی از مهمترین دغدغه‌ها بین تصمیم‌گیران و سیاستگزاران کشورهایی که دارای نشانه‌ای تمدنی و آثار شاخص تاریخی هستند، حفاظت از این آثار و تحویل آنها به نسل‌های بعدی است. مسئله حفاری‌های غیرمجاز به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین تهدیدات در این حوزه، سال‌ها است که در قوانین و سیاست‌های کشورها دیده شده است و راه‌هایی برای مقابله با آن وجود دارد. آمارهای یونسکو از ثبت ۳ هزار سایت میراث جهانی تا سال ۲۰۲۳ حکایت دارند، اما زنگ خطر آن‌جاست که نزدیک به یک‌چهارم این گنجینه‌های فرهنگی در سراسر جهان در معرض تخریب و نابودی قرار دارند.

🔺ایران نیز که وارث تمدنی هزاران‌ساله است، در سال‌های اخیر با رشد نگران‌کننده جرائم مرتبط با حفاری غیرمجاز مواجه بوده و همین مسئله ضرورت بازنگری در قوانین، سازوکارهای نظارتی و بهره‌گیری از تجربه کشورهای موفق را دوچندان کرده است. استفاده از تجربیات جهانی می‌تواند تا حدودی امکانات و راهکارهای موجود را برای مدیران و تصمیم‌گیران و قانونگذاران کشور تبیین کند. با همین رویکرد مرکز پژوهش‌های مجلس هفته گذشته گزارشی منتشر کرد با عنوان: «رویکردهای مواجهه با حفاری غیرمجاز برای کاوش آثار تاریخی فرهنگی» و در آن با بررسی تطبیقی کشورهای منتخب قوانین و راهکارهای مواجهه با این معضل جهانی را بررسی کرد. این گزارش همچنین برای مدیریت این بحران که هر روز عمیق‌تر می‌شود هم پیشنهاداتی ارائه کرده است.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/131311

#میراث_فرهنگی #توسعه_پایدار #آثار_تاریخی #پیام_ما
@payamema