پیام‌ ما آنلاین
1.86K subscribers
23.5K photos
3.3K videos
157 files
11.9K links
«پیام ما»؛ رسانه توسعه پایدار ایران

اولویت ما در روزنامه محیط زیست، میراث فرهنگی و مسائل اجتماعی است.

www.payamema.ir
IG: www.instagram.com/payamema
Twitter: www.twitter.com/payamema
Download Telegram
#اختصاصی
#سرمقاله

◻️مسمومیت‌ها تمام نشده است

🔻مسمومیتدانشآموزان و پرسش‌های بی‌جواب

🔹اخبار مسمومیت‌های سریالی دانش آموزان مدارس دخترانه در کشور از صدر اخبار رسانه‌ها پایین کشیده است. اما مسمومیت‌ها تمام نشده است.

🔹هر روز از گوشه و کنار کشور خبری درباره مسمومیتدانش آموزان یک مدرسه منتشر می‌شود و رسانه‌ها هم مثل اخبار زرد سیاسی و خبرهای بنزینی و… آن را به طور مختصر پوشش می‌دهند. اما پرسش‌های اصلی همچنان به قوت خودشان باقی مانده‌اند.

🔹پس از آنکه رهبر انقلاب به صراحت موضوع مسمومیت دانشآموزان را «یک جنایت بزرگ و غیر قابل اغماض» خواندند و از دستگاه‌های مربوطه خواستند که این موضوع را بررسی کنند امید می‌رفت وزارت کشور که مسئولیت اطلاع‌رسانی درباره این پرونده را بر عهده گرفته تحرک بیشتری از خود نشان دهد و گزارشی از عملکرد دستگاه‌های امنیتی در این زمینه منتشر کند.

🔹اما انگار موضوع مسمومیت‌ها از فرط تکرار برای آن وزارتخانه هم مثل برخی رسانه‌ها و دستگاه‌ها مانند آموزش و پرورش دیگر «ارزش خبری» چندانی ندارد.

🔹اینکه مسئولان دولت دایما در رسانه های رسمی موارد مطرح کنند اکثر اخبار مسمومیت‌ها واقعی نیست و ناشی از حس تلقین یا اضطراب حاکم بر فضای مدارس است؛ نه فقط مشکل را حل نمی‌کند بلکه موجب از دست رفتن باقیمانده اعتبار نهادهای مرجع نزد مخاطبان می‌شود.

🔹تناقض‌های پرشمار در میان اظهارات مسئولان سه دستگاه آموزش و پرورش، وزارت کشور و وزارت بهداشت در ماه‌های اخیر به خوبی آشفتگی وضعیت اطلاع‌رسانی در این زمینه را روشن می‌کند.

🔹افکار عمومی از نیروی پلیس و نهادهای امنیتی که این پرونده را دنبال می‌کنند انتظار دارد به صورت شفاف و دقیق روند پیگیری‌هایشان و دلایل ناکامی در دستگیری عوامل مسمومیت‌ها را توضیح دهند.

🔹مسمومیت دانشآموزان چنان که برخی آن را ساده‌سازی می‌کنند، موضوعی عادی و حاصل قصور یک نفر نیست. شواهد حوادث رخ داده نشان دهنده پیچیدگی موضوع است.

🔹بنابراین حتی اگر فرض کنیم که ادعای مطرح شده مسئولان تا حدودی درست باشد و برای مثال فقط ۱۰درصد موارد مسمومیت‌ها ناشی از اضطراب و تلقین باشد آیا نباید عاملان همین ۱۰ درصد مسمومیت‌های واقعی هم شناسایی و مجازات شوند؟

🔹 آیا تاکنون سرنخی از این وقایع پیدا شده؟ وضعیت فعلی تا چه زمانی ادامه می‌یابد و پیامدهای روانی و اجتماعی آن چیست؟ این‌ها بخشی از پرسش‌های بی‌جوابی است که مقام صاحب صلاحیتی به آنها پاسخ نداده است./ پیام‌ما

#مسمومیت _دانش‌_آموزان_دختر

@payamema
#اختصاصی
#یادداشت

🔻 پیشنهادی به رسانه‌ها در ماجرای مسمومیت دانشآموزان

✍️ سعید ارکان‌زاده یزدی
روزنامه‌نگار

🔷مسمومیت دختران دانش‌آموز از آذر ۱۴۰۱ شروع شده و بی‌وقفه ادامه داشته است تا اکنون که به اردیبهشت ۱۴۰۲ رسیده‌ایم. در این مدت با اینکه مقامات و مسئولان این حمله‌ها را محکوم کرده‌اند، اما گروه مشخصی یا افرادی را که متهم باشند معرفی نکرده‌اند.

🔷 حتی بعد از مدتی، مسئولان آموزش و پرورش که حفاظت از جان و امنیت و سلامت دانشآموزان بر عهده آن‌هاست، منکر حمله‌های سازمان‌یافته شده‌اند و بیشتر مسمومیت‌ها را «#بدحالی»، «#هیستری جمعی»، ترس ناشی از ترکیدن بمب #بدبوی اسباب‌بازی یا #شیطنت دانشآموزان خوانده‌اند.

🔷 ولی خانواده‌های دانشآموزان و به‌طور کلی اکثریت جامعه و افکار عمومی، این دلایل را نپذیرفته است و مردم دارند خود با قرائنی که از دوروبرشان به‌دست می‌آورند و با تجربه زیسته و تحلیل‌های تاریخی شخصی، پاسخ می‌دهند به این سؤالات که چه کسانی ممکن است به چنین اقداماتی دست بزنند و چه اهدافی را از این کار دنبال می‌کنند.

🔹رسانه‌ها از ابتدا ماجرای حمله با گاز سمی به مدارس دخترانه را پی گرفته‌اند و با اینکه برخی از روزنامه‌نگاران در رسانه‌های اجتماعی می‌گویند از پوشش این ماجرا منع شده‌اند و حتی برخی از روزنامه‌نگاران پوشش‌دهنده این موضوع بازداشت شدند، اما تا همین هفته گذشته هم رسانه‌هایی بودند که مسمومیت‌ها را پوشش می‌دادند.

🔹اکنون سؤال اینجاست که آیا اساساً از رسانه‌ها که به نمایندگی از مردم از مقامات و مسئولان می‌خواهند وظیفه خود را انجام دهند و بر کار آن‌ها نظارت دارند، در پوشش خبری و تحلیلی مسمومیت‌ها کاری برمی‌آید؟

🔹روی کاغذ، رسانه‌ها می‌توانند مهم‌ترین نقش‌ها را در روشن‌شدن ماجرای مسمومیت‌های دختران دانش‌آموز داشته باشند.

🔹آن‌ها بخشی از نهادهای مدنیِ میانجی مردم و حکومت هستند و می‌توانند در موارد حاد، از جمله حمله با گاز شیمیایی به ده‌ها مدرسه در سراسر ایران، وارد عمل شوند و به روشن‌شدن ماجرا کمک کنند، سرنخ‌ها را به‌دست نهادهای قضایی و انتظامی بدهند و در صورت کوتاهی، مسئولان را بازخواست کنند که چرا اهمال یا سهل‌انگاری می‌کنند. اساساً حق رسانه‌هاست که معضلات و حوادث را دنبال کنند و چشم و گوش مخاطبان و مردم باشند.

🔹اما در عرصه عمل، اگر به بسیاری از کسانی که دستی در روزنامه‌نگاری دارند یا مخاطب حرفه‌ای اخبار رسانه‌های رسمی‌اند بگوییم رسانه‌ها باید دیده‌بان جامعه و ناظر قدرتمندان باشند و به زوایای تاریک مسمومیت‌ها نور بتابانند، نیشخندی خواهند زد و خواهند گفت گویا با واقعیت‌های جامعه و محدودیت‌های روزنامه‌نگاری در این کشور به‌کلی بیگانه‌ایم.

🔹البته که درست هم می‌گویند و #روزنامه‌نگاری رسمی در این سرزمین هر روز ضعیف‌تر و بیش از گذشته آلوده به قدرت‌های اقتصادی و سیاسی شده است.

🔹اما شاید بتوان از فاجعه مسمومیت دختران دانش‌آموز فرصتی ساخت برای احیای بخش کوچکی از وجهه و توانِ ازدست‌رفته روزنامه‌نگاری ایران. بنابراین پیشنهاد می‌شود روزنامه‌نگاران خود دست‌به‌کار شوند و گروهی را تشکیل دهند و این حادثه را پی‌بگیرند.

🔹به‌فرض، ده رسانه منتقد می‌توانند هر کدام یک روزنامه‌نگار را مشخص کنند تا گروهی ده‌نفره را تشکیل دهند و با همان اصول سنتی روزنامه‌نگاری تحقیقی به‌سراغ نهادهای مسئول و مقامات محلی و شاهدان عینی مسمومیت‌ها بروند.

🔹این پیشنهاد ساده‌دلانه، ناشی از خوش‌خیالی یا نشناختن شرایط نیست، بلکه اتفاقاً اجرایش جسارت و همبستگی حرفه‌ای و کنترل ترس برای رسیدن به هدفی حرفه‌ای می‌خواهد. در این کشور، محدودیت‌ها برای رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران تقریباً همواره وجود داشته است و همیشه هم روزنامه‌نگارانی بوده‌اند که توانسته‌اند، فردی یا گروهی، برای عبور از موانع چاره‌ای بیندیشند.

🔹 این‌بار نیز روزنامه‌نگاران می‌توانند برای روشن‌شدن ماجرای مسمومیت دختران دانش‌آموز که ارزش خبری بسیار بالایی دارد، متحد شوند تا بتوانند هم تا حدودی از حرفه ضعیف نگه‌‌داشته‌‌شده خود اعاده حیثیت کنند و هم خدمتی در جهت منافع عمومی به جامعه ارائه کنند./#پیام_ما

#مسمومیت_دانش_آموزان

@payamema
◻️بیانیه وزارت اطلاعات پیرامون حوادث مدارس کشور

🔻هیچ ماده سمی درکار نبود

🔹وزارت اطلاعات درخصوص حوادث مدارس کشور بیانیه تبیینی را منتشر کرد که بخش‌هایی از آن در ادامه می‌آید:

🔹در بدو مأموریت، چهار مجهول پیشِ روی افسران اطلاعاتی این وزارت‌خانه قرار گرفت: چیستی موادی که موجب بدحالی دانشآموزان شده‌اند؛ عواملِ انسانی یا فنیِ اقدامات؛ شبکه‌ای که توانایی اقدام در گستره‌ای وسیع را دارا باشد؛ در غیر موارد ذکر شده، چه علل و عوامل دیگری موجب رویدادهای مورد بحث شده‌اند؟

🔹طبق این بیانیه در ایجاد یا القای بدحالی در آموزشگاه‌های مختلف کشور 5 دسته از عوامل کشف شدند که ذیلاً به اختصار مورد اشاره قرار می‌گیرند:

🔹بمبک بدبو: در بررسی بازار خرید و فروش آن مشخص شد که در بازه زمانی حدوداً سه ماهه، سیصد نفر اقدام به خرید آن کرده بودند که بلافاصله کارِ شناسایی خریدارانِ مورد بحث آغاز، غالب آن‌ها شناسایی و افرادی که با کاربستِ آن‌ها، موجب ایجاد هراس شده بودند بازداشت شدند.

🔹از دیگر موارد تعمّدی، بهره‌برداری از افشانه‌های اشک‌آور و گاز فلفل و نظایر آن در محیط‌های آموزشی به قصد شیطنت، بازیگوشی، دیگرآزاری و تعطیل نمودن کلاس‌ها بوده است. در این قبیل موارد نیز با کشف قوطی‌های افشانه و بازداشت عوامل استعمال آن‌ها، التهاب در محیط آموزشی فروکش کرده است.

🔹در موارد متعددی وجود یک عاملِ بودار در محیط یا اطراف آن موجب ایجاد #هراس شده است. از جمله مصادیقِ کشف شده که موجب گزارش به اورژانس، آتش‌نشانی، پلیس و حتی انتقال به درمانگاه شده عبارتند از: پرکردن گاز خودرو با روش‌های دستی و غیراستاندارد، قطع و وصل گاز شهری و نشتی مقداری گاز در محیط، آتش زدن ضایعات در زمین کنار مدرسه و انتشار دود در حیاط آن، استفاده از حشره‌کش، پارک نمودن تانکر حامل ته مانده‌ی نفتا کنار یکی از دبیرستان‌ها و بازگذاشتن دریچه‌های روی تانکر برای عدم تراکم گاز آن و مواردی دیگر از این قبیل.

🔹در تعدادی از موارد مکشوفه، وجود اهداف ضدامنیتی و ضدمردمی احراز شده است. به‌این ترتیب که یک یا تعدادی از شیوه‌های پیش‌گفته با هدفِ ایجاد ناامنی یا دامن‌زدن به انگاره‌ی ضعف امنیت در کشور، ایجاد التهاب و آشوب و اعتراض به‌منظور فیلم‌برداری و انعکاس به شبکه‌های فارسی زبان معاند و یا با هدف ایجاد تجمع در مقابل آموزشگاه‌ها صورت گرفته است. عوامل این قبیل موارد غالباً بازداشت و تحویل مرجع قضایی شدند.

🔹عاملِ هراسِ جمعی: اگرچه اغلب موارد #هراسِ جمعی در ابتدا به‌عنوان مسمومیت، حمله شیمیایی و یا بیوتروریسم تلقی می‌شود ولی بررسی‌ها هیچ اثری از توکسین یا عامل شیمیایی را نشان نمی‌دهد و در کلیه‌ی موارد، مبتلایان به سرعت و بدون کوچک‌ترین عوارضی بهبود می‌یابند.

🔹مکان رخداد این پدیده غالباً در مدارس بوده است. سن غالب، زیر 20 سال؛ جنسیت مبتلایان به این عارضه غالباً در دختران بوده است.

🔹مدتی پس از آغاز رویدادهای ماه‌های گذشته در مدارس کشور، تعدادی از حاذق‌ترین پزشکان و روان‌شناسان ایرانی، فرضیه‌ی هراسِ جمعی را مطرح نمودند. بررسی‌های دقیق میدانی، آزمایشگاهی و معاینات بالینی صحت این فرضیه را برای تعداد قابل توجهی از مدارس اثبات نمود.

🔹یافته‌های میدانی، آزمایشگاهی و نتایج بررسی‌های ستادی و مطالعات آماری وقایع: در هیچ یک از یافته‌های صحنه‌ای و بررسی‌های آزمایشگاهی در معتبرترین آزمایشگاه‌های کشور، هیچ‌گونه ماده #سمی که قابلیت ایجاد مسمومیت را دارا باشد، مشاهده نشد.

🔹از نکات بسیار قابل تأمّل این‌که در اکثر قریب به اتفاق موارد، ادعای بدحالی مختص دانشآموزان بوده است و مصادیق بسیار نادر و انگشت شماری از اعلام مسمومیت در کادر آموزشی یا عوامل خدماتی مدارس گزارش شده است.

«#تمارض» یکی از عواملِ اثبات شده به تعداد قابل توجه، بوده است. در بررسی انگیزه‌های تمارض، سه انگیزه‌ی بازیگوشی، فرار از درس و امتحان، و در موارد اندکی انگیزه‌های القایی دیگران، به‌منظور ایجاد التهاب و اغتشاش دخیل بوده است.

🔹فراوانی دانشآموزان دارای ادعای بدحالی در استان‌های مختلف به ترتیب: بیشترین تعداد دانش‌آموز به‌لحاظ اعلام مسمومیت استانِ خوزستان و کمترین تعداد دانش‌آموز در استانِ خراسان جنوبی بوده است./ میزان

#مسمومیت_دانش_آموزان

@payamema