پیام‌ ما آنلاین
1.96K subscribers
24.1K photos
3.46K videos
157 files
12.4K links
«پیام ما»؛ رسانه توسعه پایدار ایران

اولویت ما در روزنامه محیط زیست، میراث فرهنگی و مسائل اجتماعی است.

www.payamema.ir
IG: www.instagram.com/payamema
Twitter: www.twitter.com/payamema
Download Telegram
🔻نیروگاه‌های برق‌آبی در خدمت تأمین برق تابستان
| علی حاجی‌مرادی |

◇در روزهای گذشته «جواد امام» از مسئولان اسبق وزارت نیرو با طرح موضوع تولید روزانۀ ۱۲۳۹۷۷ مگاوات ساعت در شبانه‌روز از طریق نیروگاه‌های برق‌آبی رودخانۀ کارون، به‌عنوان یکی از نگرانی‌های تغییرات مدیریتی بین دولت سیزدهم و چهاردهم نام برده است. رودخانۀ کارون با سهم ۶۵ درصدی از کل تولید انرژی برق‌آبی کشور در طول یک سال، همواره در بحث مدیریت توأمان آب و برق مورد توجه و بعضاً نگرانی جدی کارشناسان و مدیران این حوزه به‌خصوص در فصل تابستان قرار گرفته است.

◇چرا که عدم توجه به اهمیت حفظ مناسب ذخیرۀ آب موردنیاز مصارف پایین‌دست به‌خصوص در بخش کشاورزی استان خوزستان، در کنار لزوم توجه به هدف اصلی ساخت رشته سدهای پنج‌گانۀ کنونی بر روی این رودخانه در تأمین نیاز مصرف پیک برق کشور در فصل تابستان، می‌تواند منجر به تبعاتی از جمله نگرانی مطرح‌شده مبنی‌بر خالی‌شدن مخازن سدها در زمان نیاز به مصارف کشاورزی شود.

◇برای رفع دغـدغۀ مطـرح‌شـده بـاتوجه‌به حساسیت دوچندان روزهـای اخیـر در پایـان دورۀ مسـئولیـت یک دولـت و آغـاز به کـار دولـت جـدیـد، لازم اسـت بـدون سـوگیری سیاسی در تحلیل امور غیرسـیاسی هـمچون مدیـریت سـدهای کـشور، این مسئله از منظر مدیریت توأمان منابع آب و برق مورد بررسی قرار گیرد.سؤال اصلی این است که آیا تولید روزانۀ ۱۲۳۹۷۷ مگاوات ساعات در شبانه‌روز در ایام پیک مصرف برق در تیرماه سال ۱۴۰۳، تا چه حد غیرطبیعی و بر خلاف رویۀ سال‌های گذشته است؟

یادداشت کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.

#مدیریت_آب #برق
@payamema
▫️بررسی چالش‌ها و مطالبات بخش آب از نگاه کارشناسان

🔻کابینۀ چهاردهم بی‌آبی را باور کند

◇کمیته‌های تشکیل شده برای بررسی وزرا و معاونان رئیس‌جمهوری طی روزهای نخست مرداد، اسامی مورد تأیید خود را به «مسعود پزشکیان» اعلام می‌کنند. آنچه از نظر بسیاری از فعالان حوزۀ آب و نیرو اما به نظر هنوز هم وجود دارد، توجه اندک به ابرچالش آب و محیط‌زیست در کشور است که مناظره‌ها و برنامه‌های انتخاباتی رئیس‌جمهوری منتخب هم از نگرانی پیرامون آن‌ها کم نکرد.

◇حالا متخصصان آب و دیپلماسی آب می‌گویند جامعۀ مدنی باید به شکل جدی از رئیس‌جمهوری رفع بحران‌های آب چه در بعد داخلی و خارجی را مطالبه کنند تا دولت هم آن را جدی فرض کند. این کارشناسان مهم‌ترین معضلات و چالش‌های این بخش را درحالی اعلام می‌کنند که معتقدند مدیریت آب و دیپلماسی آب به‌تنهایی نه از عهدۀ وزارت نیرو بر می‌آید نه دستگاه دیپلماسی. بلکه دولت باید برنامه‌ای کلان در مجموعۀ ارکان و سازمان‌ها برای حکم‌رانی در اقلیم خشک ایران داشته باشد. طی سال‌های گذشته نه‌تنها بسیاری از برنامه‌های کشور با اسناد بالادستی آب از جمله سند سازگاری با کم‌آبی تناقض داشت، بلکه بسیاری از وزارتخانه‌ها نیز مانند جهاد کشاورزی گویا علیه آب فعالیت می‌کردند. حالا کارشناسان می‌گویند همۀ اعضای کابینه باید به مدیریت ایرانِ خشک و لحاظ ضوابط محیط‌زیستی ناشی از شرایط خشک کشور باور داشته باشند.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.

#مدیریت_آب #کم‌آبی

@payamema
▫️حوزۀ آب و انرژی، نیازمند دمیدن روح گفتمانی تازه است

🔻انتخاب وزیر نیرو باتوجه‌به مسئلۀ اجتماعی آب
| محمد ارشادی |

◇دولت چهاردهم، در آغاز قرن جدید خورشیدی، با نوید و امید دمیدن هوایی تازه به ارکان حکم‌رانی کشور و فضای جامعه، درحال شکل‌گیری است. این اتفاق در زمانه‌ای است که از طرفی کوهی از بحران‌ها و مسائل برزمین‌‌مانده پیش‌روی حکم‌رانی کشور قرار دارد و از سوی دیگر مجموعه‌ای از ظرفیت‌ها و توانایی‌های نیمه‌فعال یا معطل‌مانده در اختیار است. از جمله مسئله‌های مهم پیش‌روی جامعه و دولت جدید، مسئلۀ آب و مدیریت و حـکم‌رانـی آن اسـت.

◇در اثــر کــردارهــا و فعالیـت‌های انسـان ایـرانی از اواسـط قرن گذشته تا امروز، ضمن توسعۀ زیرساخت‌ها و خلق فرصت‌ها و ایجاد ظرفیت‌ها، بحران‌ها و چالش‌های سترگ حل‌نشده‌ای را هم تولید و در آستانۀ ورود به قرن نو به جا گذاشته است. تمرکز بر نـگـاه مـهندسی و دولـت‌محـور و سازوکارهای اداری کج‌کارکرد و توجه ناکافی و نادرسـت به تـوسـعه و استفـادۀ نـهادها و سازوکارهای اقـتصادی و اجتمتاعی، مـنجر به برقراری نوعی از حکم‌رانی ناکارآمد در آب شده است که به زبان دیگر می‌توان آن را حکم‌رانی بنگاهی رانت‌محور آب نامید.


گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.

#مدیریت_آب #دولت_چهاردهم

@payamema
▫️«پیام ما» پیشنهاد شرکت مدیریت منابع آب برای «خودگردانی نسبی اقتصاد آب کشاورزی»را بررسی می‌کند

🔻ابهامات «خودگردانی»

◇|پیام ما| هفته گذشته شرکت مدیریت منابع آب فایل کوتاهی با عنوان «پیشنهاد خودگردانی نسبی اقتصاد آب کشاورزی» با هدف بررسی از سوی کارشناسان خارج از بدنهٔ دولت منتشر کرد. کارشناسان می‌گویند فایل منتشر شده فاقد جزییات فنی است و ابعاد اقتصادی آن هم روشن نیست. گرچه عموم کارشناسان دربارهٔ ضرورت واقعی‌سازی قیمت آب اتفاق نظر دارند اما می‌گویند اقدام خودگردانی نسبی اقتصاد آب کشاورزی هم‌معنا با «اقتصاد آب» نیست. از نظر این کارشناسان از آنجا که خودگردانی اقتصاد آب در کشاورزی یا هر بخش دیگری منابع مالی تولید می‌کند متولی فروش آن نباید وزارت نیرو باشد و این منابع «امین عام» می‌خواهد تا «پول آب» صرف «بهبود حکمرانی آب» شود.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.

#مدیریت_آب #آب
@payamema
▫️خالی‌شدن سفره‌های آب زیرزمینی

🔻جبران کسری منابع آب ممکن است؟
| حمید پشتوان |

آب زیرزمینی، نیاز شرب حدود نیمی از جمعیت جهان و تقریباً نیمی از کل آبی که برای آبیاری کشت‌ها استفاده می‌شود، تأمین می‌کند. همچنین تأمین آب رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و تالاب‌ها در دوره‌های خشکسالی، به آب زیرزمینی وابسته است. آب‌ زیرزمینی یک منبع تجدیدپذیر است، اما در برخی آبخوان‌ها ممکن است چندین دهه یا حتی چندین قرن‌ طول بکشد تا آبی که برداشت شده است، دوباره بازیابی شود. شناخت کنونی ما از این چالش، عمدتاً بر پایۀ اندازه‌گیری تراز آب در چاه‌ها است.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.

#مدیریت_آب #خشکسالی #پیام_ما

@payamema
▫️بیش از ۷ هزار روستا در ۵ ماه نخست سال، دسترسی به آب پایدار نداشتند

🔻تشدید تنش آبی در روستاها

◇به‌رغم آنچه طی سه سال گذشته دولت تلاش کرده است وضعیت آب‌رسانی به روستاهای دارای تنش آبی و یا فاقد دسترسی به شبکۀ آب‌رسانی را دچار تحول و بهبودیافته اعلام کند، آمارهایی که به تفکیک استان‌ها ارائه شده است، گویای تحول چشمگیری نیست.

◇ درحال‌حاضر و به استناد همین اعداد، در سراسر کشور بیش از ۷ هزار و ۳۰۰ روستا وجود دارد که ۵ ماه نخست امسال را با کمبود و یا نبود آب آشامیدنی سپری کرده است و در بیشتر موارد به این روستاها آب جیره‌بندی داده و یا با تانکر آب‌رسانی شده است.استان سیستان‌وبلوچستان مانند همیشه طلایه‌دار بی‌آبی در کشور و استان‌های خراسان رضوی، جنوبی، هرمزگان، یزد و خوزستان هم دارای وضعیت وخیم هستند. همچنین ۲۵۸ شهر کشور نیز همچنان در وضعیت تنش آبی به سر می‌برند.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.

#مدیریت_آب #تنش_آبی #وزارت_نیرو #پیام_ما

@payamema
▫️مقاله‌ای تحلیلی دربارهٔ «مسئلۀ آب از نگاهی تمدنی»

🔻هشت توصیه‌ٔ آبی به دولت چهاردهم
| اندیشکدۀ تدبیر آب ایران و خانوادۀ آب |

◇ بازبینی انتقادی تجربیات اصلاحات آبی در کشور ایران و کشورهای درحال‌توسعه، توصیه‌های راهبردی مهمی را برای تحقق جهت‌گیری‌های اصلی اجتماعی و اقتصادی‌کردن آب در جامعه، در پیش‌روی سیاست‌گذار یا سیاست‌گذاران قرار می‌دهد. ازاین‌رو، جهت‌گیری‌ها و استراتژی‌های دولت چهاردهم برای گشودن روزنه‌هایی در شرایط بحرانی موجود، می‌تواند بسیار حائز اهمیت و توجه باشد. این در صورتی است که دولت چهاردهم دربارۀ مدیریت و حکمرانی آب، جهت‌گیری‌ها و راهبردهایی داشته باشد که بتواند برای تحقق هدف‌های اصلی اسناد بالا‌دستی موجود، نقش اثربخشی را ایفا کند؛ به‌ویژه آنکه درحال‌‌حاضر، مقوله آب به‌شدت «دولت‌محور» است و به همین دلیل جامعه در مورد این موضوع احساس همدلی و اشتراک نظر ندارد.
 
◇از سوی دیگر، توسعۀ اقتصادی کشور به‌شدت «آب‌محور» است و بخش بسیار مهمی از تولید ناخالص ملی ما صرف خدمت‌رسانی به مردم در حوزۀ شهری و روستایی و اقتصادی می‌شود که دارای کارایی و بازده اقتصادی ناچیزی است. اما می‌بینیم به‌جای اقتصاد «کم‌آب‌محور» و کارآمد، دولت در برنامه و بودجه‌ریزی، به‌طور عمده به‌دنبال حل‌وفصل اقتصاد «بنگاه‌محور» است.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.

#آب #مدیریت_آب #پیام_ما
@payamema
▫️مکاتباتی برای تغییر نام سد پرمناقشۀ «خرسان ۳» به «شهید هوشنگ منصوری» در جریان است

🔻نام‌شویی پروژه‌های مخرب محیط‌زیست
| رضوان شریف‌نیا |

◇ «علی حیدری گوجانی» معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری چهارمحال‌وبختیاری، طی نامه‌ای در ۳۱ تیر ۱۴۰۳ خطاب به کلیۀ ادارات، سازمان‌ها، بانک‌ها و ...، دستور داده تا در مکاتبات اداری خود نام سد «خرسان ۳» را به سد «شهید هوشنگ منصوری (خرسان ۳)» تغییر دهند. این تغییر نام به‌زعم کنشگران مدنی و محیط‌زیستی، اتفاق مبارکی نیست و به نظر می‌رسد که تصمیم‌گیران محلی همچنان نیت پوشاندن معایب پروژه، این‌بار با تمسک‌جستن به نام و اعتبار شهدا را دارند. اما باید بدانیم که بازنام‌گذاری، شیوۀ جدیدی برای پوشاندن سوء‌مدیریت‌ها نبوده و پیش‌تر در ایران و سایر کشورهای جهان هم اجرا شده است.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.

#محیط_زیست #سدسازی #مدیریت_آب #پیام_ما
@payamema
آب و محیط‌زیست نیازمند گفت‌وگوی واقعی میان دولت و مردم است
اجماع ملی بر سر بحران آب
«مارال دربندی» پژوهشگر حکمرانی مطلوب، در گفت‌وگو با «پیام ما»: مدیریت مؤثر منابع آب و محیط‌زیست بدون مشارکت گسترده مردم، شفافیت و پاسخگویی دولت امکان‌پذیر نیست.
| ستاره حجتی |

🔺 بغرنج‌شدن چالش‌های آب، محیط‌زیست، گردوغبار و مانند آن که بخشی از آن متوجه مدیریت داخل است و برخی نیز ارمغان همسایه‌ها، یک سؤال را در جامعۀ کارشناسی پررنگ می‌کند: در اقلیم خشک ایران و منطقه، حکمرانی مطلوب چگونه تعریف می‌شود که سطح چالش‌ها را به حداقل برساند؟ «مارال دربندی» از پژوهشگرانی است که سال‌ها در یکی از مهم‌ترین نهادهای مطالعاتی کشور یعنی مرکز مطالعات تحقیقات استراتژیک نهاد ریاست‌جمهوری، فعالیت می‌کرده است.

🔺او که در مطالعاتش تمرکز ویژه‌ای بر مفهوم «حکمرانی خوب و مؤلفه‌های تحقق آن» به‌ویژه در مباحث مرتبط با آب، محیط‌زیست و پیامدهای سیاسی و اجتماعی چالش‌های ناشی از سوءمدیریت این زمینه‌ها دارد، معتقد است دولت به‌تنهایی و باتکیه‌بر توان سازمانی خودش، از پس چالش‌ها برنخواهد آمد. به باور دربندی، اجماعی میان دولت و ملت با همۀ ظرفیت‌های علمی، عملی و مشارکت‌جویانه باید اتفاق بیفتد، تا بتوان کشور را از ورطۀ ابر چالش‌های امروز و فردا نجات داد. او اما تأکید می‌کند که دولت، باید پیشگام شفافیت و پاسخگویی باشد و زمینۀ مشارکت حداکثری را فراهم کند.

گفت‌و‌گوی کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/115870

#مدیریت_آب #آب #پیام_ما
@payamema
چرا متولی جنگل‌ها باید مدیر متخصص داشته باشد؟

فرایند پرابهام انتخاب رئیس سازمان منابع‌طبیعی
| کیومرث سفیدی |

🔺فرایند اپیزودیک انتخاب رئیس سازمان منابع‌طبیعی کشور پس از معرفی ده‌ها چهره ناشناس در حوزه منابع‌ طبیعی وارد هفته جدید شد. بیش از دو ماه پیش وزیر جهاد در دولت پزشکیان معرفی شد و بلافاصله تغییرات در بدنه وزارت با چندین انتصاب در آغاز شد.

🔹 اما تاکنون سرنوشت اداره سازمان منابع‌طبیعی کشور که بیش از ۸۰ درصد اراضی کشور را مدیریت می‌کند، مشخص نیست و اندک اطلاعات بیرون‌آمده از اتاق فکر و «درهای بسته» معروف این روزهای رسانه منجر به گمانه‌زنی‌های متعدد در این ارتباط شده است. در آخرین خبرها گمانه‌زنی‌هایی برای انتخاب یکی از مدیران میانی وزارت جهاد با تخصص غیرمرتبط برای سازمان در میان بود که با واکنش کنشگران و متخصصان امر مواجه شد. اما مسئول اداره تشکیلات منابع‌طبیعی چه ویژگی‌های تخصصی را نیاز دارد؟

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/118272

#منابع_طبیعی #مدیریت_آب #پیام_ما
@payamema
انتقاد کارشناسان از کاستی‌های لایحه هفتم برنامه توسعه آب کشور و تاکید بر اصلاحات قبل از تصویب نهایی آن برای مقابله با بحران‌های آبی

بحران آب، لایحه هفتم را به چالش کشید

🔺از زمان تقدیم لایحه هفتم برنامه پنج‌ساله توسعه کشور که مدتی است به‌نام برنامه پیشرفت خوانده می‌شود، انتقادات کارشناسان بخش آب در مورد کاستی‌های غیرقابل چشم‌پوشی این لایحه و ضرورت اصلاح آن پیش از تصویب بیان شد. بااین‌حال، این لایحه بدون اصلاحات مورد نیاز تصویب شد و حالا معاون امور آب‌ و‌ آبفای وزارت نیرو می‌گوید اجرای این برنامه در دستورکار روزانه مدیران این وزارتخانه قرار گرفته است.

🔺 «معاون جوانبخت»‌که در دولت سیزدهم هم در همین جایگاه قرار داشت و عملاً یکی از تدوین‌کنندگان لایحه هفتم بود، این لایحه را ناکافی می‌داند و می‌گوید تمام آنچه مورد نظر وزارت نیرو بود، در برنامه هفتم قید نشده است. بااین‌حال، او این برنامه را در‌عین‌حال مطلوب نیز ارزیابی می‌کند که اجرای آن ضروری است.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/121755

#بحران_آب #خشکسالی #مدیریت_آب #پیام_ما
@payamema
معاون استاندار هرمزگان خواستار توسعه آب‌شیرین‌کن‌ها برای بهبود وضعیت اقتصادی استان شد

تصمیم تلخ برای شیرینی آب

🔺|پیام‌ما| درحالی‌که توسعه آب‌شیرین‌کن‌‌ها با اما‌واگرهای محیط‌زیستی در سراسر جهان همراه است و به‌واسطه استقرار بیشترین تعداد این مجموعه‌ها در خلیج‌فارس، مکرر در مورد سوء‌عوارض آن بر دریا هشدار صادر می‌شود، اما معاون استاندار هرمزگان در مدرسه فصلی آب و محیط‌زیست از دولت درخواست کرده است که باتوجه‌‌به اینکه آب‌شیرین‌کن‌ها یکی از راهکارهای مهم در مدیریت منابع آبی و بهبود وضعیت اقتصادی هستند، به توسعه آنها در هرمزگان کمک کنند.

🔺این درخواست درحالی‌است که هم خلیج‌فارس بار قابل‌توجهی از حجم آب‌شیرین‌کن‌های دنیا را به دوش می‌کشد و هم دولت ایران در حال حاضر با انباشت بدهی از سال ۱۴۰۰ به آب‌شیرین‌کن‌ها روبه‌روست. با‌این‌حال به‌نظر می‌رسد پیش‌نگری‌های شرکت مدیریت منابع آب از ذخایر آبی این استان برای سال ۱۴۰۴ و همچنین گزارش‌های سازمان هواشناسی کشور از تداوم کم‌بارشی در این استان، این گزینه نه‌چندان صواب را پیش روی مدیران این استان قرار داده است.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/125326

#خلیج_فارس #مدیریت_آب #هرمزگان #پیام_ما
@payamema
نگاهی به چالش‌های بزرگترین آب‌شیرین‌کن فراساحلی جهان در سیستان

اشتباه بزرگ
| فرشید عابدی |

🔺طرح بزرگترین آب‌شیرین‌کن فراساحلی جهان در منطقه دشتک سیستان به‌عنوان طرحی اشتباه که منجر به هدررفت منابع مالی شد و در آینده صدمات جبران‌ناپذیری به منابع آب، خاک و محیط‌زیست منطقه وارد خواهد کرد، واکنش معاون شرکت آب‌وفاضلاب کشور را برانگیخت، اما در شبه جوابیه ابن مقام مسئول به تشریح اقدامات صورت‌گرفته پرداخته شد، اما ایرادات و چالش‌های اصلی طرح بی‌پاسخ ماند.

🔺ازآنجاکه طرح مذکور در دولت قبل اجرا شده است و وزیر نیرو دولت کنونی، وزیر صمت دولت سابق بوده و به‌بهانه شعار وفاق ملی، بدنه وزارت نیرو و از جمله آبفای کشور نسبت به دولت قبل شاهد کمترین تغییر بوده است، بنابراین دفاع از پروژه اشتباه احداث بزرگترین آب‌شیرین‌کن فراساحلی جهان در سیستان، غیرمنتظره نیست.

یادداشت کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/125924

#محیط_زیست #مدیریت_آب #آب #پیام_ما
@payamema
مرکز پژوهش‌های مجلس ضعف‌های اساسی در پایش منابع آب را برملا کرد

داده‌های مبهم آب

🔺|پیام‌ما| در قوانین مهم بخش آب، به‌صراحت موضوع پایش و وظایف و اقدام‌های لازم ارائه نشده و متولی پایش بخش آب کشور و وظایف آن صراحتاً مشخص نشده است. همچنین، روند بررسی برنامه‌های توسعه نیز نشان می‌دهد صرفاً در برنامه سوم توسعه موضوع پایش کمی و کیفی منابع آب مطرح شده است. مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی که با عنوان «مسائل و چالش‌های پایش شبکه آب کشور» ارائه داده، عنوان کرده است که در حال حاضر تمام ایستگاه‌های سنجش پارامترهای آب و هواشناسی کشور با شرایط مطلوب فاصله داشته است.

🔺همچنین، شبکه پایش کشور تنها ۷ درصد ایستگاه‌های باران‌سنجی، ۳۵ درصد ایستگاه‌های آب‌سنجی و ۱۹ درصد چاه‌های مشاهده‌ای به ابزارهای خودکار مجهز هستند و از این تعداد نیز تنها نیمی از آنها قابلیت انتقال برخط داده‌ها و اطلاعات ثبت شده دارند. علاوه‌بر ضعف تجهیزات و شبکه پایش، آخرین آماربرداری سراسری انجام‌شده در کشور منتهی به سال آبی ۱۳۹۰-۱۳۸۹ است و بیلان منابع و مصارف آب کل کشور برای بیش از ۱۰ سال اخیر به‌روزرسانی نشده است. این گزارش می‌گوید به‌طور‌کلی برداشت داده‌های کیفی نسبت به داده‌های کمی با کمبودهای بیشتری مواجه است.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/125936

#مدیریت_آب #بحران_آب #سیستان #پیام_ما
@payamema
حمایت صنایع از کشاورزی در بحران آب، راهی به‌سوی توسعه پایدار یا تهدیدی برای منابع کشور؟

صنعت و کشاورزی، هماهنگی برای آینده
| فرح ابوطالبی |

🔺حمایت صنایع از کشاورزی و مسئولیت اجتماعی صنایع در قبال کشاورزان مسائلی هستند که در سال‌های اخیر در سخنان مسئولین کشور به چشم می‌خورد. اما آیا این حمایت‌ها، به‌ویژه در شرایط بحران منابع آبی، می‌توانند در چارچوب توسعه پایدار کشور جای بگیرند؟ تحلیل‌ها نشان می‌دهد که این حمایت‌ها، اگر به‌درستی طراحی و اجرا نشوند، ممکن است نه‌تنها کمکی به توسعه پایدار نکنند، بلکه منابع طبیعی و اقتصادی کشور را با چالش‌های جدی مواجه سازند.

🔺بسیار دیده می‌شود که مسئولین مسائل و چالش‌های روز کشور را به‌عنوان مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و صنایع معرفی می‌کنند و برآنند که صنایع باید برای رفع این چالش‌ها تلاش کنند. اخیراً در چهارم اسفندماه نیز استاندار مرکزی از لزوم حمایت صنعت از بخش کشاورزی گفت و حمایت از کشاورزان را مسئولیت اجتماعی خواند.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/127814

#مسئولیت_اجتماعی #کشاورزی #مدیریت_آب #پیام_ما
@payamema
هشدار برای همه ایران:

«آب» نداریم

🔺|پیام ما| «بحران» کلمه‌ای که سال‌هاست از وضعیت شکننده آبی کشور جدا نشده و حالا با کاهش حدود ۲۵ درصدی بارش‌ها در شش‌ماه نخست سال آبی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ نسبت به سال گذشته یک‌بار دیگر استفاده از آن در ادبیات متولیان و کارشناسان بخش آب پرتکرارتر از قبل شده است. سخنگوی صنعت آب کشور در آخرین نشست خبری سال ۱۴۰۳ خود یک بار دیگر بر وخامت شرایط منابع آبی کشور هم در بخش آب‌های سطحی و هم در بخش آب‌های زیرزمینی تأکید کرد و گفت بارش‌های کم‌رمق پاییز و زمستان دردی از کمبود آب کشور دوا نکرده است.

🔺حالا فقط یک راه برای عبور از بهار و تابستان آبیِ سخت ۱۴۰۴ باقی مانده است: «مدیریت و کاهش مصرف»؛ یعنی هر کس هر چقدر که از دستش برمی‌آید، باید از مصرف آب کم کند؛ چه در بخش خانگی، چه کشاورزی و چه صنعتی. راه دیگری نمانده است. وضعیت آبی در روزهای گرم سال آینده برای پایتخت نیز بسیار حساس است و کاهش فشار آب شبکه هنوز زمستان تمام نشده، در دستورکار آبفای کشور قرار گرفته است. گویی این شعر سعدی حالا همه ایرانیان را مخاطب قرار داده است: «ای که دستت می‌رسد کاری بکن» پیش از آنکه هیچ‌کاری از دستمان برای آب برنیاید.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/128373

#مدیریت_آب #کمبود_آب #پیام_ما
@payamema
زاینده‌رود: تشدید تعارض ذی‌نفعان
|احسان خواجه‌ای|

🔺از دهه‌های گذشته، تخصیص آب در ایران تابعی از منطق مهندسی-مدیریتی بوده است. در این الگو، آب به‌مثابه منبعی تکنیکی فهم می‌شود می‌توان با سدسازی، تونل‌کشی، و تخصیص اداری آن را مدیریت کرد. در این ساختار، ذی‌نفعان واقعی، یعنی کسانی که به‌طور مستقیم با آب زندگی می‌کنند -مانند کشاورزان سنتی اصفهان- به حاشیه رانده شده‌اند. درعوض، تخصیص‌های کلان برای شرب و صنعت بدون توجه به ظرفیت طبیعی و حقوق تاریخی انجام شده است. همین امر باعث شده است در فقدان گفت‌وگو، شفافیت، و سازوکارهای بازخورد، تعارض‌ها به اشکال پرتنش بروز پیدا کنند.

🔺در شرایطی که حکمرانی منابع طبیعی بر مبنای ساختارهای دموکراتیک شکل نگرفته باشد، تعارض میان ذی‌نفعان نه‌تنها امری محتمل، بلکه گریزناپذیر است. نمونه بحران آب در حوضه زاینده‌رود گویای این وضعیت است؛ جایی که تصمیم‌گیری از بالا و غیاب مشارکت منصفانه ذی‌نفعان موجب شده است گروه‌هایی چون کشاورزان، ساکنان شهری و مصرف‌کنندگان صنعتی در برابر یکدیگر قرار گیرند، نه در کنار یکدیگر.

یادداشت کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/128956

#مدیریت_آب #آب #زاینده‌_رود #پیام_ما
@payamema
مدیریت آب در ایران به کجا می‌رود؟

آب، منهای اجتماع، منهای محیط‌زیست
| زهرا سلطانی |

🔺تاریخ مدیریت آب در ایران، بازتابی از چگونگی شکل‌گیری نهاد دولت مدرن و پروژه توسعه‌ای است که با اتکا به مهندسی، تمرکزگرایی و برنامه‌ریزی متمرکز پیش برده شده است. نهاد دولتی آب، از دهه‌های میانی قرن چهاردهم شمسی، هم‌زمان با گسترش دستگاه‌های بوروکراتیک و فنی در دولت پهلوی، با الگوبرداری از مدل‌های مهندسی غربی شکل گرفت. این نهاد، که بعدها در قالب وزارت نیرو تثبیت شد، مأموریت خود را نه در تعامل با اجتماع و محیط‌زیست، بلکه در قالب تولید، توزیع و کنترل یک منبع فیزیکی تعریف کرد؛ منبعی که باید مهار می‌شد تا توسعه تحقق یابد.

🔺اما نکته بنیادین آن است که این رویکرد نه صرفاً انتخاب وزارت نیرو، که حاصل یک هم‌پیمانی نانوشته میان دولت و جامعه بود. دولت از وزارت نیرو انتظار داشت که با تأمین گسترده و ارزان آب، زیرساخت‌های کشاورزی مدرن، توسعه شهرنشینی، رشد صنعتی، خودکفایی غذایی و امنیت اجتماعی را پایه‌گذاری کند. در مقابل، جامعه نیز -به‌ویژه در لایه‌های سیاستگذار و بهره‌بردار- این گفتمان توسعه‌محور را پذیرفته بودند و آن را مطالبه می‌کردند.

یادداشت کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/129357

#آب #مدیریت_آب #محیط_زیست #پیام_ما
@payamema
آرای مخالفان و موافقان شیوه‌های آبیاری در ایران

کشاورزی، پیشقدم ریاضت آبی شود

🔺|پیام‌ ما| آمارهای متفاوت از بیش‌برداشت یا کسری تجمعی آبخوان‌های کشور اعداد بسیار متفاوت ۱۴۰، ۲۴۰ و ۳۴۰ میلیارد مترمکعب را عنوان می‌کنند؛ کسری‌ای که متهم اصلی آن بخش کشاورزی است. بحث تازه‌ای در همین ارتباط شکل گرفته‌ است که گروهی از کارشناسان می‌گویند مکانیزاسیون، به‌ویژه استفاده از آبیاری قطره‌ای با افزایش بهره‌وری و افزایش قابل‌توجه سطح زیرکشت، به این وضعیت دامن زده است.

🔻گرچه مخالفان و موافقانِ اشکال مختلف آبیاری در کشور، هر کدام برای اثبات حقانیت خود و مقصر شناختن آبیاری نوین یا اعلام برائت از آن، ادله قابل‌توجهی دارند، اما معاون پژوهش‌ مرکز ملی مطالعات کشاورزی ایران می‌گوید با هر استدلالی که به موضوع نگاه کنیم، کشاورزی باید سطح زیرکشت خود را پایین بیاورد و مصرف ۸۰ میلیارد مترمکعبی خود را به کمتر از ۵۰ میلیارد مترمکعب کاهش دهد.

🔻عباس کشاورز می‌گوید: بخش کشاورزی باید پیشقدم ریاضت آبی شود. به‌عقیده او، همه آنچه گفته می‌شود، حاشیه و دعوای بی‌دلیل بر لحاف ملاست. با این‌همه، وزارت جهادکشاورزی همچنان سیاست‌های آبیاری خود را دنبال می‌کند و در حال حاضر تا ۸۵ درصد منابع مالی مورد نیاز برای اجرای سیستم‌های نوین آبیاری را از طریق تسهیلات تأمین می‌کند، اما هیچ تمرکزی بر تغییر الگوی کشت و کاهش سطح زیرکشت ندارد.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/133284

#توسعه_پایدار #محیط_زیست #منابع_طبیعی #کشاورزی #مدیریت_آب #پیام_ما

@payamema
کنتور آب منازل را نشکنید
| اکبر پورداج |

🔺موضوع «تعویض کاری» به‌جای «تعمیرکاری» موضوعی است که توانسته علاوه‌بر تحمیل فشار مالی، هدررفت سرمایه و بضاعت محیط‌زیستی، سرمایه اجتماعی را نیز مخدوش سازد.

🔻رشد افسارگسیخته و مخرب فرهنگ تعویض‌کاری و بی‌انضباطی و ضعف شفافیت و تعدد و تنوع انواع محصولات در چرخه تعمیر در بازار خودرو، وسایل منزل و غیره، تکرار تعمیرات سالانه و حتی شش‌ماهه را تحمیل کرده است. این موضوع در مورد کنتورهای آب نیز صادق است.

🔻در دهه‌های گذشته کنتورهای آب سرویس می‌شده است. در دهه ۸۰ و ۹۰ مردم مستقیماً هزینه‌ای بابت تعمیر و حتی تعویض کنتور نمی‌دادند و به‌جز موارد خاص نیازی به تعویض کنتور هم نبوده است. در آن دوران معتمدین تعمیرکار سازمان آب‌وفاضلاب نسبت به رفع نقص کنتورها در محل و یا مراکز تعمیر اقدام و پس از نصب، آنها را مهروموم می‌کردند.

یادداشت کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/133454

#توسعه_پایدار #مدیریت_آب #آب #پیام_ما

@payamema