Ustozlar sudlashayotgan ekan, sud jarayonini moliyaviy qoʻllab-quvvatlamoqchi boʻlganlar uchun karta raqami qoldirilgan.

@birgap

Mana bu postning davomi sifatida qayta aloqa botiga shunday murojaat yuborishdi:

Davomi.
Agar biz kurashmasak, nima bo‘ladi?

Biz jim tursak, test natijalari qanday aniqlanayotgani noma’lumligicha qoladi. Ballar nimaga qo‘yilganini na o‘qituvchi, na o‘quvchi tushunadi. Adolatdan gapirish ortiqcha tuyuladi.

Testlar hali-hanuz chalg‘ituvchi savollar, noto‘g‘ri tuzilgan variantlar bilan to‘la bo‘ladi. Bilim emas, taxmin yuritish muhimroq bo‘lib qoladi. Fikr yuritish emas, yodlash ustunlik qiladi.

Fan mutaxassislari, tajribali o‘qituvchilar bu jarayonlardan chetda qolaveradi. Ularning fikri eshitilmaydi. Asl bilim egalarining o‘rni bo‘sh qoladi.

O‘qituvchi o‘zining qadri borligiga ishonmay qo‘yadi. Mehnati e’tiborsiz qolgan ustoz asta-sekin ilhomini, ishonchini, intilishini yo‘qotadi.

Ta’lim sifati esa shu yo‘sinda sekin, lekin muqarrar qulaydi. O‘quvchi darsdan hayotiy bilim emas, testda qanday aldashni o‘rganadi. Bu esa jamiyat kelajagini xavf ostiga qo‘yadi.

Eng yomoni(men qo'rqadigan holat)
"Baholash tizimi o‘rganish jarayonini boshqaradi." (Miller, Cowan, et al)
Baholash – bu faqat natijani o‘lchash emas, balki o‘rganish yo‘nalishini belgilovchi omildir.

Baholash o‘quvchi nimani o‘rganishini, qanday o‘rganishini va qanchalik chuqur o‘rganishini aniqlab beradi.

To‘g‘ri baholash o‘quvchini faol o‘rganishga undaydi, noto‘g‘ri baholash esa yuzaki yodlashga olib keladi.

Qarang ustozlar, agar testlar faqat faktlarni so‘rasa – o‘quvchi yodlaydi. Agar testlar tahlil va fikrlash talab qilsa – o‘quvchi chuqur o‘rganadi. Yani baholash – o‘rganish uchun yo‘l xarita. To‘g‘ri tashkil etilgan baholash – samarali ta’limning kalitidir.

Tizim yopiq qoladi. Jamoatchilik ovozi eshitilmaydi. Muammo bor, lekin uni ko‘rishni istamaydigan ko‘zlar, eshitishni istamaydigan quloqlar test tezimini boshqarishda davom etadi.

Va eng og‘rigi – biz o‘z kasbimiz sha’nini o‘zimiz topshiramiz. O‘qituvchi jim bo‘lsa, jamiyat jim bo‘ladi. Shu bois kurashmaslik – o‘zimizga nisbatan xiyonatdir.

Umuman, men oʻylayman, jarayonda nafaqat alohida olingan fanlar boʻyicha test topshiriqlari sifati (masalan, ona tili va adabiyoti yoki boshlangʻich sinf oʻqituvchilari uchun test topshiriqlari sifati - har ikki yoʻnalishda attestatsiya natijalaridan norozi oʻqituvchilar soni koʻp va ular ijtimoiy tarmoqlarda guruhlarga birlashmoqda), balki attestatsiya bilan bogʻliq kengroq masalalar qoʻyilishi, sud oldida va vazirlik rasmiylari oldiga jiddiy savollarga javoblar talab qilinishi kerak.

Bu qanday masalalar va savollar ekanligi haqida alohida batafsil yozaman.

Yana PISA va oʻzimizni aldash haqida

Boshqalari haqida gapirmay, bizning tumandan tanlangan maktab haqida gapiraman:
Maktabda kamida 3 oy (bu men bilganim) butun boshli komanda ishladi. Maktabga boshqarmadan, Universitetdan odamlar tashlandi. Avval PISA yoshidagi hamma tayyorlantirilgan, PISAda qatnashadiganlar roʻyxati aniq boʻlgach, oʻsha bolalar kamida 1 oy hech qaysi fanga kiritilmasdan, toʻliq maktabda faqat PISAga tayyorgarlik koʻrishgan.

Har doimgidek, isbot yoʻq, mening gapimni hech kim tasdiqlamaydi.

(Shaxsiy suhbatdan)

Menimcha, PISAdagi koʻzboʻyamachiliklarimiz ancha koʻp, muammolarimiz ancha chuqur.

@birgap

Oʻzbekistonning PISA-2025da qatnashishi, tasodifiy tanlanmaga barcha prezident maktablarining kirib qolishi boʻyicha savollar hamda PISA tadqiqotlarida qatnashishi kerak boʻlgan oʻquvchilarni zoʻr berib testga tayyorlash haqidagi iddaolar (masalan, 1, 2, 3) fonida qiziq maʼlumotlar:

1. Qozogʻistonning 2015-yilgi PISA natijalari bilan bogʻliq qiziq holat boʻlgan. Ochiq test topshiriqlarini (yaʼni oʻquvchilar javobini oʻzlari yozadigan test topshiriqlari) baholashda baholovchilar juda "koʻngilchan" yondashganligi tufayli, natijalar rasman eʼlon qilingan OECD hisobotida Qozogʻiston natijalari sifat nazorati standartlariga javob bermasligi, bu natijalarni Qozogʻistonning oldingi natijalari yoki boshqa davlatlar natijalari bilan solishtirish mumkin emasligi taʼkidlangan. Qozogʻiston internet nashrlari buni "katta janjal" ("большой скандал") va "Qozogʻistonning PISA natijalari diskvalifikatsiya qilinishi" deb atashgan, ayrimlar buni tadqiqotda qatnashgan oʻquvchilar orasida Nazarboyev maktablari oʻquvchilari ulushining koʻpligi bilan bogʻlashgan.

2. OECDning Qozogʻiston taʼlim tizimi boʻyicha maxsus hisobotida yozilishicha, Nazarboyev maktablari (bizdagi prezident maktablariga oʻxshagan maxsus "elita" maktablar) uchun oddiy maktablarga qaraganda ancha koʻp mablagʻ sarflanishiga qaramasdan, PISA shkalasi boʻyicha matematik savodxonlikning yuqori (5 va 6) darajalariga erishgan oʻquvchilar ulushi juda pastligicha qolgan (Qozogʻiston - 0,2%, OECD boʻyicha oʻrtacha - 8,4%). Boshqacha qilib aytganda, Nazarboyev maktablari umumiy darajani koʻtarishga hissa qoʻshmagan.

"Men nima deyman, qo'bizim nima deydi?"

"В пресс-службе Министерства дошкольного и школьного образования «Газете.uz» в понедельник подтвердили наличие в списке президентских и специализированных школ, отметив, что в них учатся такие же ученики Узбекистана".

Qiziq, vazirlik savolning mohiyatini haqiqatdan ham tushunmayaptimi yoki tushunmaganlikka olyaptimi? Gap Prezident maktablarining ham O'zbekiston o'quvchilari ekanligi (yoki emasligi) haqida emas-ku.

PISAda ikki bosqichli stratifikatsiya qilingan tanlash metodi ishlatiladi. Bu degani - maktablar turli xususiyatlariga ko'ra (shahar / qishloq, oddiy / ixtisoslashgan, maktab hajmi, o'quvchilarning kelib chiqishi va hokazo) stratalarga (kategoriyalarga) bo'linadi. Masalan, mamlakatda qishloq maktablari ulushi 60%. Demak, tanlanmaga tushgan qishloq maktablari soni shu nisbatni aks ettirishi kerak.

"If a country/economy was known to have school tracking or distinct school programmes and these were not among the explicit stratification variables, a suggestion was made to include this type of variable". Agar mamlakatda o'quvchilarni qobiliyatiga ko'ra ajratadigan yoki alohida o'quv dasturlari bo'yicha o'qitadigan maktablar bo'lsa, ular alohida kategoriya deb olinadi.

Ya'ni, oddiy til bilan aytganda, Prezident maktablari alohida qatlam deb olinib, ularning ichidan nechtadir maktab (bu maktabdagi o'quvchilar sonining mamlakatdagi umumiy o'quvchilar sonidagi ulushini hisobga olgan holda) tasodifan tanlab olinishi kerak edi. Qanday qilib bitta qatlam ichida tasodifan hamma maktab tanlanmaga tushib qolishi mumkin? Bu tadqiqot qoidalarining buzilishi va tadqiqot natijalarining ishonchliligiga jiddiy salbiy ta'sir qiladi.

Yuqoridagi postga izohlarda "Balki OECDning o'ziga yozish kerakdir?" degan izoh qoldirilibdi.

OECDga PISA Sekretariatiga xat yuborildi. Xatda barcha Prezident maktablarining tadqiqotga kiritilishi, shuningdek, maktablarda o'quvchilarning intensiv tayyorlantirilayiotgani haqidagi iddaolar tadqiqot natijalarining ishonchliligiga qay darajada ta'sir qilishi mumkinligi haqida izoh berish iltimos qilindi.

Ta'limni rivojlantirish Respublika ilmiy-metodik markazi xodimi, sobiq Ta'lim sifatini nazorat qilish Davlat inspeksiyasi xodimi Rashid Tojiboyevning yozishicha, Prezident maktablari test topshiruvchilar orasiga tasodifiy tanlab olinmagan. Uning fikricha, bu PISA umumiy natijalariga sezilarli ta'sir ko'rsatmaydi va Prezident maktablariga ajratilayotgan moliyaviy resurslar qay darajada samara berayotgani haqida xulosalar chiqarish imkonini beradi.

PISA tadqiqotlarida mamlakatning natijasini xuddi shu mamlakatning oldingi natijalari bilan solishtirish imkoni bo'lishi juda muhim. Agar PISA-2025 tadqiqotlariga barcha Prezident maktablarini jalb qilishdan maqsad, Rashid Tojiboyev yozayotgandek, O'zbekiston ta'lim tizimidagi imkoniyatlar tengsizligi va Prezident maktablariga alohida e'tibor (moliyaviy va hokazo) o'zini qay darajada oqlayotgani haqida xulosalar chiqarish bo'lsa, bu maktablar natijalari O'zbekistonning umumiy natijalariga qo'shilmasligi (umumiy natijaga ta'sir qilmasligi), alohida hisoblanishi kerak, nazarimda. Shunda O'zbekistonning umumiy natijalari (Prezident maktablarisiz) va Prezident maktablari natijalari orasidagi tafovut Rashid Tojiboyev aytayotgan xulosalarni chiqarish imkonini berar, balki. Lekin Prezident maktablari natijalari umumiy natijalar bilan qo'shib hisoblanadigan bo'lsa, bu natijalarning sun'iy oshishiga (necha ballga bo'lishidan qat'iy nazar) olib keladi va O'zbekistonning 2022-yilgi natijalari bilan solishtirish imkonini bermaydi. Qolaversa, bitta stratadagi (qatlam, kategoriya) barcha maktablarning tasodifiy tanlanmaga kirishi PISAning o'zi e'lon qilgan ikki bosqichli stratifikatsiyalangan usulda tanlanma olish tamoyillarining buzilishidir va bu tadqiqot naijalarining validligiga salbiy ta'sir qilmay qo'ymaydi.

Va yana bir muhim narsa. Vazir Hilola Umarova ijtimoiy tarmoqlarda "233 ta maktab tasodifiylik tamoyili asosida tanlab olingan", deb bayonot berdi. Barcha Prezident maktablari kiritilishi ... tasodifmi yoki tasodif emasmi?

Umuman, PISA tadqiqotlari jarayonlaridan xabardor mutaxassislarning aytishicha, OECD PISA tadqiqotlarini o'tkazish bo'yicha qatnashuvchi mamlakatlarda ta'lim vazirliklaridan mustaqil tashkilotlar bilan hamkorlik qilar ekan. Bu ta'lim vazirliklarining tadqiqot jarayonlari va natijalariga ta'sir qilishining oldini olish maqsadida qilinadi. PISA-2022 tadqiqotlarida O'zbekistondan bunday mustaqil tuzilma sifatida Ta'lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi huzuridagi Milliy markaz jarayonlarni tashkil qilgan. Inspeksiya va uning huzuridagi milliy markaz tugatilgach, PQ-128 bo'yicha "O‘zbekiston Respublikasida ta’lim sifati sohasida xalqaro dasturlar va tadqiqotlar o‘tkazilishini tashkillashtirish" vazifasi Ta'limni rivojlantirish respublika markaziga (vazirlik tarkibiga kirmaydigan tashkilot) yuklangan va hatto markaz strukturasida buning uchun alohida bo'lim ham tashkil qilingan. Lekin, jarayondan xabardorlarning aytishicha, PISA-2025 tadqiqotlari jarayonlarini Avloniy nomidagi milliy tadqiqot instituti boshqarmoqda. Bunga asos sifatida PQ-231 (1-band, oxirgi xatboshi) keltirilmoqda, lekin xuddi shu hujjatda xalqaro tadqiqotlarda O'zbekiston ishtiroki bo'yicha masalalar Avloniy instituti vazifalari sirasiga kiritilmagan (1-lovaga qarang). Qolaversa, bu institut mustaqil emas, Maktabgacha va maktab ta'limi vazirligiga bo'ysunadigan tashkilot, institut rahbari ham vazirga tobe odam. Demak, jarayonda xolislikning qay darajada ta'minlanishi savol ostida. Masalan, bugun institut telegram kanalida kun davomida PISA haqida maqtov ruhidagi qator postlar e'lon qilindi.

Gazeta.uz nashrining yozishicha, Andreas Shlyayxerga bu masaladagi savollarga javob berishni so‘rab, xat yo‘llangan. OECD PISA Sekretiariatiga ham xat yuborilgan. Javobini kutaylik-chi.

"Tanaffus" podkastining attestatsiya masalalariga bagʻishlangan soni

Oldinroq attestatsiya natijalaridan norozi pedagoglarning bir guruhi sudga murojaat qilmoqchi ekani, bu jarayonda nafaqat nafaqat alohida olingan fanlar boʻyicha test topshiriqlari sifati, balki attestatsiya bilan bogʻliq kengroq masalalar qoʻyilishi, sud oldida va vazirlik rasmiylari oldiga jiddiy savollarga javoblar talab qilinishi kerakligi haqida yozgan edim.

Bu qanday masalalar, qanday savollar boʻlishi kerak, oʻzi umuman hozirgi attestatsiya jarayonlari nima uchun talablarga javob bermaydi - "Tanaffus" podkastining navbatdagi sonida pedagog Shokir Tursun hamda mezbonlar Ulugʻbek Poʻlatov va Isroil Tillaboyev bilan shu haqida fikrlashdik.

Raqamli 1984ga xush kelibsiz!

Biz bu yerda PISA va attestatsiyani muhokama qilayotganimizda Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi juda qiziq bir qonun loyihasini ishlab chiqibdi. "Onlayn platforma va veb saytlar foydalanuvchilar huquqlarini himoya qilish toʻgʻrisida" deb atalgan ushbu qonun loyihasida haqiqatdan ham juda qiziq joylar borki, agar ular qonun sifatida tasdiqlanib kuchga kirsa, Oʻzbekistonda ijtimoiy tarmoqlardan va umuman internetdan foydalanadigan har qanday shaxs potensial jinoyatchiga aylanishi hech gap emas.

"Asosiy tushunchalar"dan boshlaylik. Bu "tushunchalar" shunday taʼriflanganki, ularga istalgan shaxs, istalgan ijtimoiy tarmoq va istalgan xabar kirishi mumkin.

"Bloger". Keltirilgan taʼrifga koʻra, masalan, Facebook akkaunti boʻlgan har qanday shaxsni "bloger" toifasiga kiritish mumkin. Eʼtibor bering: taklif qilinayotgan taʼrifga koʻra, "oʻz akkauntida yoki ommaviy hamjamiyatda ... boshqa tusdagi kontentni joylashtiruvchi jismoniy shaxs". ("Shu jumladan" degan joyini olib tashlasak ham boʻladi: u qoʻshimcha, kengaytiruvchi maʼno beradi, toraytiruvchi maʼno emas. Yaʼni "shu jumladan muhokama qilish uchun" degani "muhokama qilish uchun boʻlmasligi ham mumkin", degani). Endi qarang: Facebook sahifangiz boʻlsa, bu sizning akkauntingizmi? Akkauntingiz. Siz unga "boshqa tusdagi" axborotni joylashtirasizmi? Joylashtirasiz. Axir, taʼrifda aytib qoʻyibdi, axborot "ijtimoiy siyosiy" yoki "ijtimoiy iqtisodiy" boʻlmasa, demak, u boshqa tusdagi boʻladi. Boʻldi. Yaxshi koʻrgan mushugingiz rasmini qoʻysangiz ham bloger boʻlasiz-qolasiz. Chunki bu harakatingiz "bloger" taʼrifining hamma shartlariga mos tushadi.

"Yolgʻon axborot" taʼrifi undan-da ajoyib. "Notoʻgʻri taassurot uygʻotadigan" har qanday axborot endi yolgʻon axborot deya malakalanadi. Bu degani - istalgan davlat organi yoki amaldorga yoqmagan istalgan axborot "yolgʻon axborot" deb malakalanishi mumkin. Buning uchun oʻsha organdan bironta vakil chiqib "bu axborot notoʻgʻri taassurot uygʻotadi" desa kifoya. Siz uning taassuroti aslida qanday boʻlganini hech qanaqasiga isbotlay olmaysiz, chunki taassurot - gʻirt subyektiv kategoriya. Istalgan axborot turli qabul qiluvchilarda turlicha taassurot uygʻotishi mumkin (bu haqida, masalan, axborotni qabul qilish boʻyicha ilmiy tadqiqot olib borgan olimlardan soʻrashingiz mumkin). Demak, istalgan tanqid "yolgʻon axborot" deya malakalanishiga tayyor turavering.

"Kontentni tarqatish" - bu kontentni, yaʼni har qanday belgilar / signallardan iborat maʼlumotni muayyan yoki nomuayyan foydalanuvchi(lar)ga yuborish. Masalan, Telegramdan doʻstingizga xabar joʻnatdingiz. Xabaringiz kontentmi? Kontent. Axir u belgilardan iborat maʼlumot-ku. Doʻstingiz muayyan foydalanuvchimi? Muayyan foydalanuvchi. Boʻldi, siz kontent tarqatdingiz.

"Ommaviy hamjamiyat moderatori". Istalgan platformada axborot joylashtira oladigan, tahrirlay oladigan, oʻchira oladigan shaxs. Facebook yoki Xda akkauntingiz boʻlsa, siz unga axborot joylashtira olasizmi? Joylashtira olasiz. Uni tahrir qilishingiz yoki oʻchirishingiz mumkinmi? Mumkin. Boʻldi, siz ommaviy hamjamiyat moderatorisiz.

AOKA onlayn platforma mulkdoridan foydalanuvchilarning sutkalik soniga oid maʼlumotlarni soʻrab oladi. Yuqorida koʻrdik, hatto Facebook yoki Xda shaxsiy sahifangiz boʻlsa ham siz onlayn platforma mulkdorisiz. Demak, sizning sahifangizni sutkada nechta odam koʻrgani haqida istalgan paytda maʼlumot soʻralishi mumkin. Va yoʻq deya olmaysiz. Chunki qonun bunday maʼlumot qachon, qaysi holatlarda soʻralishi mumkinligiga oydinlik kiritmayapti. Demak, AOKA istalgan tarmoq foydalanuvchisidan istalgan paytda bunday maʼlumotni soʻrashga haqqi boʻladi.

Bu hali hammasi emas. Loyiha davomida undan ham "ajoyib" narsalar borki, Oruell oʻqisa hayratdan yoqa ushlardi. Bu haqida keyinroq.

PISA tadqiqotida barcha prezident maktablari ishtiroki va bu holatning tadqiqot natijalari ishonchliliga ta'siri masalasi muhokamasiga kun.uz nashri ham qo'shildi.

Nashrning Ta’limni rivojlantirish respublika ilmiy-metodik markazi xodimi Rashid Tojiboyevga tayanib yozishicha, prezident maktablari tasodifiy tanlab olinmagan, balki ularning barchasi ingliz tilida imtihon topshirish imkonini ta’minlash maqsadida maxsus jalb qilingan. Ilgariroq vazir Hilola Umarova tadqiqotda qatnashayotgan barcha 233ta maktab tasodifiylik tamoyili asosida tanlab olingan, degan edi. Shu o'rinda savollar tug'iladi:

- qaysi tomonning ma'lumoti to'g'ri: tanlanmaga barcha Prezident maktablari kiritilishi tasodif bo'lganmi yoki tasodif emasmi?

- agar bu tasodif bo'lsa, ikki bosqichli stratifikatsiyalangan tanlov metodikasida qanday qilib hamma Prezident maktablari tasodifan tanlanmaga kirib qolishi mumkin?

- agar Prezident maktablari tasodifiy tanlab olinmagan bo'lsa, vazir bu haqida bilmaganmi yoki ... bilib turib ijtimoiy tarmoqlarda noto'g'ri ma'lumot berganmi?

Kun.uz ning yozishicha, vazirlik holat yuzasidan axborot tayyorlayotgan ekan va tez orada rasmiy munosabat e’lon qilinar ekan. Munosabatda yuqoridagi uchta savolga ham oydinlik kiritilsa yaxshi bo'lardi.

Lekin bir narsa. Nega O'zbekiston o'zi ingliz tilida imtihon topshirishi kerak? O'zbekiston inglizzabon mamlakat emas. Qolaversa, O'zbekistondagi umumiy o'rta ta'lim rasman olib boriladigan 7ta o'qitish tili orasida ingliz tili yo'q. Shunday ekan, aynan "ingliz tilida imtihon topshirish imkonini ta’minlash maqsadida" barcha Prezident maktablarining tanlanmaga kiritilishi tushunarsiz hol. Prezident maktablari natijalari tadqiqotda alohida hisoblanadimi yoki umumiy natijaga qo'shib e'lon qilinadimi, hozircha aniq ma'lumot berilmadi. Agar Prezident maktablari natijalari O'zbekistonning umumiy natijalariga qo'shib e'lon qilinsa, bu O'zbekiston natijalarining sun'iy oshirilishi bo'ladi (necha ballga bo'lishidan qat'iy nazar).

Respublika ta’lim markazi vakili ayrim tanlab olingan maktab o‘quvchilari o‘qituvchilar tomonidan testlarga oldindan tayyorlantirilayotgani haqidagi xabarlarga ham munosabat bildirib, “Agar bu holat tasdiqlansa, bu baholash natijalarining ishonchliligiga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin”, – degan. Vazirlik hozircha bu iddaolarga munosabat bildirmadi.

Ilgariroq bu masala haqida Gazeta.uz nashri ham yozib chiqqan edi. Nashr PISA tadqiqotchi asoschisi Andreas Shlyayxerga masalaga oydinlik kiritishni so'rab xat yuborgan.

Maktabgacha va maktab ta'limi vazirligiga savol: O'qituvchilarning haqqi qaytarib berilyaptimi?

Shu kunlarda pedagiog kadrlar attestatsiyasi maktab o'qituvchilariga bevosita daxldor va ularni o'ylantirayotgan eng katta muammolardan biri bo'lib turibdi. O'qituvchilar hatto birlashib bir nechta viloyatda bir paytning o'zida vazirlik ustidan sudga murojaat qilmoqchi ekanliklari aytilmoqda. Attestatsiya bilan bog'liq muammolar "Tanaffus" podkastining navbatdagi sonida ham muhokama qilindi va qisqa vaqt ichidagi ko'rishlar va qoldirilgan izohlar soniga (ayni paytga qadar 54000dan oshiq ko'rishlar va 2000ga yaqin izohlar) qaraganda, muammo ko'pchilik o'qituvchilarga daxldor.

Attestatsiya masalasida qayta aloqa botiga kelgan xabarlardan biri:

Ingliz tilidan natijamdan norozi bo'lib apellyatsiya bergandim.

Hasanboy kanaliga chiqqan savol menda bor edi. Hasanboyga bu haqida aytgandim, va o'rganib chiqib rostatdan savolda xato borligini aniqladilar va post qo'ydilar. Siz ham keyin post qo'ydingiz savol haqida.

Lekin vazirlik hech nima qilgani yuq. Qoleversa, apellyatsiyada rad etildi javobi kelgan. Qayta savol xato deb yozsam ham indashmadi.

Bunday holatda nima qilish kerak deb yordam va maslahat so'rab yozyotgandim...

Tushunishimcha, murojaatda gap mana bu test test topshirig'i haqida ketmoqda. Test topshirig'ida haqiqatdan ham to'g'ri javob yo'q va agar mana bu izoh haqiqatdan ham vazirlik eksperti tomonidan berilgan bo'lsa, bu izoh ham xato. Qolaversa, bu izoh (yana qaytaraman, agar bu haqiqatdan ham vazirlik eksperti bergan izoh bo'lsa), vazirlik atterstatsiyada ishlatilayotgan test topshiriqlarini tuzish uchun jalb qilayotgan ekspertlarning nafaqat testologiya bo'yicha kompetensiyalarini, balki o'z fanini bilish darajasini ham katta savol ostiga qo'yadi. Vazirlik bu test topshirig'i tushgan barcha pedagoglarning natijalarini qayta hisoblab berishi shart.

"Bunday holatda nima qilish kerak", degan savolga javobim esa - sudga murojaat qilish kerak. Individual tarzda, birlashib jamoaviy da'vo arizasi bilan, alohida olingan test topshirig'i bo'yicha, umuman jarayonda ishlatilayotgan test topshiriqlarining validligi bo'yicha, test natijalarini hisoblash metodikasining xatologi bo'yicha (bu haqida Shokir Tursun yozdi va podkastda batafsil tushuntirildi) - xullas, har bir muammo bo'yicha sudga murojaat qilaverish kerak. Vazirlikning o'zi muammoni tushunmayotgan, tan olmayotgan, tushunishni va tan olishni istamayotgan ekan, boshqa yo'l yo'q. Va umuman, huquqiy davlatda buzilgan huquqingizni qaror toptirishning qonuniy yechimi - sud. Attestatsiya bo'yicha sud ishlari ko'paysa, bunday ishlar rezonans bersa, balki "tepa"ga ham nimadir xato ketayotganligi haqida signal yetib borar.

"Ha, barcha 14 ta prezident maktabi PISAning standart, proporsional tanlanmasiga (sample) qo‘shimcha sifatida kiritildi. ... O‘zbekiston tomoni ushbu muassasalarning ta’lim natijalari to‘g‘risida qimmatli ma’lumotlarga ega bo‘lish uchun 14 ta prezident maktabini ham kiritishni so‘ragan." PISA asoschisi Andreas Shlayxer.

Modomiki barcha Prezident maktablarini tadqiqotga kiritishni Oʻzbekiston tarafining oʻzi soʻragan ekan, Maktabgacha va maktab taʼlimi vaziri Hilola Umarova ijtimoiy tarmoqlarda notoʻgʻri maʼlumot bermasdan, vaziyatni boricha tushuntirsa boʻlmasmidi?

Vazir X tarmogʻida "O‘zbekistondagi 233 ta maktab tasodifiylik tamoyili asosida tanlab olingan, maktablarni tanlash jarayoniga vazirlik umuman aralashmaydi" deb yozgan edi. Koʻrinib turibdiki, Andreas Shlayxer javobi vazirning soʻzlarini inkor qilmoqda. Ijtimoiy tarmoqlar foydalanuvchilari va blogerlarga har zamonda "notoʻgʻri maʼlumot tarqatganlik uchun javobgarlik bor"ligini eslatishni yaxshi koʻradigan matbuot xizmatlari va tashkilotlar biron munosabat bildiradimi? Yoki bunday javobgarlik faqat bir tomonlama ishlaydimi?

Yana bir narsa qiziq. Gazeta.uz nashri dushanba kuni masala yuzasidan izoh soʻrab Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirligiga murojaat qilganda tayinli javob ololmagan. Vazirlik matbuot xizmati nafaqat tayinli javob bermagan, balki vazirning X tarmogʻidagi gaplarini takrorlab, OAVga notoʻgʻri maʼlumot bergan:

"Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi matbuot xizmati dushanba kuni “Gazeta.uz”ga ro‘yxatda prezident va ixtisoslashtirilgan maktablar borligini tasdiqlab, ularda o‘zbekistonlik xuddi shunday o‘quvchilar o‘qiyotganini ta’kidladi. Vazirlik maktablarni Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkilotining maxsus bo‘limi tanlab olganini, vazirlik ularni taklif qilmaganini va taklif qila olmasligini takrorladi".

Kun.uz nashri soʻroviga esa vazirlik "rasmiy munosabat tayyorlanayotganini" aytgan, bu munosabat haligacha eʼlon qilingani yoʻq.

"MMTV rasmiysi esa Kun.uz so‘roviga javoban holat yuzasidan axborot tayyorlanayotgani, tez orada rasmiy munosabat e’lon qilinishini bildirdi".

Qarangki, Toshkentdan turib Toshkentda joylashgan vazirlikdan emas, Parijdagi OECD shtab kvartirasidan maʼlumot olish osonroq boʻlib qoldi.