Bektosh Hatamov postida qo'yilgan kafolat xatini mening kanalim kuzatuvchilari ham yuborishdi. Demak, bunday kafolat xati yozdirish "ommaviy" va tizimli tus olgan ko'rinadi. Kafolat xatini yuborgan kuzatuvchi izohi:

Kecha kechqurun to‘rtinchi sinf o‘quvchisiga yozdirilgan kafolat xati!?! Dastlab o‘zim yozaman deb ochdim dok faylni, qarasam, o‘quvchi nomidan! To‘qqizinchi sinf o‘g‘lim ham yozdi. Yozish asnosida menga berilgan savol: Ayrim g‘arazgo‘y kimsalar kimlar, oyi? (Qizim) G‘arazgo‘yligini qayerdan bilvolamiz? (o‘g‘lim)

Shu o'rinda ayrim savollar tug'iladi.

1. Qonunchiligimizda "kafolat xati" degan tushuncha bormi? U qanday hujjat va uni yozgan shaxs uchun qanday huquqiy oqibatlar keltirib chiqaradi? Lex.uz da "kafolat xati" degan tushunchani izohlaydigan biron-bir normativ-huquqiy hujjat topa olmadim.

2. Haqiqatdan, yuqorida bola o'rinli qo'ymoqda: "G'arazgo'y kimsalar" kimlar? Ularning g'arazgo'yligini qanday bilib olamiz? "Turli oqimlar" deganda nima nazarda tutilmoqda?

3. "Bemaqsad yurish" deganda nima tushuniladi? Masalan, yozning issiq kunidan keyin tun salqinida shunchaki sayr qilish - bemaqsad yurishga kiradimi? Bu qonun bilan taqiqlanganmi?

4. O'quvchi nega "savdo-sotiq, aravakashlik, chipta sotish" bilan shug'ullanmaslikka kafolat berishi kerak? Mehnat Kodeksi bor, "Voyaga yetmaganlarning mehnatidan foydalanishga yo‘l qo‘ymaslik bo‘yicha talablar to‘g‘risida"gi nizom bor, 18 yoshga toʻlmagan shaхslarning mehnatidan foydalanilishi taqiqlangan holatlar tasdiqlangan. Agar qonun va qonun hujjatlari to'sqinlik qilmasa, maktab o'quvchisi yozgi ta'til paytida nega ishlamasligi kerak?

5. "Yengil mashina va avtotransportda sayr qilmaslikni ...", "Bitiruv kechalarini nishonlmasalikni..." Bu ishlar - sayr qilish, bitiruv kechalarini noshonlash - qaysi qonun bilan taqiqlangan? O'sha qonunga havola bera olasizmi?

6. "Agar ushbu kafolatimni buzsam, barcha qonuniy choralar ko'rishiga roziman". Qanday qonuniy choralar? Yuqoridagi birinchi savolga qaytamiz: bu "kafolat xati" (ayniqsa voyaga yetmagan shaxs tomonidan yozilgan va imzolangani) biron-bir yuridik kuchga egami o'zi?

Va asosiy savol: Maktabgacha va maktab ta'lim vazirligi, boshqa qiladigan ishingiz qolmadimi?

Yuqoridagi postga ilova: "Kafolat xati"ning menga yuborilgan nusxasi.

Maktabgacha va maktab ta'lim vazirligi e'tiboriga: yuqoridagi postga izoh:

To‘qqizinchi sinf o‘g‘lim har kuni zo‘rg‘a, mening qistovim bilan maktabga boradi, sababi - qamoqxonaga o‘xshaydi, vaqtim bekor o‘tyapti, deydi, 25-mayni esa orziqmay kutyapti, sababi - o‘sha kuni maktab eshiklarini berkitib soat to‘rtgacha bitiruvchilarni ushlab o‘tirishadi, o‘tgan yili shunday bo‘lgan, deydi.

Vazirga va vazirlikka mana shu izoh haqida o'ylab ko'rishni tavsiya qilaman. Bu - "ta'limdagi islohotlar"ga pastdan berilgan baho, nazarimda.

Qiziq. O'zbekistonga O'zbekiston rasman tan olmagan "DXR"ning xalqaro sanksiyalar ostidagi "rahbari" "ishchi tashrif" bilan kelib ketarkan-da, O'zbekiston Tashqi ishlar vazirligi bu haqida internetdan bilib qolarkan ...

Oliy, ta'lim fan va innovatsiyalar vazirligi oliy ta’lim muassasalariga o‘qishga qabul qilishning yangi tizimi joriy qilinishi haqida xabar bermoqda.

Jumladan, davlat buyurtmasi asosida grant o‘rinlari har bir yo‘nalish uchun respublika bo‘yicha to‘plangan ballar ketma-ketligiga ko‘ra abituriyentlarning tanloviga muvofiq amalga oshiriladi. Ya'ni, tushunishim bo'yicha, tanlagan yo'nalishi bo'yicha davlat granti asosida o'qishga balli yetgan abituriyent qayerda o'qishini o'zi tanlaydi.

Yaxshi. Bir savol. Hamma abituriyentlar bitta OTMni tanlasa nima bo'ladi? Masalan, hamma injener bo'laman deydiganlar TDTUni, pedagog bo'laman deydiganlar Nizomiyni tanlasa? Hammasi o'zi tanlagan OTMga yuboriladimi? Yoki yana qo'shimcha saralash o'tkaziladimi?

Shuningdek, kvotalarni oliygohlar kesimida taqsimlash amaliyoti bekor qilinishi, qabul parametrlarini oliygohlarning o‘zi belgilashi haqida aytilmoqda.

Yaxshi. Bir savol. Bittagina binosi bor OTM "men bu yil 1000ta abituriyent olaman" deb qolsa nima bo'ladi?

Prezident harbiy klinik gospitalga tashrifi chog‘ida Sirdaryo hokimiga o‘sha yerda davolanayotgan urush qatnashchilaridan biriga uy ajratish bo‘yicha topshiriq berdi. Yana bir urush faxriysi esa saylovlarni bekor qilib, Shavkat Mirziyoyevni umrbod prezident qilib qo‘yishni taklif etdi.

"Quyidan bildirilgan" hamma takliflar ham inobatga olinishi shart emas, menimcha. Ayniqsa Konstutsiya va qonunlarga zid takliflar "filtr"lanishi kerak.

Yana bir qiziq narsa.

Tashriflar chogʻida (yoki ulardan keyin) uy, mashina singari qimmatbaho sovgʻalar berish reglamenti bormi, qaysi qonun hujjatlari bilan tartibga solinadi? Agar davlat budjetidan beriladigan boʻlsa, budjet xarajatlarining qaysi moddasiga tushadi, bunday xarajatlarni parlament tasdiqlashi kerak emasmi?

Amirlik yoki xonliklar davrida parlament boʻlmagan, amir yoki xon davlat gʻazanasini oʻz bilganicha ishlatavergan. Oʻzbekiston - amirlik yoki xonlik emas, parlamentiga, Konstitutsiya va qonunlariga ega respublika-ku?

Qiziq, OTMga kirishni ham "sovgʻa" qilib yuborsa boʻlar ekan-da? Bira toʻla bakalavr yoki magistr diplomini sovgʻa qilishmabdi-da?

Oliy taʼlim muassasasiga qabul qilishning oʻz qonun-qoidasi, tartibi borligini, bu tartibni buzgan holda abituriyentni OTMga qabul qilish noqonuniyligini hech kim tushunmasa ham, Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vaziri tushunishi va boshqalarga ham tushuntirishi kerak emasmi? Respublika Konstitutsiyasi va qonunlariga qatʼiy rioya etishga qasamyod qilgan, rioya etish burchi boʻlgan davlat xizmatchilari hatto eng yaxshi niyatlar bilan ham mavjud qonunlarni, tartib-qoidalarni buzmasliklari kerak emasmi?

"Menimcha, biz hozir [rektorlarni saylashga] tayyor emasmiz, bunga vaqt kerak. Bilasizlar, bizning o‘zimizga yarasha mentalitetimiz bor. Qachonki jamoatchilik nazorati yaxshi yo‘lga qo‘yilsa, keyin bunaqa ishlarni qilsak bo‘ladi". Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vaziri Kongratbay Sharipov.

Hey, baraka topgur, olim odamsiz, "mentalitet" nima oʻzi? Uning ilmiy taʼrifi nima? "Biz"ning "oʻzimizga yarasha" qanday mentalitetimiz borki, rektorlarni saylashga toʻsqinlik qilsin?

Oʻzbekiston xalqi hokimlarni saylashga, demokratiyaga, inson huquqlariga tayyor emas deydiganlarni eshitsam ensam qotadi. Prezidentni saylayapti-ku shu "tayyor boʻlmagan" xalq? Parlamentni saylayapti-ku shu"tayyor boʻlmagan" xalq?
Oʻtgan yili yangilangan Konstitutsiyani shu "tayyor boʻlmagan" xalq muhokamasiga olib chiqdinglar-ku?

Bir tarafdan, siyosatchilar xalqni "tayyor emas" desa, tushunsa boʻladi, siyosatchilar hokimlar saylanmasligi, hamma narsa "tepa"da hal boʻlishidan manfaatdordir balki - saylov payti "oʻtdimmi - oʻtmadimmi" deb jon hovuchlab oʻtirish, har bir qadami uchun xalq oldida hisobdor boʻlishdan koʻra shunisi tinchroqdir balki.

Lekin shu xalq ichidan chiqqan olim, ziyoli odam xalqni "tayyor emas" deb oʻtirsa ... Bilmadim, bilmadim.

"Bugun nodavlat telekanallar vakillari bilan navbatdagi uchrashuv bo‘ldi. Unda so‘z erkinligi, milliy kontent va bolalar uchun sifatli media mahsulotlarni yaratish masalalarini muhokama qildik. Shu o‘rinda Prezidentimizning matbuot va so‘z erkinligi borasidagi pozitsiyalari juda qat’iyligi, ochiqlik siyosatisiz taraqqiyotga erishish qiyinligi yana bir bor ta’kidlandi".

Ommaviy axborot vositalari haqiqatda erkin mamlakatlarda axborot siyosatiga mas'ul davlat amaldori nodavlat (rasman mustaqil!) OAVlar vakillarini chaqirib, "sizlar erkinsizlar, biz ochiqlik siyosati tarafdorimiz" demaydi, zero ularga bunday deyishning o'zi mohiyatan ularning erkin emasligini eslatib qo'yish emasmi? Ommaviy axborot vositalari haqiqatda erkin mamlakatlarda davlat amaldori nodavlat OAVlar vakillarini chaqirib, ular bilan "milliy kontent va sifatli media" yaratish masalalarini muhokama qilmaydi, zero mustaqil OAVlar tahririyatlari qanday kontent yaratish masalasini o'zlari hal qilishlari kerak emasmi? Aslida-ku, ommaviy axborot vositalari haqiqatda erkin mamlakatlarda "axborot siyosatiga mas'ul amaldor"larning o'zi bo'lmaydi.

"Ommaviy axborot vositalarining faoliyatiga to‘sqinlik qilish yoki aralashish qonunga muvofiq javobgarlikka sabab bo‘ladi". Yangi O'zbekistonning yangi Konstitutsiyasidan.

"Tahririyat o‘z kasb faoliyatida mustaqildir". O'zbekiston Respublikasi "Ommaviy axborot vositalari to'g'risidagi Qonuni"dan.

"Teach for Uzbekistan" nodavlat notijorat tashkiloti bir loyiha boshlagani haqida yozgandim: nopedagogik OTMlar bitiruvchilari bir necha bosqichli saralashdan va intensiv tayyorlarlikdan oʻtib, oʻqituvchilar yetishmovchiligi kuzatilayotgan maktablarga ikki yil davomida ishlashga yuboriladi. Ikki yil davomida loyiha ishtirokchilari metodik qoʻllab quvvatlanadi va oʻqituvchi ish haqi bilan birga loyiha tomonidan stipendiya bilan taʼminlanadi. Maqsad - eng yaxshi, bilimdon, qobiliyatli yoshlarni maktablarga jalb qilish. Bunday loyiha dunyoning koʻplab mamlakatlarida faoliyat olib boradi.

Bugun tashabbuskorlari, "Teach for Uzbekistan" NNT vakillari tashabbusi bilan yigʻilib, taʼlimdagi dolzarb muammolar, ularning yechimi, kelajak maktabi haqida fikr almashdik. Loyihaning qanday borayotgani haqida ham eshitdik. Hozirda saralash bosqichi ketmoqda. Tashkilot vakillarining aytishicha, xorijdagi vatandoshlar ham loyihaga qiziqish bildirib, Oʻzbekistonga qaytish va maktabda ishlashga qiziqish bildirishmoqda. Baʼzan kichik qadamlar bilan ham katta oʻzgarishlar qilish mumkin.

Matbuot erkinligi indeksidagi qulashimizda aybdorlar ham topila qoldi.

Lekin Maktabgacha va maktab taʼlimi vaziri Hilola Umarovaga qoyil qolish kerak. Tayinlanganidan beri oʻtgan qariyb bir yarim yil davomida "ignor" rejimini yoqish, taʼlimdagi muammolar, xususan, darsliklar haqida, bu muammolarni qanday yechmoqchi ekanligi haqida, umuman, taʼlim tizimini qay tomonga boshlayotgani haqida bir ogʻiz ham gapirmaslik, biron-bir matbuot anjumani oʻtkazmaslik, "partizancha sukut" saqlash ham sanʼat boʻlsa kerak. Qoyil.

O'zbekiston - taqiqlar mamlakati?

Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi maktablarda “So‘nggi qo‘ng‘iroq”ni o‘tkazish bo‘yicha tavsiyalarni e’lon qildi. Vazirlikka ko'ra, bitiruvchilarga, xususan, guruh-guruh bo‘lib xiyobonlar, istirohat bog‘lari, cho‘milish havzalariga borish taqiqlanadi.

Bitiruvchi uchun so'nggi qo'ng'iroq - muhim sana. Bunday muhim sanalar har kuni bo'lmaydi. Bunday kun quvonarli, esda qolarli bo'lishi kerak. Esimda, o'zim maktabni bitirgan yilim sinfdoshlarimiz va sinf rahbarimiz bilan birga istirohat bog'iga borganmiz, aylanganmiz, muzqaymoq yeganmiz, rasmlarga tushganmiz. U paytda taqiqlovchilar va taqiqlar kamroq edi shekilli.

Qiziq, vazirlik nima asosda o'quvchilarga (bitiruvchilarga) “so‘nggi qo‘ng‘iroq” kuni xiyobonlar, istirohat bog‘lariga borishni taqiqlamoqda? O'quvchilar o'sha kuni xiyobonlar, istirohat bog‘larini aylansa, xursandchilik qilsa, qaysi qonunni buzgan bo'ladi? Vazirlikning o'quvchilarga xursandchilik qilishni taqiqlashdan boshqa ishi qolmaganmi?