‍ نفت، طلا و سهام چشم به تنش میان ایران و تل‌آویو دوخته اند

🔹کارشناسان می‌گویند درصورت پیشروی تنش‌ها میان تهران و تل‌آویو، معامله‌گران بازارهای نفت، طلا و سهام تغییرات مهمی را در تاکتیک خود اعمال خواهند کرد.

🔹در حال حاضر معامله‌گران بازارهای جهانی در فاز احتیاط قرار گرفتند و فضای ریسک‌گریز بر بازارها حاکم شد.

🔹در شراطی این چنینی، در بورس‌های جهانی، سهام شرکت‌های وابسته به صادرات، انرژی و حمل‌ونقل بیشتر آسیب می‌بینند و سهام شرکت‌های تسلیحاتی و امنیتی رشد می‌کند.

🔹فضای ریسک‌گریز حاکم بر بازارها موجب شد تا هردو شاخص بورسی ایالات متحده آمریکا در هفته گذشته با نزول همراه شدند. شاخص‌های بورسی تل‌آویو نیز نزول سنگینی را در اواخر هفته گذشته به ثبت رساند.

🔹در این روزهای پرآشوب، سهام شرکت‌های تسلیحاتی و امنیتی رشد کردند.

🔹می‌توان مکانیسم‌های اثر‌گذاری جنگ بر بازارهای کالایی را به سه دسته تقسیم کرد.

🔹اختلال در زنجیره تامین، افزایش هزینه‌های بیمه و حمل‌ونقل و احتکار سفته بازی می‌تواند باعث تغییر روند بازارهای کالایی در جهان شود.

🔹تنش‌های اخیر خاورمیانه بازار نفت را وارد فاز جدیدی از نوسانات کرده است.

🔹نفت برنت نخستین روز معاملاتی هفته را در نزدیکی ۷۵دلار به ازای هر بشکه آغاز کرد.

🔹در صورت بستن تنگه هرمز توسط ایران، نفت می‌تواند تا بیش از ۸۵دلار و حتی تا سطوح ۱۲۰دلار نیز افزایش یابد.

🔹چنین شرایطی برای کشورهایی همچون آمریکا خوشایند نیست. علاوه بر این قیمت‌های بالاتر نفت به این معناست که بانک‌های مرکزی باید با احتیاط بیشتری نسبت به کاهش نرخ بهره یا ارائه راهنمایی‌های انبساطی اقدام کنند.

🔹در پی تشدید ریسک‌های ژئوپلیتیک، قیمت طلا به سرعت از سطح ۳هزار و ۳۲۴دلار به ۳هزار و ۳۷۷دلار که اوج هفتگی بود، جهش یافت. در ادامه طلا به بالای سطح ۳هزار و ۴۰۰دلار رسید و به مقاومت ۳هزار و ۴۴۶دلار نزدیک شد.

🔹براساس تازه‌ترین نظرسنجی هفتگی کیتکو، تحلیلگران بازار با قاطعیت بر ادامه روند صعودی طلا نیز تاکید دارند.

@golpouracademy

‍ سیاستگذاری پولی در شرایط جنگی چگونه باید باشد؟ / رابطه جنگ و تورم

🔺بانک مرکزی در این شرایط باید برای حفظ ثبات اقتصادی و اعتماد عمومی، سیاست‏‌های انقباضی را در دستور کار خود قرار دهد و به‏‌ جای تامین کسری بودجه دولت از طریق تحت فشار قرار دادن شبکه بانکی یا افزایش پایه پولی، با ابزارهایی نظیر مدیریت نرخ بهره و عملیات بازار باز، نقدینگی را به‏‌دقت کنترل کند.

🔺بین جنگ و تورم رابطه‌‌‌ای عمیق وجود دارد. این پدیده به این دلیل رخ می‌دهد که یک ارتش بزرگ نیاز به منابع زیادی دارد و این تقاضای فزاینده در مقایسه با عرضه محدود، منجر به افزایش تورم می‌شود.

🔺اگر ارتش‌‌‌ها برای تامین نیازهای خود به غارت روی آورند، وضعیت برای غیرنظامیان بدتر می‌شود، زیرا عرضه کالاها کاهش یافته و قیمت‌ها افزایش می‌‌‌یابد.

🔺نحوه تامین مالی جنگ نقش حیاتی در میزان تورم حاصل از آن ایفا می‌کند. اگر جنگ از طریق افزایش مالیات یا کاهش هزینه‌‌‌های غیرنظامی تامین مالی شود، می‌تواند فشارهای تورمی را با کاهش قدرت خرید عمومی خنثی کند.

🔺با این حال، این روش‌ها اغلب از نظر سیاسی دشوارند. در مقابل، چاپ پول، اگرچه در کوتاه‌‌‌مدت راه‌‌‌حلی آسان به نظر می‌‌‌رسد، اما در بلندمدت مخرب‌‌‌ترین رویکرد است و منجر به تورم بالاتر می‌شود.

🔺جنگ علاوه بر تاثیرات داخلی، تورم را در سطح جهانی نیز تشدید می‌کند. این پدیده می‌تواند تقاضای جهانی برای کالاهایی مانند نفت و فلزات را افزایش دهد.

🔺علاوه بر این، کشورهای درگیر در جنگ، به‌ویژه اگر صادرکنندگان اصلی باشند، ممکن است تولید یا صادرات را متوقف کنند که منجر به کاهش عرضه جهانی و افزایش قیمت‌ها می‌شود.

🔺بحران‌های پناهندگان که توسط جنگ ایجاد می‌‌‌شوند نیز هزینه‌‌‌های عمومی را در کشورهای میزبان افزایش می‌دهند و به طور بالقوه بر تورم آنها تاثیر می‌‌‌گذارند.

🔺سیاستگذار ایرانی در مواجهه با تنش‌‌‌های فعلی ایران و اسرائیل با چه مسائلی روبه رو است و چه واکنش‌‌‌هایی می‌تواند نشان دهد؟

🔺یکی از فوری‌‌‌ترین نگرانی‌ها در صورت تشدید درگیری، اختلال احتمالی در زیرساخت‌‌‌های حیاتی، از جمله شبکه‌‌‌های پرداخت الکترونیکی مانند «شتاب» است.

🔺در چنین شرایطی، اهمیت پول فیزیکی و توانایی مردم برای انجام معاملات با استفاده از آن به شدت افزایش می‌‌‌یابد. یکی از اقدامات پیشگیرانه بانک مرکزی، برنامه‌‌‌ریزی برای انتشار و توزیع اسکناس‌‌‌های درشت‌‌‌تر است.

🔺مساله حیاتی‌‌‌تر، کنترل سرسختانه عرضه پول است. تامین مالی هزینه‌‌‌های جنگ از طریق چاپ بی‌‌‌رویه پول، یک مسیر لغزنده است که به ناگزیر به تورم‌‌‌های افسارگسیخته و بی‌‌‌ثباتی اقتصادی منجر می‌شود.

🔺در شرایط کنونی ایران اتکا به چاپ پول برای پوشش کسری بودجه، خطایی اساسی خواهد بود.

🔺بانک مرکزی در حال حاضر باید عرضه پول را به شدت کنترل نماید. این کنترل باید به گونه‌‌‌ای باشد که ضمن حفظ نقدینگی لازم برای فعالیت‌‌‌های اقتصادی، از انباشت نقدینگی و فشار تورمی جلوگیری شود.

🔺دولت نیز باید از اصرار بر استقراض از بانک مرکزی که به معنای چاپ پول است، خودداری کند و به دنبال انتشار اوراق قرضه دولتی با نرخ‌های جذاب برای مردم و نهادها باشد.

🔺بانک مرکزی باید تلاش کند تا نرخ ارز را با ثبات نسبی حفظ و از نوسانات مخرب جلوگیری کند.

🔺ذخایر ارزی کشور باید با نهایت دقت مدیریت شوند و صرفا برای تامین کالاهای اساسی، دارو و مواد اولیه تولید استفاده شوند، نه برای تثبیت‌‌‌های کوتاه‌‌‌مدت و پرهزینه که نتیجه‌‌‌ای جز تخلیه ذخایر نخواهد داشت.

🔺شفافیت در سیاست‌‌‌های ارزی، ارتباط منظم با صادرکنندگان و واردکنندگان از جمله الزامات این دوره است.

🔺بانک مرکزی باید به طور منظم، شفاف و به زبانی قابل فهم برای عموم مردم، وضعیت اقتصادی، چالش‌‌‌های پیش رو و تصمیمات اتخاذ شده برای مقابله با آنها را توضیح دهد.

@golpouracademy

‍ انسان عقلایی در زمان جنگ / کاربرد نظریه بازی‌‏‌ها در تحلیل رفتار انسان جنگ‌‏‌زده

دیوید فریدمن؛ اقتصاددان

🔹برای اغلبِ غیراقتصاددانان، «اقتصاد» مفهومی مرتبط با پول است و «اقتصاد جنگ» احتمالا به چگونگی تامین هزینه بمب‌‏‌ها و گلوله‌‏‌ها می‌‏‌پردازد. اما اقتصاددانان برداشت متفاوتی از رشته خود دارند.

🔹تعریف محبوب من این است که اقتصاد آن رویکردی به درک رفتار بشر است که از این فرض آغاز می‌شود که افراد برای خود اهدافی دارند و می‌‏‌کوشند راه درست را برای دستیابی به آنها برگزینند.

🔹از این دیدگاه، موضوع بالقوه اقتصاد، تمامی رفتارهای انسانی را در‌بر می‌گیرد و تنها آزمون برای تشخیص اینکه یک رفتار اقتصادی است یا نه، تواناییِ فرض بنیادین ما در توضیح یا پیش‌بینی آن رفتار است.

🔹با چنین تعریف گسترده‌‌‌ای از اقتصاد، تقریبا می‌توان گفت که تمامیت پدیده جنگ به دو مساله تقلیل می‌‌‌یابد:

🔹یکی مساله فنی، یعنی ساختن تفنگی که شلیک کند و دیگری مساله اقتصادی، یعنی واداشتن کسی به شلیک کردن با آن تفنگ، ترجیحا در جهت درست.

🔹بازی‌‌‌های رومیزی، شبیه‌‌‌سازی‌‌‌های استراتژیک و مقالات عامه‌‌‌پسند، همگی بر مسائل فنی تاکید دارند—اینکه برد یک تانک چقدر است، چه نوع زرهی را می‌‌‌شکافد، و هر طرف چند تانک (یا شوالیه یا هاپلیت) در اختیار دارد.

🔹این منابع معمولا این‌‌‌طور فرض می‌کنند که مهره‌‌‌های بازی به هر کجا که حرکت داده شوند، می‌‌‌روند. اما در نبردهای واقعی، مهره‌‌‌ها (سربازان) اغلب چنین نمی‌‌‌کنند. مساله اقتصادی این است که چرا چنین نمی‌‌‌کنند و چه می‌توان در این باره کرد.

@golpouracademy

‍ دولت بریتانیا در جنگ‌جهانی دوم چگونه اقتصاد خود را استوار نگه داشت؟

🔹با آغاز جنگ‌جهانی دوم در سپتامبر ۱۹۳۹، بریتانیا با چالشی حیاتی روبه‌رو شد. اقتصاد بریتانیا که پیش از آغاز جنگ به‌ویژه در بخش مواد غذایی و مواد اولیه صنعتی وابسته به واردات بود، ناگهان با تهدید زیردریایی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آلمانی و قطع خطوط دریایی مواجه شد.

🔹پیش از آغاز جنگ، دولت بریتانیا همواره در تلاش بود تا نسبت به اصول بازار آزاد متعهد باشد، اما پس از آغاز جنگ، دولت بریتانیا در اقدامی سریع و همه‌جانبه، فرمان اقتصادی خود را به سمت اقتصادی به نسبت متمرکزتر هدایت کرد. مطابق برآوردها، سهم هزینه‌های نظامی از تولید ناخالص داخلی در سال‌۱۹۳۸ تنها حدود ۷‌درصد بود، اما این رقم تا سال‌۱۹۴۳ به بیش از ۵۵‌درصد رسید.

🔹اعزام ‌میلیون‌ها مرد به جبهه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های نبرد، کمبود نیروی کار در صنایع حیاتی به چالشی جدی تبدیل شد. دولت برای مقابله با این مشکل، دست به اقداماتی بی‌سابقه زد که منجر به تحول چشمگیر در ساختار نیروی کار بریتانیا شد.

🔹یکی از مهم‌ترین این اقدامات، استفاده گسترده از نیروی کار زنان بود. زنان به‌مثابه قهرمانان پشت جبهه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های نبرد، به‌طور گسترده‌ای وارد صنایع هوافضا، تانک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سازی، مهمات‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سازی و کشاورزی شدند.

🔹همزمان با بسیج نیروی کار، توسعه صنایع کلیدی و نوآوری نیز با سرعت خیره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کننده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای پیش‌رفت. صنایع هوافضا، مهمات، تانک و کشتی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سازی با سرعت بی‌سابقه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای رشد کردند.

🔹دولت بریتانیا با هدف حفظ همبستگی، روحیه ملی و همکاری مردمی، کمپین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های فرهنگی متعددی را اجرا کرد که نقش حیاتی در بسیج جبهه داخلی و حفظ مقاومت عمومی داشتند. این برنامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها فراتر از اطلاع‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسانی صرف بودند و به‌دنبال ایجاد یک هویت جمعی و حس مشارکت در یک هدف بزرگ‌تر بودند.

🔹به گفته جان کرو، تحلیلگر تاریخ اقتصاد جنگ: «بریتانیا نمونه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای بی‌نظیر از موفقیت برنامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ریزی مرکزی در بحران است. ترکیب مدیریت دولتی، مشارکت اجتماعی و فناوری، کلید موفقیت این کشور بود.» این الگوی تاریخی، درس‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ارزشمندی برای تاب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آوری اقتصادی و مدیریت بحران در دوران معاصر ارائه می‌دهد و نقش حیاتی دولت در هدایت اقتصاد در شرایط اضطراری را به‌وضوح نشان می‌دهد.

@golpouracademy

اکونومیست: اسرائیل به ۳ دلیل در جنگ با ایران پیروز نمی‌شود

هفته‌نامه معتبر اکونومیست در تحلیلی با ارایه ۳ دلیل کلیدی ناکامی اسرائیل در جنگ با ایران نوشت:

🔹اسرائیل در جنگ مستقیم با ایران شانس چندانی برای پیروزی ندارد.

🔹۱. ایران کشوری با عمق استراتژیک و وسعت جغرافیایی بسیار بالا است و برخلاف غزه یا جنوب لبنان، نمی‌توان آن را در بازه زمانی کوتاه و با چند عملیات محدود، به‌طور مؤثر فلج کرد. پراکندگی پایگاه‌های موشکی و مراکز نظامی در سراسر کشور، قدرت ضربه‌پذیری ایران را کاهش داده و کارایی حملات نقطه‌ای اسرائیل را زیر سؤال برده است.

🔹۲. فاصله چند هزار کیلومتری میان ایران و اسرائیل، انجام عملیات نظامی گسترده و مداوم را برای تل‌آویو بسیار دشوار می‌سازد. اسرائیل برای حفظ توان حمله، نیازمند پایگاه‌های واسطه و یا حمایت فعال ایالات متحده است؛ امری که در شرایط فعلی به دلیل بلاتکلیفی سیاست خارجی آمریکا، قطعی نیست.

🔹۳. اگرچه در داخل ایران نارضایتی‌هایی از شرایط اقتصادی و اجتماعی وجود دارد، اما در زمان تهدید خارجی، نوعی انسجام و همبستگی ملی حول محور نظام سیاسی شکل می‌گیرد. این ویژگی باعث می‌شود طرح‌هایی نظیر براندازی سریع یا فروپاشی درونی، در کوتاه‌مدت کارایی نداشته باشند.

🔹در نتیجه جنگ مستقیم اسرائیل با ایران، نه‌تنها دستاورد نظامی قطعی برای تل‌آویو نخواهد داشت، بلکه ممکن است اسرائیل را درگیر یک بحران فرسایشی منطقه‌ای و پرهزینه کند؛ مگر آنکه مسیر گفت‌وگو و میانجی‌گری جایگزین درگیری شود./شفقنا

@golpouracademy

‍ خروج تاریخی در ۲ ساعت / ۱۷ همت از صندوق‌های درآمد ثابت خارج شد

🔹معاملات بازار سرمایه در حالی پس از ۱۰ روز پرتنش آغاز شد که صندوق‌های درآمد ثابت، تنها در دو ساعت، نظاره‌‏‌گر خروج تاریخی پول حقیقی‌‏‌ها به میزان ۱۷ همت بودند.

🔹این خروج بی‌‏‌سابقه سهامداران خرد در شرایطی رقم خورد که این صندوق‌ها کم ریسک‌‏‌ترین ابزار مالی بازار سرمایه به شمار می‌‏‌روند؛ اتفاقی که نشان می‌دهد بورس تهران روزهای سختی در پیش‌‏‌‌‏‌ دارد.

🔹این در حالی است که شاخص بورس از ۲۳ فروردین و همزمان با آغاز مذاکرات هسته‌‏‌ای، تا نیمه کانال ۳.۲ میلیون واحدی نیز پیشروی کرده بود.

🔹بررسی معاملات صندوق‌های درآمد ثابت نشان می‌دهد که عمدتا سهامداران خرد موفق شدند با فروش واحدهای این صندوق‌ها اقدام به خروج سرمایه‌های خود از بازار سهام کنند. در روز گذشته افراد حقیقی با خروج بیش از ۱۷هزار میلیارد تومان نقدینگی، رقم قابل‌توجهی از خروج پول را به ثبت رساندند.

🔹این امر عمدتا به‌دلیل خروج سرمایه‌های خرد از سایه ریسک‌های سیستماتیک  بازار سرمایه بوده‌است.

🔹همچنین تحلیل روند بازار طی نخستین فصل سال نشان می‌دهد که شاخص کل بورس با بازدهی ۱۰.۱۳درصدی همراه بوده است. ضمن آنکه طی خردادماه این نماگر اصلی بازار افت ۳.۹۸درصدی ماهانه را تجربه کرده است.

🔹به لطف تصمیم درست سازمان در خصوص متوقف‌کردن معاملات بورس تهران، جلوی افت بیشتر نماگرهای بورسی گرفته شد تا در آینده‌ای نزدیک با کاهش هیجانات منفی، بازگشایی مجدد بازار در دستور کار قرار گیرد.

@golpouracademy

‍ ♦️بندرهای اسرائیل پارکینگ کشتی‌ها شد

🔹براساس رصد سایت Marine Traffic، تجارت در بندر حیفا متوقف شده و هیچ کشتی‌ای در آن پهلوگیری نمی‌کند؛ یعنی مسیر صادرات و واردات کالا بسته شده است.
🔹از طرفی، بیش از ۴۰ کشتی کوچک و بزرگ در نزدیکی این بندر متوقف شده یا براساس ارزیابی ریسک بالا در طولانی‌مدت، ناچار به بازگشت شده‌اند.
🔹بیش از ۹۹ درصد از تجارت خارجی اسرائیل از طریق دریا انجام می‌شود و حیفا به‌عنوان مهم‌ترین دروازه ورود و خروج کالا، ستون فقرات اقتصادی این رژیم به شمار می‌رفت.
🔹توقف عملکرد این بندر، تنها به معنی اختلال در جابه‌جایی کالا نیست، بلکه موجب گسست در زنجیرۀ تأمین کالاهای استراتژیک، کمبود دارو، سوخت، قطعات صنعتی و همچنین افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها خواهد شد.
🔹تحلیل‌گران بر این باورند که بنادر اسرائیل (حیفا، اشدود و ایلات) به پاشنۀ آشیل واقعی آن تبدیل شده‌اند و هرگونه ناامنی در این نقاط می‌تواند موجودیت اقتصادی رژیم را به چالش بکشد

@golpouracademy

♦️خروج بیش از ۲۴۵ میلیارد دلار طلا از آمریکا

🔹آلمان و ایتالیا طلاهای خود را از آمریکا خارج می‌کنند.
🔹هرج و مرج ژیو پولیتیکی و عدم اعتماد به آینده اقتصاد امریکا، اختلافات داخلی در آمریکا کشورها را به حفظ طلاهای خود در کشور مبدا تشویق می‌کن

@golpouracademy

‍ ♦️پیش بینی چی پی مورگان از عواقب بسته شدن تنگه هرمز توسط ایران

@golpouracademy

‍ اقدامات ترامپ در حال فرسایش دموکراسی آمریکاست

🔹دونالد ترامپ، تلاش کرده تا ایالات متحده را هم به جهان تحمیل کند و هم این کشور را از آن دور کند.

🔹او دوره دوم ریاست‌جمهوری خود را با به رخ کشیدن قدرت سخت آمریکا، تهدید دانمارک در مورد کنترل گرینلند و پیشنهاد بازپس‌گیری کانال پاناما آغاز کرد.

🔹او با موفقیت از تهدید تعرفه‌های تنبیهی برای وادار کردن کانادا، کلمبیا و مکزیک در مورد مسائل مهاجرت استفاده کرد.

🔹او از توافق‌نامه‌های اقلیمی پاریس و سازمان بهداشت جهانی خارج شد.

🔹در ماه آوریل، او با اعلام تعرفه‌های گسترده بر کشورهای سراسر جهان، بازارهای جهانی را به هرج و مرج کشاند.

🔹او کمی بعد تغییر رویه داد و بیشتر تعرفه‌های اضافی را لغو کرد، اگرچه همچنان به جنگ تجاری با چین - جبهه مرکزی در تهاجم فعلی خود علیه رقیب اصلی واشنگتن - ادامه می‌دهد.

🔹دولت ترامپ یک بُعد اصلی قدرت را نادیده می‌گیرد .«قدرت»، توانایی وادار کردن دیگران به انجام کاری است که شما می‌خواهید.

🔹این هدف را می‌توان با اجبار، پرداخت یا جذب محقق کرد. دو مورد اول قدرت سخت هستند؛ سومی قدرت نرم است.

🔹در کوتاه‌مدت، قدرت سخت معمولاً بر قدرت نرم غلبه می‌کند، اما در درازمدت، قدرت نرم اغلب غالب می‌شود.

🔹گفته می‌شود که جوزف استالین زمانی با تمسخر پرسیده بود: «پاپ چند لشکر دارد؟» اما اتحاد جماهیر شوروی مدت‌هاست که از بین رفته و دستگاه پاپی همچنان پابرجاست.

🔹به نظر می‌رسد رئیس‌جمهور به‌طور افراطی به «اجبار» و «اعمال قدرت سخت» آمریکا متعهد است، اما به نظر نمی‌رسد که قدرت نرم یا نقش آن در سیاست خارجی را درک کند.

🔹همانطور که ماکیاولی زمانی در مورد قدرت نوشت، برای یک شاهزاده بهتر است که از او بترسند تا اینکه دوستش داشته باشند. اما بهتر است که هم از او بترسند و هم دوستش داشته باشند. قدرت سه بُعد دارد و ترامپ با نادیده گرفتن جذابیت، منبع کلیدی قدرت آمریکا را نادیده می‌گیرد. در درازمدت، این یک استراتژی بازنده است.

@golpouracademy

‍ 🔵 چگونه اقتصاد، جنگ را می‌برد؟

🔹جنگ یکی از مهم‌ترین پدیده‌های انسانی است. سومایا کِینِس، اقتصاددان و ستون‌نویس نشریه فایننشال تایمز، در یک پادکست اقتصادی از یک اقتصاددان با نام دانکن ولدون دعوت کرده است تا درباره جنگ و اثر اقتصاد بر آن سخن بگویند.

🔹آخرین کتاب دانکن به همین موضوع اختصاص یافته و با عنوان «خون و گنج: اقتصاد نبرد، از وایکینگ‌ها تا اوکراین» منتشر شده است. به گفته دانکن، امروزه اقتصاد نقش محوری در تداوم و کسب پیروزی در جنگ‌ها دارد.

🔹به اعتقاد او، جنگ به شکل‌گیری نهادهایی کمک می‌کند که آن نهادها در ادامه برای توسعه اقتصادی مفید واقع می‌شوند.

🔹به گفته او، در سیر طولانی تاریخ، اگر به تمام این نهادهای بزرگی که در چگونگی توسعه دولت‌ها نقشی حیاتی داشته‌اند نگاه کنیم، چه مالیات باشد، چه بانک‌های مرکزی یا دولت‌های بوروکراتیک مدرن، همگی از دلِ نیاز دولت‌ها به تامین مالی جنگ پدید آمده‌اند.

🔹نظام مالیاتی و نظام حقوقی، از دل جنگ توسعه یافتند. در دنیای پیشاصنعتی، حتی شاید بتوان گفت که جنگ صرفاً با کشتن انسان‌ها، به نفع درآمد سرانه بود.

🔹زیرا جنگ‌های پیشامدرن، عموماً افراد زیادی را به کام مرگ می‌کشاندند اما سرمایه را تقریباً دست‌نخورده باقی می‌گذاشتند. جنگ نیروی کار را کاهش می‌داد، میزان سرمایه به ازای هر کارگر را افزایش می‌داد و در نتیجه توسعه را به پیش می‌راند. اما از قرن نوزدهم به بعد، اوضاع فرق کرده است.

@golpouracademy

‍ چت ‌‌‌جی‌‌‌پی‌‌‌تی مهارت‌‌‌های تفکر نقادانه را از بین می‌‌‌برد

🔹یک مطالعه جدید از پژوهشگران آزمایشگاه رسانه‌‌‌ای MIT نتایج نگران‌‌‌کننده‌‌‌ای را نشان داده است.

🔹در این مطالعه، ۵۴‌نفر از افراد ۱۸ تا ۳۹‌ساله از منطقه بوستون به سه گروه تقسیم شدند و از آنها خواسته شد چند انشا به سبک آزمون SAT (آزمون استانداردی که برای ورود به دانشگاه‌‌‌های آمریکا برگزار می‌شود) بنویسند.

🔹گروه‌‌‌ها به‌ترتیب از چت‌‌‌جی‌‌‌پی‌‌‌تی، موتور جست‌‌‌وجوی گوگل‌ و هیچ ابزار کمکی‌‌‌ای استفاده نکردند.

🔹پژوهشگران با استفاده از یک دستگاه فعالیت مغزی شرکت‌کنندگان را در ۳۲ناحیه مغزی ثبت کردند و دریافتند که در میان این سه گروه، کاربرانی که از چت‌‌‌جی‌‌‌پی‌‌‌تی استفاده می‌‌‌کردند، کمترین میزان درگیری مغزی را داشتند و «به‌‌‌طور پیوسته در سطوح عصبی، زبانی و رفتاری عملکرد ضعیف‌‌‌تری نشان دادند.»

🔹در طول چند ماه مطالعه، کاربران چت‌‌‌جی‌‌‌پی‌‌‌تی با هر انشایی که تولید می‌‌‌کردند تنبل‌‌‌تر شدند و تا پایان تحقیق، اغلب تنها به کپی-پیست بسنده می‌‌‌کردند.

🔹این مقاله پیشنهاد می‌کند؛ استفاده از مدل‌‌‌های زبانی بزرگ (LLM) ممکن است در واقع به فرآیند یادگیری آسیب بزند؛ به‌‌‌ویژه در میان کاربران جوان‌‌‌تر.

🔹البته این مقاله هنوز توسط داوران علمی بررسی نشده و اندازه نمونه آن نسبتا کوچک است.

🔹با این حال‌ ناتالیا کزمینا، نویسنده اصلی مقاله، معتقد بود انتشار زودهنگام یافته‌‌‌ها ضروری است تا نسبت به این نگرانی هشدار داده‌شود، چون در حالی که جامعه بیش از پیش برای راحتی فوری به مدل‌‌‌های زبانی وابسته می‌شود، رشد بلندمدت مغز ممکن است در این مسیر قربانی شود. مغزهای در حال رشد در بالاترین سطح خطر قرار دارند.

@golpouracademy

بازسازی اقتصادی در پسا‌جنگ

👤 پژواک اوغازي؛ پروفسور اقتصاد در دانشگاه سودرتورن استکهلم (سوئد)

👤 علي حاجي‌قاسمي؛ پروفسور سیاستگذاری دولت‌های رفاه در دانشگاه سودرتورن استکهلم (سوئد)

✍️ جنگ اسرائیل با همکاری آمریکا علیه ایران، بخش مهمی از فعالیت اقتصادی را به‌طور موقت و بخشی را نیز حتی برای دوره‌ای طولانی‌تر به تعطیلی کشاند و با ضربه به اقتصاد ملی، بنیه دولت و نهادهای بخش عمومی را برای تامین بودجه فعالیت‌های جاری در کشور دچار اختلال کرد.

✍️ تجارب کشورها نشان می‌دهد که روند توسعه اقتصادی موفق در دوره بعد از جنگ ها، نیازمند اقدامات راهبردی و هماهنگی است که در هر دو سطح کلان و خرد باید صورت پذیرد.

✍️ ثبات اقتصاد کلان و نقش نهادهای پولی: یکی از نخستین گام‌های ضروری در مسیر بازسازی، تثبیت اقتصاد کلان است. در همین بحران اخیر شاهد بودیم که چگونه با شدت گرفتن تنش هسته‌ای ارزش پول ملی به نصف کاهش یافت و نرخ تورم به سرعت از ۴۰درصد هم فراتر رفت.

✍️ بنابراین، ثبات ارزی یکی از پیش‌شرط‌های مهم برای کنترل تورم است. دستیابی ثبات ارزی در گرو استقلال بانک مرکزی است.

✍️ نهادسازی و بازسازی اعتماد عمومی: بازسازی اقتصادی بدون نهادهای کارآمد و شفاف امکان‌پذیر نیست. تقویت حاکمیت قانون و ساختارهای حقوقی یکی از شروط اساسی این فرآیند است.

✍️ وجود دولت شفاف، پاسخ‌گو و شایسته‌سالار نقشی تعیین‌کننده در جلب مشارکت عمومی و بازسازی اقتصادی ایفا خواهد کرد.

✍️ زیرساخت‌های اقتصادی و توسعه پایدار: یکی از پیش‌نیازهای کلیدی برای رشد اقتصادی و اشتغال، به‌خصوص پس از جنگ‌ها، سرمایه‌گذاری گسترده در زیرساخت‌هاست که نه‌تنها موجب بهبود شرایط زندگی شهروندان می‌شود، بلکه زمینه‌ساز رشد بخش خصوصی و افزایش بهره‌وری ملی خواهد بود.

✍️ همچنین، به افزایش سریع میزان اشتغال در جامعه می‌انجامد و این برای بازگرداندن اعتماد و امید به خیل وسیع بیکاران، اهمیتی حیاتی خواهد داشت.

✍️ رابطه مستقیمی میان سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی در جوامعی که شرایط جنگی را پشت سر گذاشته‌اند با کاهش فقر و بهبود شاخص‌های توسعه انسانی وجود دارد.

✍️ بازیابی در سطح خرد، از جامعه تا فرد: در صورت گستردگی بیکاری ناشی از ورشکستگی واحدهای تولیدی، ارائه وام‌های خرد، برنامه‌های ضمانتی و تسهیل ثبت کسب‌وکارها بسیار ضروری است.

✍️ مداخله بخش عمومی در ایجاد امکان برای ارائه آموزش‌های فنی‌و‌حرفه‌ای و ایجاد فرصت‌های شغلی یکی از ارکان بازسازی اجتماعی محسوب می‌شوند.

✍️ پیش‌شرط‌های موفقیت در بازسازی اقتصادی: یکی از مهم‌ترین درس‌هایی که از تجربیات بین‌المللی می‌توان گرفت، اهمیت وجود صلح پایدار و همبستگی اجتماعی سیاسی برای موفقیت برنامه‌های بازسازی اقتصادی است.

✍️ سیاست‌های بازسازی باید در طراحی خود به توازن منطقه‌ای، مشارکت زنان و اقلیت قومی که در ایران عاملی بسیار مهم محسوب می‌شوند، توجه داشته باشند.

@golpouracademy

♦️واردات نفت چین از ایران شتاب گرفت

🔹طبق اطلاعات شرکت ورتکسا، واردات نفت چین از ایران، در فاصله اول تا ۲۰ ژوئن، به رکورد ۱.۸ میلیون بشکه در روز رسید.
🔹داده‌های کپلر نشان داد که واردات نفت از ایران به چین، از اول تا ۲۷ ژوئن، به طور متوسط ‌۱.۴۶ میلیون بشکه در روز بوده که حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز بیشتر از واردات تخمینی چین از ایران در ماه مه است./ ایسنا

@golpouracademy