خانه کارگر در جغرافیای سیاسی قدرت ایران: بخش اول- بررسی وضعیت فعالیت خانه کارگر از زمان تاسیس تا تاکنون

وقتی از «#خانه_کارگر» سخن می‌گوییم، دقیقا از چه نهاد و بنگاهی سخن می‌گوییم؟ بنگاهی سیاسی است یا اقتصادی، نهادی صنفی است یا نهادی در کانون قدرت سیاسی مسلط یا همه آنها.

چرا خانه کارگر برخلاف سایر احزاب سیاسی فعال در کشور تا این اندازه امکانات، قدرت و ثروت در اختیار دارد و چگونه آن را بدست آورده است؟، مگر یک جریان سیاسی می‌تواند همزمان فعالیت سیاسی، صنفی و اقتصادی داشته باشد؟ طبق قانون احزاب و مقرراتی که برای نهادهای صنفی و احزاب سیاسی در کشور تعیین شده، آن‌ها نمی‌توانند فعالیت اقتصادی یا فعالیتی غیرمرتبط داشته باشند، چطور خانه کارگر، خانه می‌سازد، کالا می‌فروشد، شرکت‌داری می‌کند؟ به گواه اسناد و گزارشهای موجود، خانه کارگر در هیچ دوره‌ای خارج از جغرافیای قدرت سیاسی نبوده است. مروری بر روند شکل‌گیری وقدرت ‌گیری خانه کارگر در سالهای بعد از انقلاب ۵۷ نشان می‌دهد که این تشکیلاتِ امروزه عریض و طویل، در طول دوران حیات خود با توجه به فعل و انفعالات سیاسی دارای فرازوفرودهایی بوده است اما همواره بخشی از قدرت مسلط بوده است و به مثابه ابزار سلطه در جامعه کارگری عمل کرده است.

«تارنمای داوطلب» در سلسله گزارش‌هایی به مطالعه و بررسی جایگاه و نقش خانه کارگر در جریان تلاش کارگران برای تشکل‌یابی در ایران خواهد پرداخت. این سلسله گزارشها در سه قسمت به ارزیابی جایگاه خانه کارگر در جغرافیای سیاسی قدرت، آشنایی با ساختار و سازوکار تشکیلاتی خانه کارگر و نقش خانه کارگر در پیشبرد یا ممانعت از تحقق مطالبات صنفی کارگران می‌پردازد.

https://davtalab.org/archive/2020/12/02/%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B3/

@davtalaborg

بررسی سازوکار تشکیلاتی خانه کارگر: قسمت دوم از مجموعه گزارش تحلیلی خانه کارگر در جغرافیای سیاسی قدرت ایران

...
«تارنمای داوطلب» در بخش دوم از گزارش‌ تحلیلی «مطالعه و بررسی جایگاه و نقش #خانه_کارگر در جریان تلاش کارگران برای تشکل‌یابی در ایران» به ساختار و سازوکار تشکیلاتی خانه کارگر خواهد پرداخت. در این بخش، ابتدا سازوکار اجرایی خانه کارگر مورد مطالعه قرار می‌گیرد و سپس با برخی از امکانات و منابع اقتصادی که خانه‌کارگر در طول سالهای اخیر به دست آورده آشنا خواهیم شد.

https://davtalab.org/archive/2020/12/13/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D8%AA%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1-%DB%B2/

@davtalaborg

خانه کارگر مانع اصلی سازمانیابی و تحقق مطالبات صنفی کارگران در ایران

تارنمای داوطلب ـ آنچه در ادامه می‌خوانید، بخش سوم و پایانی از سلسله گزارش‌هایی است که به بررسی نقش و جایگاه #خانه_کارگر در جریان تلاش کارگران برای تشکل‌یابی و سازمانیابی در ایران می‌پردازد.

در بخش اول از این مجموعه، به چگونگی قدرتیابی خانه کارگر در جغرافیای سیاسی قدرت ایران پرداخته شد و زمینه‌های اصلی شکل‌گیری این سازمان را که ریشه در بنیان‌های ایدئولوژیک و سیاسی در حکومت جمهوری اسلامی برای کنترل جریان‌های کارگری دارد، مرور شد. در بخش دوم نیز به بررسی ساختار تشکیلاتی خانه کارگر پرداخته شد و مشخص شد که خانه کارگر با توجه به مجموعه امکانات و ظرفیتهای اقتصادی – سیاسی که در طول سالها به آن دست یافته (یا به واسطه حضور اعضای هسته مرکزی آن در نهادهای اجرایی و قانونگذاری از رانت آن برخوردار شده) به بنگاه اقتصادی- سیاسی تبدیل شده که توانسته به بسیاری از حوزه‌های رفاهی، آموزشی و خدماتی ورود کند.

در قسمت پایانی از این مجموعه گزارش اما؛ در جستجوی تبیین این موضوع هستیم که آیا خانه کارگر به عنوان یک تشکل سراسری و دارای شعب متعدد در شهرها و استانهای کشور، اتحادیه‌های صنفی و تعاونی، امکانات مالی و روابط گسترده در سطوح داخلی و بین‌المللی توانسته است مطالبات جامعه کارگری ایران را در طول چهل سال گذشته نمایندگی کند؟!

https://davtalab.org/archive/2020/12/29/%d8%ae%d8%a7%d9%86%d9%87-%da%a9%d8%a7%d8%b1%da%af%d8%b1-%d9%85%d8%a7%d9%86%d8%b9-%d8%a7%d8%b5%d9%84%db%8c-%d8%b3%d8%a7%d8%b2%d9%85%d8%a7%d9%86%db%8c%d8%a7%d8%a8%db%8c-%d9%88-%d8%aa%d8%ad%d9%82%d9%82/

@davtalaborg

در حالی که #تشکل‌های_مستقل_بازنشستگان برای برگزاری تجمع‌های سراسری در روز سه شنبه هفتم مرداد فراخوان داده اند، #خانه_کارگر تشکل وابسته به دولت دوشنبه ششم بهمن تجمعی با خواست‌های بازنشستگان مقابل سازمان برنامه و بودجه برگزار کرد. شرکت‌کنندگان در این تجمع خواستار همسان‌سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی با بازنشستگان سراسری، رفع مشکلات بیمه تکمیلی، پرداخت پاداش آخر سال و محاسبه سوابق مشاغل سخت و زیان آور در محاسبات متناسب سازی شدند. خبرگزاری دولتی کار ایران (ایلنا) تصاویری از تجمع‌های مشابه در شهرهای دیگر منتشر کرده است. در این تظاهرات که ظاهرا در اعتراض به وضعیت بازنشستگان تامین اجتماعی و سیاست‌های سازمان برنامه و لایحه بودجه ۱۴۰۰ در برگزار شد، پس از سخنرانی مسئولان خانه کارگر تریبون در اختیار محمد باقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه قرار گرفت تا مدعی شود زمانی که متوجه شده همسان‌سازی به صورت کامل انجام نشده، «با ارسال لایحه‌ای دو فوریتی به مجلس» و اختصاص منابع مالی در بودجه ۱۴۰۰ زمینه رفع این مشکل را فراهم کرده است. فریاد الله اکبر سازمان‌دهنگان تظاهرات بدرقه راه نوبخت شد. تظاهراتی که تشکل‌های مستقل بازنشستگان برگزار می‌کنند، غالبا با دخالت نیروهای امنیتی روبرو شده، و در موارد نه چندا کمی با احضار و دستگیری فعالان به پایان می‌رسد. تشکل‌های مستقل بازنشستگان در واکنش به تجمع امروز خانه کارگر نوشتنند: «ما بازنشستگان سراسر ایران هر نوع تفرقه‌افکنی در صفوف خودرا برنتابیده و به همین دلیل به شورایعالی کار و اتاق فکر آن‌ها اعلام می‌داریم، تمام برنامه‌هایتان ازجمله تجمع امروز یعنی ۶بهمن، کوچکترین تاثیری در روند مبارزه ما برای احقاق حقوق به تاراج رفته خود و ایجاد جدایی و تفرقه در صفوف ما نخواهد داشت».

@RadioZamaneh رادیو زمانه

در گفتگو با نائب رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری مطرح شد: محدودیت تاسیس تشکل‌های کارگری ؛ سد راه موفقیت کارگران

نویسندگان: فائقه اشکوری – شیوا شیوا

چندی پیش «تارنمای داوطلب» با یکی از فعالان کارگری در شرکت #هپکو گفتگویی انجام داده بود که طی آن، ضمن مروری بر تجربه کنشگری صنفی- اعتراضی کارگران این شرکت در سال‌های اخیر، ابعاد تازه‌ای از دغدغه‌های کارگری هپکو مورد بحث و تاکید قرار گرفت. گرچه به باور فعالان کارگری در این شرکت، «پرهیز کارگران معترض از سیاسی خواندن مطالبات و دغدغه‌های صنفی» بر انسجام و مقاومت آن‎ها در مسیر پیگیری #مطالبات_صنفی افزود اما خطرهای ناشی از تداوم مدیریت #بخش_خصوصی‌، کماکان موجودیت این غول بزرگ تولیدکننده ماشین‌آلات راه‎سازی را تهدید می‌کند. کارگران بر این باورند که روند تولید در هپکو به این دلیل متوقف شده که قرار است در زمین‌های آن ساختمان‌سازی شود و با #بازنشسته شدن بخش بزرگی از کارگرانش ظرف چند سال آینده تا اندازه‌ی یک شرکت واردات و مونتاژ فروکش کند. این در حالی‌ست که به گفته فعالان کارگری؛ تشکل‌های حاکمیتی چون #خانه_کارگر و اتحادیه‌های وابسته به آن چون «#اتحادیه_پیشکسوتان_جامعه_کارگری»، کوچکترین قدمی برای بازپس‌گیری هپکو از بخش خصوصی و بازگشت آن به بخش دولتی برنداشته‌اند. در این صورت یک پرسش اجتناب‌ناپذیر است: این اتحادیه‌ها به چه کاری مشغولند؟!

«داوطلب» برای پاسخ به این پرسش به سراغ «#علیرضا_حیدری»، نایب رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری رفته است؛ اتحادیه‌ای که که تحت پوشش خانه کارگر فعالیت می‌کند. ارزیابی وضعیت حاکم بر روابط کار و حوزه کارگری، شناخت دغدغه‌های‌ فعالان اتحادیه‌هایی از این دست و انتظاراتی که جامعه کارگری می‌تواند از این اتحادیه‌ها داشته باشد، مجموع پرسش‌هایی‌ست که زمینه‌های شکل‌گیری این گفتگوی کوتاه را فراهم کرد.

مشروح گفتگو با علیرضا حیدری نايب رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری در ادامه می‌آيد:

https://davtalab.org/2021/01/25/%d9%85%d8%ad%d8%af%d9%88%d8%af%db%8c%d8%aa-%d8%aa%d8%b4%da%a9%d9%84%e2%80%8c%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%da%a9%d8%a7%d8%b1%da%af%d8%b1%db%8c-%d8%b3%d8%af-%d8%b1%d8%a7%d9%87-%d9%85%d9%88%d9%81%d9%82/

@davtalaborg