📣بازسازی فوری و طرح سازندگی اصولی برای درازمدت، دو رویکرد هم‌زمان فعالان در دوره پس از جنگ

فعالان مدنی و صنفی هم‌زمان که بر پاسخ فوری به بحران‌ها می‌اندیشند، طراحی چشم‌انداز بلندمدت برای بازسازی اجتماعی و اقتصادی را نیز شروع می‌کنند.

پس از یک دوره درگیری یا جنگ، گروه‌های مدنی، صنفی و فعالان حوزه کارگری با مجموعه‌ای از پرسش‌های اساسی و حیاتی مواجه می‌شوند که بر جهت‌گیری آینده آن‌ها تأثیر می‌گذارد.
این پرسش‌ها معمولاً در سه سطح مطرح می‌شوند: بقا و بازسازی، عدالت و جبران، و آینده‌سازی و بازتعریف نقش.

برخی از پرسش‌ها ممکن است حساسیت عمومی را برانگیزد یا بهتر باشد در بازه زمانی تثبیت‌شده‌تری برای گروه بزرگتری پرسیده شود. پس تشخیص زمان مناسب یا طرح آن‌ها در گروه بزرگ‌تر بر عهده فعالان مدنی و صنفی است.

۱. سطح بقا و بازسازی (Emergency Recovery)

چه تعداد از اعضای ما آسیب دیده‌اند یا جان خود را از دست داده‌اند؟
کدام زیرساخت‌ها و امکانات حیاتی از بین رفته‌اند؟
(چگونه می‌توانیم در دو مورد بالا مستندکردن جزییات را در دستور کار قرار بدهیم؟)

چگونه می‌توانیم دسترسی فوری به غذا، مسکن و درمان برای اعضایمان فراهم کنیم؟

آیا امکان بازگشت ایمن به محل کار یا فعالیت وجود دارد؟ اگر نه، جایگزین چیست؟

۲. سطح عدالت و جبران (Justice & Compensation)

چه کسانی مسئول آسیب‌های وارده به کارگران و مردم هستند؟ آیا امکان پیگیری حقوقی یا عمومی وجود دارد؟

آیا طرح‌هایی برای جبران خسارات مادی و روحی جنگ برای طبقات کارگر وجود دارد؟

چگونه می‌توان از رانت و فساد در بازسازی جلوگیری کرد و عدالت توزیعی را در اولویت قرار داد؟

آیا بیمه‌ها، صندوق‌های حمایتی یا قوانین کار به درستی عمل کرده‌اند؟ چگونه می‌توان آن‌ها را پاسخ‌گو کرد؟

۳. سطح آینده‌سازی و بازتعریف نقش (Vision & Rebuilding Social Power)

نقش ما در بازسازی جامعه پس از جنگ چیست؟ آیا فقط نظاره‌گر هستیم یا کنش‌گر فعال؟

چه درس‌هایی از دوران جنگ گرفته‌ایم و چه چیزهایی باید در ساختار فعالیت‌های مدنی و صنفی ما تغییر کند؟

آیا باید بر ساختن نهادهای مستقل‌تری تمرکز کنیم؟ اگر بله، چگونه؟

چگونه می‌توان همبستگی بین طبقات و گروه‌های آسیب‌دیده را تقویت کرد؟

نقش کارگران در گفتگوهای صلح، بازسازی اقتصادی و احیای دموکراسی چیست؟

پرسش‌های ویژه در مورد کارگران:

شرایط ایمنی و بهداشت کار پس از جنگ چگونه خواهد بود؟

آیا قراردادهای کار و حقوق قانونی کارگران حفظ می‌شود یا به بهانه بحران لغو می‌شوند؟
چگونه می‌توان برای هم‌صنفی‌ها قراردادهای بیشتری را به جای کار موقت یا بدون قرارداد تضمین کرد؟

کارفرمایان و دولت تا چه اندازه در بازسازی شغلی مشارکت خواهند کرد؟

آیا بیکاری گسترده وجود دارد؟ چگونه می‌توان به بیکاری گسترده در سطح صنفی پاسخ داد؟

کتابچه ترمیم و بازسازی پس از جنگ را از این‌جا و یا از پست قبلی ببینید.

✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣تعلیق اعتراضات کامیونداران و نانوایان زیر رگبار موشک‌:
مروری بر مهمترین اعتراضات کارگری برگزار شده در خرداد ۱۴۰۴

گزارش خردادماه داوطلب

در شرایطی که ایران به ویژه در سه ماهه آغازین سال درگیر بحران‌های اقتصادی و نارضایتی‌های معیشتی است، حمله نظامی اسرائیل به خاک کشور، شوکی ویرانگر به ساختار اقتصادی و اجتماعی وارد کرد. جنگی که با ترور فرماندهان ارشد نظامی و تجاوز اسرائیل به خاک ایران آغاز شد و شهرهای بزرگی همچون تهران را به صحنه نبرد تبدیل کرد و موجی از نگرانی و آشوب در سراسر کشور ایجاد کرده است. اگرچه مراکز نظامی هدف اصلی حملات‌ بودند، اما زیرساخت‌های صنعتی و صدها غیرنظامی نیز هدف قرار گرفتند.

خبرهای منتشر شده در شبکه های اجتماعی حاکی از آن است که در پی حمله‌های اسرائیل به زیرساخت‌های صنعتی، کارخانه خودروسازی «فردا موتورز» در بروجرد، تاسیسات پارس جنوبی در بوشهر و کارخانه صاایران در شیراز هدف قرار گرفته‌اند. گزارش‌ها حاکی از کشته و زخمی شدن شماری از کارگران در این حمله‌هاست. علاوه بر این تقریبا از یک روز پس از آغاز تجاوز اسرائیل به خاک ایران، بسیاری از دستگاههای اجرایی تهران به جز کادر درمان، دورکار شدند و شرکت‌ها و کارخانه‌های این شهر و برخی شهرهای هدف گرفته شده از سوی اسرائیل نیز فعالیت خود را به حالت تعلیق و یا نیمه تعطیل درآوردند؛ وضعیتی بی‌ثبات که زندگی و معیشت میلیون‌ها خانوار کارگری را در معرض تهدید جدی قرار داده است.

در این میان، مروری بر داده‌های گردآوری شده «داوطلب» از اعتراضات کارگری برگزار شده در خردادماه ۱۴۰۴ حاکی از برگزاری بیش از ۷۰ تجمع و اعتصاب در بیش از ۲۷ استان کشور تا پیش از وقوع جنگ میان اسرائیل و ایران است. در میان معترضان، کامیونداران و نانوایان رکورددار برگزاری تجمع و اعتصابند و بازنشستگان تامین اجتماعی، مخابرات و فولاد نیز همچنان پرچم اعتراضات مستمری‌بگیران را برافراشته نگه داشته‌اند.

علاوه بر اینها، کارگران تاسیسات و پالایشگاههای نفت وگاز و پتروشیمی، کارگران خدماتی و فضای سبز شهرداری ماهشهر، کارگران کارخانه فولاد کویر، لنجداران، کارگران شرکت ملی صنایع مس ایران، کارگران شرکت ریسندگی خاور گیلان و کارکنان شرکت مدیریت طرح‌های صنعتی – وابسته به سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) از جمله گروههایی هستند که بیشتر از سایرین، خبر تجمع و اعتصاب آنها در خبرگزاری‌های رسمی و غیررسمی مخابره شده است.

از روز دوشنبه ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۴ (۱۹ می ۲۰۲۵)، کامیون‌داران ایران بار دیگر جاده‌ها را به سکوت کشاندند و با توقف بارگیری در پایانه‌های باربری، موج جدیدی از اعتصابات سراسری را آغاز کردند.


تا پیش از وقوع جنگ، دولت در برابر اعتراضات کارگران، همچنان به راهکارهای مقطعی و وعده‌محور تکیه داشت و به جای توجه به معیشت و رفاه کارگران؛ با سرکوب تشکل‌های صنفی، اعمال محدودیت در حق اعتراض و بی‌توجهی به ایمنی محیط کار، بیش از پیش بر عمق بحران در این حوزه می‌افزود. حالا اما با وقوع جنگ و در اولویت قرار گرفتن مسئله امنیت کشور، سناریوهای مختلفی را می‌توان برشمرد که بر زندگی کارگران تاثیرگذار باشد.


در گزارش ماهانه داوطلب ببینید کدام گروه‌ها در خرداد اعتراض کردند، چه مطالباتی داشتند و در برهه پیش رو می‌توان چه پیش‌بینی‌هایی داشت.


✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣مطالبه‌گران چگونه از حمایت جمع بزرگتر برخوردار می‌شوند؟

مطالبه‌گران اقدام می‌کنند و قدم به قدم با تکیه بر حمایت جمع بزرگتری از مردم به خواسته‌های خود می‌رسند.
واضح است که افراد در رویارویی با حجم تکان‌دهنده‌ای از مصیبت‌های دیگران نمی‌توانند به راه‌حل بیندیشند.

توصیه کنشگران برای موفقیت در دعوت دیگران به همکاری این است:
• از مطالبه‌گری خود لذت ببرید تا دیگران با شما همراه شوند.
• با اقدامات خلاقانه و گروهی، جمع بزرگتری را با خود همراه سازید.
• غذا، آهنگ، تئاتر و هنر را در فعالیت‌های خود بگنجانید.
• با اقداماتی که در محل کار، مکان‌های عمومی، خیابان‌ها و در جوامع خود انجام می‌دهید، فضای همبستگی ایجاد کنید.

✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣 درک ضرباهنگ کنشگرانه بدنه چگونه می‌تواند فعالان صنفی را به موقعیت آماده‌تری برای مطالبه‌گری هدایت کند؟

ضرباهنگ کنشگرانه اشاره به ریتم، ظرفیت، و آمادگی روانی، اجتماعی و عاطفی بدنه کنشگر برای ورود به عمل دارد. این ضرباهنگ تابع عواملی است مانند:

سطح خستگی یا فرسایش روانی (burnout)

احساس امید یا ناامیدی نسبت به آینده

تجربه‌های زیسته از شکست یا پیروزی‌های گذشته

شدت سرکوب یا فشارهای بیرونی

میزان انسجام و پیوند درون‌گروهی

در مطلب بعد ببینید چگونه درک ضرباهنگ بدنه می‌تواند به آماده‌سازی یک گروه مدنی و صنفی کمک کند.

✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣شنیدن و درک ضرباهنگ جدید کنشگرانه در موقعیت کنونی بدنه، بزرگترین گام فعالان مدنی و صنفی در برهه اخیر است

یک گروه کوچک فعال مدنی و صنفی برای بازسازی و مطالبه‌گری عجله دارد ولی در نگاه اول به نظر می‌رسد که در فضای شکننده پسا حمله و سپس افزایش فشار بر فعالان، بدنه مدنی و صنفی دست کم تا مدتی اعتماد خود را به هر گونه کنش از دست داده باشد در حالی که نیاز فوری به واکنش جمعی به بحران جدید ممکن است کنشگران را بیش از پیش به تکاپو وادارد.

در چنین شرایطی، کنشگران معمولا با بازبینی دستورکارهای چند هفته در یک گروه کوچک‌تر به سرعت فهرست اقدامات تازه را در دستور کار قرار می‌دهند در حالی که به نظر می‌رسد ضرباهنگ بدنه بیش از پیش با سرعت اقدام فعالان فاصله گرفته باشد.

چه باید کرد؟
🧩 پیش از سخن گفتن یا صدور فراخوان، به بدنه گوش بسپارید
هنر سازمان‌دهندگان این است که در برهه اخیر به این صداها گوش بسپارند و دست کم یکی از دو شیوه زیر ممکن است بتواند گروه را از سرگردانی نجات بدهد.

▫️اگر گروه کوچک است: سازمان دهندگان می‌توانند ریتم جدید و مشترکی برای اقدام در گروه کشف کنند

▫️اگر گروه بزرگ‌تر است، احتمال زیادی وجود دارد که افراد با سطوح مختلف انرژی به شرایط اخیر پاسخ گفته باشند و این سطح از واکنش هنوز ادامه دارد. در چنین شرایطی، فعالان و سازمان‌دهندگان می‌توانند در گروه‌های کوچک‌تر و در ارتباط با افراد، ضرباهنگ‌ها و قابلیت‌های مختلفی در گروه کشف کنند.

اقدامات فوری در برابر اعمالی که نیاز به اقدام فوری نداشته باشند می‌توانند با توجه به آمادگی مختلف افراد در دستور کار یک گروه قرار بگیرند.


✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣دو استراتژی برای برگرداندن عاملیت به بدنه مدنی و صنفی

طبیعی‌ست که در فضای پس از جنگ و سپس فشار داخلی بر فعالان، بخش بزرگی از بدنه دچار انفعال و یا بی‌انگیزگی شود. در این‌جا، کنشگر نقش یک رهبر پرشور را ندارد، بلکه مانند یک رهیاب، باید گوش‌به‌زنگ تپش‌های پنهان امید و مظاهری از ترس، خشم و انتظار باشد تا با انرژی خود گروه به ترمیم گروه بپردازد.

▫️ کنشگران این سکوت را با بی‌تفاوتی اشتباه نمی‌گیرند، بلکه به ویژه اگر هنوز گروه آمادگی گفتگو درباره نگرانی‌های خود را به دست نیاورده است، سازمان‌دهندگان و رهبران به علائم ظریف و زیرپوستی در گروه دقت می‌کنند تا درکی از فضای کنونی گروه به دست بیاورند:

- زمزمه‌های ناراضی در جمع‌های کوچک

- پیام‌های شخصی در گروه‌ها

- تغییر لحن و سکوت فعالان باتجربه

🎯 هدف: فهم این‌که «بدنه هنوز زنده است، هرچند زخمی و سردرگم باشد»

▫️کنشهای نمادین با سنجش فضای گروه

بدنه‌ی ترس‌خورده ممکن است به فراخوان عمومی برای کنش مستقیم روی خوش نشان ندهد ولی به کنش‌های نمادین، زیرکانه و خلاق پاسخ می‌دهد:

استفاده از رنگ یا نماد (مثلاً روبان، علامت، عکس)

سکوت هماهنگ، خاموش کردن موبایل در ساعتی مشخص، ایستادن کوتاه

یادبود نمادین برای فعالان بازداشت‌شده

🎯 هدف: برگرداندن حس «بودن» و «توانستن»، بدون به خطر انداختن بدنه.


✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣اعلام حمایت قاطع خانه پرستار از نمایندگان صنفی
خانه پرستار خواستار توقف روندهای قضایی علیه نمایندگان منتخب صنف پرستاری مشهد شد


خانه پرستار تهران، با نگرانی و تأسف، در قبال طرح شکایت قضایی علیه دو عضو هیأت مدیره نظام پرستاری مشهد، مراتب حمایت قاطع خود را از این همکاران گرامی اعلام کرد.

خانه پرستار در بیانیه اخیر خود نوشت:

در شرایطی که نظام سلامت کشور، بیش از هر زمان دیگر نیازمند هم‌افزایی، گفتگو و درک متقابل میان ارکان اجرایی و صنفی است، برخورد قضایی با نقد و مطالبه‌گری حرفه‌ای نه‌تنها به حل مشکلات کمکی نمی‌کند، بلکه فضای اعتماد، همدلی و انسجام درون‌حرفه‌ای را مخدوش می‌سازد.

جامعه پرستاری، سال‌هاست که بار سنگین خدمت بی‌ادعا را بر دوش می‌کشد و همواره تلاش کرده در چهارچوب‌های قانونی و صنفی، صدای مسئولیت‌پذیری و اصلاح‌طلبی باشد. اگر صدای نقدی برمی‌خیزد، پژواک دردهای انباشته و فریاد دغدغه‌مندی برای ارتقای کیفیت خدمات سلامت است.

خانه پرستار تهران، ضمن تأکید بر ضرورت حفظ حرمت نهادهای قانونی، خواستار توقف روندهای قضایی علیه نمایندگان منتخب صنف پرستاری مشهد بوده و از مسئولان محترم دانشگاه علوم پزشکی مشهد انتظار دارد تا با سعه‌صدر و تدبیر، مسیر گفت‌وگو، تعامل و هم‌فکری را جایگزین مواجهه حقوقی نمایند.

چرا که آینده سلامت کشور، بر دوش نهادهایی است که به جای تقابل، به درک مشترک و اعتماد متقابل می‌اندیشند.

منبع: کانال خانه پرستار تهران


✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣 کامیون‌داران با انتشار داستان شخصی، مطالبات صنفی خود را یادآوری می‌کنند

تأخیر در پرداخت کرایه‌ بارهای برخی بنادر، کسر کمیسیون‌های غیرقانونی و اضافه نشدن کرایه‌بار پس از بارها وعده و قول مقامات، از دلایل نارضایتی آن‌هاست.

آن‌ها می‌پرسند:
▫️پس از ۱۱ روز اعتصاب و دستگیری برخی هم‌صنفی‌ها و وعده‌های پشت‌سر‌هم، چرا هیچ اقدام ملموسی صورت نگرفت؟
▫️کدام قرارداد، کدام بیمه، کدام نرخ کرایه اصلاح شد؟

اتحادیه تشکل‌های کامیون‌داران و رانندگان سراسر ایران داستان شخصی یک راننده را به شرح زیر نقل کرد:

قصه‌ی یه راننده، قصه‌ی خیلیامونه...
من «قاسم»م، راننده‌ی یه ماشین سنگین، سی ساله پشت فرمونم. تو آینه فقط موهامو دیدم که کم‌کم سفید شد، ولی کرایه‌هام همون مونده.

دیروز کنار جاده، تو یه قهوه‌خونه قدیمی، نشسته بودم. یه راننده‌ی جوون کنارم نشست. گفت:
«آقا قاسم، این جنگ تموم شد؟»

لبخند تلخی زدم. گفتم:
«کدوم جنگ؟ اون که تو اخبار بود یا اینی که ما هر روز داریم تو جاده می‌جنگیم؟»

سرشو پایین انداخت. گفتم:
«نه پسرم… جنگ ما تموم نشده… جنگ با گرونی لاستیک که هر جفتش اندازه نصف ماشین قیمت داره، جنگ با هزینه‌ تعمیراتی که تموم نمیشه، با عوارض آزادراه، با بیمه‌ای که نه درمانمون می‌کنه نه آینده‌مونو تضمین، با سهمیه سوختی که از یه طرف میدن، از ده تا طرف پس می‌گیرن...»

بعد دستم رو گذاشتم رو فرمونم و گفتم:
«این فرمون، همه عمرم بود. اما الان، دیگه نه فرمون زندگی تو دست ماست، نه صدای ما به جایی می‌رسه... فقط وعده شنیدیم، گفتن ۲۴ خرداد همه چی درست می‌شه. امروز ۷ تیر هست و… هنوز هیچ چی درست نشده.»

راننده جوون گفت:
«یعنی تموم شد؟ دیگه هیچ کاری نمی‌تونیم بکنیم؟»

نگاش کردم، گفتم:
«اگه ما کنار هم باشیم، پشت هم وایسیم، اگه یه صدا باشیم، اون وقت نه فقط ماشینا، حتی کوهم جابه‌جا می‌کنیم. ما اون‌قدر قوی هستیم که همه رو وادار به پاسخ‌گویی کنیم.

اگه تا حالا کاری نکردن، باید بدونن که صدای خاموش ما، می‌تونه دوباره بلند شه…»

سکوت کرد، مثل همه‌ی ما وقتی به هزار زخم فکر می‌کنیم.
ولی تو نگاهش یه چیزی بود، یه جرقه‌ی امید [...]

در مطالب بعدی ببینید:
- پاسخ رانندگان را به وعده‌های وزیر راه
- اولین بیانیه مطالبه‌گرانه کامیون‌داران پس از جنگ ۱۲ روزه

✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣 رانندگان کامیون:
خانم وزیر! مگر نگفتید تا ۲۴ خرداد، مطالبات ما سر و سامان می‌گیرد؟

خانم وزیر!
شما به بندرعباس آمدید، اما با درهای بسته و همراهان حلقه‌زده اطرافتان.
آمدید تا صحبت کنید، اما نه گوش دادید و نه اجازه دادید ما صحبت کنیم.

خانم وزیر،

شما در پایانه بندرعباس ابراز امیدواری کردید و از "در حال پیگیری بودن" سخن راندید. اما آنچه ما رانندگان دیدیم نه عمل بود، نه نتیجه. فقط حرف و باز هم حرف.

ما از شما نمی‌خواهیم وعده بدهید، ما عمل می‌خواهیم. مگر نگفتید تا ۲۴ خرداد، مطالبات ما از جمله بیمه، کرایه عادلانه و سهمیه سوخت حل می‌شود؟ امروز ۶تیر است ، کدام یک از این وعده‌ها عملی شد؟
آیا هنوز صدای خانواده راننده‌ای که در جاده قتل‌گاه قزوین ـ رشت سوخت و جان داد، به گوشتان نرسیده؟!
آیا اشک‌های همسر و فرزندان رانندگان زندانی را ندیده‌اید؟

خانم وزیر، ما در این کشور بارِ زندگی را می‌کشیم، اما باری از ما برداشته نمی‌شود.
شما به جای حضور تبلیغاتی در پایانه‌ها، بهتر است یک‌بار صادقانه پاسخ دهید:
چرا پس از ۱۱ روز اعتصاب و وعده‌های پشت‌سر‌هم، هیچ اقدام ملموسی صورت نگرفت؟
کدام قرارداد، کدام بیمه، کدام نرخ کرایه اصلاح شد؟

خانم وزیر!
شما به بندرعباس آمدید، اما با درهای بسته و همراهان حلقه‌زده اطرافتان.
آمدید تا صحبت کنید، اما نه گوش دادید و نه اجازه دادید ما صحبت کنیم.
ما رانندگان دیگر بازی نمی‌خوریم.
ما با اتحاد، با قدرت و با حمایت مردم و دیگر اقشار، پیگیر مطالبات‌مان هستیم

با جان‌مان در جاده‌ها بازی نکنید. ما دروغ نمی‌خواهیم. عدالت می‌خواهیم.

منبع: اتحادیه تشکل‌های کامیون‌داران و رانندگان سراسر ایران

✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر