فرهنگ عبارتهای پر تکرار قرآن
عبارت یا ایها الذین آمنوا (۸۹ تکرار)

در این فایل ابتدا عبارتهای یا ایها الذین آمنوا به همراه دو عبارت بعدیش آمده و بر اساس آن عبارتهای بعدی به نوعی مرتب شده تا گویاییهایی در ساختار عبارتها و مفاهیم قرآن داشته باشد و سپس ترتیبی از عبارتهای یا ایها الذین آمنوا بر اساس عبارت قبلیش ارائه شده است. این سری فایلهای عبارتهای پرتکرار بعدا در کانال مجزایی منتشر خواهند شد و انتشار آنها در کانال کم تکرار قرآن موقتی خواهد بود. (نیما حق پور - ۶ دی ۱۴۰۲)

nima.haghpoor@gmail.com

دوستانی که مایلند در کارگاه مجازی پژوهش آماری در قرآن با استفاده از نرم افزار اکسل شرکت کنند ایمیل بزنند و سطح مهارت اکسل خود را بیان کنند.

nima.haghpoor@gmail.com

راهنمای موضوعی
نوشتارهای نیما حق پور

تا شماره ۹۰۰

این راهنما به تدریج تصحیح و تکمیل و بروزرسانی می شود.

nima.haghpoor@gmail.com

این نظرسنجی را ۱۹۷ نفر دیده اند، ۴۱ نفر رای داده اند، ۳۴ نفر تمایل به شرکت داشتند، اما بعد فقط دو نفر در پاسخ به فراخوان؛ ایمیل زده اند! مشکل کار کجاست؟!

nima.haghpoor@gmail.com

یادگیری توامان قرآن و اکسل

حدود یک دهه است که بنده به طور پاره وقت مشغول ایجاد یک پایگاه داده از واژگان قرآن و ریشه ها و  عبارتها و دیگر ارکان آن در نرم افزار اکسل می باشم و آنقدر این کار پیش رفته و توسعه یافته که می توان با آن بسیاری از پژوهشهای کمی قرآنی را انجام داد و بسیاری از کارها را در زمان کوتاه تری پیش برد البته همچنان جای تصحیح و توسعه دارد و امید که این روند ادامه یابد تا پایگاه داده ای جامع و کامل سامان داده شود و بتواند هر نوع پژوهش کمی را پوشش دهد.

از مهمترین کارکردهای این پایگاه داده، عبارت بندی قرآن و یافتن عبارتهای همسان و مشابه آن است و نیز دسته بندی بر اساس ریشه واژگان، نوع آنها و ساماندهی به هر طریقی که مورد نیاز پژوهشگر باشد. اگر تا حد متوسط بلد باشیم با نرم افزار اکسل کار کنیم با ابتکارات و فرمول نویسیها می توانیم بسیاری از پژوهشهای دشوار را طراحی و به انجام برسانیم.

از این رو قصد دارم کارگاه مجازی پژوهش آماری در قرآن را با استفاده از نرم افزار اکسل برگزار کنم تا این سامانه را ضمن آموزشهای لازم در اختیار علاقمندان به پژوهشهای قرآنی قرار دهم به امید اینکه این کتاب تمام ناشدنی را روزافزون بهتر بفهمیم و آموزه های آن را بکار گیریم.

در ضمن این کارگاه در یادگیری کاربردی نرم افزار اکسل و استفاده در زمینه های دیگر نیز می تواند بسیار مفید و موثر باشد‌.

علاقمندان به شرکت در این کارگاه مجازی به نشانی زیر ایمیل بزنند و سطح مهارت خود در نرم افزار اکسل را اطلاع دهند تا برنامه ریزیهای لازم صورت گیرد. (نیما حق پور - ۱۳ دی ۱۴۰۲)

nima.haghpoor@gmail.com

هدف از ایجاد این کانال پیاده سازی گام به گام متن قرآن و دیتاهای مرتبط با آن در نرم افزار اکسل است با کاربردهای چند منظوره و توسعه روزافزون

@QurCel

ترجمه و توضیح سوره فیل
نیما حق پور

نسخه یکم - ۱۵ دی ۱۴۰۲

nima.haghpoor@gmail.com

تعداد کلمات سوره های قرآن
به ترتیب بیشترین به کمترین

@QurCel

نمودار تعداد کلمات سور قرآن

@QurCel

بیشترین توالی ریشه های قرآن

کوششی از نیما حق پور
نسخه اول - ۲۲ دی ۱۴۰۲

nima.haghpoor@gmail.com

پادکستی از «حقوند شو» با عنوان:

قرآن و قانون؛
از منظر گفتمان حقوندی

با حضور: نیما حق‌پور
فرنشین: ایمان فلاح

@haghvand

ترجمه و توضیح سوره جن
نیما حق پور

نسخه یکم - ۶ بهمن ۱۴۰۲

nima.haghpoor@gmail.com

پادکستی از «حقوند شو» با عنوان:

امر، اولی الامر و شورا در قرآن

با حضور: نیما حق‌پور
فرنشین: ایمان فلاح

@haghvand

حکمیت و حکومت در قرآن

در ذیل گفتگوی بنده با جناب ایمان فلاح در پادکست حقوندشو با عنوان "امر، اولی الامر و شورا در قرآن" ناقد محترمی نوشته اند: "این مطلبی که جناب حق پور مطرح می کند ربطی به حکومت ندارد بلکه بیشتر به قضاوت مربوط است چون پایان آیه می گوید هرگاه اختلافی بین مردم اتفاق افتاد از حکم کسانی که اهل فن یا قضاوت است اطاعت کنید ربطی به حکومت ندارد."

حق پور: موضوع آیه ۵۹ سوره نساء حتی اگر ناظر بر امر داوری و قضاوت باشد، باز هم قابل تعمیم به امر حکومت است چرا که یکی از شئون اصلی حکومت، حکمرانی است و حکمرانی امر داوری و قضاوت را هم در بر می گیرد. بنابراین این آیه بر امر حکومت حداقل از منظر حکمرانی در داوریها نظارت دارد.

اما باید توجه کرد که منشا حکومت یا بر اساس اعمال قدرت اقلیتی بر اکثریتی است یا بر اساس توافق اکثریتی بر انتصاب اقلیتی به حکمرانی و حکومت است. شق اول مشمول آیه ۵۹ سوره نساء نمی شود اما شق دوم که در واقع تعمیم حکمیت داوریهای سطح خرد به سطح کلان است مشمول این آیه می شود‌ چرا که این شق بر پایه انتخاب و انتصاب اولی الامرها می باشد.

حل اختلاف در قرآن اساسا بر پایه حکمیت است به نحوی که اگر دو طرف نزاع بر سر یک حَکَم توافق کنند آن یک نفر داوری می کند مانند داوری داوود و اگر طرفین نزاع بر سر یک حَکَم توافق نکنند هر یک جداگانه حَکَمی را معرفی می کنند چرا که حَکَمها که در نزاع یا ذینفع نیستند یا به طور غیر مسقیم ذینفعند احتمال توافقشان در حل نزاع محتمل تر است.

بنابراین در قرآن انتخاب حَکَم از پایین به بالا اساس حل تنازعات است نه اینکه از بالا به پایین توسط حاکمیت امر داوری صورت گیرد. از سوی دیگر؛ چون در قرآن احقاق حقوق اصل الاساس است، اگر تنازعی نباشد نیاز به نهاد داوری و قضاوت هم نیست و چون امور مومنان باید بر اساس مشورت با هم و اطاعت از اولی الامر انتخابی خودهاشان صورت پذیرد حکومت از بالا به پایین هم موضوعیت ندارد و از این منظر آیه ۵۹ سوره نساء ربطی با حکومت از بالا به پایین ندارد اما به حکومت از پایین به بالا مرتبط است.

راهکار قرآن در مواجه با حکومتهای قدرتمدار از بالا به پایین جهاد و قتال و برقراری حکومتهای حقمدار از پایین به بالاست البته بر اساس قاعده صلح اجتماعی. (نیما حق پور - ۳۰ بهمن ۱۴۰۲)

nima.haghpoor@gmail.com

نکته ای که باید من به مقاله "معنای ملک یمین در قرآن و پاسخ به چند ایراد و اتهام مرتبط" (نوشتار شماره ۵۱۲) اضافه کنم این است که زنان در حصن دو دسته هستند البته حصن به معنای مانعی برای ازدواج؛ دسته اول زنان شوهردارند که بدون طلاق از شوهر خود نمی توانند ازدواج مجدد کنند و دسته دوم زنانی که ملک یمین هستند یعنی در حصن مالک یمین خود هستند و به همین جهت امکان ازدواج نداشتند. استثنای ما ملکت ایمانکم از والمحصنات من النساء در آیه ۲۴ سوره نساء این مانع ازدواج با ملک یمینها را برمی دارد یعنی مسلمانان از پس نزول این آیه می توانستند با ملک یمینهای یکدیگر ازدواج کنند و حصن مالک یمینها نمی توانسته مانع ازدواج ملک یمینها شود. یعنی این آیه؛ حصن ملک یمینی را برای منع ازدواج ملغی می کند. (نیما حق پور - ۳ اسفند ۱۴۰۲)

nima.haghpoor@gmail.com

پرواز قاصدکها و طبابت عیسی

آنچه به عنوان معجزات پیامبران در طول تاریخ شناخته شده در واقع نمودار کننده عجز و ناتوانی ذاتی مخاطبان پیامبران در برابر ایشان نبوده بلکه باب آگاهی و مایه توانمندسازی مومنان به ایشان می شده است به نحوی که می توانستند راه نجات و رستگاری از بلایای طبیعی و سلطه ستمگران را بیابند و پای در آن نهند.

از این دیدگاه؛ چندی بود که مندرجات آیات ۴۹ آل عمران و ۱۱۰ مائده گهگاه ذهن مرا به خود مشغول می داشت که معانی و مصادیق آنها چه می تواند باشد که بکار مردمان پیرامونی عیسی می آمده و از این بابت او را در مرکز توجه قرار می داده به نحوی که به او ایمان می آوردند البته بعضاً و نه همگان و نه حتی بیشتر مردمان که اگر عیسی مشتی گل برمی داشت و آن را بسان پرنده ای پرداخت می کرد و در آن می دمید و آن گل بواقع پرنده ای می شد و پرواز می کرد هیچ کس را توان نپذیرفتنش نبود و آنکه می توانست چنین کند می توانست بنای ظلم را از جا برکند و خود هم مصلوب نشود!

با این دیدگاه؛ می فهمیدم که عیسی به اذن خدا یعنی در چارچوب قوانین طبیعت، طبابت می کرده و بیمارانی را درمان و حتی برخی از آنانی که در بستر مرگ از حیات انسانی باز مانده بودند را احیاء می نموده است و از حال و روز مردمان می فهمیده که خوراکشان چه بوده در حالی که آن خوراکها را در خانه هاشان پنهان می کردند، اینها را می فهمیدم اما مصداقی برای خلق گلی به شکل پرندگان و دمیدن در آن و به پرواز در آمدن آن به ذهنم نمی رسید! تا اینکه امروز به مفهوم واژه "خلق" دقت کردم که به معنای "آفرینش" است و منطقاً نباید برای ساختن و صناعت بکار رفته باشد که برداشتن مشتی گل و به شکل پرنده درآوردنش؛ آفرینش نیست بلکه ساختن است. پس  کاری که عیسی می کرده باید در مراتبی از آفرینش درک شود و برایش مصداق جست‌.

نکته دوم اینکه وقتی می گوید از گل خلق کردم به این معنا نیست که خود گل را برداشتم و بدان شکل دادم بلکه بدین معناست که از دل گل چیزی شبیه شکل پرندگان در آوردم. آدمی هم از گل خلق شده اما به تدریج و تطور نه اینکه گلی را به شکل او ساخته و پرداخته باشند و بعد جاندارش کرده باشند.

نکته سومی که باید بدان دقت کرد اینکه عیسی خطاب به بنی اسرائیل می گوید که من "برای شما" از گل پرنده شکلی می آفرینم یعنی این چیزی که می آفرینم برای کار شماست و بدرد شما می خورد.

با این دیدگاه؛ رفتم به سراغ یافتن گیاهی که هیات آن شبیه پرندگان باشد و برای پرواز نیازمند دمیدن باشد؛ قاصدک! در اینترنت جستجویی کردم درباره قاصدکها و نقششان در طبیعت و دیدم که این گیاه مطلوب زنبورهای عسل هم خواص درمانی دارد و هم در بارور کردن دیگر گیاهان نقش دارد و هم بیشتر در غرب آسیا و شمال اروپا و شمال آفریقا می روید. این موارد هم به درد مردمان پیرامونی عیسی می خورد هم با طبابت عیسی خوانایی دارد هم با منطقه جفرافیایی سکونت عیسی. (نیما حق پور - ۵ اسفند ۱۴۰۲)

nima.haghpoor@gmail.com

آل عمران ۴۸ و ۴۹:
وَيُعَلِّمُهُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَالتَّوْرَاةَ وَالْإِنجِيلَ
وَ رَسُولاً إِلَي‌ بَنِي‌ إِسْرَائِيل‌َ
أَنِّي‌ قَدْ جِئْتُكُمْ‌ بِآيَة‌ٍ مِنْ‌ رَبِّكُم‌ْ
أَنِّي‌ أَخْلُق‌ُ لَكُمْ‌ مِن‌َ الطِّين‌ِ كَهَيْئَة‌ِ الطَّيْرِ
فَأَنْفُخ‌ُ فِيه‌ِ فَيَكُون‌ُ طَيْرَاً بِإِذْن‌ِ الله‌ِ
وَ أُبْرِئ‌ُ الْأَكْمَه‌َ وَالْأَبْرَص‌َ
وَ أُحْيِي‌ الْمَوْتَي‌ بِإِذْن‌ِ الله‌ِ
وَ أُنَبِّئُكُمْ‌ بِمَا تَأْكُلُون‌َ وَ مَا تَدَّخِرُون‌َ فِي‌ بُيُوتِكُم‌ْ
إِن‌َّ فِي‌ ذَلِك‌َ لَآيَة‌ً لَكُم‌ْ إِن‌ْ كُنْتُم‌ْ مُؤْمِنِين‌َ

مائده ۱۱۰
إِذْ قَال‌َ الله‌ُ يَا عِيسَي‌ ابْن‌َ مَرْيَم‌َ
اذْكُرْ نِعْمَتِي‌ عَلَيْك‌َ وَ عَلَي‌ وَالِدَتِك‌َ
إِذْ أَيَّدتُّك‌َ بِرُوح‌ِ الْقُدُس‌ِ
تُكَلِّم‌ُ النَّاس‌َ فِي‌ الْمَهْدِ وَ كَهْلاً
وَ إِذْ عَلَّمْتُك‌َ الْكِتَاب‌َ وَالْحِكْمَة‌َ وَالتَّوْرَاة‌َ وَالْإِنْجِيل‌َ
وَ إِذْ تَخْلُق‌ُ مِن‌َ الطِّين‌ِ كَهَيْئَة‌ِ الطَّيْرِ بِإِذْنِي‌
فَتَنْفُخ‌ُ فِيهَا فَتَكُون‌َ طَيْرَاً بِإِذْنِي‌
وَ تُبْرِءُ‌ الْأَكْمَه‌َ وَالْأَبْرَص‌َ بِإِذْنِي‌
وَ إِذْ تُخْرِج‌ُ الْمَوْتَي‌ بِإِذْنِي‌
وَ إِذْ كَفَفْت‌ُ بَنِي‌ إِسْرَائِيل‌َ عَنْك‌َ إِذْ جِئْتَهُمْ‌ بِالْبَيِّنَات‌ِ
فَقَال‌َ الَّذِين‌َ كَفَرُوا مِنْهُم‌ْ إِن‌ْ هَذَا إِلاَّ سِحْرٌ مُبِين‌ٌ