نقد کارشناسان درباره «طرح توسعه روستاهای کشور» که مجلس وظائف و اختیارات آن را به وزارت جهادکشاورزی واگذار کرده است
نسخه معلق توسعه روستاها
| ستاره حجتی |
🔺 مهر به‌نام «روز ملی روستاها و عشایر» نام‌گذاری شده است و بهانه‌ای است تا هر سال دولت برنامه‌هایی را در مورد توسعهٔ متوازن و پایدار در این بخش ارائه کند. باوجود این، برنامه‌ها و اینکه در اسناد بالادستی کشور معمولاً بخش توسعهٔ روستایی و عشایر به‌شکل مجزا لحاظ می‌شود، اما معمولاً مسیر توسعه مطابق با آنچه اسناد پیش‌بینی می‌کنند، پیش نمی‌رود. در برنامهٔ ششم توسعهٔ کشور کمتر از ۳۰ درصد احکام برنامه در بخش توسعهٔ روستایی و عشایر محقق شد و برنامهٔ هفتم نیز آن را ذیل سایر بخش‌ها تعریف کرد.
🔺به‌نظر می‌رسد اعتبارات این بخش در قانون بودجهٔ سال ۱۴۰۳ نیز با کاهش قابل‌توجهی روبه‌رو شده است. بررسی بخش دوم لایحهٔ بودجهٔ سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد میزان اعتبارات قابل احصای حوزهٔ مدیریت و توسعهٔ روستایی و عشایری از طرح‌های مربوطه در پیوست‌های جداول کلان، طرح‌های تملک دارایی سرمایه‌ای و بودجهٔ شرکت‌های دولتی و...، ۱۶.۲۶۷ میلیارد تومان است که نسبت به طرح‌های متناظر در قانون بودجهٔ سال ۱۴۰۲، حدود ۲۴ درصد کاهش را نشان می‌دهد. از این میزان، ۳۲/۷۵ درصد اعتبارات از نوع هزینه‌ای و ۶۷/۲۵ درصد از نوع اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای است. در مجموع سهم قابل‌احصا و شفاف مناطق روستایی و عشایری از کل بودجهٔ عمومی دولت در سال ۱۴۰۳، معادل شش درصد است که در مقایسه با قانون بودجهٔ سال ۱۴۰۲ با کاهش ۴.۳۹ درصدی مواجه شده است.
🔺ضمن اینکه حدود ۱۱ درصد اعتبارات قابل احصا به مبلغ ۱.۸۵۰ میلیارد تومان از نوع اعتبارات متفرقه بوده که ۳۵۰ میلیارد آن هزینه‌ای و ۱۵۰۰ میلیارد آن از نوع تملک دارایی سرمایه‌ای است. به‌طورکلی، میزان اعتبارات احصاشده و عناوین طرح‌ها و اهداف کمّی نشان می‌دهد بخش دوم لایحهٔ بودجهٔ سال ۱۴۰۳ کل کشور تناسب به‌شدت ضعیفی با چالش‌های اساسی حوزهٔ مدیریت و توسعهٔ روستایی و عشایری به‌ویژه اشتغال و تولید دارد و نمی‌تواند تأثیر قابل‌توجهی در شکوفایی اقتصاد روستاها و مناطق عشایری و رفع نابرابری‌ها به‌ویژه در امور آموزشی و بهداشتی و درنتیجه، کاهش روند مهاجرت روستا-شهری داشته باشد.
🔺حالا دولت و مجلس در صدد هستند تا ذیل طرحی با عنوان «طرح جامع توسعهٔ روستایی کشور» و تشکیل یک سازمان جدید، مشکلات توسعه‌نیافتگی روستاها و عشایر کشور را که بخش قابل‌توجهی از آن ذیل روستاهای عشایری سکونت دارند، حل کنند. اما کارشناسان توسعه به‌ویژه آنان که بر جامعهٔ محلی تمرکز دارند، با آن مخالفند و مشکلات روستاها را بنیادی‌تر از آن می‌دانند که با ایجاد سازمان جدید حل شود. چه اینکه از سال ۹۲ و ارتقای جایگاه مدیریت این بخش به سطح معاون رئیس‌جمهوری ذیل عنوان «معاون رئیس‌جمهوری در امور روستاها، عشایر و مناطق محروم» نیز دردی از روستاهای کشور و جامعهٔ عشایری بر نداشت.
گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/116751
#توسعه #روستا #مناطق_محروم #پیام_ما
@payamema
نسخه معلق توسعه روستاها
| ستاره حجتی |
🔺 مهر به‌نام «روز ملی روستاها و عشایر» نام‌گذاری شده است و بهانه‌ای است تا هر سال دولت برنامه‌هایی را در مورد توسعهٔ متوازن و پایدار در این بخش ارائه کند. باوجود این، برنامه‌ها و اینکه در اسناد بالادستی کشور معمولاً بخش توسعهٔ روستایی و عشایر به‌شکل مجزا لحاظ می‌شود، اما معمولاً مسیر توسعه مطابق با آنچه اسناد پیش‌بینی می‌کنند، پیش نمی‌رود. در برنامهٔ ششم توسعهٔ کشور کمتر از ۳۰ درصد احکام برنامه در بخش توسعهٔ روستایی و عشایر محقق شد و برنامهٔ هفتم نیز آن را ذیل سایر بخش‌ها تعریف کرد.
🔺به‌نظر می‌رسد اعتبارات این بخش در قانون بودجهٔ سال ۱۴۰۳ نیز با کاهش قابل‌توجهی روبه‌رو شده است. بررسی بخش دوم لایحهٔ بودجهٔ سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد میزان اعتبارات قابل احصای حوزهٔ مدیریت و توسعهٔ روستایی و عشایری از طرح‌های مربوطه در پیوست‌های جداول کلان، طرح‌های تملک دارایی سرمایه‌ای و بودجهٔ شرکت‌های دولتی و...، ۱۶.۲۶۷ میلیارد تومان است که نسبت به طرح‌های متناظر در قانون بودجهٔ سال ۱۴۰۲، حدود ۲۴ درصد کاهش را نشان می‌دهد. از این میزان، ۳۲/۷۵ درصد اعتبارات از نوع هزینه‌ای و ۶۷/۲۵ درصد از نوع اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای است. در مجموع سهم قابل‌احصا و شفاف مناطق روستایی و عشایری از کل بودجهٔ عمومی دولت در سال ۱۴۰۳، معادل شش درصد است که در مقایسه با قانون بودجهٔ سال ۱۴۰۲ با کاهش ۴.۳۹ درصدی مواجه شده است.
🔺ضمن اینکه حدود ۱۱ درصد اعتبارات قابل احصا به مبلغ ۱.۸۵۰ میلیارد تومان از نوع اعتبارات متفرقه بوده که ۳۵۰ میلیارد آن هزینه‌ای و ۱۵۰۰ میلیارد آن از نوع تملک دارایی سرمایه‌ای است. به‌طورکلی، میزان اعتبارات احصاشده و عناوین طرح‌ها و اهداف کمّی نشان می‌دهد بخش دوم لایحهٔ بودجهٔ سال ۱۴۰۳ کل کشور تناسب به‌شدت ضعیفی با چالش‌های اساسی حوزهٔ مدیریت و توسعهٔ روستایی و عشایری به‌ویژه اشتغال و تولید دارد و نمی‌تواند تأثیر قابل‌توجهی در شکوفایی اقتصاد روستاها و مناطق عشایری و رفع نابرابری‌ها به‌ویژه در امور آموزشی و بهداشتی و درنتیجه، کاهش روند مهاجرت روستا-شهری داشته باشد.
🔺حالا دولت و مجلس در صدد هستند تا ذیل طرحی با عنوان «طرح جامع توسعهٔ روستایی کشور» و تشکیل یک سازمان جدید، مشکلات توسعه‌نیافتگی روستاها و عشایر کشور را که بخش قابل‌توجهی از آن ذیل روستاهای عشایری سکونت دارند، حل کنند. اما کارشناسان توسعه به‌ویژه آنان که بر جامعهٔ محلی تمرکز دارند، با آن مخالفند و مشکلات روستاها را بنیادی‌تر از آن می‌دانند که با ایجاد سازمان جدید حل شود. چه اینکه از سال ۹۲ و ارتقای جایگاه مدیریت این بخش به سطح معاون رئیس‌جمهوری ذیل عنوان «معاون رئیس‌جمهوری در امور روستاها، عشایر و مناطق محروم» نیز دردی از روستاهای کشور و جامعهٔ عشایری بر نداشت.
گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/116751
#توسعه #روستا #مناطق_محروم #پیام_ما
@payamema
گزارش مهم مرکز پژوهش‌های مجلس از ناکامی برنامه هفتم در زمینه محرومیت‌زدایی
آینده تاریک مناطق محروم
🔺|پیام‌ما| مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در ادامه سلسله گزارش‌هایی که به بررسی محورهای مختلف توسعه ذیل برنامه‌های توسعه پنج‌ساله کشور به‌عنوان اسناد بالادستی می‌پردازد، محور توسعه در مناطق محروم را ارزیابی کرده است.
🔺این گزارش پس از بررسی دو برنامه پنجم و ششم در مورد برنامه هفتم عنوان کرده است که این برنامه در کنار غفلت از نگاه و برنامه ویژه برای زنان سرپرست خانوار مناطق محروم، در جایگاه برنامه استراتژیک و ملی توسعه و پیشرفت آن‌چنان‌که باید روزآمد نیست و در مورد مسئله مهم اتباع افغانستانی در سال‌های اخیر در مناطق محروم که مناطقی بسیار شکننده نیز هستند، سکوت کرده و برای آن برنامه‌ای مدون و درخور ارائه نکرده است. این گزارش همچنین پیشنهادهایی در مورد رفع چالش‌های موجود در این برنامه در این بخش‌ها ارائه داده است.
گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/124865
#توسعه_اقتصاد #عدالت_اجتماعی #مناطق_محروم #پیام_ما
@payamema
آینده تاریک مناطق محروم
🔺|پیام‌ما| مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در ادامه سلسله گزارش‌هایی که به بررسی محورهای مختلف توسعه ذیل برنامه‌های توسعه پنج‌ساله کشور به‌عنوان اسناد بالادستی می‌پردازد، محور توسعه در مناطق محروم را ارزیابی کرده است.
🔺این گزارش پس از بررسی دو برنامه پنجم و ششم در مورد برنامه هفتم عنوان کرده است که این برنامه در کنار غفلت از نگاه و برنامه ویژه برای زنان سرپرست خانوار مناطق محروم، در جایگاه برنامه استراتژیک و ملی توسعه و پیشرفت آن‌چنان‌که باید روزآمد نیست و در مورد مسئله مهم اتباع افغانستانی در سال‌های اخیر در مناطق محروم که مناطقی بسیار شکننده نیز هستند، سکوت کرده و برای آن برنامه‌ای مدون و درخور ارائه نکرده است. این گزارش همچنین پیشنهادهایی در مورد رفع چالش‌های موجود در این برنامه در این بخش‌ها ارائه داده است.
گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/124865
#توسعه_اقتصاد #عدالت_اجتماعی #مناطق_محروم #پیام_ما
@payamema
شفافیت، بزرگترین چالش لایحه بودجه ۱۴۰۴ در مسیر توزیع منابع محرومیت‌زدایی
داده‌های گمشده در نبرد با فقر
🔺|پیام‌ما| برنامه‌های کاهش محرومیت در چهاردهه گذشته در کشور به‌صورت مستمر اجرا شده و در برخی حوزه‌ها، مانند توسعه زیرساخت‌ها و بهبود امکانات زندگی، پیشرفت‌های چشمگیری نیز به‌دست آمده است. بااین‌حال، این اقدامات به‌صورت متوازن و متناسب با شرایط مناطق مختلف انجام نگرفته و همچنان برخی مناطق با محرومیت شدید مواجه‌اند. مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی که به بررسی ابعاد «محرومیت‌زدایی» در بودجه ۱۴۰۴ ارائه داده است، با بیان این مطالب عنوان می‌کند که اقدامات محرومیت‌زدایی در کشور عمدتاً ماهیت عمرانی دارد و دولت متولی تأمین منابع آن است. ازاین‌رو، قوانین بودجه مهمترین سند برنامه‌ریزی سالانه در این حوزه محسوب می‌شود. این گزارش با تمرکز بر بررسی اعتبارات محرومیت‌زدایی در لایحه بودجه ۱۴۰۴ وضعیت کنونی محرومیت در کشور، منابع مصوب، توزیع استانی اعتبارات و چالش‌های موجود را نیز بررسی می‌کند. در این لایحه، ۱۶۵ هزار میلیارد تومان برای محرومیت‌زدایی در نظر گرفته شده که نسبت به قانون بودجه ۱۴۰۳ رشد حدود ۸۰ درصدی داشته است. بااین‌حال، عملکرد بودجه در سال‌های گذشته نشان‌می‌دهد میزان تخصیص این اعتبارات معمولاً کمتر از ۵۰ درصد بوده است.
🔺همچنین، توزیع استانی اعتبارات همچنان فاقد شفافیت و توازن کافی است و متناسب با وضعیت واقعی محرومیت مناطق مختلف کشور تنظیم نشده است. براساس آخرین فهرست رسمی مناطق محروم کشور، مصوب سال ۱۳۸۸، ۷۵ درصد از پهنه جغرافیایی کشور به‌عنوان مناطق محروم شناسایی شده‌است که به‌خوبی گویای آن است که توزیع استانی اعتبارات براساس چنین اطلاعاتی مبتنی‌بر واقعیت‌ها نیست. این گزارش همچنین می‌گوید الزام استفاده از شاخص فقر چندبعدی برای توزیع بخش کوچکی از منابع محرومیت‌زدایی، نقطه قوت این اعتبارات در لایحه بودجه ۱۴۰۴ است.
گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/126690
#روستا #مناطق_محروم #محیط_زیست #پیام_ما
@payamema
داده‌های گمشده در نبرد با فقر
🔺|پیام‌ما| برنامه‌های کاهش محرومیت در چهاردهه گذشته در کشور به‌صورت مستمر اجرا شده و در برخی حوزه‌ها، مانند توسعه زیرساخت‌ها و بهبود امکانات زندگی، پیشرفت‌های چشمگیری نیز به‌دست آمده است. بااین‌حال، این اقدامات به‌صورت متوازن و متناسب با شرایط مناطق مختلف انجام نگرفته و همچنان برخی مناطق با محرومیت شدید مواجه‌اند. مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی که به بررسی ابعاد «محرومیت‌زدایی» در بودجه ۱۴۰۴ ارائه داده است، با بیان این مطالب عنوان می‌کند که اقدامات محرومیت‌زدایی در کشور عمدتاً ماهیت عمرانی دارد و دولت متولی تأمین منابع آن است. ازاین‌رو، قوانین بودجه مهمترین سند برنامه‌ریزی سالانه در این حوزه محسوب می‌شود. این گزارش با تمرکز بر بررسی اعتبارات محرومیت‌زدایی در لایحه بودجه ۱۴۰۴ وضعیت کنونی محرومیت در کشور، منابع مصوب، توزیع استانی اعتبارات و چالش‌های موجود را نیز بررسی می‌کند. در این لایحه، ۱۶۵ هزار میلیارد تومان برای محرومیت‌زدایی در نظر گرفته شده که نسبت به قانون بودجه ۱۴۰۳ رشد حدود ۸۰ درصدی داشته است. بااین‌حال، عملکرد بودجه در سال‌های گذشته نشان‌می‌دهد میزان تخصیص این اعتبارات معمولاً کمتر از ۵۰ درصد بوده است.
🔺همچنین، توزیع استانی اعتبارات همچنان فاقد شفافیت و توازن کافی است و متناسب با وضعیت واقعی محرومیت مناطق مختلف کشور تنظیم نشده است. براساس آخرین فهرست رسمی مناطق محروم کشور، مصوب سال ۱۳۸۸، ۷۵ درصد از پهنه جغرافیایی کشور به‌عنوان مناطق محروم شناسایی شده‌است که به‌خوبی گویای آن است که توزیع استانی اعتبارات براساس چنین اطلاعاتی مبتنی‌بر واقعیت‌ها نیست. این گزارش همچنین می‌گوید الزام استفاده از شاخص فقر چندبعدی برای توزیع بخش کوچکی از منابع محرومیت‌زدایی، نقطه قوت این اعتبارات در لایحه بودجه ۱۴۰۴ است.
گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/126690
#روستا #مناطق_محروم #محیط_زیست #پیام_ما
@payamema