با درود
با درود
پرسش و پاسخ شماره 135-57 کانال مترور :
درباره دگرش #ضریب_0.95 در تعدیل ، پس از پایان کار و تحویل موقت در بازه های گوناگون در بخشنامه 173073 .
پرسش :
در رابطه ی تعدیل طبق بخشنامه ی سال 173073 اگر پیمانکار ، پروژه را در مدت اولیه پیمان تمام کند ضریب 0.95 تعدیل ، تبدیل به یک می شود و اگر با تاخیر مجاز باشد تبدیل به 0.975 و اگر تاخیر غیر مجاز باشد همان 0.95
سوال اینجاست ، که با توجه به اینکه عامل تاخیر مجاز میتونه کار فرما باشد ، مثل تعلیق یا تاخیر در پرداخت ، ضریب به جای یک به 0.975 کاهش پیدا میکند.
و زیانش متوجه پیمانکار میشود ، با آنکه مقصر کارفرماست.
آیا جواب دقیقی برای این سوال وجود دارد؟

پاسخ و دیدگاه #مهندس_مترور_جعفرزاده
باید گفت بخشنامه تعدیل به شماره 173073 چنان دارای ایرادهای اساسی است که دگرش نیافتن ضریب 0.95 به یک ، در دوره تاخیرمجاز تنها یکی از این ایرادهای بی شمار یا دارای ابهام کاربردی است ،‌همانگونه که سخنی از دگرش یافتن و نیافتن 0.95 در زمان های غیرمجاز در این بخشنامه نشده است و از سکوت بخشنامه در این باره ، باید این دگرش نیافتن را برداشت نمود!!
اینکه چرایی آنها را بیابیم ، باید این تاریخ پر فراز و نشیب را موشکافانه تر بررسی و برای هر کدامیک از این روش ها ، برشی به بخشنامه‌ها و قوانین و حال و هوای تاریخی پیمانها و پروژه های آن بازه زمانی داشته باشیم ،
اینگونه است که برای رسیدن به پاسخ ، باید کمی بردبار بود تا تاریخچه #تعدیل و این ضریب و نیاکانش را از سال های پایانی دهه 40 و ابتدایی دهه 50 و دست کم تا سال 1382 که آخرین گونه از این بخشنامه با این جنس و با این نوع ضریب ابلاغ گردیده را بازگو نمود اما ، کوتاه سخن اینکه از همان سال های نخست در تهیه‌ی شاخص ها و فرمول تعدیل ، چنین ضریبی کم و بیش وجود داشته است اما کارشناسان بر سر یک ضریب یا روشی برای تعیین آن به یک ایده هماهنگ نرسیده اند ، از این رو گاه ضریب 0.95 و گاه 0.85 و گاه نیز تبدیل ضریبی بین 0.95 تا 1.05 به یک را در فرمول های تعدیل داشته ایم ، برای نمونه می توان به بخشنامه های زیر اشاره داشت :
- بند الف بخشنامه شماره 10662 به تاریخ 22 آبان 1352 ،
- بند الف ماده 30 مکرر در بخشنامه شماره 1184 به تاریخ 20شهریور 1353
- بند 10 از بخشنامه شماره 2940 به تاریخ 24 مهرماه 1355
- بند 2 بخشنامه شماره 2999 و بخشنامه 3000 به تاریخ 15 آبان ماه 1363
- بند 8-1 از بخشنامه شماره 2080 به تاریخ 23 شهریورماه 1370
که البته در هیچ کدام نیز شرح کاملی یا بیان برهان دامنه یا روش تعیین این ضریب ها به درستی بیان نشده است!!
برای نمونه اثبات ضریب 0.95 در همین #بخشنامه_تعدیل_173073 همان اندازه ساده است که رد کردن این ضریب بر چشم بر هم زدنی شدنی تر و اینها تنها به آنچه بیان شد شدنی می گردد،
هرچند در این باره و در سه دهه گذشته ، به نگر می رسد بخشنامه تعدیل به شماره 2080 در این باره کمی اندیشمندانه تر تهیه شده بود زیرا که ضریب 0.95 را در دوره تاخیر مجاز نیز به ضریب 1 دگرش می داد و درک آن آسان تر و کارشناسی ترمی نمود،
هرچند ،
اینها که بیان شد تنها بخشی از داستان وجودی این ضریب بوده است و به حتم همه‌ی آن نیست و از این رو ست که گرچه پاسخ دادن به این پرسش نشدنی نیست اما نگاشتن یک پاسخ همه پذیر و قاطع را ممتنع می نماید ،
از این رو پیشنهاد این است که بجای اینکه در پی چرایی دگرش یافتن و نیافتن ضریب 0.95 باشیم که باید در همان ماه ها و سال نخست ابلاغ آن انجام می گرفته و برای اصلاح بایسته اش تلاش می شده ، نیرو و توانمان را برای دگرش اساسی این بخشنامه و بیش از آن برای تهیه ی
"روش اجرایی تهیه و ویرایش بخشنامه ها و روشنامه ها"
بگذاریم و
از سازمان برنامه بخواهیم که براساس نیازهای روز جامعه عمرانی کشور و پیمان های بی شمار آن و از اساس ، اندیشمندانه و جسورانه چنین نماید و ،
بهتر آن است که این سازمان در پی ساختن راهی باشد که متن بخشنامه ها و روشنامه ها به گونه ای نوشته شوند که "خوداصلاح کننده و خودآگاه" باشند!
و این ایده اما نیاز به دانایی و دوراندیشی و پیگیری های ما خواهد داشت.
به این امید که ،
در این راه کامیاب باشیم.
#تعدیل
#ضریب_تعدیل
#مهندس_مترور_جعفرزاده
@metror
www.metror.ir