В России живут представители более 190 наций, говорят на 277 языках и диалектах. Более 100 языков используют в системе образования: 24 – как основные, еще 81 – факультативно.

Башкирский среди языков нашей страны занимает особое место. Он преподается как родной и государственный в Башкортостане, его изучают в регионах, где живут башкиры.

Мы активно продвигаем использование родного языка. И ежегодный Международный диктант по башкирскому языку – одно из важнейших для нас событий. Благодаря ему мы развиваем языковую культуру, привлекаем внимание к изучению языка не только в Башкортостане, но и в других регионах России и за рубежом.

Год от года интерес к нашей акции растет. Если в 2019 году в ней участвовали около 70 тысяч человек, то в 2024-м – уже около 410 тысяч.

Сегодня Международный диктант по башкирскому языку стартует в 11:00. Написать его можно на онлайн и офлайн-площадках. На телеканале БСТ, в социальных сетях тексты прозвучат в прямом эфире. Подробная информация – на сайте bashdictant.ru.

Туған телебеҙҙе пропагандалауға үҙ өлөшөгөҙҙө индереп, уға ихтирам һәм һөйөүегеҙҙе күрһәтеп, халыҡсан акцияға ҡушылығыҙ, дуҫтар. Туған тел һәм берҙәмлек байрамы менән!

Несколько лет назад мы решили перезагрузить всю инфраструктуру книгоиздания в Башкортостане. Стали обращать больше внимания на то, какие произведения создают наши писатели, какие книги востребованы у жителей. Сформировали новый подход к продвижению книг, расширению географии продаж, в том числе через маркетплейсы. Открыли новый флагманский магазин на улице Ленина в Уфе – теперь это еще один туристический и культурный центр нашей столицы.

Все это дает хорошие результаты. Только за прошлый год Башкирское издательство «Китап» выпустило больше полумиллиона экземпляров книг – учебники, художественные произведения башкирских классиков и современников, детские книги для дошкольников и школьников. Литература издается на разных языках – башкирском, русском, татарском, английском и других.

Благодаря онлайн-торговле книги башкирского издательства стали доступнее и для наших жителей, и за пределами республики. По итогам 2024 года более 5 тысяч заказов оформили жители 81 региона – почти по всей стране. Наши книги уезжают в Беларусь, Казахстан, Узбекистан, Кыргызстан, Армению и Грузию. Считаю это значимой победой нашей культуры.

А «Китап» мы и дальше обязательно будем поддерживать. Это крупнейшее региональное издательство России, наш главный партнер в важнейшем деле сохранения и развития башкирского языка, башкирской литературы и амбассадор нашей многонациональной культуры в стране и мире.

Өфөлә башҡорт теле һәм әҙәбиәте уҡытыусыларының икенсе съезын үткәрәбеҙ.

Беренсе йыйында беҙ телде өйрәнеүҙе йәнләндереү, уны балаларға ла, өлкәндәргә лә ҡыҙыҡлыраҡ итеү хаҡында фекер алышҡайныҡ. Эш һөҙөмтәләре дөрөҫ юлдан барыуыбыҙҙы иҫбатлай. Педагогтар, ғалимдар, методистар, йәмәғәт эшмәкәрҙәре, алдынғы ҡарашлы йәштәр менән бергә республикабыҙҙа туған телдәрҙе өйрәнеү буйынса һөҙөмтәле система ҡора алдыҡ.

✅ Мәғариф министрлығында Милли мәғариф идаралығын ойошторҙоҡ.

✅ Республикала 9 полилингваль гимназия барлыҡҡа килде. Уларҙың һаны тағы ла артасаҡ. Балалар төрлө яҡлы сифатлы белем алырға тейеш. Бөгөн туған телдәрҙе лә, рус телен дә, сит телдәрҙе лә яҡшы белеү – тормошта юғалып ҡалмау, уңыштарға ирешеү өсөн төп шарттарҙың береһе.

✅ Башҡорт телен һаҡлау һәм үҫтереү фондын булдырҙыҡ. Ул кескәйҙәрҙе һәм уҡыусы балаларҙы телгә заманса, ҡыҙыҡлы, сағыу алымдар, уйындар аша ылыҡтыра.

✅ Телдәрҙе һаҡлау һәм үҫтереү өсөн йыл һайын гранттар бүләбеҙ. Талантлы яҡташтарыбыҙ уларҙы яңы методикалар, мобиль ҡушымталар булдырыуға тотона.

✅ «Интерактив башҡорт теле» проекты эшләй. Ул туған телдә аралаша башларға теләүселәргә ярҙам булып тора.

✅ Башҡорт теленән халыҡ-ара диктант хәҙер инде 400 мең кешене берләштерә, ә Башҡорт теле көнө яратҡан байрамыбыҙға әүерелде. Туған тел бөгөн рәсми форумдарҙа, йыйылыштарҙа даими яңғырай.

Ирешелгәндәр хаҡында һүҙҙе артабан да дауам итергә мөмкин, әммә бурыстар ҙа байтаҡ. Балалар баҡсаларында телде өйрәнеү мауыҡтырғыс, сағыу булһын өсөн, тәғәйен саралар күрергә ваҡыт. Традицион ҡиммәттәргә нигеҙләнгән «Тәрбиә һабаҡтары» программаһын милли, полилингваль мәктәптәрҙә ҡулланыуҙы киңәйтеү, Мәрйәм Бураҡаева программаһына нигеҙләнгән «Йәйләү» профилле сменаһы тәжрибәһен бар райондарға ла таратыу файҙалы булыр ине.

Үҫеп килгән быуынды тәрбиәләү халҡыбыҙҙың баһалап бөткөһөҙ мәҙәни-рухи мираҫына нигеҙләнергә тейеш. Шуға беҙ бөгөн йыл һайын июнь айында «Урал батыр» эпосы көнөн уҙғарырға ҡарар иттек.

Башҡорт теле уҡытыусыларына туған телебеҙҙе үҫтереү буйынса фиҙаҡәр хеҙмәттәре өсөн рәхмәт белдерәм. Бергә һәм берҙәм булайыҡ. Шул саҡта ҙурыраҡ маҡсаттарға ирешербеҙ.

Проводим в Уфе второй Всероссийский съезд учителей башкирского языка и литературы. Первый прошел шесть лет назад. Оглядываясь назад, мы видим, как много за это время нам удалось сделать для того, чтобы сохранить наш язык, мотивировать детей его изучать, чтобы он стал для них действительно родным. Благодарю всех преподавателей за этот огромный труд.

Сегодня мы наметили целый ряд направлений, по которым будем работать дальше. Всем удачи!