"Fon bilan yozamiz"
- Bugun vazir nutqi bor ekan, shunga zalni to'ldirib turish uchun fon kerak.
- Fonni qayerdan olamiz?
- Doktorantlarimiz, ilmiy tadqiqotchilarmiz bor-ku!
- Ularning vazifasi ilmiy tadqiqot qilish emasmi?
- Oldin fon bo'lib bersin, tadqiqoti qochib ketmaydi.
(Suhbat badiiy to'qima mahsuli bo'lib, barcha o'xshashliklar tasodifiydir)
- Bugun vazir nutqi bor ekan, shunga zalni to'ldirib turish uchun fon kerak.
- Fonni qayerdan olamiz?
- Doktorantlarimiz, ilmiy tadqiqotchilarmiz bor-ku!
- Ularning vazifasi ilmiy tadqiqot qilish emasmi?
- Oldin fon bo'lib bersin, tadqiqoti qochib ketmaydi.
(Suhbat badiiy to'qima mahsuli bo'lib, barcha o'xshashliklar tasodifiydir)
Gazeta.uz jurnalisti Shuhrat Latipov (qarang: 1, 2) va tahlilchi Azamat Shomuzaffarov (qarang: 3) AOKA tomonidan ishlab chiqilgan "Onlayn-platforma va veb-saytlar foydalanuvchilarining huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida"gi qonun loyihasi bog'liq jiddiy muammolar - o'ta mavhum ta'riflar, AOKA vakolatlarining haddan tashqari kengayishi, senzuraning kuchayishi haqida yozishdi. Ilgariroq jurnalist Ilyos Safarov ham suhbatdoshlari bilan "Vatandosh" ko'rsatuvida AOKAga total "raqamli 1984" oʻrnatish huquqini beradigan qonun loyihasini muhokama qilgan edi.
Eldar Asanov yozmoqda: "Bundan buyog‘i butun dunyoda dezinformatsiyaga qarshi kurash, internetni tartibga solish kuchayib boraveradi va buni kimlardir so‘z erkinligini cheklash deb baholayveradi". Lekin mavhum, istalgan vaziyatda vakolatli organ yoki amaldor foydasiga talqin qilish mumkin bo'lgan, yoqmaydign har qanday postni o'chirishni talab qilish va hatto shaxsiy yozishmalargacha kirib borish imkonini beradigan normalar bilan dezinformatsiyaga qarshi kurashilmaydi. Loyihani qo'llab quvvatlayotgan blogerlar bir narsani hisobga olishmayapti: o'zingiz yoqlab bergan "oybolta" istalgan payt o'zingizga ham qarshi ishga solinmasligiga kafolat yo'q.
Eldar Asanov yozmoqda: "Bundan buyog‘i butun dunyoda dezinformatsiyaga qarshi kurash, internetni tartibga solish kuchayib boraveradi va buni kimlardir so‘z erkinligini cheklash deb baholayveradi". Lekin mavhum, istalgan vaziyatda vakolatli organ yoki amaldor foydasiga talqin qilish mumkin bo'lgan, yoqmaydign har qanday postni o'chirishni talab qilish va hatto shaxsiy yozishmalargacha kirib borish imkonini beradigan normalar bilan dezinformatsiyaga qarshi kurashilmaydi. Loyihani qo'llab quvvatlayotgan blogerlar bir narsani hisobga olishmayapti: o'zingiz yoqlab bergan "oybolta" istalgan payt o'zingizga ham qarshi ishga solinmasligiga kafolat yo'q.
Вопросы к проекту закона об онлайн-платформах
AOKA tomonidan ishlab chiqilgan "Onlayn-platforma va veb-saytlar foydalanuvchilarining huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida"gi qonun loyihasi, agar muhokamaga olib chiqilgan ko'rinishda tasdiqlansa, jiddiy huquqiy muammolarni keltirib chiqaradi. Loyiha bo'yicha mening savollarim va e'tirozlarim - bu yerda.
AOKA tomonidan ishlab chiqilgan "Onlayn-platforma va veb-saytlar foydalanuvchilarining huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida"gi qonun loyihasi, agar muhokamaga olib chiqilgan ko'rinishda tasdiqlansa, jiddiy huquqiy muammolarni keltirib chiqaradi. Loyiha bo'yicha mening savollarim va e'tirozlarim - bu yerda.
Газета.uz
Вопросы к проекту закона об онлайн-платформах
Проект закона о защите прав пользователей онлайн-платформ и вебсайтов затрагивает важные вопросы. Но нельзя не обратить внимание на некоторые расплывчатые формулировки, которые могут создать риски произвольного применения закона, пишет колумнист «Газеты.uz»…
"Bizdagi maktab ta’limidagi eng katta kamchilik — yodlashga qaratilgan bilim berish usuli. Afsuski, bu narsa universitetda ham saqlanib qoladi. Masalan, oraliq nazoratda bir oy avval o‘tilgan narsa so‘raladi. Yoddan javob berish birinchidan quyi ko‘nikma, ikkinchidan, odam faqat yodlash bilan shug‘ullanishi fikrlash ko‘nikmasini cheklaydi. Oqibatda shpargarkalar, ko‘chirmakashliklar paydo bo‘ladi. Afsuski, talabalar ham miyasini qotirib tahliliy narsa yozib bergandan ko‘ra bir yarim soat o‘tirib, u yoqdan, bu yoqdan ko‘chirib berishni ma’qul ko‘radi. Bu narsani hech bo‘lmaganda universitetda yo‘qotishga harakat qilishi kerak. Biz ona tili darsliklariga kommunikativ yondashuvni kiritganimizdan maqsad ham fikrlashga turtki bo‘lish edi".
Filologiya fanlari nomzodi Iroda Azimova
Juda qiziq suhbat boʻlibdi. Tavsiya qilaman. Iroda Azimova oʻz hayotiy tajribalaridan kelib chiqqan holda foydali tavsiyalar berganlar.
Biz Iroda Azimova bilan, adashmasam, Alisher Navoiy nomidagi oʻzbek tili va adabiyoti universiteti tashkil qilinayotgan paytda tanishganmiz. Har ikkalamiz ham universitetni tashkil qilish boʻyicha komissiya raisi, oʻsha paytdagi Bosh vazir (hozirgi davlat rahbari) suhbatiga kafedra mudirlari lavozimiga nomzodlar sifatida kirib, tasdiqlanganmiz va bizga til, adabiyot oʻqitish metodikasini tubdan yangilash vazifasi qoʻyilgan edi. Keyinchalik Respublika taʼlim markazida Milliy oʻquv dasturi va bu dasturlar asosidagi darsliklar yaratishda birga ishladik. Garchi har xil fanlar yuzasidan dasturlar va darsliklar ustida ishlagan boʻlsak-da, oʻylayman, taʼlimdagi muammolar va ularni qanday hal qilish mumkinligi borasidasi fikrlarimizda mushtarak oʻrinlar koʻp. Umuman, Iroda Azimovadagi men juda hurmat qiladigan ikki jihat - prinsipiallik va muammoning ildizini koʻra olish. Aynan shu jihatlar, nazarimda, qarshiliklarga qaramasdan, oʻrta taʼlimda ona tilini oʻqitishga, oliy taʼlimda esa boʻlajak oʻqituvchilarni tayyorlashga yangi yondashuvlarni olib kirishlariga yordam berdi.
Xullas, suhbatni oʻqishni yoki videosini koʻrishni tavsiya qilaman.
Filologiya fanlari nomzodi Iroda Azimova
Juda qiziq suhbat boʻlibdi. Tavsiya qilaman. Iroda Azimova oʻz hayotiy tajribalaridan kelib chiqqan holda foydali tavsiyalar berganlar.
Biz Iroda Azimova bilan, adashmasam, Alisher Navoiy nomidagi oʻzbek tili va adabiyoti universiteti tashkil qilinayotgan paytda tanishganmiz. Har ikkalamiz ham universitetni tashkil qilish boʻyicha komissiya raisi, oʻsha paytdagi Bosh vazir (hozirgi davlat rahbari) suhbatiga kafedra mudirlari lavozimiga nomzodlar sifatida kirib, tasdiqlanganmiz va bizga til, adabiyot oʻqitish metodikasini tubdan yangilash vazifasi qoʻyilgan edi. Keyinchalik Respublika taʼlim markazida Milliy oʻquv dasturi va bu dasturlar asosidagi darsliklar yaratishda birga ishladik. Garchi har xil fanlar yuzasidan dasturlar va darsliklar ustida ishlagan boʻlsak-da, oʻylayman, taʼlimdagi muammolar va ularni qanday hal qilish mumkinligi borasidasi fikrlarimizda mushtarak oʻrinlar koʻp. Umuman, Iroda Azimovadagi men juda hurmat qiladigan ikki jihat - prinsipiallik va muammoning ildizini koʻra olish. Aynan shu jihatlar, nazarimda, qarshiliklarga qaramasdan, oʻrta taʼlimda ona tilini oʻqitishga, oliy taʼlimda esa boʻlajak oʻqituvchilarni tayyorlashga yangi yondashuvlarni olib kirishlariga yordam berdi.
Xullas, suhbatni oʻqishni yoki videosini koʻrishni tavsiya qilaman.
Газета.uz
“Sening yoshliging menda bo‘lsaydi…”. Lingvist Iroda Azimova tavsiyalari – O‘zbekiston yangiliklari – Gazeta.uz
'Gazeta.uz' yoshlar uchun mo‘ljallangan 'Sening yoshliging menda bo‘lsaydi…' nomli loyiha boshladi. Unda el-yurt orasida hurmatga sazovor kishilar o‘z yoshligini eslab, hozirgi zamon nuqtai nazaridan yoshlarga tavsiyalar beradi. Navbatdagi mehmon — filologiya…
Yaxshi yangilik.
"1000 kitob" doirasida “O‘quv dasturi. Asoslar, tamoyillar va muammolar” (“Curriculum: Foundations, Principles, and Issues”) kitobi tarjima qilinar ekan. O'tgan yili "1000 kitob" eksperti sifatida faoliyat yuritganimda ta'limga oid tarjima qilinishi kerak bo'lgan kitoblar bo'yicha fikr so'rashganida shu kitobni ham tavsiya qilgandim va tavsiyam qabul qilingani uchun rahmat. Bu yo'nalish - o'quv dasturlari o'zi nima, ularni yaratishning ilmiy asoslari, yondashuvlari bo'yicha o'zbek tilida adabiyot umuman yo'q. Balki shuning uchun ham Maktabgacha va maktab ta'lim vazirligi har ikki-uch yilda "o'quv dasturlarini takomillashtirish"ni "xobbi" qilib olgandir.
Umuman, ta'lim, pedagogika, metodika sohasida va uning alohida yo'nalishlari (masalan, ta'lim falsafalari siyosati va nazariyalari, o'quv dasturlari va darsliklar yaratish, alohida ehtiyojlari bor bolalar ta'limi, ta'limda baholash, yosh bolalar yoki kattalar ta'limining o'ziga xos xususiyatlari va hokazo) bo'yicha o'zbek tilida adabiyotlar yo'q. Pedagogika va metodika bo'yicha o'zbek tilida mavjud adabiyotlar esa, afsuski, aksar hollarda yoki oldi-qochdi gaplardan yoki hozirgi zamon talablariga javob bermaydigan, sovet ideologiyasi ta'sirida shakllangan qarashlardan iborat. Shu jihatdan, masalan, o'tgan yili loyiha doirasida tarjima qilingan "Ta'lim" va "O'rganish yo'llari" kitoblari ham tezroq o'quvchilar qo'liga yetib borishi juda zarur.
"1000 kitob" doirasida “O‘quv dasturi. Asoslar, tamoyillar va muammolar” (“Curriculum: Foundations, Principles, and Issues”) kitobi tarjima qilinar ekan. O'tgan yili "1000 kitob" eksperti sifatida faoliyat yuritganimda ta'limga oid tarjima qilinishi kerak bo'lgan kitoblar bo'yicha fikr so'rashganida shu kitobni ham tavsiya qilgandim va tavsiyam qabul qilingani uchun rahmat. Bu yo'nalish - o'quv dasturlari o'zi nima, ularni yaratishning ilmiy asoslari, yondashuvlari bo'yicha o'zbek tilida adabiyot umuman yo'q. Balki shuning uchun ham Maktabgacha va maktab ta'lim vazirligi har ikki-uch yilda "o'quv dasturlarini takomillashtirish"ni "xobbi" qilib olgandir.
Umuman, ta'lim, pedagogika, metodika sohasida va uning alohida yo'nalishlari (masalan, ta'lim falsafalari siyosati va nazariyalari, o'quv dasturlari va darsliklar yaratish, alohida ehtiyojlari bor bolalar ta'limi, ta'limda baholash, yosh bolalar yoki kattalar ta'limining o'ziga xos xususiyatlari va hokazo) bo'yicha o'zbek tilida adabiyotlar yo'q. Pedagogika va metodika bo'yicha o'zbek tilida mavjud adabiyotlar esa, afsuski, aksar hollarda yoki oldi-qochdi gaplardan yoki hozirgi zamon talablariga javob bermaydigan, sovet ideologiyasi ta'sirida shakllangan qarashlardan iborat. Shu jihatdan, masalan, o'tgan yili loyiha doirasida tarjima qilingan "Ta'lim" va "O'rganish yo'llari" kitoblari ham tezroq o'quvchilar qo'liga yetib borishi juda zarur.
Forwarded from Gazeta.uz - O‘zbekiston yangiliklari
Onlayn-platforma va veb-saytlar foydalanuvchilarining huquqlarini himoya qilish to‘g‘risidagi qonun loyihasi muhim masalalarni qamrab olgan. Biroq qonundagi istalgancha talqin qilish xavfini tug‘diradigan ayrim mavhum jumlalarni e’tiborsiz qoldirib bo‘lmaydi, deb yozadi “Gazeta.uz” kolumnisti Komil Jalilov.
https://www.gazeta.uz/oz/2025/05/30/column/
Telegram | Instagram | YouTube
https://www.gazeta.uz/oz/2025/05/30/column/
Telegram | Instagram | YouTube
Tarixga nazar tashlasak, dastlabki sivilizatsiyalar asosan suv boʻyida paydo boʻlgan. Bu bejiz emas - suv bu sivilizatsiyalar uchun tom maʼnoda hayot-mamot masalasi boʻlgan. Va iqlimi tobora oʻzgarib, yashash uchun noqulay boʻlib borayotgan Markaziy Osiyo, xususan, Oʻzbekiston uchun daryolar va suv havzalarining ahamiyati hali ham beqiyos. Shu jihatdan, Afgʻonistonda legitimligi tan olinmagan toliblar hukumati qurdirayotgan Qoʻshtepa kanalining bizga taʼsiri qanday boʻlishi mumkin? Jurnalist Ilyos Safarov ekspertlar bilan birga bu muhim savolga javob izlaydi.
YouTube
Qo'shtepa kanali: tahlilchilardan eng muhim savollarga javoblar
Qo'shtepa kanali Afg'onistonning shimolida Tolibon hukumati tomonidan amalga oshirilayotgan yirik infratuzilma loyihasi bo'lib, uning asosiy maqsadi Amudaryosuvi orqali cho'l yerlarini o'zlashtirishdan iborat.
Kanal loyihasi 2022-yilda boshlanib, hozirda…
Kanal loyihasi 2022-yilda boshlanib, hozirda…
"Lekin bu ishda mag‘lub Anora Sodiqova emas, mag‘lub — O‘zbekistonning tobora bo‘g‘ilib borayotgan jurnalistikasi".
'Vaziyat ayollarning tahqirlanishini qonuniylashtirgandek tuyillmoqda”.
"Nega bunday holatlarda avvallari so‘z erkinligi, jurnalistlar huquqi haqida baralla gapirgan tashkilotlar jim?"
"Aholida sud idoralariga ishonchsizlik kayfiyati ko‘payib boraveradi".
Faollar Anora Sodiqovaga oid sud qarorini qanday qarshi oldi?
Qizigʻi, maqolada ayollar va bolalar huquqlari faoli Irina Matviyenkoga tayanib yozilishicha, ilgariroq xuddi shu bloger tomonidan boshqa jurnalistga nisbatan tahdid boʻlgan va "hech narsa" boʻlmagan ekan. Juda qiziq. Ayrimlar boshqalarga nisbatan tengroqdirlar?
#JeSuisAnoraSodiqova
'Vaziyat ayollarning tahqirlanishini qonuniylashtirgandek tuyillmoqda”.
"Nega bunday holatlarda avvallari so‘z erkinligi, jurnalistlar huquqi haqida baralla gapirgan tashkilotlar jim?"
"Aholida sud idoralariga ishonchsizlik kayfiyati ko‘payib boraveradi".
Faollar Anora Sodiqovaga oid sud qarorini qanday qarshi oldi?
Qizigʻi, maqolada ayollar va bolalar huquqlari faoli Irina Matviyenkoga tayanib yozilishicha, ilgariroq xuddi shu bloger tomonidan boshqa jurnalistga nisbatan tahdid boʻlgan va "hech narsa" boʻlmagan ekan. Juda qiziq. Ayrimlar boshqalarga nisbatan tengroqdirlar?
#JeSuisAnoraSodiqova
Газета.uz
“O‘zbek jurnalistikasi yutqazdi”. Faollar Anora Sodiqovaga oid sud qarorini qanday qarshi oldi? – O‘zbekiston yangiliklari – Gazeta.uz
Sud jurnalist Anora Sodiqovaning bloger Mirsaid Haydarovga nisbatan da’vosini qanoatlantirmagach, holat muhokamalarni keltirib chiqardi. Ayrimlar bu ishda mag‘lub O‘zbekiston jurnalistikasi bo‘ldi demoqda, ba’zilar buni ayollarga qarshi nafrat tilining e’tiborsiz…
Qoʻshilaman.
"Tilla baliqcha"ni 5-sinf darsligiga kiritishni yoqlagan (yoki kiritgan?) olimlardan biriga, "5-sinfda bu asar bilan qanday ishlashni tavsiya qilasiz, oʻquvchida asarni tahlil qilish uchun na adabiyot nazariyasi boʻyicha va na asarning konteksti haqida yetarlicha bilim yoʻq-ku?" deb savol berganimda "Chuqur kirilmaydi, asarning kontekstini tushuntirilmaydi" deb javob bergan edi. Lekin "chuqur kirilmasa", "kontekst tushuntirilmasa" - bu asarni 5-sinf oʻquvchisiga berishdan qanday maqsad koʻzlangan oʻzi, yuqoriroq sinflarga, oʻquvchi asarni tahlil qilish uchun yetarli bilimga ega boʻlgan paytda bergan maʼqulroq emasmi, degan savolni javobsiz qoldirgan edi.
"Tilla baliqcha"ni 5-sinf darsligiga kiritishni yoqlagan (yoki kiritgan?) olimlardan biriga, "5-sinfda bu asar bilan qanday ishlashni tavsiya qilasiz, oʻquvchida asarni tahlil qilish uchun na adabiyot nazariyasi boʻyicha va na asarning konteksti haqida yetarlicha bilim yoʻq-ku?" deb savol berganimda "Chuqur kirilmaydi, asarning kontekstini tushuntirilmaydi" deb javob bergan edi. Lekin "chuqur kirilmasa", "kontekst tushuntirilmasa" - bu asarni 5-sinf oʻquvchisiga berishdan qanday maqsad koʻzlangan oʻzi, yuqoriroq sinflarga, oʻquvchi asarni tahlil qilish uchun yetarli bilimga ega boʻlgan paytda bergan maʼqulroq emasmi, degan savolni javobsiz qoldirgan edi.
Ha, onlayn platformalarning barcha foydalanuvchilari blogerlardir
Umuman, AOKA muammoli qonun loyihasi bo'yiicha e'tirozlar va savollarga o'z javobini beribdi.
AOKAning tushuntirishicha, ha, taklif qilinayotgan loyiha bo'yicha, ijtimoiy tarmoqlarning har qanday foydalanuvchisi bloger bo'ladi va har qanday shaxsiy yozishmalar "kontent tarqatish" deb qabul qilinadi. Lekin bunday yondashuv "blog", "bloger", "kontent" tushunchalarining buzib talqin qilinishidir. Blog" (inglizcha "web-log" - "internet-jurnal" so'zidan) - bu muallifning (blogerning) omma uchun ochiq qaydlari (masalan, qarang: Kembrij lug'ati, rus tilining katta lug'ati). "Kontent" deganda ham ommaga mo'ljallangan ma'lumot tushunilishi kerak. Ijtimoiy tarmoqlarda akkaunti bor har bir foydalanuvchini (bu akkaunt yopiq bo'lsa ham) "bloger" toifasiga kiritish, tarmoqlar orqali amalga oshirilayotgan har qanday shaxsiy yozishmalarni "kontent tarqatish" deb hisoblash nashidga layk bosishdan ko'ra xatarliroq oqibatlarga olib keladi va istalgan yoqmaydigan shaxsni shaxsiy fikri, foto yoki videosi uchun taqib qilish uchun qonuniy zamin yatarib beradi.
AOKA o'z javobida "kontent jamoat tartibi va xavfsizligiga tahdid solsagina noqonuniy hisoblanadi", demoqda. Lekin, birinchidan, loyihaga ko'ra, jismoniy yoki yuridik shaxs yolg'on axborotni o'chirish talabi bilan murojaat qilishi mumkin, influyenserlar va OAVlar esa "yolg'on" degan maxsus belgi qo'yishi kerak. Maqolada yozganimdek, "yolg'on axborot" tushunchasining loyihada berilgan ta'rifi g'ayriilmiydir va qaysidir davlat organi yoki amaldorga yoqmagan istalgan axborotni "yolg'on" deb e'lon qilish imkonini beradi. Qolaversa, loyihadagi mavhum ta'riflar AOKAga, masalan, davlat yashirmoqchi bo'lgan har qanday voqea-hodisa, falokat haqidagi ma'lumotlarni "jamoat tartibi va xavfsizligiga tahdid soladigan" (demak, noqonuniy) deb e'lon qilish imkonini beradi. AOKA o'z bayonotida keltirgan misol ham bu xavotirni qaysidir ma'noda tasdiqlaydi.
"Ma’lumot haqiqatga to‘g‘ri kelmasligi yoki faktlarni buzib ko‘rsatishi mumkin, ammo u oddiy hazil yoki kinoya va hokazo bo‘lgani uchun shaxs, narsa, voqea, hodisa va jarayon haqida noto‘g‘ri taassurot qoldirmaydi", deyiladi AOKA bayonotida. Oldinroq ham yozganimdek, har qanday "taassurot" subyektiv bo'ladi, ya'ni ma'lumotni qabul qiluvchiga bog'liq - bu ilmiy isbotlangan. Shunday ekan, taassurotning "to'g'ri" yoki "noto'g'ri"si bo'lmaydi. (Umuman, "taassurot"ni "to'g'ri" yoki "noto'g'ri" deb tasniflash har qanday fikrni nazorat qilishga intiladigan totalitar jamiyatlarga xos xususiyatdir). Subyektiv tushunchalarni qonunchilikka olib kirish qonunni istagan tarafga burish imkonini yaratadi va har birimiz uchun xavfli oqibatlarga olib keladi.
Aslida, bu loyiha "Onlayn-platforma va veb-saytlar foydalanuvchilarining huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida" deb nomlangan bo'lsa-da, foydalanuvchilarga qandaydir amaldagi qonunchilikda mavjud bo'lmagan huquqlar yoki himoya mexanizmlari bermaydi. Amaldagi qonunchilikda shundoq ham, masalan, ayrim blogerlar (taklif qilinayotgan loyiha bo'yicha - influyenserlar) yoqlab chiqayotgan jihatlar tartibga solingan. Tushunishimcha, bu loyiha kimgadir har qanday fikr ("kontent") ustidan total nazorat o'rnatish uchun kerak.
Umuman, AOKA muammoli qonun loyihasi bo'yiicha e'tirozlar va savollarga o'z javobini beribdi.
AOKAning tushuntirishicha, ha, taklif qilinayotgan loyiha bo'yicha, ijtimoiy tarmoqlarning har qanday foydalanuvchisi bloger bo'ladi va har qanday shaxsiy yozishmalar "kontent tarqatish" deb qabul qilinadi. Lekin bunday yondashuv "blog", "bloger", "kontent" tushunchalarining buzib talqin qilinishidir. Blog" (inglizcha "web-log" - "internet-jurnal" so'zidan) - bu muallifning (blogerning) omma uchun ochiq qaydlari (masalan, qarang: Kembrij lug'ati, rus tilining katta lug'ati). "Kontent" deganda ham ommaga mo'ljallangan ma'lumot tushunilishi kerak. Ijtimoiy tarmoqlarda akkaunti bor har bir foydalanuvchini (bu akkaunt yopiq bo'lsa ham) "bloger" toifasiga kiritish, tarmoqlar orqali amalga oshirilayotgan har qanday shaxsiy yozishmalarni "kontent tarqatish" deb hisoblash nashidga layk bosishdan ko'ra xatarliroq oqibatlarga olib keladi va istalgan yoqmaydigan shaxsni shaxsiy fikri, foto yoki videosi uchun taqib qilish uchun qonuniy zamin yatarib beradi.
AOKA o'z javobida "kontent jamoat tartibi va xavfsizligiga tahdid solsagina noqonuniy hisoblanadi", demoqda. Lekin, birinchidan, loyihaga ko'ra, jismoniy yoki yuridik shaxs yolg'on axborotni o'chirish talabi bilan murojaat qilishi mumkin, influyenserlar va OAVlar esa "yolg'on" degan maxsus belgi qo'yishi kerak. Maqolada yozganimdek, "yolg'on axborot" tushunchasining loyihada berilgan ta'rifi g'ayriilmiydir va qaysidir davlat organi yoki amaldorga yoqmagan istalgan axborotni "yolg'on" deb e'lon qilish imkonini beradi. Qolaversa, loyihadagi mavhum ta'riflar AOKAga, masalan, davlat yashirmoqchi bo'lgan har qanday voqea-hodisa, falokat haqidagi ma'lumotlarni "jamoat tartibi va xavfsizligiga tahdid soladigan" (demak, noqonuniy) deb e'lon qilish imkonini beradi. AOKA o'z bayonotida keltirgan misol ham bu xavotirni qaysidir ma'noda tasdiqlaydi.
"Ma’lumot haqiqatga to‘g‘ri kelmasligi yoki faktlarni buzib ko‘rsatishi mumkin, ammo u oddiy hazil yoki kinoya va hokazo bo‘lgani uchun shaxs, narsa, voqea, hodisa va jarayon haqida noto‘g‘ri taassurot qoldirmaydi", deyiladi AOKA bayonotida. Oldinroq ham yozganimdek, har qanday "taassurot" subyektiv bo'ladi, ya'ni ma'lumotni qabul qiluvchiga bog'liq - bu ilmiy isbotlangan. Shunday ekan, taassurotning "to'g'ri" yoki "noto'g'ri"si bo'lmaydi. (Umuman, "taassurot"ni "to'g'ri" yoki "noto'g'ri" deb tasniflash har qanday fikrni nazorat qilishga intiladigan totalitar jamiyatlarga xos xususiyatdir). Subyektiv tushunchalarni qonunchilikka olib kirish qonunni istagan tarafga burish imkonini yaratadi va har birimiz uchun xavfli oqibatlarga olib keladi.
Aslida, bu loyiha "Onlayn-platforma va veb-saytlar foydalanuvchilarining huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida" deb nomlangan bo'lsa-da, foydalanuvchilarga qandaydir amaldagi qonunchilikda mavjud bo'lmagan huquqlar yoki himoya mexanizmlari bermaydi. Amaldagi qonunchilikda shundoq ham, masalan, ayrim blogerlar (taklif qilinayotgan loyiha bo'yicha - influyenserlar) yoqlab chiqayotgan jihatlar tartibga solingan. Tushunishimcha, bu loyiha kimgadir har qanday fikr ("kontent") ustidan total nazorat o'rnatish uchun kerak.
Газета.uz
Ha, onlayn platformalarning barcha foydalanuvchilari blogerlardir. AOKA qonun loyihasi bo‘yicha e’tirozlarga munosabat bildirdi
AOKA onlayn platformalar to‘g‘risidagi qonun loyihasi bo‘yicha e’tirozlarga munosabat bildirdi. Ular onlayn platformalarning barcha foydalanuvchilari shundoq ham blogerlar hisoblanishini ta’kidlab, kontent 'faqat jamoat tartibi va xavfsizligiga tahdid solsagina'…