Jalilov. Qaydlar
4.1K subscribers
1.44K photos
17 videos
22 files
2.27K links
Fikrlar. Kuzatishlar.

Qayta aloqa uchun: @qaydlar_aloqa_bot
Download Telegram
Maktabgacha va maktab ta'limi vazirligi
Bu muassasa Al-Beruniy nomidagi xalqaro maktab sifatida tashkil etiladi. Bu yil 8-sinf bitiruvchilaridan 60 nafari saralab olinib, xalqaro maktabda “Top-10” oliygohlariga maqsadli tayyorlanadi.
Ta'limda tengsizlik va tabaqalanish yanada kuchayadi

Yuqorida "ta'lim bo'yicha selektorlar menda xavotir uyg'otadi" deb yozgandim. Bunday selektorlar orqali g'ayriilmiy, teskari samara berishi ehtimoli yuqori bo'lgan takliflarni eng yuqori minbar orqali ayttirib, legitimlashtirib olish ehtimoli katta bo'ladi.

Umumiy o'rta ta'limni tabaqalashtirish, o'quvchilarni "iqtidorli - iqtidorsiz"ga ajratib, ularga har xil imkoniyatlarni ta'minlash evaziga inson kapitalini ko'targan, rivojlangan davlatlar mavjud emas. Xalqaro tadqiqotlar, masalan, PISA ham ta'limda tenglik, hamma uchun sifatli ta'lim imkoniyatlarini ta'minlash muvaffaqiyatli ta'lim tizimining muhim xususiyatlaridan biri ekanligini ta'kidlab keladi. OECD Qozog'istondagi Nazrboyev maktablari misolida ham tabaqalashtirish va tengsizlik kutilgan natijalarni bermasligini isbotlagan. Biz esa yana ilmga teskari yo'ldan ketishni ma'qul ko'rdik. Ming afsus.
👍25🔥7
Shahnoza Soatova blogi
Ўқувчилар тасодифий танлаб олинар эканми – ҳа (буни Андреас Шляйхер айтди).
Shahnoza opa, manipulyatsiya qilmang.

Maktablar tasodifiy tanlab olinadi. Lekin:

Vazirga berilgan savol nimadan iborat edi? "PISA tadqiqotlari uchun tanlab olingan 233ta maktab ro'yxatiga barcha 14ta Prezident maktablari kirishi tasodifiy edimi?"

Vazirning javobi: "Ha, tasodif. Biz aralashmadik".

Andreas Shlyayxerning va IHHT (OECD) Ta'lim va ko'nikmalar direktoratining javoblari: "Yo'q, aynan 14ta Prezident maktabining hammasi kirib qolishi tasodif emas. Buni (PMlarning hammasini qo'shishni) O'zbekiston tarafi so'ragan".

Vazirlik matbuot xizmatining bayonoti (Andreas Shlyayxerdan va IHHT Ta'lim va ko'nikmalar direktoratidan yuqoridagi javoblar kelgandan keyin): "Baribir tasodifiylik tamoyili asosida tanlangan".

"Яна нима керак шунча гап чувалаштириб.? Ўзи арзимас масала, қанча одам ишини ташлаб неча кундан бери баҳслашади". Katta tizimi boshqarayotgan vazirning ijtimoiy tarmoqlar orqali noto'g'ri ma'lumot berishi - arzimas masala bo'lib qoldimi? Yoki jamoatchilikni aldasa bo'laverdi, "yeb ketaveradi"mi?

"Ҳали натижалар чиқсин, ўшанда муҳокамага арзийдиган гаплар бўлади". 2022-yilgi tadqiqot natijalari chiqqandan keyin vazirlik biron arziydigan gap aytdimi, muhokama qildimi, arziydigan ish qildimi? Tadqiqot bergan tavsiyalarga g'irt teskari ishlar qilinyapti-ku! (Uzoqqa bormaylik, masalan, bugun ham!)

"Ўзбекистон эса бу тадқиқотлар учун маблағ сарфлаб ўзи иштирок этишни истаган экан, демак унга тоза ва ҳаққоний натижалар керак". O'zbekistonga-ku, toza va haqqoniy natijalar kerakdir, Maktabgacha va maktab ta'limi vazirligiga toza va haqqoniy natijalar kerakligiga o'zingiz ishonasizmi?

Postga ilova qilingan izohlar kanalingizdan olindi.

UPD. Ayni paytda izohlar o'chirilibdi.
👍29🔥7
Ijtimoiy tarmoqlarda bir necha ming auditoriyasi bor "influenser"lar aynan bugun "bir aylanib" "PISAshunos" boʻlib qolishgani ... tasodifmi?
🔥28🤯10🤔2
Dilshooda
Vazir xonim tushuntirishi kerak edi. Nega unday bayonot bo'ldi? Biz endingi munosabatlarga qanday ishonaylik, masalan?
Ha, gap shu haqida ketayotganligini oʻsha bugun "PISAshunos"ga aylangan "influenser"lar yoki tushunishmayapti, yoki manipulyatsiya qilishyapti.
👍3🔥3
Konstitutsiyada va qonunlarda belgilab qoʻyilgan aybsizlik prezumpsiyasiga muvofiq, jinoyat sodir etganlikda ayblanayotgan shaxs (qaysi jinoyatda ayblanayotganidan qatʼiy nazar) uning aybi qonunda nazarda tutilgan tartibda oshkora sud muhokamasi yo‘li bilan isbotlanmaguncha va sudning qonuniy kuchga kirgan hukmi bilan aniqlanmaguncha aybsiz deb hisoblanadi. Ayblanuvchiga o‘zini himoya qilish uchun barcha imkoniyatlar ta’minlanishi kerak. Shu jumladan, protsessual huquqlari buzilayotgani aytilayotgan Mubashshir Ahmadga ham oʻzini qonuniy himoya qilish imkoniyati toʻliq taʼminlanishi shart. Aks holda huquqiy davlat haqida bong urishdan maʼno yoʻq.
👍32🔥5
Xalq ta'lim Info iqtibosi

"Ta’lim – usti chiroyli, tagi esa gazak olib yotgan masaladir..."

Hamid Sodiq
Siyosatshunos


Batafsilhttps://youtu.be/FBozrrgJmLU

Telegram l Facebook l YouTube
👍19🔥5🤯3
Zafarbek Solijonov
У-бу дейсизлару, таълимдаги натижаларимиз анча мақтангулик бўлиб қолибди.

Масалан, Президент мактаблари битирувчилари шу пайтгача жами $5,687,425 доллар грант ютишибди.
Usti yaltiroq, ichi qatiroq yoxud shishirilgan pufaklar

Oxirgi ikki kun qiziq bir tendensiya kuzatilmoqda: Parijdagi OECD shtab kvartirasidan Maktabgacha va maktab ta'limi vaziri Hilola Umarova X ijtimoiy tarmog'ida bergan bayonoti noto'g'ri ekanligini ko'rsatuvchi bir emas, ikki javob kelganidan beri ayrim telegram kanallarda (masalan, 1, 2, 3) qandaydir maqtash kampaniyasi boshlangandek. Bu postlar mualliflari bir muhim narsani yoki tushunmayapti, yoki tushunmaganlikka olyapti: bundan keyin vazir yoki uning matbuot xizmati berayotgan qaysi ma'lumotlarga ishonish kerak, qanday ishonish kerak? Ha, ba'zan sukut yaxshiroq.

Ayrim hollarda bunday postlar faktlar yoki bayonotlar bilan manipulyatsiya qilinayotgandek ham taassurot qoldiradi. Masalan, "PISA testida natijalarimiz yaxshilanadi — javob!" sarlavhali postdagi mana bu ma'lumotga e'tibor bering:

"U-bu deysizlaru, ta’limdagi natijalarimiz ancha maqtangulik bo‘lib qolibdi. Masalan, Prezident maktablari bitiruvchilari shu paytgacha jami $5,687,425 dollar grant yutishibdi. Hali bu 2025 yilning natijalari qo‘shilmagani. Hozircha bu yil hisobidan yana 24 ta bitiruvchi 100 foizlik grant olgani aniq".

Prezident maktablari bitiruvchilari yutgan grantlar va PISA tadqiqoti o'lchaydigan mamlakatdagi umumiy o'rta ta'lim sifati o'rtasida bog'liqlik bor, deyish juda qiyin. Mamlakatdagi 14ta Prezident maktabi va 10 mingdan oshiq umumta'lim maktabi o'rtasida yer bilan osmondek farq borligini bilmaslik mumkin emas. O'tgan safargi PISA tadqiqotlari ko'rsatib bergan muammolardan birontasi yechilgani yo'q. Ta'lim haligacha "usti chiroyli, tagi esa gazak olib yotgan" masala bo'lib qolmoqda. Umumiy manzara qo'rqinchli, biz esa pala-partish "islohotlar"-u hali u davlatdan, hali bu davlatdan koʻr-koʻrona "oʻrganib" joriy qilinayotgan "tajribalar" bilan bandmiz. Va PISAga o'xshagan xalqaro tadqiqotlar bergan tavsiyalarning teskarisini qilishda davom etyapmiz.

Shu o'rinda, nazarimda, bir muhim narsaga e'tibor qaratish kerak. "Falon million dollar grant yutdi" degani - O'zbekistonga shuncha pul kirib keldi yoki kimdir o'quvchiga (uning oilasiga) shuncha pul berdi, degani emas. Universitetlar reytinglarini tuzishda muhim mezonlardan biri - bu universitetlarning xorijlik talabalar uchun jozibadorligi, universitetda tahsil olayotgan chet elliklar ulushi. Shuning uchun ham ko'p universitetlar xorijlik talabalarni ko'proq jalb qilish uchun ularga grantlar ajtatadi. Bu grantlar o'qish uchun to'lovdan (tuition fee) chegirma shaklida taqdim qilinadi va ayrim hollarda, yashash xarajatlarini qisman qoplash uchun stipendiyani ham o'z ichiga olishi mumkin.

Yana bir narsa. Ixtisoslashtirilgan ta'lim muassasalari agentligi bot-bot "o'quvchimiz falon ming grant yutdi" degan xabarlar bilan maqtanishni yaxshi ko'radi. Ha, bir o'quvchiga har xil universitetlardan o'qish uchun takliflar kelishi, bu universitetlar har xil chegirmalar taklif qilishi mumkin. Lekin o'quvchi universitetlardan bittasini tanlay oladi (bir paytning o'zida o'nlab universitetlarda o'qiy olmaydi-ku). Ya'ni, bu grantlarning (chegirmalarning) faqat bittasidan foydalana oladi, xolos. Demakki, "o'quvchi(lar)imiz falon ming (million) grant yutdi" degan xabarlar - mohiyatan shishirilgan pufak, xolos.

Va eng muhimi, bunday maqtov postlar bitta eng asosiy faktni o'zgartira olmaydi: vazir ijtimoiy tarmoqlar orqali jamoatchilikka noto'g'ri ma'lumot berdi.
👏35👍23🔥9👎1
Kichik soʻrovcha natijalari. Sizningcha, maktab taʼlimida nimani oʻzgartirish kerak?
👍16🔥11👏3
Bu safargi PISA tadqiqotlari ajib bir tomosha boʻlyapti shekilli.
🤯11🔥7👍1
Forwarded from Farengeyt Press
“Farzandim telefonidan bosh ko'tarmaydi, haqiqiy hayotdan uzilib, qandaydir begona hayotda yashayotgandek. Doim behalovat, besabr, jizzaki, sababini bilolmay boshimiz qotgan."

Shu holat sizga ham tanishmi? Biz bilgan, ko'chalarni changitib, o'rtoqlaring bilan o'ynab ulg‘ayish, baxtiyor bolalik endi sarobmi? Nega o‘smirlar beqanoat, nimadandir mudom norozi?

Farengeyt Press nashriyoti taniqli psixolog Jonatan Haidtning “Behalovat avlod” bestsellerini o‘zbek tiliga o‘girish uchun tarjima huquqini olish jarayonida. Qator mashhur insonlar tavsiya etayotgan mazkur kitob smartfonlar, ijtimoiy tarmoqlar va yoshlardagi ruhiy salomatlik inqirozi o‘rtasidagi bog‘liqlikni o‘rganish bo‘yicha ancha batafsil tadqiqotdir. “Behalovat avlod” o‘zbekzabon ota-onalar, pedagoglar va, ayniqsa, o‘smirlar ta’limi va salomatligiga mas’ul davlat va nodavlat tashkilotlarning mavzuga e‘tibori va jiddiy muhokamasiga, yechimlarni birgalikda izlashimizga turtki berishiga ishonamiz.

#jonatan_haidt #anxious_generation #behalovat_avlod #tarjima_huquqi

⬇️ Bizni ijtimoiy tarmoq sahifalarimizda kuzating va ushbu postni do'stlaringiz bilan ulashing!

Telegram | Facebook | Instagram | X
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
👍16🔥7
PISAning Oʻzbekiston boʻyicha milliy koordinatori, ayni paytda Avloniy nomidagi milliy tadqiqot instituti rektori Abduvali Ismoilovdan ijtimoiy tarmoqlarda tarqalayotgan shunga oʻxshash iddaolar yuzasidan izoh kutib qolamiz.

Abduvali aka, oldingi PISA tadqiqotlarida bunday gaplar yoʻq edi shekilli? (Har qalay men eslay olmadim). Nega bu safargi tadqiqotlar atrofida har xil gaplar yuribdi?
😱8🔥7🤔3👍2👎1
60% o'qituvchi bilimsizmi?

"Xalq ta'limi info" nashrining Maktabgacha va maktab ta'limi vazirligi matbuot xizmati o'tkazgan brifingga tayanib yozishicha, aprel - may oylarida pedagog kadrlar attestatsiyasida qatnashgan 177 mingdan oshiq o'qituvchilarning qariy 60%i attestatsiyadan o'ta olmagan. Bu - juda katta katta raqam. Bundan oldin davlat rahbarligidagi selektorda ham "o'qituvchilar bilimsiz" degan mujda berilgan edi. Bundan qanday xulosalar chiqarish mumkin? Respublika bo'ylab o'qituvchining aksariyati bilimsiz ekan, degan xulosani chiqara olamizmi?

Bunday xulosani chiqarishimiz mumkin bo'lardi, agar pedagog kadrlar attestatsiyasida ishlatilgan testlarning validligi ta'minlangan bo'lsa, buning uchun esa:

- attestatsiya jarayonida o'qituvchining qaysi bilim va ko'nikmalari sinovdan o'tkazilishini aniq belgilaydigan spetsifikatsiyalar bo'lsa hamda testlarni tuzish va o'tkazish jarayonida ularga qat'iy rioya qilingan bo'lsa;

- test topshiriqlari aprobatsiyan o'tkazilgan, har bir test topshirig'ining sifati (qiyinlik darajasi, diskriminatsiya indeksi va boshqa parametrlari) hamda har bir test variantining sifati bo'yicha ko'rsatkichlar (standart xato, standart og'ish, Kronbax alfa singari) testologiyada qabul qilingan standartlarga mosligiga ishonch hosil qilingan bo'lsa;

- test jarayonini o'tkazish bo'yicha qat'iy, testning validligiga xavf soluvchi omillarni bartaraf qiladigan protokollar ishlab chiqilgan bo'lsa va test jarayonining barcha ishtirokchilari bu protokollarga qat'iy amal qilgan bo'lsa;

- test natijalarida fanlar, hududlar, test topshirish kunlari, maktablarning turlari va boshqa ko'rsatkichlar bo'yicha nostandart og'ishlar aniqlanmagan bo'lsa;

- test natijalari xom ball asosida emas, ilmiy asoslangan metodika asosida yagona, solishtirish mumkin bo'lgan shkalaga o'girilgan holda e'lon qilingan bo'lsa;

- o'tish ballari testologiyada qabul qilingan ilmiy metodikalar asosida ("osmondan" emas) belgilangan bo'lsa.

Vazirlik butun respublikaga "60% o'qituvchilar bilimsiz" deb e'lon qilishdan oldin, yuqorida sanalgan qadamlarni bajardimi? Bularni bajarganligini tasdiqlaydigan dalillar taqdim qila oladimi? Agar yo'q bo'lsa, shuncha o'qituvchini "bilimsiz" deb e'lon qilish - o'qituvchilarga nisbatan haqoratdir va sudda vazirlik yetkazgan ma'naviy zarar masalasi ham ko'tarilishi kerak, deb o'ylayman.
👍20😢12🔥5👎1🤔1
Vazirlik oʻtkazgan brifingda maʼlum qilinishicha,

attestatsiyada foydalanilgan sinov materiallari soha mutaxassislari, olimlar, amaliyotchi pedagoglar ishtirokida xalqaro testologiya me’yorlari asosida ishlab chiqilgan.


Endi ... bilasizmi, masalan, men Marsga uchib qaytib kelganman, deb iddao qilishim mumkin. Dalil qani? Vazirlik yuqoridagi postda koʻtarilgan savollarga javob beradigan hujjat eʼlon qila oladimi? Attestatsiyada ishlatilgan test topshiriqlari va test variantlarining sifatini koʻrsatuvchi statistik parameterlarni ochiqlay oladimi? Aslida, bular maxfiy maʼlumotlar emas, muhim qarorlar qabul qilish uchun asos boʻladigan testlarni yaratish va oʻtkazish bilan shugʻullanuvchi har qanday tashkilot shundoq ham, biz talab qilmasdan (by default) eʼlon qilishi shart boʻlgan maʼlumotlardir.

Agar eʼlon qila olmasa - "xalqaro testologiya mezonlari" degan choʻpchakni yigʻishtirish kerak.
👍24😢4
👍29🔥10👏3
"Bizkim, eksperti olam..."?

Iye, qiziq-ku? Ekspert, masalan, oqni qora desa, u qora boʻlib qoladimi?

Test topshirigʻi notoʻgʻri tuzilgan va bu test topshirigʻi tushgan ingliz tili oʻqituvchilari natijalari qayta hisoblanishi shart. Umuman, ekspertlar notoʻgʻriligi koʻrinib turgan test topshirigʻini toʻgʻri deb turib olishi va vazirlik rasmiysining "ekspertlarimiz toʻgʻri dedimi - demak, toʻgʻri" qabilidagi javobi ham attestatsiya natijalarining validligiga shubhalarni battar kuchaytiradi.
👍27🤬11
Vazirlik rasmiysiga maslahat

Shu oʻrinda vazirlik rasmiysi Sardor Rahimboyevga bir maslahat bermoqchiman.

Testologiyada test topshirigʻining sifatini tahlil qilishda bir qancha parameterlarga eʼtibor beriladi. Shulardan biri - distraktorlar (muqobil javob variantlari) statistikasi tahlili.

Agar yuqori guruh (testda yuqori natija qayd etgan test topshiruvchilarning 27%i) kalitni (yaʼni tizimga toʻgʻri javob sifatida kiritilgan javobni) emas, boshqa javobni tanlagan boʻlsa, tizimga kiritilgan kalit xato boʻlishi mumkin.

Agar yuqori guruhda bir nechta distraktorlarni tanlaganlar ulushi bir-biriga yaqin boʻlsa, test topshirigʻi munozarali (masalan, toʻgʻri javob yoʻq) boʻlishi mumkin.

Attestatsiyada ishlatilgan test topshiriqlarini shunday tahlil qilib koʻrganmisizlar? Baʼzan bunday tahlil oqni qora deydigan ekspertlardan koʻra koʻproq maʼlumot beradi.
🔥29👍17👏3