دوره آموزش آزاد مدیران و کارشناسان بازار سرمایه در دانشگاه شریف در تابستان امسال نیز برگزار می‌شود. طی این دوره دروس زیر تدریس شده است:
اقتصاد برای مدیران دکتر علی ابراهیم نژاد
تجزیه و تحلیل صورت های مالی مهندس حسین کرمی
مدیریت مالی دکتر مسعود طالبیان
مدیریت سرمایه گذاری دکتر مهدی حیدری
بازارها و نهادهای مالی دکتر محمودزاده و دکتر هامونی
درس افته های مالی نیز توسط حسین عبده تبریزی به شرح زیر در همین کلاس در حال حاضر تدریس می‌شود.
اقتصاد برای مدیران دکتر علی ابراهیم نژاد
تجزیه و تحلیل صورت های مالی مهندس حسین کرمی
مدیریت مالی دکتر مسعود طالبیان
مدیریت سرمایه گذاری دکتر مهدی حیدری
بازارها و نهادهای مالی دکتر محمودزاده و دکتر هامونی
درس افته های مالی نیز توسط حسین عبده تبریزی به شرح زیر در همین کلاس در حال حاضر تدریس می‌شود.
در سال ۱۳۹۹ کلاس مباحث منتخب مالی در سه دانشگاه تهران همزمان ارائه شد و ۸۵ استاد، مدیر و کارشناس در این کلاس‌ها سخنرانی کردند. متن نوشتاری مطالب عرضه شده توسط حسین عبده تبریزی ویرایش شده و تحت عنوان کلی " بازار دارایی‌ها در دهه ۹۰ شمسی؛ تجربه یک کلاس" در چند جلد منتشر خواهد شد. جلد اول این مجموعه ظرف چند روز آینده توسط نشر نی انتشار می‌یابد. تلاش بر آن است که مجوز انتشار مجازی متن از ناشر دریافت شود و همه جلدهای کتاب همین جا رایگان انتشار یابد.
درگذشت حبیب لاجوردی
درگذشت حبیب لاجوردی را به خانواده بزرگ صنایع در ایران و همکاران قدیم ایشان در صنعتی بهشهر تسلیت عرض می کنم.
وی در ۸ فروردین ١٣١٧ در تهران متولد شد. من ایشان را در مرکز مطالعات مدیریت ایران (وابسته به هاروارد) در تهران شناختم در زمانی که دانشجوی آن مرکز در سال ۱۳۵۲ بودم. وی نقش اصلی در تشکیل این مرکز داشت. راه اندازی این مرکز شروع یک مدرسه کسب و کار جدی (دوره MBA) در ایران چند دهه قبل از سایر نقاط خاورمیانه بود. حبیب لاجوردی با این که با سایر اعضای خانواده می باید هلدینگ بزرگی را اداره می کرد، اما به دلیل علایق فرهنگی، عمده وقت خود را در محل مرکز مطالعات مدیریت (محل فعلی دانشگاه امام صادق ع) می گذراند.
حبیب لاجوردی مدرک کارشناسی خود را از دانشگاه ییل، و ارشد خود را از دانشگاه هاروارد در رشته MBA دریافت کرده بود. در سال ۱۳۵۳ وقتی برای اخذ مدرک دکترا به انگلستان رفتم، شنیدم که برای اخذ دکترا به انگلستان آمده و به رسم احترام یک روز در اکسفورد به ملاقات ایشان رفتم و از زحماتش در مرکز مطالعات تشکر کردم. وی دکترای اقتصاد خود را از دانشگاه آکسفورد دریافت کرد و به ایران برگشت تا در مرکز به خدمات خود ادامه دهد. آخرین بار چند سال قبل ایشان را در گردهمایی فارغ التحصیلان مرکز در استانبول ملاقات کردم. عده زیادی از دانشجویان و چند استاد از اطراف دنیا با صرف وقت و هزینه آمده بودند. وقتی از او در مورد ادامه پروژه تاریخ شفاهی در هاروارد پرسیدم، با تلخی پاسخ داد که هر کار تحقیقی حافظه می خواهد. با اندوه فراوان دریافتم که دکتر لاجوردی حافظه خود را در دهه پایانی عمر از دست داده بود. در سال‌های بعد از انقلاب، عمده وقت وی به مدیریت پروژه تاریخ شفاهی ایران در مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه هاروارد گذشت. حبیب لاجوردی در سه مرداد سال ۱۴۰۰ چشم از جهان فروبست. خدمات فرهنگی این عضو خانواده مهم صنعتی بهشهر ، باید در صدر خدمات ایشان به خاطر سپرده شود.
درگذشت حبیب لاجوردی را به خانواده بزرگ صنایع در ایران و همکاران قدیم ایشان در صنعتی بهشهر تسلیت عرض می کنم.
وی در ۸ فروردین ١٣١٧ در تهران متولد شد. من ایشان را در مرکز مطالعات مدیریت ایران (وابسته به هاروارد) در تهران شناختم در زمانی که دانشجوی آن مرکز در سال ۱۳۵۲ بودم. وی نقش اصلی در تشکیل این مرکز داشت. راه اندازی این مرکز شروع یک مدرسه کسب و کار جدی (دوره MBA) در ایران چند دهه قبل از سایر نقاط خاورمیانه بود. حبیب لاجوردی با این که با سایر اعضای خانواده می باید هلدینگ بزرگی را اداره می کرد، اما به دلیل علایق فرهنگی، عمده وقت خود را در محل مرکز مطالعات مدیریت (محل فعلی دانشگاه امام صادق ع) می گذراند.
حبیب لاجوردی مدرک کارشناسی خود را از دانشگاه ییل، و ارشد خود را از دانشگاه هاروارد در رشته MBA دریافت کرده بود. در سال ۱۳۵۳ وقتی برای اخذ مدرک دکترا به انگلستان رفتم، شنیدم که برای اخذ دکترا به انگلستان آمده و به رسم احترام یک روز در اکسفورد به ملاقات ایشان رفتم و از زحماتش در مرکز مطالعات تشکر کردم. وی دکترای اقتصاد خود را از دانشگاه آکسفورد دریافت کرد و به ایران برگشت تا در مرکز به خدمات خود ادامه دهد. آخرین بار چند سال قبل ایشان را در گردهمایی فارغ التحصیلان مرکز در استانبول ملاقات کردم. عده زیادی از دانشجویان و چند استاد از اطراف دنیا با صرف وقت و هزینه آمده بودند. وقتی از او در مورد ادامه پروژه تاریخ شفاهی در هاروارد پرسیدم، با تلخی پاسخ داد که هر کار تحقیقی حافظه می خواهد. با اندوه فراوان دریافتم که دکتر لاجوردی حافظه خود را در دهه پایانی عمر از دست داده بود. در سال‌های بعد از انقلاب، عمده وقت وی به مدیریت پروژه تاریخ شفاهی ایران در مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه هاروارد گذشت. حبیب لاجوردی در سه مرداد سال ۱۴۰۰ چشم از جهان فروبست. خدمات فرهنگی این عضو خانواده مهم صنعتی بهشهر ، باید در صدر خدمات ایشان به خاطر سپرده شود.
Forwarded from اكونوميست فارسی
💠اقتصاد، در راه هندی شدن
✍محمد طبیبیان_اقتصاددان
1️⃣ این که یک ملت فقیر شود رخداد دردناکی است اما عجیب و غریب نیست؛ همان‌طور که هند در قرن هفدهم یکی از ثروتمند ترین کشورها بود و از قرن نوزدهم به بعد یکی از فقیرترین.
2️⃣می‌توان این راه را طی کرد بدون سر و صدا، فقط گاه‌گاهی با یک رخداد چشم باز می‌کنیم و متوجه می‌شویم به آنجا نزدیک‌تر شده‌ایم.
3️⃣اخیراً اتوبوسی واژگون شد و تعدادی انسان از جمله خبرنگاران جوانی کشته شدند و بسیار خانواده‌هایی عزادار شدند. گفته شده فرسودگی لاستیک‌ها و قطعات یک عامل مهم بوده است. هزاران اتوبوس و اتومبیل، قطار و هواپیما دچار این مشکل هستند یعنی موجودی امکانات حمل‌ونقل کشور و سایر امکانات در حال فرسایش تدریجی است چون امکان جایگزینی وجود ندارد. بسیاری کارگاه‌ها و کارخانه‌ها هم با مشکل فرسایش ماشین‌آلات و ابزار روبه‌رو هستند و با مشکل عدم امکان جایگزینی و تنزل ظرفیت تولید و کارکرد.
4️⃣ این فقیر شدنِ خاموش در بسیاری از خانه‌های ما هم در جریان است. مصداقی بگویم. سه سال پیش سماوری خریدم ۲۲۰ هزار تومان. امسال شیر آن خراب شد برای خرید شیر سماور مراجعه کردم می‌گوید ۳۵۰ هزار تومان. خود سماور اگر پیدا کردید ۲.۵ میلیون تومان. شیر سماور را نخریدم. یک سطل کف‌شور پدالی سه سال پیش حدود ۲۰۰ هزار تومان بود که شکست، امروز صبح فروشنده گفت یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان. آن را نخریدم. اگر یخچال منزل که بیش از ۲۰ سال عمر دارد و هر آینه ممکن است خراب شود، خراب شد بیش از ۶۰ میلیون تومان باید برای یک یخچال مناسب پرداخت کرد؛ نخواهم خرید. جارو برقی، لباسشوئی… من یک استاد دانشگاه بازنشسته هستم. اگر عمری باقی بود، به زودی خانه خود را خالی از بسیاری وسائل ضروری خواهم یافت. قدرت خرید درآمد ماهانه بسیاری از ما طی سه چهار سال به یک‌سوم رسیده. وقتی به زیر ۱۰۰ دلار در ماه رسید چشم باز می‌کنیم زیر خط فقر خواهیم بود، بدون این که تلاشی کرده باشیم یا جرمی مرتکب شده باشیم.
5️⃣ اگر بگویم در مسیر «به سمت هندی شدن» هستیم تعجب نکنید. در برخی مناطق شهرها قیافه انسان‌ها هم دارد هندی می شود، چهره‌ها در اثر ضعف تغذیه مستمر که گرانی مواد غذایی به تدریج سبب می‌شود. و ظاهر به دلیل بالا پوش مستعمل و کهنه.
6️⃣سال ۱۳۶۰ در سازمان برنامه فعالیت‌هایی برای تدوین برنامه توسعه اقتصادی کشور در جریان بود. روزی چند دانشجوی انقلابی از یک دانشگاه به دفتر من آمدند. گفتند شنیده‌ایم گفته‌ای هدف برنامه این است که طی ۲۰ سال به ژاپن برسیم! تاکید کردند که این هدف کم است و باید انقلابی جهش کنیم و زود تر از ژاپن جلو بزنیم. گفتم من چنین مطلبی را بیان نکرده‌ام تصور هم نمی‌کنم تا ۵۰ سال دیگر هم به ژاپن برسیم. اکنون ۴۰ سال از آن تاریخ گذشته مثل این که سر پیچ قبلی اشتباه پیچیده‌ایم به سمت هند. آن دانشجویان را هم خبر دارم در کانادا زندگی می‌کنند، به ژاپن‌شان رسیده‌اند. هند هم دارد پیشرفت می‌کند، نگرانی من این است که به طرف پیشرفت از کنار ما بگذرد و ما خود را عقب‌تر بیابیم.
7️⃣ دقت کردید در مناظره‌های انتخابات ریاست‌جمهوری کسی از بلندنظری، اهداف بلند برای پیشرفت و ترقی کشور سخنی به میان نیاورد؟ همه در حد قول تامین مقداری پول کمک معاش یا قول‌های محاسبه نشده برای تامین مسکن و مانند آن یا نظارت بر بازار و کنترل توزیع و قیمت صحبت کردند.
8️⃣ شاید شایسته باشد گفتمان پیشرفت و ترقی برای کشور و بهبود مسمتر زندگی هموطنان را به صورت یک آرمان ملی زنده نگهداریم و اجازه ندهیم در مسیر هندی شدن به کناری جارو شود.
@economistfarsi
🌐کانال اکونومیست فارسی
✍محمد طبیبیان_اقتصاددان
1️⃣ این که یک ملت فقیر شود رخداد دردناکی است اما عجیب و غریب نیست؛ همان‌طور که هند در قرن هفدهم یکی از ثروتمند ترین کشورها بود و از قرن نوزدهم به بعد یکی از فقیرترین.
2️⃣می‌توان این راه را طی کرد بدون سر و صدا، فقط گاه‌گاهی با یک رخداد چشم باز می‌کنیم و متوجه می‌شویم به آنجا نزدیک‌تر شده‌ایم.
3️⃣اخیراً اتوبوسی واژگون شد و تعدادی انسان از جمله خبرنگاران جوانی کشته شدند و بسیار خانواده‌هایی عزادار شدند. گفته شده فرسودگی لاستیک‌ها و قطعات یک عامل مهم بوده است. هزاران اتوبوس و اتومبیل، قطار و هواپیما دچار این مشکل هستند یعنی موجودی امکانات حمل‌ونقل کشور و سایر امکانات در حال فرسایش تدریجی است چون امکان جایگزینی وجود ندارد. بسیاری کارگاه‌ها و کارخانه‌ها هم با مشکل فرسایش ماشین‌آلات و ابزار روبه‌رو هستند و با مشکل عدم امکان جایگزینی و تنزل ظرفیت تولید و کارکرد.
4️⃣ این فقیر شدنِ خاموش در بسیاری از خانه‌های ما هم در جریان است. مصداقی بگویم. سه سال پیش سماوری خریدم ۲۲۰ هزار تومان. امسال شیر آن خراب شد برای خرید شیر سماور مراجعه کردم می‌گوید ۳۵۰ هزار تومان. خود سماور اگر پیدا کردید ۲.۵ میلیون تومان. شیر سماور را نخریدم. یک سطل کف‌شور پدالی سه سال پیش حدود ۲۰۰ هزار تومان بود که شکست، امروز صبح فروشنده گفت یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان. آن را نخریدم. اگر یخچال منزل که بیش از ۲۰ سال عمر دارد و هر آینه ممکن است خراب شود، خراب شد بیش از ۶۰ میلیون تومان باید برای یک یخچال مناسب پرداخت کرد؛ نخواهم خرید. جارو برقی، لباسشوئی… من یک استاد دانشگاه بازنشسته هستم. اگر عمری باقی بود، به زودی خانه خود را خالی از بسیاری وسائل ضروری خواهم یافت. قدرت خرید درآمد ماهانه بسیاری از ما طی سه چهار سال به یک‌سوم رسیده. وقتی به زیر ۱۰۰ دلار در ماه رسید چشم باز می‌کنیم زیر خط فقر خواهیم بود، بدون این که تلاشی کرده باشیم یا جرمی مرتکب شده باشیم.
5️⃣ اگر بگویم در مسیر «به سمت هندی شدن» هستیم تعجب نکنید. در برخی مناطق شهرها قیافه انسان‌ها هم دارد هندی می شود، چهره‌ها در اثر ضعف تغذیه مستمر که گرانی مواد غذایی به تدریج سبب می‌شود. و ظاهر به دلیل بالا پوش مستعمل و کهنه.
6️⃣سال ۱۳۶۰ در سازمان برنامه فعالیت‌هایی برای تدوین برنامه توسعه اقتصادی کشور در جریان بود. روزی چند دانشجوی انقلابی از یک دانشگاه به دفتر من آمدند. گفتند شنیده‌ایم گفته‌ای هدف برنامه این است که طی ۲۰ سال به ژاپن برسیم! تاکید کردند که این هدف کم است و باید انقلابی جهش کنیم و زود تر از ژاپن جلو بزنیم. گفتم من چنین مطلبی را بیان نکرده‌ام تصور هم نمی‌کنم تا ۵۰ سال دیگر هم به ژاپن برسیم. اکنون ۴۰ سال از آن تاریخ گذشته مثل این که سر پیچ قبلی اشتباه پیچیده‌ایم به سمت هند. آن دانشجویان را هم خبر دارم در کانادا زندگی می‌کنند، به ژاپن‌شان رسیده‌اند. هند هم دارد پیشرفت می‌کند، نگرانی من این است که به طرف پیشرفت از کنار ما بگذرد و ما خود را عقب‌تر بیابیم.
7️⃣ دقت کردید در مناظره‌های انتخابات ریاست‌جمهوری کسی از بلندنظری، اهداف بلند برای پیشرفت و ترقی کشور سخنی به میان نیاورد؟ همه در حد قول تامین مقداری پول کمک معاش یا قول‌های محاسبه نشده برای تامین مسکن و مانند آن یا نظارت بر بازار و کنترل توزیع و قیمت صحبت کردند.
8️⃣ شاید شایسته باشد گفتمان پیشرفت و ترقی برای کشور و بهبود مسمتر زندگی هموطنان را به صورت یک آرمان ملی زنده نگهداریم و اجازه ندهیم در مسیر هندی شدن به کناری جارو شود.
@economistfarsi
🌐کانال اکونومیست فارسی
صادرات ویتنام در سال ۲۰۲۰ برابر ۲۸۳ میلیارد دلار بوده است. از این رقم، صادرات ۸۳ میلیارد دلاری ویتنام به آمریکا (رده ششم) آن کشور را از این نظر بالاتر از کره جنوبی و هند قرار داده است. شایسته است مدل رشد آن کشور مورد بررسی دقیق کارشناسان کشور قرار گیرد. راز رشد ۷ درصدی این کشور در یک سال کرونایی مثل ۲۰۲۰ و نرخ های رشد بالا (تا حد ۱۰ درصد) طی ۴۵ سال اخیر (بعد از جنگ) درس های بسیاری برای کشورهای در جستجوی رشد دارد.
اطلاعات در مورد وام های رهنی
در طی چهار ماه اخیر به همراه دکتر غلامرضا نظربلند عملاً تمام وقت روی بازبینی مدخل های فرهنگ مالی کار کرده ایم. مدخل
Home Mortgage Disclosure Act (HMDA)
قانون افشای وام رهنی مسکن ( امریکا)
توجه من را مجدد جلب کرد. مشابه این قانون در برخی کشورهای دیگر همچون ژاپن وجود دارد. این قانون مؤسسات مالی را ملزم می کند که چند روز پس از اعطای وام رهنی (وام بلندمدت خرید مسکن) اطلاعات مربوط را به طور عمومی انتشار دهند. چرا انتشار تعداد و مبالغ وام هایی که برای خرید مسکن اعطا می شود تا این حد اهمیت دارد که نیاز به قانون دارد؟ این اهمیت به ضرورت توسعه وام های رهنی برای خانه دارشدن مردم و بویژه خانه اولی ها برمی گردد. دنیا بویژه از جنگ جهانی دوم به بعد آموخته است که عامه مردم با پس اندازهای گذشته خود نمی توانند بزرگترین سرمایه گذاری عمر خود یعنی خرید خانه را انجام دهند. آنان باید از محل پس اندازهای گذشته و آینده خود مسکن را خریداری کنند و این بدون توسعه بازار رهن ممکن نیست؛ بازاری که در آن با پیش پرداخت کم و در اقساط طویل مدت و «در استطاعت» مسکن خریداری می شود. اطلاعات این بازار برای فعالان بازار مسکن و تنظیم عرضه و تقاضا در این بازار آن قدر اهمیت دارد که قانون از گردآوری این اطلاعات حمایت می کند.
در طی چهار ماه اخیر به همراه دکتر غلامرضا نظربلند عملاً تمام وقت روی بازبینی مدخل های فرهنگ مالی کار کرده ایم. مدخل
Home Mortgage Disclosure Act (HMDA)
قانون افشای وام رهنی مسکن ( امریکا)
توجه من را مجدد جلب کرد. مشابه این قانون در برخی کشورهای دیگر همچون ژاپن وجود دارد. این قانون مؤسسات مالی را ملزم می کند که چند روز پس از اعطای وام رهنی (وام بلندمدت خرید مسکن) اطلاعات مربوط را به طور عمومی انتشار دهند. چرا انتشار تعداد و مبالغ وام هایی که برای خرید مسکن اعطا می شود تا این حد اهمیت دارد که نیاز به قانون دارد؟ این اهمیت به ضرورت توسعه وام های رهنی برای خانه دارشدن مردم و بویژه خانه اولی ها برمی گردد. دنیا بویژه از جنگ جهانی دوم به بعد آموخته است که عامه مردم با پس اندازهای گذشته خود نمی توانند بزرگترین سرمایه گذاری عمر خود یعنی خرید خانه را انجام دهند. آنان باید از محل پس اندازهای گذشته و آینده خود مسکن را خریداری کنند و این بدون توسعه بازار رهن ممکن نیست؛ بازاری که در آن با پیش پرداخت کم و در اقساط طویل مدت و «در استطاعت» مسکن خریداری می شود. اطلاعات این بازار برای فعالان بازار مسکن و تنظیم عرضه و تقاضا در این بازار آن قدر اهمیت دارد که قانون از گردآوری این اطلاعات حمایت می کند.
یادی از اخوان
۳۱ امین سال‌گشت درگذشت مهدی اخوان ثالث را با ابیاتی از دو شعر وی گرامی می داریم. این بیت ها قدرت خارق العاده شاعر را در تصویرپردازی های درخشان، استفاده از مضامین قوی و پربار، ترکیب بدیع زبان کهن (ادبیات خراسان، فردوسی و بیان اساطیری) و زبان نو (مثلاً شعر نیمایی) و ابداع واژگان تازه نشان می دهد.
پیوندها و باغ، از این اوستا
ای درختان عقیم ریشه تان در خاک های هرزگی مستور،
یک جوانه ی ارجمند از هیچ جاتان رُست نتواند.
ای گروهی برگ چرکین تارِ چرکین پود،
یادگارِ خشکسالی های گردآلود،
هیچ بارانی شما را شست نتواند...
غزل ۳، آخر شاهنامه
ای تکیه گاه و پناه زیباترین لحظه‌های پُرعصمت و پُرشکوه تنهایی و خلوت من؛ ای شطِ شیرینِ پُر شوکت من.
ای با تو من گشته بسیار در کوچه‌های بزرگِ نجابت، ظاهر نه بن بستِ عابرْفریبنده ی استجابت،
در کوچه‌های سرور و غم راستینی که‌مان بود، در کوچه باغ گلِ ساکت نازهایت،
در کوچه باغ گلِ سرخ شرمم، در کوچه‌های نوازش،
در کوچه‌های چه شب‌های بسیار تا ساحل سیمگون سحرگاه رفتن،
در کوچه‌های مه آلود بس گفت وگوها بی هیچ از لذت خواب گفتن،
در کوچه‌های نجیب غزل‌ها که چشم تو می‌خواند،
گهگاه اگر از سخن باز می‌ماند، افسون پاک منش پیش می‌راند...
اخوان و فروغ متن کامل هر دو سروده را خوانده اند و در نت آنها را می یابید.
۳۱ امین سال‌گشت درگذشت مهدی اخوان ثالث را با ابیاتی از دو شعر وی گرامی می داریم. این بیت ها قدرت خارق العاده شاعر را در تصویرپردازی های درخشان، استفاده از مضامین قوی و پربار، ترکیب بدیع زبان کهن (ادبیات خراسان، فردوسی و بیان اساطیری) و زبان نو (مثلاً شعر نیمایی) و ابداع واژگان تازه نشان می دهد.
پیوندها و باغ، از این اوستا
ای درختان عقیم ریشه تان در خاک های هرزگی مستور،
یک جوانه ی ارجمند از هیچ جاتان رُست نتواند.
ای گروهی برگ چرکین تارِ چرکین پود،
یادگارِ خشکسالی های گردآلود،
هیچ بارانی شما را شست نتواند...
غزل ۳، آخر شاهنامه
ای تکیه گاه و پناه زیباترین لحظه‌های پُرعصمت و پُرشکوه تنهایی و خلوت من؛ ای شطِ شیرینِ پُر شوکت من.
ای با تو من گشته بسیار در کوچه‌های بزرگِ نجابت، ظاهر نه بن بستِ عابرْفریبنده ی استجابت،
در کوچه‌های سرور و غم راستینی که‌مان بود، در کوچه باغ گلِ ساکت نازهایت،
در کوچه باغ گلِ سرخ شرمم، در کوچه‌های نوازش،
در کوچه‌های چه شب‌های بسیار تا ساحل سیمگون سحرگاه رفتن،
در کوچه‌های مه آلود بس گفت وگوها بی هیچ از لذت خواب گفتن،
در کوچه‌های نجیب غزل‌ها که چشم تو می‌خواند،
گهگاه اگر از سخن باز می‌ماند، افسون پاک منش پیش می‌راند...
اخوان و فروغ متن کامل هر دو سروده را خوانده اند و در نت آنها را می یابید.
لگاریتم داده ها در تحلیل رگرسیون
امروز با دو دانشجو در مورد پایاننامه هایشان قبل از جلسه ی دفاع، نشست داشتم؛ پایاننامه بود و طبق معمول تحلیل رگرسیون. هر دو محقق هم از برخی داده های خود لگاریتم گرفته بودند. البته چون دانش محدود آماری و اقتصادسنجی دارم، بر عهده ی سایر استادان ناظر و مشاور است که موارد مرتبط با این تخصص ها را بررسی کنند. با این همه، استفاده از متغیرها در شکل لگاریتمی در تحلیل رگرسیون آن قدر رایج شده که دلایل موضوع برای من هم تا حدی روشن شده است. در این یادداشت، آن دلایل را بدآن گونه که می فهمم، توضیح می دهم:
• بیش از همه، برای اینکه ماهیت رابطه ی بین متغیرهای مستقل و وابسته خطی شود، یعنی برای تبدیل روابط غیرخطی به خطی، از لگاریتم استفاده می کنیم. این از پیچیدگی مدل ها می کاهد. بسیاری از نظریه ها و مدل هایی که در پژوهش های تجربی به آزمون در می آیند، به همین دلیل، از شکل لگاریتم گرفته‌شده ی داده ها استفاده می کنند. از این رو، مجبوریم برای آزمون آنها، از لگاریتم داده ها استفاده کنیم.
• وقتی که متغیر ما چوله به راست است، یعنی میانگین داده ها از میانه ی آنها بزرگتر است، با لگاریتم گیری می کوشیم توزیع متغیر موزون تر یا (نرمال تر) شود. البته، پیش فرض تحلیل رگرسیون آن نیست که متغیرهای مستقل یا وابسته ی آن نرمال باشند. بنابراین، این دلیل برای لگاریتم گرفتن متغیرها نباید موجه باشد مگر اینکه داده های پَرت برای متغیرهای مستقل و وابسته داشته باشیم. با لگاریتم گرفتن، اثر این مشاهدات پَرت را کاهش می دهیم. برای اطمینان از استنتاج های آماری خود، پس از لگاریتم گرفتن از متغیرها، باید ببینیم آیا پسماندها نرمال هستند یا نه؟
• وقتی در رگرسیون اعداد با کمیت های بزرگ و کوچک داریم، با لگاریتم گیری، تفسیر بهتر از ضرایب رگرسیون ممکن می شود. به کمک مقیاس لگاریتمی، اندازه های بسیار بزرگ را در ابعاد کوچک نشان می‌دهیم.
• وقتی پهنه ی تغییرات پسماندها به طور موزونی با ارزش متغیرهای مستقل تغییر کند، با لگاریتم گیری از داده های متغیرهای مستقل و وابسته، امکان حذف «ناهمسانی واریانس» فراهم می شود.
• وقتی رابطه به رابطه ی نمایی نزدیک باشد.
این فهرست از دلایل بیانگر مزایایِ بسیار استفاده از لگاریتم در تحلیل رگرسیون است. برای همین است که در بین «داده تبدیل-های» مختلف چون لگاریتم، ریشه گیری یا معکوس عددها ونسبت ها، لگاریتم گیری از بقیه ی رویکردها معمول تر است.
البته، من هنوز هم کاملاً مطمئن نیستم که با لگاریتمی گیری آیا می شود «داده های بد» را به شکل «داده های خوب» جلوه داد. دیده‌ام برای این که نمودارِ خوش ترکیب بسازند، از لگاریتم استفاده می کنند. با خوش ترکیب بودن نمودارها مشکلی ندارم، اما طبعاً برای تحلیل کردن چنین داده هایی فکر نمی کنم باید از تبدیل های لگاریتمی استفاده شود.
امروز با دو دانشجو در مورد پایاننامه هایشان قبل از جلسه ی دفاع، نشست داشتم؛ پایاننامه بود و طبق معمول تحلیل رگرسیون. هر دو محقق هم از برخی داده های خود لگاریتم گرفته بودند. البته چون دانش محدود آماری و اقتصادسنجی دارم، بر عهده ی سایر استادان ناظر و مشاور است که موارد مرتبط با این تخصص ها را بررسی کنند. با این همه، استفاده از متغیرها در شکل لگاریتمی در تحلیل رگرسیون آن قدر رایج شده که دلایل موضوع برای من هم تا حدی روشن شده است. در این یادداشت، آن دلایل را بدآن گونه که می فهمم، توضیح می دهم:
• بیش از همه، برای اینکه ماهیت رابطه ی بین متغیرهای مستقل و وابسته خطی شود، یعنی برای تبدیل روابط غیرخطی به خطی، از لگاریتم استفاده می کنیم. این از پیچیدگی مدل ها می کاهد. بسیاری از نظریه ها و مدل هایی که در پژوهش های تجربی به آزمون در می آیند، به همین دلیل، از شکل لگاریتم گرفته‌شده ی داده ها استفاده می کنند. از این رو، مجبوریم برای آزمون آنها، از لگاریتم داده ها استفاده کنیم.
• وقتی که متغیر ما چوله به راست است، یعنی میانگین داده ها از میانه ی آنها بزرگتر است، با لگاریتم گیری می کوشیم توزیع متغیر موزون تر یا (نرمال تر) شود. البته، پیش فرض تحلیل رگرسیون آن نیست که متغیرهای مستقل یا وابسته ی آن نرمال باشند. بنابراین، این دلیل برای لگاریتم گرفتن متغیرها نباید موجه باشد مگر اینکه داده های پَرت برای متغیرهای مستقل و وابسته داشته باشیم. با لگاریتم گرفتن، اثر این مشاهدات پَرت را کاهش می دهیم. برای اطمینان از استنتاج های آماری خود، پس از لگاریتم گرفتن از متغیرها، باید ببینیم آیا پسماندها نرمال هستند یا نه؟
• وقتی در رگرسیون اعداد با کمیت های بزرگ و کوچک داریم، با لگاریتم گیری، تفسیر بهتر از ضرایب رگرسیون ممکن می شود. به کمک مقیاس لگاریتمی، اندازه های بسیار بزرگ را در ابعاد کوچک نشان می‌دهیم.
• وقتی پهنه ی تغییرات پسماندها به طور موزونی با ارزش متغیرهای مستقل تغییر کند، با لگاریتم گیری از داده های متغیرهای مستقل و وابسته، امکان حذف «ناهمسانی واریانس» فراهم می شود.
• وقتی رابطه به رابطه ی نمایی نزدیک باشد.
این فهرست از دلایل بیانگر مزایایِ بسیار استفاده از لگاریتم در تحلیل رگرسیون است. برای همین است که در بین «داده تبدیل-های» مختلف چون لگاریتم، ریشه گیری یا معکوس عددها ونسبت ها، لگاریتم گیری از بقیه ی رویکردها معمول تر است.
البته، من هنوز هم کاملاً مطمئن نیستم که با لگاریتمی گیری آیا می شود «داده های بد» را به شکل «داده های خوب» جلوه داد. دیده‌ام برای این که نمودارِ خوش ترکیب بسازند، از لگاریتم استفاده می کنند. با خوش ترکیب بودن نمودارها مشکلی ندارم، اما طبعاً برای تحلیل کردن چنین داده هایی فکر نمی کنم باید از تبدیل های لگاریتمی استفاده شود.
جناب آقای دکتر حامد قدوسی، استادیار محترم رشته ی مالی در دانشگاه دولتی (پلی تکنیک) کالیفرنیا به مزیت دیگری برای استفاده از لگاریتم در تحلیل رگرسیون اشاره داشتند: وقتی از طرفین لگاریتم بگیریم، تفسیر ضریب رگرسیون از نسبت «تغییرات مطلق» به «تغییرات نسبی» تغییر می‌کند و این بسیار مفید است ، خصوصا وقتی متغیرها واحد سنجش فیزیکی روشن و خوش‌تعریفی ندارند. بدین ترتیب می‌تونیم بگوییم که اگر X یک درصد تغییر کند، Y چند درصد تغییر می‌کند (به جای چند واحد) و تفسیر عددی حساسیت چپ به راست معادله و ضرایب رگرسیون شهودی‌تر می‌شود.
امیدوارم ظرف ۳ هفته آینده متن الکترونیک این کتاب را به اشتراک بگذارم.
TOC - cases in corporate finance-1400-06.22 (1), sharif.pdf
334.2 KB
cases in corporate finance افته هایی در مالی شرکت ها - دانشگاه شریف
درس بازارها و نهادها ۱۴۰۰.pdf
312.1 KB
Financial Markets and Institutions بازارها و نهادهای مالی - علامه طباطبایی
برنامه های دو کلاس در این ترم. با اخذ توافق از دانشگاه تعداد محدودی دانشجوی آزاد می توانند در دو کلاس شرکت کنند. علاقه‌مندان با ای میل دستیاران آموزشی تماس بگیرند.