ادامه درباره‌ی یک «تاریخ زنده»👇🏻

📎 میراث چرنوبیل برای بشر آینده، یک تابوت غول‌آسای سنگ‌آهکی‌ست که با پوشاندن ۲۰۰ تُن کوریوم، ۳۰ تن غُبار هسته‌ای و ۱۶ تن اورانیوم و پلوتونیومِ بازمانده از حادثه، خطر تشعشعات همیشگی منطقه را به نوآمده‌ها هشدار می‌دهد. این یک علمی‌تخیّلی نیست! یک مسئولیت و واقعیتِ پساآخرالزّمانی‌ست که باید خواب را از چشمانمان برباید. صدها سال، بلکه چند هزاره پس از ما، تازه‌واردها "باید" بدانند که چه گذشت _تا مبادا با ماندن در آنجا، نادانسته به انواع مسمومیت‌ها و سرطان دچار شوند و بمیرند؛ بنابراین بقای آن تابوت، لزوماً باید بسیار بیشتر از اهرام مصر باشد.

📎 پس از انفجار هسته‌ای چرنوبیل، ۱۱۶,۰۰۰ نفر و بنا به روایتی ۱۳۰,۰۰۰ نفر خانه‌هایشان را در روستاهای محدوده‌ی سی‌کیلومتری حادثه(معروف به منطقه‌ی مرگ) ترک کردند. (کمی بعد، مجموع مهاجرت‌کنندگانِ ناشی از حادثه در روستاها و همچنین شهرهای اطراف نیروگاه، به حدود ۳۵۰,۰۰۰ نفر رسید.)
از آن میان "۱,۲۰۰ نفر" بازگشتند. آنها به «خانه» رفتند که زندگی کنند، امّا آنها همچنین به خانه رفتند که بمیرند. از بازماندگان، اغلب‌شان زن و در سال‌های پایانی عمر هستند. آنها مرگ در ابدیتی آرام و چهارفصل، با دریاچه‌ی پُرماهی و بوته‌های توت‌وحشی را برگزیدند _و باریک‌راههایی از میان جنگل که در آن به دنبال قارچ بگردند... مرگی که عین زندگی بود و آنها را خوش مُهلت داد.
هنگامی که هالی موریس به همراه گروهش کار ساخت فیلم در منطقه‌ی ممنوعه را آغاز کرد، از آن ۱,۲۰۰ نفر بازگشته، ۲۳۰ بابوشکا زنده بودند و تا پایان کار که پنج سال زمان برد، جمعیت مادربزرگ‌ها به صد نفر رسید. این زنان، تنها و واپسین گونه‌ی انسانیِ زنده و مُقیم در منطقه‌ی مرگ هستند (یعنی واپسین چهار نفر، واپسین هشت نفر یا واپسین ده نفرِ بازمانده در روستاهای محلّ سکونت خود).

📎 آنها قحطی تحمیلی استالین را در دهه‌ی ۱۹۳۰ که حین آن میلیون‌ها اوکراینی از گرسنگی تلف شدند پشت‌سر گذاشتند؛ سپس حمله‌ی نازی‌ها را در دهه‌ی ۱۹۴۰ به چشم دیدند و پس از گذران این دشواری‌های "مرئی"، نوبت به «دشمن نامرئی» رسید: تشعشُع هسته‌ای.
امّا بسیاری از ساکنان، این‌بار عزم آسایش داشتند و در قیاس با تمام آنچه گذشت، تصمیم گرفتند بمانند و دمی در سرزمین مادری بیاسایند. قلب‌ این مردم، محلّ تلاقی ترکش‌های تاریخ است. هالی موریسِ کارگردان می‌گوید بی‌گمان هم‌جواری‌ با تشعشعات هسته‌ای برای ساخت فیلم ارزشش را داشته، زیرا که بابوشکاها در سالهای پایانی‌شان هستند و سه فُرود از مجموعه‌ی ننگ‌آوردهای بشر را زیسته‌اند. حالا با این فیلم، اطمینان داریم که نجوایشان در هزارتوی تاریخ محو نمی‌شود.

📎 چرنوبیل، آتشی‌ست که ده روز ادامه یافت و چهارصد برابر بیش از بمب اتمی هیروشیما تشعشع داد. پرتوافکنی تشعشعات بازمانده از آن اتّفاق، همچنان ادامه دارد؛ بنابراین حادثه‌ی چرنوبیل،
«یک تاریخ زنده و در حال تنفّس» است.
سازمان بهداشت جهانی پیش‌بینی می‌کند بیش از ۴,۰۰۰ مرگ، به فاجعه‌ی اتمی چرنوبیل مرتبط خواهد بود امّا سازمان‌هایی مانند گرین‌پیس(صلح سبز)، این تعداد را بیش از ده‌ها هزار نفر برآورد می‌کنند. تقریباً همگی بر سر وجود ارتباطی بین سرطان تیروئید و تشعشعات چرنوبیل، اتّفاق‌نظر دارند؛ هرچند که اندوه و آسیب‌ روانی ناشی از ترک خانه هم از دیگر گزندهای کوتاه‌کننده‌ی عُمر هستند. آمار درگذشتگان چرنوبیل نشان می‌دهد افرادی که خانه‌هایشان را در منطقه‌ی ممنوعه رها کردند و به شهرها و کشورهای دیگر کوچانده شدند، نسبت به افرادی که کمی‌بعد پنهانی به خانه بازگشتند، عمر کوتاهتری داشتند. یکی از فرضیه‌های محبوب این است که خشنودی حاصل از هم‌زیستی با خانه و سرزمین مادری، قدرت التیام‌بخشی دارد و کیفیت زیست را بهبود می‌دهد. همچنین متّکی بودن به خود برای زنده ماندن، در کنار احساس خشنودی اجتماعی، بر سالهای عمر آدمی می‌افزاید. شاید بتوان گفت بابوشکاهای چرنوبیل، نمونه‌های زنده‌ی این ادّعا هستند.
بنا بر گزارش سازمان ملل، خطر تشعشع، یگانه‌معضلِ آسیب‌دیدگان چرنوبیل نیست و دلایل ثانویه‌ای مانند "فروپاشی اجتماعی" و "دشواری اقتصادی"، بسی بیش از رادیواکتیو، آنها را می‌آزارد.

#بابوشکاهای_چرنوبیل #معرفی_فیلم
#the_babushkas_of_chernobyl

ادامه درباره‌ی یک «تاریخ زنده»👇🏻

📎💡 این فیلم، بر دو «درد نوپدیدِ» دنیای ما انگشت می‌گذارد: آسیب مُزمنِ ترک خانه(مهاجرت اجباری) و خطر بالقوّه‌ی فروپاشی ناگهانی نیروگاههای اتمی در اثر حادثه یا جنگ در سراسر دنیا. همان‌گونه که روشن است، این جهان بطور بالقوّه بیمار است و خبر از افعال ویرانگر آینده می‌دهد!

🕯 این نوشتار برای بابوشکاهاست که معلوم نیست اکنون زنده باشند. اگر زنده‌اند، پس از قحطی استالین، حمله‌ی نازی‌ها و انفجار هسته‌ای، حالا در نخستین ماههای سال ۲۰۲۲ با حمله‌ی روسیه به اوکراین،
چهارمین ننگ‌آورد بشری در دوران حیات‌شان را مشاهده می‌کنند.
به راستی که انسان چقدر سخت‌زی و سازگارشونده است.


_توضیح درباره‌ی کارگردان: هالی موریس از زندگی پرخطر زنان معاصر در گوشه‌وکنار دنیا فیلم می‌سازد؛ اثری هم در باب زنان ایران با عنوان "زیر چادرهای بسته" دارد.
_تصویر نخست: کارگردان، هالی موریس
تصویر دو: تابوت سنگ‌آهکی غول‌آسا در محلّ فاجعه‌ی اتمی چرنوبیل که پناهگاهی دست‌کم صد ساله برای زندانی کردن آثار حادثه است.

#بابوشکاهای_چرنوبیل #معرفی_فیلم
#the_babushkas_of_chernobyl