📣آن‌چه لابه‌لای آمار حوادث کار در ایران پنهان مانده است
و چگونه می‌توان حوادث را به شیوه فنی به شیوه موثری کاهش داد

گزارش تحلیلی داوطلب

در ایران، ۹۸ درصد از بنگاه‌های اقتصادی را کارگاه‌های کوچک (با کمتر از ۱۰ کارگر) تشکیل می‌دهند که عمدتاً از نیروی ایمنی و ناظر بهره ندارند؛ حدود ۴۰٪ از کل نیروی کار در این واحدها مشغول‌اند.

این پراکندگی گسترده، ضعف ساختاری نهادهای ناظر، و کمبود نیروی انسانی متخصص، باعث شده بخش عمده‌ای از نیروی کار کشور در معرض خطر مستمر، بدون نظارت و بدون امکان گزارش‌دهی موثر باشد. کشور نه‌تنها با شکاف آماری میان نهادها، بلکه با بحران عمیق ساختاری در زمینه‌ی ایمنی شغلی، خدمات تخصصی، نظارت، و حمایت از کارگران مواجه است. ناتوانی در کاهش نرخ مرگ‌ومیر، به‌رغم هشدارهای مداوم و مقایسه با استانداردهای بین‌المللی، نشان می‌دهد که پاسخ سیاست‌گذارانه‌ی کشور در برابر جان‌باختن کارگران، نه‌تنها ناکافی، بلکه در مواردی کاملاً غایب بوده است.

چه ابتکارعمل‌هایی موثر خواهند بود؟

۱▫️ راه‌اندازی یک سامانه‌ی ملی، یکپارچه و شفاف برای ثبت کلیه حوادث شغلی، بدون استثنا و فارغ از وضعیت بیمه‌ای یا قانونی به تفکیک شغل:

این سامانه باید به‌صورت بین‌نهادی طراحی شود و با مشارکت سازمان تأمین اجتماعی، وزارت کار، پزشکی قانونی، وزارت بهداشت و نهادهای کارگری و کارفرمایی، داده‌ها را به‌صورت برخط، قابل ردیابی و تحلیل‌پذیر جمع‌آوری و منتشر کند. برای دستیابی به بخشی از عدالت اجتماعی و تاریخی در حق تمام کارگران آسیب‌دیده در جریان کار، باید ابتدا آماری واقعی از این حادثه‌ها در دست داشته باشیم.

اختلاف آمارها تنها مشکل نیست؛ توصیه‌ی مقاوله‌نامه‌ی ۱۸۷ سازمان بین‌المللی کار این است که تمام حادثه‌های کاری، فارغ از این‌که به جراحت یا مرگ بینجامند یا آسیب جسمی وارد نیاورند، باید ثبت شوند و در ایران، چنین اقدامی صورت نمی‌گیرد. برای این کار باید یک سامانه‌ی اختصاصی و یکپارچه برای ثبت حوادث کار راه‌اندازی شود ــ‌ پیشنهادی که فعالان کارگری حکومتی هم خود مطرح کرده‌اند.

۲▫️گسترش بیمه‌های اجباری برای همه کارگران، از جمله کارگران بخش غیررسمی، روزمزد، مهاجر، خانگی و پیمانکاری:
تجربه نشان داده اراده‌ای خودجوش در میان بسیاری از کارفرمایان برای بیمه‌کردن کارگران وجود ندارد، پس الزام قانونی و نظارت دقیق بر رفتار کارفرما موثر خواهد بود.

۳▫️ نظام نظارت بر ایمنی محیط کار باید بازتعریف و نوسازی شود:

نه تنها به‌لحاظ تعداد بازرسان ایمنی، بلکه از نظر استقلال، اختیارات و پاسخ‌گویی نهادی. ناظران ایمنی باید از حمایت قانونی در برابر فشارهای کارفرمایان برخوردار باشند و نتایج بازرسی‌ها باید در دسترس عموم قرار گیرد. همچنین سامانه‌ای برای اعلام نقض ایمنی از سوی کارگران، حتی به‌صورت ناشناس، طراحی شود تا نظارت به مشارکت جمعی متکی باشد.

۴▫️ نهادهای کارگری مستقل و شوراهای ایمنی محل کار باید بازسازی و تقویت شوند:
این نهادها باید حق دسترسی به اطلاعات ایمنی، حق اعتراض به شرایط ناایمن، و مشارکت در سیاست‌گذاری‌های محل کار را داشته باشند. همچنین تأسیس شبکه‌های حمایت حقوقی رایگان برای خانواده‌های کارگران آسیب‌دیده یا جان‌باخته باید بخشی از وظایف نهادهای عمومی شود.

در گزارش داوطلب درباره ۳ راه حل دیگر، از جمله ایجاد بانک اطلاعاتی تخصصی از متخصصان طب کار و الزامی‌کردن حضور این افراد در صنایع پرخطر، به‌ویژه ساخت‌وساز و معادن، دسته‌بندی و دسترسی عمومی به داده‌هایی با تفکیک‌های جنسیتی، سنی، منطقه‌ای، ملیتی و شغلی و آموزش ایمنی کار به‌عنوان یکی از ارکان سیاست‌گذاری بخوانید.

این مطلب را برای دیگران نیز بفرستید که گفتگو در بگیرد و برخی از راه‌حل‌ها نقد شوند.

✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣به چه دلیل بسیج عمومی برای رویارویی با بحران عمومی کافی نیست و تشکل‌ها باید به مطالبه‌گری ادامه بدهند؟

با فشار پرسشگرانه مردم، رئیس کل دادگستری هرمزگان اعلام کرد که دیه جان‌باختگان انفجار بندر شهید رجایی ظرف ۴۸ ساعت پرداخت خواهد شد.

بسیاری از کاربران اعلام کرده‌اند که دیه جای خالی عزیزان را نمی‌گیرد، کسانی نوشته‌اند که به بازماندگان باید حقوق مادام‌العمر تعلق بگیرد و برخی، چنین گفته‌هایی را در تلویزیون به دلایل مختلف وقیحانه خوانده‌اند.
وی اعلام کرد که شمار۲۵ تن از جان‌باختگان که هویت آنها شناسایی شده به شرکت‌های بیمه اعلام شده و برای جانباختگانی که احراز هویت نشده‌اند نیز به محض احراز هویت، دیه پرداخت خواهد شد.

با این حال بسیاری از ما بارها شاهد بوده‌ایم که حمایت‌های عمومی از یک منحنی شوک احساسی پیروی می‌کند و پس از فروکش کردن موج پرسشگرانه، از سرعت پاسخگویی نهادهای رسمی نیز کم خواهد شد: حتی آگاه‌ترین جوامع نیز نمی‌توانند پس از عبور از شوک احساسی در واکنش به یک فاجعه، تمرکز خود را برای به سامان رساندن خواسته‌های آسیب‌پذیرترین اقشار مردم حفظ کنند و این‌جاست که نقش تشکل‌های با برنامه برجسته خواهد شد.

در مطلب بعد ببینید که همگام با واکنش تحسین‌برانگیز مردم در اعلام بسیج عمومی، چرا و چگونه تشکل‌های برآمده از دل مردم، اعم از تشکل‌های قدیمی و با تجربه و تشکل‌های نوظهور پس از فاجعه، باید چانه‌زنی‌های منسجم و پیگیری مطالبات را در دستور کار قرار بدهند؟


✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣 چرا قطعه گمشده رساندن وضع کنونی به «جامعه ایمن با مطالبات سامان‌یافته» در دست تشکل‌های برآمده از مردم است؟

کمپین‌های مردمی در واکنش به بحران ملی تحسین برانگیزند ولی این تشکل‌ها هستند که در دراز مدت باید مطالبات را به صورت تخصصی دنبال کنند و زمان سرد شدن احساسات پس از یک فاجعه همگانی، تشکل‌ها باید از قبل آمادگی داشته باشند که بتوانند مردم را برای پیگیری مطالبات در گام بعدی دست کم در مقیاس شغل خود سازمان‌دهی کنند.

▫️تشکل‌های پایدار برخلاف کنش‌های پراکنده و احساسی لحظه‌ای، دارای دستور کار ساختارمند، آموزش‌دیده و منسجم هستند. آن‌ها می‌توانند در تمام مراحل بحران (قبل، حین، و بعد از آن) نقشی مؤثر و مداوم ایفا کنند، نه صرفاً واکنش احساسی کوتاه‌مدت.

▫️تشکل‌های پایدار معمولاً فعالیت‌های آگاهی‌بخش، آموزشی، و توانمندسازی انجام می‌دهند. این اقدامات در بلندمدت تاب‌آوری اجتماع را در برابر بحران‌ها افزایش می‌دهد—یعنی جامعه‌ای که نه فقط زنده می‌ماند، بلکه توان بازسازی و پیشرفت پس از بحران را هم دارد.

▫️برخلاف اقدامات افراد یا کمپین‌های موقت، تشکل‌ها می‌توانند مطالبه‌گری پیوسته، مستند و تخصصی انجام دهند: از مستندکردن ریشه‌ای و نظام‌مند تا بررسی قصور مسئولان گرفته تا پیگیری سیاست‌گذاری‌های بلندمدت برای پیشگیری از بحران‌های بعدی.

▫️تشکل‌ها می‌توانند با جمع‌آوری داده، روایت‌های مردمی، مستندسازی ضعف‌ها و ظرفیت‌ها نقش مهمی در حافظه جمعی و اصلاح روندها ایفا کنند—امری که در نظام‌های رسمی غالباً مغفول می‌ماند یا سانسور می‌شود.

▫️تشکل‌ها می‌توانند با مطالبه‌گری، نواقص ساختاری (مثل کمبود تجهیزات، ضعف مدیریت بحران، یا نبود برنامه پیشگیرانه) را شناسایی و از مسئولان بخواهند آنها را اصلاح کنند. این اصلاحات تنها با همدلی مردمی به دست نمی‌آید؛ نیاز به فشار مدنی سازمان‌یافته دارد.

✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣 احتمال فرسودگی کادر درمان پس از اعزام بخشی از نیروها به مناطق بحران‌زده
احتمال بالا گرفتن فشار بیشتر بر نیروهای معترض

در شرایط پاسخگویی به بحران، اولویت‌های برخی از اصناف از تمرکز بر مطالبات تغییر کرده است و فشار بیش از پیش به دلیل اعزام نیرو به مناطق بحران‌زده ممکن است دست کارفرماهای پزشکی را برای بهره‌کشی از کادر درمان بیش از پیش باز بگذارد.

کانال خبری پرستاران به نقل از پرستار:

▫️ به دلیل کمبود نیرو و نیروهایی که در پست خودشان نیستند و بیشترشان در مرکز بهداشت دارند کار می‌کنند، به نیروهای داخل شیفت‌های بیشتری تحمیل می‌شود.

▫️آیا لیاقت ما ساعت‌ها نشستن این صندلی‌های فرسوده است؟

وی نوشته «وقتی که حرف یا صحبتی می‌کنی سریعا با تهدید به فرستادن به تخلفات اداری با آدم برخورد می‌شود.»


✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣فاطمه تدریسی معلم زندانی به مرخصی قابل تمدید اعزام شد

فاطمه تدریس معلمی که در اعتراضات پس از کشته شدن مهسا امینی دستگیر و زندانی شده بود با پذیرش درخواست مرخصی (۱۰ روزه قابل تمدید) با تودیع وثیقه موقتا آزاد شد.

کانال شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی با اعلام این خبر در روز سه‌شنبه ۹ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴، نوشت که شعبه یک دادگاه انقلاب کرج قاضی آصف‌الحسینی برای این معلم ‌۶ سال حبس و دو سال مجازات تکمیلی تبعید صادر کرده بود و این معلم پس از مدتها کارشکنی مقامات امنیتی موقتا آزاد شده است.

این منبع نوشت که ضمن گفتن شادباش این مرخصی، خواهان آزادی بی قید و شرط معلمان زندانی است.

در مطلب بعد ببینید:
آیا تشکل‌ها، چه تشکل‌های دولت‌ساخته و چه تشکل‌های برآمده از مردم می‌توانند از هم‌صنفی‌هایی حمایت کنند که به دلایل غیر صنفی در معرض اتهام یا جرم‌انگاری قرار گرفته‌اند؟


✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣 هنر تشکل‌های مستقل در شرایط محیطی ناموافق با مطالبه‌گری جمعی،
تعریف بخش وسیع‌تری از دامنه تعریف «صنفی» به نفع اعضاست

آیا تشکل‌هامی‌توانند از هم‌صنفی‌هایی حمایت کنند که به دلایل غیر صنفی در معرض اتهام قرار گرفته‌اند؟

▫️چه تشکل‌های دولت‌ساخته و چه تشکل‌های برآمده از مردم حق دارند از اعضای در معرض اتهام و یا زندانی شده در صنف خود حمایت کنند. در بسیاری از کشورها، برنامه‌هایی برای ساده‌تر شدن بازگشت افراد به کار پس از آزادی آنان از زندان وجود دارد که به افراد کمک می‌کند در محیطی با آرامش روانی بیشتر کار کنند.
▫️در ایران، بسیاری از افراد ممکن است به دلیل استفاده از حق آزادی بیان و یا حق تشکل‌یابی و اصرار بر مطالبات صنفی دستگیر و زندانی شوند. در چنین شرایطی، تشکل‌های واقعی و برآمده از بدنه صنفی و تشکل‌های دولت‌ساخته اعم از تشکل‌های زرد و سیاه ممکن است رویکردهای مختلفی در برابر افراد در معرض اتهام و یا زندانی شده داشته باشند.

رویکرد تشکل‌ها در اندازه حمایت از اعضای خود می‌تواند یک شیوه تشخیص استقلال تشکل‌ها باشد:

▫️تشکل‌های زرد (حکومتی یا شبه‌دولتی):
معمولاً وابسته به ساختار قدرت هستند، اعضای آن‌ها مستقیما از سوی بخش‌های ویژه دولت انتصاب نمی‌شوند بلکه از افرادی از خود صنف هستند ولی استقلال محدودی دارند. بنابراین:
در مواردی که فرد مورد اتهام به دلایل غیراقتصادی یا غیرصنفی (مثلاً سیاسی، عقیدتی یا اجتماعی) تحت فشار قرار گرفته باشد، این تشکل‌ها اغلب تمایلی یا توانایی برای حمایت ندارند یا ندارند.
یک تشکل زرد گاه حتی ممکن است در همراهی با سیاست‌های رسمی، از آن فرد فاصله بگیرد.

▫️ تشکل‌های سیاه (تشکل‌های دولت‌ساخته):
دسته‌ای از تشکل‌ها که اساسا از سوی دولت به دلیل اجرای فشار بیشتر بر روی فعالان ساخته شده‌اند، ممکن است نه تنها برای پر کردن جای خالی تشکل‌های واقعی، که برای اجرای سیاست‌های دولتی فشار بر فعالان و یا تاثیرگذاری بر فضاهای دولتی ساخته شوند.

یک تشکل سیاه ممکن است در رویارویی با برخی از اعضای در معرض اتهام در صنف، به فاصله گرفتن از وی بسنده نکنند بلکه در یرونده‌سازی علیه برخی از اعضا یا دشوار کردن فضای صنف علیه یک فرد خاص سهم داشته باشند.

این دو دسته از تشکل‌ها هر چند در میزان ارتباط و دستور گرفتن از دولت با هم فرق دارند ولی ممکن است به سادگی از یک گروه به گروه دیگر تغییر ماهیت بدهند و به همین دلیل، بیشتر اعضای صنف، این دو دسته را در یک دسته تشکل حاکمیتی می‌بینند، به ویژه که در برخی از مشاغل، شیوه جذب نیرو در حرفه به عنوان کارفرما به دولت اجازه چنین کاری می‌دهد.

تشکل‌های مستقل و برآمده از مردم:
اگر تشکل مستقل باشد و اعضای آن دغدغه‌مند و متحد باشند، احتمالا از هم‌صنفی‌های خود حمایت می‌کنند، حتی اگر علت اتهام ارتباط مستقیمی با فعالیت صنفی نداشته باشد.

در بسیاری از کشورها، اتحادیه‌های کارگری، روزنامه‌نگاران یا معلمان از اعضای خود در برابر فشارهای سیاسی یا امنیتی دفاع کرده‌اند.

البته این حمایت ممکن است باعث فشار بر خود تشکل شود، به ویژه در محیط‌هایی با فضای سیاسی بسته. البته با در نظر گرفتن فایده-هزینه، ممکن است اندازه حمایت تشکل از افراد متغیر باشد.

▫️ دشواری تشخیص مرز میان "صنفی" و "غیرصنفی"؛ هنر تشکل‌ها در بازپس‌گیری محدوده‌های میان دو تعریف
در بسیاری از موارد، تمایز میان فعالیت صنفی و موضوعات سیاسی یا اجتماعی دشوار است. برای مثال:

اگر یک معلم درباره حقوق معلمان سخن بگوید و بازداشت شود، آیا بازداشت او سیاسی است یا صنفی؟

در چنین شرایطی، تشکل می‌تواند بر پایه اصل دفاع از حقوق صنفی، وارد حمایت شود، حتی اگر علت بازداشت به‌صورت رسمی غیرصنفی معرفی شده باشد.
در عین حال، تلاش تشکل‌ها برای در اختیار گرفتن تعاریف محدوده‌هایی که خارج از حوزه صنفی تعریف می‌شوند، راهکار عجیبی نیست.

در مقایسه، می‌بینیم که مثلا سازمان بین‌المللی کار، تعریف محیط کار را از محدوده کارگاه و محل فیزیکی کار، به محدوده رفت و آمد روزمره گسترش داده است و اتحادیه‌ها در کشورهای مختلف، علاوه بر خدمات محدود در رابطه با کار و حرفه، خدمات بسیار وسیع‌تری در زندگی اعضای خود را زیر پوشش قرار می‌دهند. حتی کارفرماها، ممکن است برای اوقات پس از کار اعضای خود برنامه‌ریزی داشته باشند و مثلا یک تیم ورزشی با آرم شرکت خود را تشکیل بدهند یا در کشورهای مختلف گاهی می‌بینیم که کارفرماها برای فراهم کردن برخی تسهیلات برای اعضای خانواده صنف خود با اتحادیه‌ها رقابت یا همکاری می‌کنند.

📣 روز جهانی کارگر در کشورهای مختلف
بازتابی از تاریخ، فرهنگ و وضعیت اجتماعی هر کشور

(یکم ماه مه) در کشورهای مختلف جهان

اسپانیا🇪🇸
در اسپانیا، روز جهانی کارگر یک تعطیلی ملی است که با تظاهرات گسترده به رهبری اتحادیه‌های کارگری مانند UGT و CC OO برگزار می‌شود. در سال ۲۰۲۵، شعار اصلی این تظاهرات «محافظت از دستاوردها، کسب آینده» بود که نگرانی‌ها درباره افزایش نفوذ راست افراطی و احتمال از دست رفتن حقوق کارگری را منعکس می‌کرد. راهپیمایی اصلی در ظهر روز یکم ما مه با سازمان‌دهی دو اتحادیه عمده این کشور در مادرید برگزار می‌شود. مقامات دولتی از جمله وزیر کار، یولاندا دیاز، در آن حضور خواهند داشت. ​

آلمان🇩🇪
در آلمان، «Tag der Arbeit» (روز کار) یک تعطیلی رسمی است که با تظاهرات، گردهمایی‌های سیاسی و رویدادهای فرهنگی همراه است. در شهرهایی مانند برلین، این روز اغلب با جشنواره‌های خیابانی، موسیقی زنده و بازارهای محلی گرامی داشته می‌شود. با این حال، در برخی مناطق، نگرانی‌هایی درباره خشونت‌های احتمالی در تظاهرات وجود دارد. ​

ایالات متحده 🇺🇸و کانادا🇨🇦
در ایالات متحده و کانادا، روز کارگر در اولین دوشنبه سپتامبر برگزار می‌شود و نه در 1 مه. این تصمیم در اواخر قرن نوزدهم اتخاذ شد تا از ارتباط با جنبش‌های سوسیالیستی و رویدادهای خشونت‌آمیز مانند حادثه های‌مارکت در شیکاگو در سال ۱۸۸۶ فاصله گرفته شود. با این حال، برخی گروه‌های چپ‌گرا و اتحادیه‌ها همچنان 1 مه را به‌عنوان روز کارگر گرامی می‌دارند. ​

آرژانتین🇦🇷
در آرژانتین، روز کارگر از سال ۱۸۹۰ به‌طور رسمی گرامی داشته می‌شود. این روز با تظاهرات و رویدادهای عمومی به رهبری اتحادیه‌ها همراه است. در دوران ریاست‌جمهوری خوان دومینگو پرون، این روز اهمیت ویژه‌ای یافت و به نمادی از حمایت دولت از طبقه کارگر تبدیل شد. ​

کوبا🇨🇺
در کوبا، روز کارگر با راهپیمایی‌های گسترده در هاوانا و سایر شهرها برگزار می‌شود. این راهپیمایی‌ها نشان‌دهنده حمایت از دولت کمونیستی و انقلاب کوبا هستند و هزاران نفر در آن شرکت می‌کنند. ​

فرانسه🇫🇷
در فرانسه، روز کارگر با تظاهرات و راهپیمایی‌های گسترده در شهرهایی مانند پاریس برگزار می‌شود. این تظاهرات اغلب با مطالبات کارگری و اجتماعی همراه است و گاهی به درگیری با نیروهای امنیتی منجر می‌شود. ​

چین🇨🇳
در چین، روز کارگر (1 مه) یک تعطیلی رسمی است که با تعطیلات چندروزه همراه است. در این ایام، بسیاری از مردم به سفر می‌روند و فعالیت‌های گردشگری افزایش می‌یابد. اگرچه این روز در اصل به‌عنوان گرامیداشت کارگران تعیین شده، اما در حال حاضر بیشتر به‌عنوان فرصتی برای استراحت و تفریح شناخته می‌شود. ​

ترکیه🇹🇷
در ترکیه، روز جهانی کارگر به‌عنوان «روز کار و همبستگی» (Emek ve Dayanışma Günü) شناخته می‌شود و یک تعطیلی رسمی است. با این حال، برگزاری تظاهرات در میدان تقسیم استانبول، که نمادین‌ترین مکان برای جنبش‌های کارگری در ترکیه است، از سال ۲۰۱۳ ممنوع شده است. این ممنوعیت پس از اعتراضات پارک گزی اعمال شد و همچنان ادامه دارد. در سال ۲۰۲۵، سازمان عفو بین‌الملل از مقامات ترکیه خواست تا این ممنوعیت را لغو کنند و به مردم اجازه دهند به‌طور مسالمت‌آمیز در این مکان تجمع کنند. ​

پیش از روز کارگر ۲۰۲۵، پلیس استانبول در عملیات‌هایی پیشگیرانه، بیش از ۹۰ نفر را به اتهام برنامه‌ریزی برای برگزاری تظاهرات در میدان تقسیم دستگیر کرد. این اقدامات با انتقاداتی از سوی گروه‌های حقوق بشری مواجه شد که آن را نقض آزادی تجمعات مسالمت‌آمیز دانستند. ​

✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣 چه شد که یکم ماه مه روز جهانی کارگر شد؟
چرا امروز در بسیاری از کشورهای جهان روز استاندارد کاری ۸ ساعته است؟

سخنرانان کارگران بر یک گاری بزرگ سوار بودند و شعار می‌دادند. پس از طی مسافتی، پلیس با محاصره کردن گاری، دستور داد که تظاهرکنندگان متفرق شوند که ناگهان انفجاری صورت گرفت، یک مامور پلیس کشته شد و چند کارگر و پلیس نیز مجروح شدند. پلیس نیز بر روی تظاهرکنندگان آتش گشود. این رویداد در چهارم ماه مه ۱۸۸۶ در شیکاگو رخ داد که هرچند به اعدام و دستگیری چندین تن و خودکشی یک کارگر قبل از اعدام انجامید ولی اعتراضات فراگیر ماه مه ۱۸۸۶ مسیر تاریخ را برای همیشه تغییر داد تا ساعات کاری استاندارد روزانه در تمام جهان کوتاه شود. کشته‌شدگان این واقعه به نام شهدای "هی‌مارکت" (Haymarket) شناخته می‌شوند.

مهم‌ترین خواسته‌ی این جنبش‌ها، کاهش ساعات کار به ۸ ساعت در روز بود که امروز در بسیاری از کشورها به رسمیت شناخته می‌شود و کوتاه‌تر نیز شده است.

در اواخر قرن نوزدهم، تا پیش از این تلاش‌ها با گسترش سرمایه‌داری صنعتی در ایالات متحده و اروپا، شرایط کاری کارگران غیرانسانی بود. کارگران مجبور بودند ساعت‌های طولانی—گاه ۱۲ تا ۱۶ ساعت در روز—در شرایط ناایمن و بدون حقوق اولیه کار کنند.

روز جهانی کارگر در تقویم ۶۶ کشور جهان به عنوان روز رسمی گرامی داشته می‌شود و شاید کشوری در جهان نباشد که به صورت رسمی و غیر رسمی این روز را گرامی نشمرد.

🌍 تبدیل شدن به یک روز جهانی
در سال ۱۸۸۹، در کنگرهٔ بین‌المللی سوسیالیست‌ها در پاریس، تصمیم گرفته شد که روز اول مه هر سال به‌عنوان روز جهانی کارگر برای گرامی‌داشت یاد شهدای هی‌مارکت و ادامه‌ٔ مبارزه برای حقوق کارگران تعیین شود.
هرچند که گروه‌های چپ همچنان و هنوز پرچم‌دار برگزاری این روز هستند، ولی این روز هر سال بیش از پیش، از ایدئولوژی صرف فاصله گرفته و به عنوان روز رسمی کارگر در ۶۶ کشور به رسمیت شناخته می‌شود، روزی معمولا تعطیل که کارگران می‌توانند در آن استراحت کنند ولی از آن به عنوان فرصتی برای اعلام حضور و بیان مطالبات در اجتماع استفاده می‌کنند. البته کشورهایی هم هستند که این روز را رسما جشن نمی‌گیرند (مانند امریکا که روز رسمی کارگر در ان اولین دوشنبه سپتامبر است) و کشورهایی ناقض حقوق کارگران که دولت‌هایشان از این روز بهره‌برداری سیاسی می‌کنند، مانند چین.

در این مطلب و جدول مربوط به آن ببینید که روز کارگر در برخی کشورها به چه شیوه برگزار می‌شود.


✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣مرور اوضاع یک‌سال کارگران در یک نگاه

روز جهانی کارگر بر تمام کسانی که کار می‌کنند، کار کرده‌اند و یا خواهند کرد فرخنده باد

از روز کارگر سال گذشته تا امسال، کارگران کشور هر ماه فقیرتر شدند و صدها کارگر به دلیل نقض حقوق ایمنی کار، دیگر در کنار همکاران خود نیستند.
اما حقوق‌بگیرانی چون پرستاران، فرهنگیان و مستمری‌بگیران امسال، در طول سال تابوی سکوت را شکستند و تنها در تابستان گذشته به بیش از ۳۱۵ تجمع صنفی مطالبه‌گرانه سامان دادند.
در سال کارگری که گذشت، بسیاری از حقوق‌بگیران، آغاز راهی را بنا نهادند که هرچند دشوار، هزینه‌ساز و ناهموار است ولی به سکوت خود برای همیشه پایان داده‌اند.
صداهای مطالبه‌گرانه‌ هرچند معمولا به سرعت به نتیجه نمی‌رسد و گاه حتی برای مدت کوتاهی آرام می‌شود ولی شاهدیم که در هر گام رساتر نیز شده است.

بسیاری از ما می‌دانیم که حقوق‌بگیران امسال ناگزیر از مطالبه‌گری خواهند بود. اما برای کارگران امسال، فکر کردن به شیوه‌های مطالبه‌گری به همراه همکاران، مسیری ناشناخته نیست. آن‌ها از پس سال سخت مطالباتی، به برخی دستاوردهای کوتاه و میان مدت سامان دادند و امسال با وجود زخم‌هایی عمیق، همچنین به ابزارهایی مجهز شده‌اند که در ادامه مسیر یاری‌شان خواهد کرد.

✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣گروه داوطلب روز جهانی کارگر را گرامی می‌دارد و شادباش می‌گوید

امروز، نه فقط روزی برای تبریک، که فرصتی است برای یادآوری ارزش کار، کرامت کارگر بر مبنای دستمزد شایسته و بلند کردن صدای مطالبه حقوقی که باید پاس داشته شوند.

در این روز، در کنار همه‌ی کارگران، معلمان، پرستاران، رانندگان، کارکنان خدماتی و دیگر زحمت‌کشان می‌ایستیم؛
با این باور که «عدالت صنفی» نه لطف، بلکه حق است.

امروز تلاش‌های کسانی را گرامی می‌داریم که برای حقوق صنفی از جمله حق تشکل‌یابی و حق بیان، امنیت شغلی، و دستمزد شایسته ایستاده‌اند.

✊ زنده باد همبستگی صنفی
📢 زنده باد مطالبه‌گری آگاهانه

✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣پس از گفتگوی شهرداری با نمایندگان صنفی کارکنان معترض مترو،
۵ تن از آنان در آستانه روز کارگر بازداشت شدند

پیام دریافتی ۱۱ اردیبهشت، روز جهانی کارگر

کارکنان مترو در تماس با داوطلب خواستند که دستگیری ۵ تن از نمایندگان کارگری بازتاب داده شود. آنان اعلام کردند که این ۵ نفر ناپدید شده‌اند چرا که از آن‌ها از زمان دستگیری خبری در دست نیست. یک نماینده رسمی کارگری و دارای اعتبارنامه وزارت کار و چهار تن از فعالان صنفی، ۵ نماینده گم‌شده کارکنان مترو را تشکیل می‌دهند.

📣آبروریزی نقض مصونیت نمایندگان کارکنان:
"نماینده بفرستید که بگوییم دستگیرشان کنند! "

شهرداری به کارکنان معترض مترو تهران که در روز ۳۱ فروردین روبروی ساختمان شهرداری تجمع کرده بودند گفت
«نماینده‌های خود را به مدیریت منابع انسانی شهرداری بفرستید تا گفتگو کنیم»
و بعد در آستانه روز کارگر، ۵ تن از آنان بی‌ هیچ دلیلی دستگیر شدند! یکی از آنان نماینده رسمی کارگری و دارای اعتبارنامه وزارت کار است.

ایلنا نیز با پوشش این خبر به نقل از کارکنان مترو نوشت:
«در برخی رسانه‌ها اشاره شده که این افراد را حین تجمعی که ۱۰ اردیبهشت ماه برگزار شده، گرفته‌اند در حالیکه تنها تجمع صنفی ما در روز ۳۱ فروردین ماه برگزار شد، و این ۵ نفر روز گذشته، ۱۰ اردیبهشت ماه در خانه‌های خود بازداشت شده‌اند.»

📣واکنش کارکنان مترو:
ما تنها به خاطر اجرای قانون و اعتراض به نقض آن در روز ۲۹ فروردین تجمع کرده بودیم و هیچ تجمعی پس از آن برگزار نشد!
اتحادیه راهبران مترو نوشت:

هدف ما از آغاز، چیزی جز اجرای کامل قانون و احقاق حقوق پایمال‌شده‌مان نبوده است. اما وقتی مفسدان شهرداری دیدند که فشار، تهدید، و پرونده‌سازی راه به جایی نمی‌برد، به بازداشت چهره‌های اثرگذار ما متوسل شدند.
و تاکید کرد:
ما با تمام توان، از همکاران خود حمایت می‌کنیم و اعلام می‌داریم که راه‌مان نه‌تنها متوقف نخواهد شد، بلکه با عزمی راسخ‌تر و اراده‌ای نیرومندتر ادامه خواهد یافت.

✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣برای این ۹۹ درصدِ جان باخته!

ویژه‌نامه داوطلب به مناسبت روز جهانی کارگر

اول ماه می فرا رسید و ما در حالی روز جهانی کارگر را گرامی می‌داریم که ایران در ماتم کشته شدن ده‌ها نفر در انفجار اسکله شهید رجایی به سوگ نشسته و شاید بدترین خبری که می‌توانست در هفته کارگر منتشر شود، این بود که « نود و نه درصد فوتی‌های انفجار بندر شهید رجایی «کارگر» بودند.»

۹۹درصدی که موتور اقتصاد کشور را در شرایط تحریم، بحران اقتصادی و ناکارآمدی حکومتی روشن نگه داشته‌اند اما سهم‌شان از این تلاش بی‌وقفه برای تامین معاشِ حداقلی، ماندن زیر آوار معادن و یا سوختن در آتش انفجارِ مواد خطرناک است.

نزدیک به یک سال از حادثه ریزش معدن شازند اراک گذشته و هنوز پیکر «آیت رضایی» آخرین کارگر مفقود شده این معدن پیدا نشده و داغ ۵۳ کارگر کشته شده معدنجوی طبس تازه است که خبر می‌رسد اغلب آنهایی که در بندر شهید رجایی سوختند و خاکستر شدند، رانندگان و کارگران بودند.

تیم «داوطلب» ویژه‌نامه روز جهانی کارگر را به «جان‌های از دست رفته کارگران ایران» و همکارانشان تقدیم می‌کند. با این امید که رخت عزا را با آگاهی، اتحاد و همبستگی از تن به درآوریم و فردای بهتری بسازیم.

ویژه نامه داوطلب را از این‌جا مستقیما ببینید یا دانلود کنید.


✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر