شب مهدی سحابی

هفتصد و هفتاد و نهمین شب از شب‌های بخارا به یادبود مهدی سحابی اختصاص دارد. این نشست در ساعت پنج بعدازظهر چهارشنبه شانزدهم آبان‌ماه ۱۴۰۳ با سخنرانی مهدی حسینی، محمد فدایی، احمد میرعابدینی، سهراب احمدی، مرضیه اطهاری و علی دهباشی در تالار استاد جلیل شهناز خانۀ‌ هنرمندان ایران برگزار می‌شود. پخش فیلم مستند «وقایع‌نگاری یک رویداد» به کارگردانی مهدی رضاخانی و مانا فرد از دیگر بخش‌های این نشست خواهد بود.

مهدی سحابی متولد ۱۳۲۲ قزوین و درگذشتۀ ۱۳۸۸ پاریس، نقاش، مجسمه‌ساز، عکاس، نویسنده، مترجم و روزنامه‌نگار، منشوری چند‌وجهی از هنر و فرهنگ این سرزمین بود. او پس از تحصیل در آکادمی هنرهای زیبای روم در اوخر دهۀ چهل به ایران بازگشت و در سرویس خارجی روزنامۀ «کیهان» مشغول به کار شد، پس از آن و هم‌زمان با وقوع انقلاب او به همراه همکارانش از روزنامۀ «کیهان» خارج شد و تعداد ده شماره روزنامۀ «کیهان آزاد» را منتشر کرد، در زمان وقوع جنگ نیز سحابی و همکارانش در انتشارات الفبا شش شماره مجلۀ «پیروزی» را به چاپ رساندند. سحابی در اواخر دهۀ شصت کار ترجمه را به صورت حرفه‌ای آغاز کرد و در طول دوران کاری خود بیش از شصت اثر از آثار مهم ادبیات جهان را از زبان‌های فرانسه، ایتالیایی و روسی ترجمه کرد که مهم‌ترین آن ترجمۀ رمان عظیم «در جست و جوی زمان از دست رفته» اثر نویسندۀ شهیر فرانسوی مارسل پروست است. سحابی همچنین در طول حیات پربار خود بیش از ۱۰ نمایشگاه انفرادی از نقاشی‌ها، حجم‌ها، عکس‌ها و کلاژهایش برگزار کرد و آثارش در بیش از ۳۰ نمایشگاه گروهی در داخل و خارج از ایران به نمایش درآمد.

خیابان طالقانی، خیابان موسوی شمالی، بوستان هنرمندان، خانۀ هنرمندان ایران، تالار استاد جلیل شهناز

عصر دوشنبه‌های بخارا

به مناسبت انتشار کتاب «امر ملی و تمامیت ارضی: واقعیت مؤثر در کشورداری» نوشته حسین سیف‌الدینی، که از سوی نشر نگارستان اندیشه منتشر شده است

با حضور حمید احمدی، محمدرضا پاسبان، حسین سیف‌الدینی و علی دهباشی


دوشنبه چهاردهم آبان‌ماه ۱۴۰۳
مرکز مطالعات خاورمیانه

عصر سه‌شنبه‌های بخارا

رونمایی از کتاب تازهٔ انتشارات پیام‌چارسو، «عالی‌جناب رمان» نوشتهٔ نوری ایجادی

با حضور: رضا جولایی، پژند سلیمانی، نوری ایجادی و علی دهباشی


سه‌شنبه، ۱۵ آبانماه ۱۴۰۳
باغ‌موزهٔ‌ نگارستان، تالار محمود روح‌الامینی

جشن رونمایی از نخستین شماره مجله تنور

به مناسبت انتشار نخستین شماره مجله آشپزی تنور، مراسمی توسط مجله بخارا با حضور سپهر سرلک، رضا عابدینی، نعمت‌الله فاضلی، سوشیانس شجاعی فرد و علی دهباشی و پیام‌های تصویری تورج دریایی و موسا داغ‌دویرن و اجرای موسیقی پیام جهانمانی در روز جمعه هجدهم آبان ماه ۱۴۰۳ ساعت ده صبح در فرهنگسرای نیاوران برگزار خواهد شد.

مجله تنور به صاحب امتیازی سپهر سرلک و سردبیری سوشیانس شجاعی فرد با رویکردی فرهنگی و اجتماعی به موضوع غذا و آشپزی می‌پردازد. در این مجله، غذا به عنوان عنصری هویت ساز در ابعاد فردی، قومی و ملی، در ارتباط با سایر رشته‌ها مانند جامعه شناسی، تاریخ، مردم شناسی و هنر مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
در هر شماره از مجله، طی یک پرونده موضوعی، به ارتباطی عمیق و چند وجهی میان غذا و عناصر پررنگ اجتماعی و فرهنگی می‌پردازد. پرونده اولین شماره تنور، موضوع غذا پس از مهاجرت است.


جمعه، هجدهم آبانماه ۱۴۰۳ ـ ساعت ده صبح
فرهنگسرای نیاوران: خیابان پاسداران، مقابل پارک نیاوران، سالن خلیج فارس

شب جشن انار در اردستان

هفتصد و هشتادمین شب از شب‌های بخارا اختصاص یافته است به جشن انار اردستان. این نشست در ساعت چهار و نیم بعدازظهر پنجشنبه هفدهم آبان ۱۴۰۳ در «بوم‌گردی پنجه آفتاب» شهر اردستان برگزار می‌شود.

شهر تاریخی اردستان را بواسطه حضور و بعداً وجود مقابر پیر مرتضی، پیر جمال و شاگردان متعدد ایشان، «دارالعرفان» نام نهاد‌ه‌اند؛ حال آنکه با توجه به تعدد شعرای خوش‌قریحه در این منطقه، از زمان پیر جمال در اوایل قرن ۸ هجری شمسی تاکنون، می‌توان آن را «شهر شعر و عرفان» نیز نام نهاد.
بنا بر سنتی چندین ساله، شعرای اردستان متأثر از فصل پاییز و زمان برداشت انار، در این شب به خوانش سروده‌های زیبای خود می‌پردازند. اما امسال به یمن برگزاری شب بخارا و حضور علی دهباشی، محفل پاییزی شعرای اردستان به صورت جشن و در فضایی بزرگتر، در «بوم‌گردی پنجه آفتاب» برگزار می‌شود.

مکان: بوم‌گردی پنجه آفتاب اردستان

شب مهدی سحابی

با سخنرانی مهدی حسینی، محمد فدایی، احمد میرعابدینی، سهراب احمدی، مرضیه اطهاری و علی دهباشی
و پخش فیلم مستند «وقایع‌نگاری یک رویداد» به کارگردانی مهدی رضاخانی و مانا فرد


چهارشنبه شانزدهم آبان‌ماه ۱۴۰۳
خانۀ‌ هنرمندان ایران _ تالار استاد جلیل شهناز

شب مجید مخدوم فرخنده

به پاسداشت یک عمر تلاش و فعالیت علمی و تخصصی در زمینه طبیعت و محیط‌زیست ایران، هفتصد و هشتاد و یکمین شب از شب‌های مجله بخارا با همکاری فصلنامه صنوبر و خانه اندیشمندان علوم انسانی به تجلیل از استاد مجید مخدوم فرخنده اختصاص یافته است. در این نشست که در ساعت پنج بعد از ظهر یکشنبه بیستم آبان‌ماه ۱۴۰۳ برگزار خواهد شد، محمود زبیری، حسین بحرینی، نغمه مبرقعی دینان، عبدالرسول سلمان ماهینی، مانیا شفاهی و علی دهباشی سخنرانی خواهند کرد.      

استاد مجید مخدوم فرخنده متولد ۱۳۲۴ در شهر رشت است. وی کارشناسی ارشد خود را در سال ۱۳۵۶ در رشته آمایش سرزمین از دانشگاه ملی استرالیا و دکترا را در رشته ارزیابی اثرات محیط‌زیستی و تعیین ظرفیت برد از دانشگاه مک‌کوآری سیدنی در سال ۱۳۵۹ دریافت کرده‌ است. از همان سال در دانشگاه تهران به عنوان استادیار مشغول به کار شد. اولین کتاب محیط‌زیستی در ایران به نام «زیستن در محیط‌زیست» را ترجمه کرد که تاکنون ۱۴ بار تجدید چاپ شده است. استاد مجید مخدوم فرخنده بنیان‌گذار علم ارزیابی اثرات‌ توسعه محیط‌زیستی در ایران است و اولین پروژه در این زمینه توسط وی انجام شده است. او با نگارش کتاب «شالوده آمایش سرزمین» در آمایش نوین کشور تحول ایجاد کرد‌. این کتاب کماکان به عنوان یک مرجع معتبر توسط متخصصان  استفاده می‌شود و تا کنون ۱۵ بار تجدید چاپ شده است. دکتر مخدوم برای اولین بار در کشور تلفیق آمایش سرزمین با دانش GIS را پایه‌گذاری نمود. ایشان ۱۲ کتاب به زبان‌های فارسی و انگلیسی تألیف و ترجمه و قریب به ۲۰۰ مقاله علمی پژوهشی به زبان‌های انگلیسی و فارسی منتشر نموده است.
دکتر مخدوم یکی از بنیان‌گذاران دانشکده محیط‌زیست دانشگاه تهران به عنوان نخستین دانشکده محیط‌زیست آسیا است. انجمن ارزیابی محیط‌زیست ایران را پایه‌گذاری نمود و در حال حاضر عضو شورای عالی محیط‌زیست کشور است. او دوره کارشناسی و کارشناسی‌ارشد محیط‌زیست و دوره‌های کارشناسی‌ارشد و دکتری برنامه‌ریزی محیط‌زیست در دانشگاه تهران را راه‌اندازی کرد. ثمره تلاش‌های آموزشی دکتر مخدوم حدود ۴۰۰۰ دانشجو در مقاطع کارشناسی و کارشناسی‌ارشد و دکترا است.

این نشست در ساعت پنج بعد از ظهر یکشنبه بیستم آبان‌ماه ۱۴۰۳ در خانه اندیشمندان علوم انسانی به نشانی: خیابان استاد نجات‌الهی (ویلا)، چهارراه ورشو، تالار فردوسی برگزار می‌شود.

جشن رونمایی از نخستین شماره مجله تنور

با حضور سپهر سرلک، رضا عابدینی، نعمت‌الله فاضلی، سوشیانس شجاعی فرد و علی دهباشی
و پیام‌های تصویری تورج دریایی و موسا داغ‌دویرن
و اجرای موسیقی پیام جهانمانی

جمعه هجدهم آبان‌ماه ۱۴۰۳
فرهنگسرای نیاوران

بخارا منتشر شد

یکصد و شصت و چهارمین شماره بخارا (مهر و آبان ۱۴۰۳) با تصویری از تندیس وحشی بافقی بر روی جلد در ۵۴۴ صفحه منتشر شد و از صبح دوشنبه بیست و یکم آبان‌ماه ۱۴۰۳ در کتابفروشی‌ها و دکه‌های روزنامه‌فروشی در دسترس است.

نویسندگان این شماره:
محمدرضا شفیعی کدکنی ـ محمدعلی موحد ـ سیدمصطفی محقق داماد ـ‌ سجّاد آیدنلو ـ حسن انوری ـ‌ دکتر هوشنگ دولت‌آبادی ـ حسن میرعابدینی ـ بهاءالدّین خرّمشاهی ـ میلاد عظیمی ـ مجید سلیمانی ـ‌ علی قیصری ـ علی معظمی ـ همایون کاتوزیان ـ عنایت‌الله مجیدی ـ عبدالحسین آذرنگ ـ ناصرالدین پروین ـ محمدنادر نصیری مقدم ـ امیر آروند ـ سیدمحمد منصورطباطبائی ـ سیدمسیح منصورطباطبائی ـ دلشاد فرهادزاد ـ شفق سعد ـ حمیدرضا قلیچ‌خانی ـ دکتر علیرضا زمانی ـ‌ صدف محسنی ـ گلنار گلناریان ـ‌ پریسا احدیان ـ زهره زرشناس ـ ـ‌ علی‌اکبر شکارچی ـ مهرداد خدیر ـ‌ نرگس کیانی ـ حمیدرضا توکلی ـ‌ احمد مسجدجامعی ـ‌ محمدرضا شفیعی (پزشک) ـ سهیلا ایمان‌خواه ـ شهاب دهباشی ـ ایرج پارسی‌نژاد ـ‌ مسعود عرفانیان ـ فاطمه احمدی

بخش شناختنامۀ وحشی بافقی با نوشته‌هایی از:
اصغر دادبه ـ سیدسعید میرمحمدصادق ـ حسین مسرت ـ محمدرضا ابوئی ـ عبدالرّضا مدرّس‌زاده ـ پیام شمس‌الدینی ـ‌ زهرا فاتحی نصرآبادی ـ غلامرضا هاتفی مجومرد ـ‌ فضل‌الله رضایی اردانی ـ مهدی صادقی ـ سیدفضل‌الله طباطبایی ندوشن ـ‌ عباس حبیبی زرجه‌بستانی ـ‌ مهدی فتاحی بافقی


با هم مروری می‌کنیم بر مطالب این شماره:


تهران، از دور/ محمدرضا شفیعی کدکنی   

بزرگداشت دکتر سیدحسین میرمجلسی
متن پیام در مراسم بزرگداشت دکتر سیدحسین میرمجلسی/ محمدعلی موحد   

سعدی‌پژوهی
پرتو قرآن در کلمات سعدی (۱۶)/ سیدمصطفی محقق داماد   

شاهنامه‌پژوهی
بررسی دوبارۀ نام طبقات چهارگانۀ دورۀ جمشید در شاهنامه/ سجّاد آیدنلو   

یادی از دکتر حسین خطیبی
فن نثر در ادب فارسی/ حسن انوری   

اساطیر ایران
فرّ ایزدی/ دکتر هوشنگ دولت‌آبادی   

داستان داستان‌نویسی (۳۰)/ حسن میرعابدینی   

کوته‌گویه (۲۱)/ بهاءالدّین خرّمشاهی   

آویزه‌ها (۶۴)/ میلاد عظیمی   

کاریز (۲۷)/ مجید سلیمانی   

اسناد تاریخی
فواکه ‌البساتین (بخش دوم و پایانی)/ علی قیصری/ علی معظمی   

خاطرات
خاطراتی از انتخابات دورۀ هفدهم در دولت مصدق / همایون کاتوزیان   

اسناد فرهنگی
فرمان اعطای لقب «بدیع‌الزّمان» به استاد فروزانفر/ عنایت‌الله مجیدی   

فرهنگ
در متن و حاشیۀ فرهنگ (۲۹)/ عبدالحسین آذرنگ   

شناختنامۀ وحشی بافقی
گزارش شب وحشی بافقی/ پریسا احدیان   
ادبیات عصر صفوی از منظر بازگشت ادبی و هویت ملی/ اصغر دادبه   
فرهنگ و ادب در روزگاران صفویان/ سیدسعید میرمحمدصادق   
شناخت‌نامۀ وحشی بافقی/ حسین مسرت   
گذری بر احوال فرهنگ و ادب یزد در روزگار وحشی بافقی/ محمدرضا ابوئی   
وحشی بافقی و برکشیدن شیوۀ واسوخت/ عبدالرّضا مدرّس‌زاده    
کالبدش شد به زمین همچو گنج/ پیام شمس‌الدینی   
معرفی پنج نسخۀ خطی دیوان وحشی بافقی و ضرورت تصحیح دوبارۀ دیوان/
زهرا فاتحی نصرآبادی و غلامرضا هاتفی مجومرد   
دریچه‌ای از نقد اجتماعی در اشعار وحشی بافقی/
فضل‌الله رضایی اردانی و مهدی صادقی   
الهی! سینه‌ای ده آتش‌افروز/ سیدفضل‌الله طباطبایی ندوشن   
دیداری از بافق، شهر وحشی بافقی/ عباس حبیبی زرجه‌بستانی   
معرفی کانون بافق‌شناسی/ مهدی فتاحی بافقی   

تاریخ مطبوعات در ایران
روزنامه‌نگاری زنانه در سال‌های توفانزای ۱۳۲۰ ـ ۱۳۳۲/ ناصرالدین پروین

نویافته‌هایی در باب ایرانشناسی از دیار فرنگ
هانری ـ رُنه دالمانی و ماجرای یک سنگ‌وزنۀ هخامنشی/ محمدنادر نصیری مقدم   

تاریخ خیوه
چند روایت از خیوه/ امیر آروند   

متون کهن
هویّت جمال‌الدین محمد خاصّه، دیوان‌سالار فارس در قرن نهم/
سیدمحمد منصورطباطبائی و سیدمسیح منصورطباطبائی   

«سمرقند» در سمرقند/ دلشاد فرهادزاد   

تاریخ معاصر
«اساساً کتاب داستان»/ هیو ویلفورد/ شفق سعد   

خوشنویسان ایران (۹)/ حمیدرضا قلیچ‌خانی   

از دندان تا داستان (۸)/ دکتر علیرضا زمانی   

ادبیات جهان
چهار فینالیست جایزۀ گنکور/ صدف محسنی   
خانۀ لوست واقعاً خاص بود/ ونسان ترموله دو ویلر/ گلنار گلناریان   

گزارش
گزارش آیین افتتاح مدرسۀ علی دهباشی/ پریسا احدیان   
رادمردی از خطۀ دانش و فرهنگ/ زهره زرشناس   
از دولت عشق/ علی‌اکبر شکارچی   
امیر بخارا در ایلام/ مهرداد خدیر   
مردی وقفِ فرهنگِ ایران/ نرگس کیانی   

معرفی کتاب
تحول شعر از منظر اقبال مخاطب/ حمیدرضا توکلی   
در کارِ گلاب و گل/ احمد مسجدجامعی   
«مردم ایران، شعر می‌اندیشند»/ محمدرضا شفیعی (پزشک)   
واقعه ناتمام/ سهیلا ایمان‌خواه   
تاریخ اجتماعی بخارا/ شهاب دهباشی   

یاد و یادبود
با یاد نیکان و پاکان/ ایرج پارسی‌نژاد   
مردی که تاجیکستان را «از آنچه که زیباتر است» به جهانیان می‌نمایاند/ مسعود عرفانیان   
در سوگ پروفسور پیتر ج. چلکوفسکی/ بیت، مونیکا وگوگا/ فاطمه احمدی   

عصر دوشنبه‌های بخارا

به مناسبت انتشار کتاب "هرمنوتیکِ هویت چهل‌تکه: داریوش شایگان و پرسش از هویت ایرانی" نوشته مالک شجاعی جشوقانی، بیست و نهمین عصر دوشنبه‌های بخارا با همکاری مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه و انتشارات نگارستان اندیشه به نقد و بررسی این کتاب اختصاص یافته است. این نشست در ساعت پنج بعدازظهر دوشنبه بیست و یکم آبان‌ماه ۱۴۰۳ با حضور احمد بستانی، محمدمهدی مجاهدی، مالک شجاعی جشوقانی و علی دهباشی برگزار می‌شود.

کارنامه فکری - فلسفی و تجربه زیستۀ داریوش شایگان (۱۳۱۲-۱۳۹۷) یکی از ظرفیت‌ها و استعدادهای فرهنگ ایرانی در مواجهه با تجدد است. هر چند شایگان در آثار متقدم خود همچون آسیا در برابر غرب (۱۳۵۶) از نوعی هویت اصیل سخن می‌گوید و می‌کوشد تا به پرسش فلسفی در باب تقدیر فرهنگ‌ها و تمدن‌های آسیایی و از جمله فرهنگ ایرانی در مواجهه با غرب جدید بپردازد اما با گذشت زمان و بسط تأملات فلسفی و سیر آفاقی وی و از سر گذراندن تجاربی نظیر انقلاب اسلامی در ایران به تأمل انتقادی در باب آنچه هسته محوری ایده‌های هویت‌اندیش قبلی است، می‌پردازد و به نوعی به این دیدگاه متمایل می‌شود که در وضع کنونی فرهنگ‌ها، تجربه تجدد (مدرنیته) به محوری تبديل شده که همۀ بينش‌ها حتی آنهایی که به مشروعيت آن معترض‌اند، حول آن می‌چرخند. تحولات فکری فلسفی جریان پست‌مدرن، رواج اندیشه‌های پُست‌سکولار کسانی چون واتیمو و طرح هستی‌شناسی‌های پراکنده و تفکر ضعیف و سُست و کم‌بُنیه، تفاسیر جدید از نیهیلیسم نیچه‌ای، طرح جریان‌های میان‌فرهنگی و حتی تجارب جدید زیستۀ شایگان در فاصله زمانی حدود چهار دهه پس از انقلاب اسلامی ایران، زمینه‌ای فکری - فرهنگی برای طرح جدی ایدۀ هویت چهل‌تکه فراهم می‌کند.

این نشست روز بیست و یکم آبان‌ماه ۱۴۰۳ ساعت ۱۷ در مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه برگزار می‌شود و حضور علاقه‌مندان در آن بلامانع است.

مکان: تهران، بلوار کشاورز ، خ نادری، پلاک هشت.