#تامغالار


#تامغا یا #دامغا، اشکال و تصاویری هستند که عمدتاً بصورت تقلید از اشیا، اجسام ساخت بشر، اعضای بدن انسان و حیوانات ترسیم شده تبدیل به نمادهایی شده‌اند که ترکان از آنها برای ارتباط و انتقال پیام استفاده کرده‌اند.

به مرور این تامغاها تبدیل به نماد اصواتی شده‌اند که الفبای باستانی ترکان را شکل داده‌اند.
این الفبا "خط اورخون" نام دارد.
گستره‌ی آن بسیار وسیع بوده از آلتای تا آسیای میانه و تمامی کشورهای آن منطقه، کل فلات ایران و تا غرب ترکیه هم کشیده شده است.

در ایران قدیمی‌ترین شکل آن یافت شده و تیمره‌ی استان مرکزی و نزدیک شهر #خمین با ارزش‌ترین گنجینه‌ی خط اورخون را در خود جای داده است.
سنگ نگاره‌هایی که چند هزار سال عمر دارند و در چند سال اخیر کارشناسان خط در ترکی بودن آن یقین دارند.

◀️تصاویر اول و دوم این پست مربوط به قالی محلی #قره_داغ است که در منزل دائی عزیزم عکس گرفته‌ام به اشکال این #قالی توجه کرده با دامغا و خط اورخون مقایسه کنید بی‌شک اکثر دوستان از چنین قالی‌هایی که در مناطق تورک‌نشین و آذربایجان و بخصوص قره‌داغ بافته شده است کمابیش در منزل دارند.
کل اشکال این قالی‌ها بدون نقشه بافته شده و بصورت سینه به سینه از اجدادمان به ارث رسیده است و جالب اینکه هر یک از این اشکال قالی نامی اختصاصی در میان اهالی دارند و با آن شناخته می‌شوند.
مانند: قینخ(qinəx)، یئلان(yelan)، گؤل(göl) و ...

◀️نباید به تبلیغات برخی مبنی بر اینکه ترکان در تاریخ خطی نداشته‌اند توجه شود چرا که با توجه به این اشکال و سنگ نگاره‌ها و الفبای باستانی ترکان باید سرمان بالا باشد چون نه تنها یکی از قدیمی‌ترین خطهای حاضر دنیا را داریم بلکه بسیاری از علائم و حروف موجود در الفبای زبان‌های حاضر جهان از این الفبا گرفته شده و به نوعی شکل تغییر یافته‌ی آن هستند.

◀️به گنجینه‌های خود بیشتر بها داده از آنها باید حفاظت کنیم.
اشکال قالی‌های زیر پایمان حرفهای بسیاری برای گفتن دارند از آنها غافل نشویم.


#سنگ_نگاره #تیمره
#خطوط_تورکی_باستان
#اورخون


✍#محمدرضا_انتظاری


🗞@turkanxorasan