خوابانیدن یکی از روش‌های تکثیر غیرجنسی برای برخی از گیاهان است که مشکلات قلمه‌گیری را ندارد و از طریق آن می‌توان به گیاهان بزرگ‌تری دست یافت.
در این روش از تکثیر، ریشه‌های نابه‌جا روی ساقه‌ای که به گیاه مادری متصل است، تشکیل می‌شوند.
عوامل زیادی در موفقیت تکثیر به روش خوابانیدن مؤثر هستند که در ادامه به شرح این عوامل پرداخته می‌شود.

تغذیه گیاه مادری:
از آن‌جایی که شاخه خوابانیده‌شده به گیاه مادری متصل خواهد بود، بنابراین تغذیه و تقویت گیاه مادری در موفقیت تکثیر بسیار تأثیرگذار می‌باشد.

معمولاً در این روش در نقطه خمیده‌شده تجمع مواد کربوهیدرات صورت می‌گیرد.پس تغذیه گیاه مادری با کودهای مناسب و همچنین محلول‌پاشی عناصر غذایی ضروری است.

دوری کردن از شرایط تنش‌زا:
برای محافظت گیاه مادری از شرایط تنش‌زا باید رطوبت و دمای هوا و بستر ریشه مناسب بوده و به خوبی از آن مراقبت شود.

میزان رطوبت خاک در زمان خوابانیدن ساقه در خاک در ریشه‌زایی نقش مهمی دارد؛ به‌طوری‌که می‌توان گفت ساقه‌های خوابانیده‌شده در خاک خشک ریشه‌دار نمی‌شوند.

بهبود ریشه‌زایی:
با اعمال تیمارهایی مانند استفاده از هورمون‌ها و یا خم کردن شاخه و... می‌توان شرایط را برای ریشه‌زایی تسهیل کرد.

زمان خوابانیدن:
خوابانیدن ساقه به‌طور معمول در اواخر زمستان یا اوایل بهار صورت می‌گیرد، اما شاخه بعضی از درختان در اواخر تابستان و یا اوایل پاییز نیز خوابانیده می‌شوند.

مدت زمان لازم برای خوابانیدن شاخه، یک فصل رشد است.

زمان خاک‌دهی شاخه جوان:
شاخه‌های جوان باید در زمان مناسب با بستر ریشه‌زایی پوشیده شوند و این زمان اهمیت بسیاری دارد؛ چرا که اگر زودتر انجام گیرد، به شاخه‌های جوان آسیب می‌رسد؛ خصوصاً اگر خاک بستر نرم باشد. همچنین نباید انجام آن را به تأخیر انداخت.

جلوگیری از تابش نور به انتهای شاخه:
حذف نور از ساقه گیاه مادری در قسمت ریشه‌زایی ضروری است.

این کار می‌تواند به روش اتیوله کردن (افزایش ارتفاع شاخ‌وبرگ و زرد شدن رنگ برگ در غیاب نور) انجام گیرد.

در فرآیند اتیوله کردن مواد کمتری در دیواره سلول انباشته شده، سلول‌ها حالت پارانشیمی گرفته و منجر به تحریک ریشه‌زایی می‌گردد.

رقم یا گونه:
ارقام و گونه‌های مختلف گیاهی، واکنش متفاوتی نسبت به ریشه‌زایی دارند.

تنوع ارقام در موفقیت تکثیر به روش خوابانیدن مؤثر است.

بستر کشت:
بستر کشت نه‌تنها در درصد ریشه‌زایی مؤثر است، بلکه تعداد و طول ریشه در هر شاخه را نیز تعیین می‌کند

‍ ‍⭕️ تاب‌آوری غذایی در شرایط جنگی/ لزوم بازنگری در سیاست‌های تولید و ذخیره سازی مواد غذایی راهبردی در شرایط جنگی

🔹در ادبیات کلاسیک امنیت غذایی، اغلب چهار مؤلفه به‌عنوان ستون‌های تحلیل مطرح می‌شود: دسترسی، دسترسی‌پذیری، ثبات، و مصرف. اما در شرایط جنگ واقعی یعنی وضعیتی که با آن درگیریم باید این چهار مفهوم را کنار گذاشت و تنها یک متغیر را مبنای طراحی قرار داد یعنی قابلیت تغذیه پایدار در وضعیت فروپاشی شبکه انرژی و توزیع.

🔹از این زاویه، کل دستگاه مفهومی امنیت غذایی باید بازنویسی شود. نه امنیت مصرف، بلکه امنیت بقاء.

🔹ساختار فعلی امنیت غذایی در ایران، چه در سطح سیاست، چه در سطح بازار و توزیع، اساساً بر مفروضاتی استوار است که در وضعیت جنگی اعتبار خود را از دست می‌دهد. این مفروضات عبارت‌اند از:

🔹در حالی‌که زنجیره تولید نان متکی بر گاز طبیعی، برق پایدار، شبکه حمل آرد، فعالیت روزانه هزاران نانوایی و ثبات شهری است اختلال در یکی از این حلقه‌ها، کل زنجیره را از کار می‌اندازد.

🔹مدل ذخیره‌سازی گندم، برنج، روغن یا شکر، صرفاً مدل مبتنی بر ظرفیت تبدیل است. این کالاها بدون انرژی، آسیاب، کارخانه یا اجاق، بی‌مصرف می‌شوند.

🔹نظام توزیع در ایران به‌شدت وابسته به اصناف، شبکه فروشگاه‌های غیرمتمرکز و تعاملات بازار محور است. این ساختار در شرایط اضطراب عمومی، ناآرامی، تهدید امنیتی یا بحران سوخت، قابل اداره نیست.

🔹در شرایط فعلی که درگیری نظامی با رژیم صهیونیستی آغاز شده بازنویسی ساختار تغذیه ملی با منطق تاب‌آوری در برابر فروپاشی ضروری است.

🔹در شرایطی که نان قابل تولید نیست، گاز در دسترس نیست، برق قطع است و شبکه حمل‌ونقل دچار اختلال است، تغذیه عمومی باید بر پایه کالاهایی شکل گیرد که:

🔸با حداقل انرژی (گرما یا آب) قابل مصرف باشد

🔸نیاز به پردازش صنعتی نداشته باشد
🔸قابلیت پخت و آماده‌سازی در محیط خانگی ساده یا کمپ را داشته باشد
🔸در برابر فساد و تخریب مقاوم باشد

🔹ماکارونی، پاستا، نان خشک

بسته‌بندی، کنسروهای حاوی پروتئین، غذاهای پودری و بیسکویت‌های پرکالری ستون‌های این سبد هستند. تمرکز بر این کالاها، نه انتخاب سلیقه‌ای، بلکه نتیجه مستقیم مهندسی تغذیه در شرایط جنگ است.

🔹در وضعیت جنگ، صنعت غذایی تنها حوزه‌ای است که می‌تواند در نبود انرژی عمومی، با تجهیزات حداقلی و مدیریت صنعتی، تداوم تولید را حفظ کند. شرط آن، ورود رسمی این صنعت به ساختار پدافند غیرعامل غذایی است. یعنی:

🔸تخصیص سهمیه تولید برای ذخایر اضطراری
🔸الزام به داشتن ژنراتور، خط دوم بسته‌بندی و سوخت جایگزین
🔸طراحی نظام ذخیره در گردش به جای انبار دولتی
🔸ورود به فرآیند لجستیک و پخش اضطراری

🔹در غیاب این سازماندهی، هر نوع ذخیره‌سازی دولتی در لحظه بحران، به توده‌ای غیرقابل توزیع از کالا تبدیل می‌شود.

🔹فروشگاه‌های زنجیره‌ای اکنون زیرساخت ملی امنیت غذایی هستند، نه صرفاً خرده‌فروشی. با وجود زیرساخت انبار، ناوگان حمل اختصاصی، سامانه‌های حسابداری و ظرفیت توزیع منطقه‌ای، این مجموعه‌ها تنها نهادهایی هستند که می‌توانند در شرایط بحران، نقش پدافندی ایفا کنند.

🔻این امر مستلزم تعریف یک طرح ملی توزیع اضطراری مبتنی بر:

🔸کوپن دیجیتال مبتنی بر کارت ملی
🔸اختصاص سبد مشخص غذایی برای هر خانوار
🔸اولویت‌بندی توزیع بر مبنای جغرافیای تهدید
🔸استفاده از ظرفیت بسیج محلات برای پخش نهایی کالا

🔹تاب‌آوری واقعی زمانی آغاز می‌شود که تصور کنیم: گاز قطع است، برق نیست، اینترنت وجود ندارد، حمل‌ونقل مختل شده، و مردم نمی‌توانند از خانه خارج شوند. در این شرایط، هر سبد غذایی که نتواند بدون پخت و بدون اجاق به سفره برسد، بی‌ارزش است. هر سیاستی که بر فرض حفظ شرایط حداقلی طراحی شود، در روز واقعه سقوط می‌کند.

🔹تاب‌آوری غذایی امروز، مهم‌ترین بُعد پدافند ملی کشور است. اگر زنجیره غذا فروبپاشد، نه تنها تغذیه مردم، بلکه اقتدار حاکمیت، امنیت اجتماعی و مقاومت ملی دچار فروپاشی دومینو خواهد شد. نباید منتظر جنگ بزرگ ماند؛ اکنون در حال وقوع است. و تغذیه مردم، خط مقدم آن است.

تاب_آوری

@Samar_Agriculture