А.Мерғалиев: 2024 жылы тек елорданың әкімшілік соты 100 млрд теңгеге инвесторлардың құқығын қорғады

◾️ Жоғарғы Сот ҚР Сыртқы істер министрлігінің Инвестициялар комитетімен және Қазақстанның Еуропалық бизнес қауымдастығымен (EUROBAK) бірлесіп, «Инвесторлардың құқықтарын қорғау: әкімшілік және сот практикасы» инвестициялық форумын өткізді.

◾️ Оның жұмысына Жоғарғы Сот Төрағасы Асламбек Мерғалиев, ҚР Премьер-Министрінің бірінші орынбасары Роман Скляр, Қазақстан Республикасындағы Еуропалық Одақтың істері жөніндегі уақытша сенімді өкілі Мачей Мадалински, ЖС судьялары, мемлекеттік органдардың, бизнес-қоғамдастықтың өкілдері және инвесторлар қатысты.

◾️ А.Мерғалиев қатысушыларға ізгі тілегін білдіре келе, Президенттің инвестициялық климат пен бизнесті жүргізу үшін жағдайды үздіксіз жақсартудың маңыздылығы туралы сөзіне тоқталып өтті. Бұл ретте, тұрақты сот практикасын қамтамасыз етудегі маңызды қадам әкімшілік рәсімдер мен әкімшілік актілердің біркелкі болуы керектігі атап өтілді.

◾️ 2024 жылы тек елорданың әкімшілік соты шамамен 100 млрд теңгеге инвесторлардың құқығын қорғады. Азаматтық істер жөніндегі соттар экологиялық даулар бойынша инвесторлардың құқықтарының бұзылуын, сондай-ақ шарттық және келісімдік міндеттемелерге қатысты істерді қарайды. Бұл судьялардың сот төрелігін жүзеге асырудағы бейтарап және тәуелсіз ұстанымын көрсетеді. Бұл туралы айта келе, А.Мерғалиев бизнес пен инвесторлар да, өз кезегінде, адалдық танытып, заң талаптарын орындауы керектігін баса айтты.

◾️ Р.Скляр еліміздің инвестициялық саясатына сенімді нығайта түсетін инвесторлардың құқықтарын қорғау және сенімді құқықтық қорғауды қамтамасыз етудегі инвестициялық форумның шешуші рөлін атап өтті. Оның айтуынша, Қазақстан тікелей шетелдік инвестиция көлемі бойынша ТОП-50 әлемдік көшбасшылар қатарына кіреді және Орталық Азияда жетекші орын алады. Өңірге тартылған барлық инвестицияның 60%-дан астамы Қазақстанның үлесіне тиеді. Спикер Қазақстанның инвестициялық сенімділік рейтингтері мен инвестиция тарту бойынша Үкімет қабылдаған шаралар туралы айтып өтті.

◾️ М.Мадалински шетелдік инвесторлар үшін маңызды мәселелер талқыланатын жыл сайынғы кездесулердің форматына ризашылығын жеткізді.

◾️ ЖС әкімшілік істер жөніндегі сот алқасының төрағасы А.Түкиевтің айтуынша, мұндай талқылау форматы мемлекеттік органдар мен инвесторлар үшін жақсы мүмкіндік болып саналады. Ол заңнаманы жетілдіргенде тепе-теңдікті сақтау қажеттігін, сондай-ақ мемлекеттік органдардың бірізділік, пропорционалды шешімдер қабылдау, формализмге жол бермеу және адамгершілік көзқарасты ұстану маңызды екенін айтты. Мемлекеттік органның ұтылған сот процестерінің жоғары пайызына қарамастан, принциптерінен таймай, “соңына дейін баратын” қадамы кері нәтиже деп аталды.

◾️ Спикерлер заң мен тәртіптің танымалдығы, Қазақстандағы заңнама мен сот практикасының тұрақтылығы, сот ісін жүргізуде сенім құқығын қорғау қағидатын жүзеге асыру, істердің соттылығы, сондай-ақ әкімшілік органдардың сот шешімдеріне шағымдануының негізділігі туралы айтып өтті.

◾️ Volvo Group Kazakhstan, Chevron, Samsung Kazakhstan компанияларының өкілдері Қазақстандағы инвестициялық климаттың жай-күйі туралы – монополияға қарсы заңнама және ірі салық төлеушілер мониторингі мәселелері; LUKOIL Kazakhstan Upstream – жер қойнауын пайдалануға типтік келісімшарттар ережелерінің және мемлекеттің инвестициялық саясатына әсері; Казцинк және Филипп Моррис Қазақстан және Орталық Азия – инвесторлардың құқықтарын қорғау; «Қарашығанақ Петролеум Оперейтинг» - даулы тараптарды татуластыру; Efes Kazakhstan, сондай-ақ Ernst & Young және Dentons Kazakhstan заң фирмалары – дивидендтерге қатысты салық салу және қосарланған салық салуды болдырмау туралы өз пікірлерін ортаға салды. Сондай-ақ, жер қойнауын пайдалану мәселелері, инвестициялық даулар және олар бойынша сот практикасы талқыланды.

◾️ Форумда әкімшілік практикада инвесторлардың құқықтарын қорғау тетіктерін әзірлеу және инвестициялық дауларды тиімді шешу үшін жағдай жасау мәселелері талқыланды.

◾️ Соңында форумға қатысушылар оның дәстүрлі іскерлік және сындарлы өзара іс-қимыл атмосферасын атап өтіп, осы бағытта бірлескен жұмысты жалғастыру қажеттігіне сенім білдірді.

А.Мергалиев: в 2024 году только административный суд столицы защитил права инвесторов на 100 млрд тенге

◾️ Верховный Суд совместно с Комитетом по инвестициям Министерства иностранных дел РК и Европейской Бизнес Ассоциацией Казахстана (ЕВРОБАК) провели Инвестиционный форум «Защита прав инвестора: административная и судебная практика».

◾️ В его работе приняли участие Председатель ВС Асламбек Мергалиев, Первый Заместитель Премьер-Министра РК Роман Скляр, Временный поверенный в делах Европейского Союза в РК Мачей Мадалински, судьи ВС, представители госорганов, бизнес-сообщество и инвесторы.
А. Мергалиев, приветствуя участников, отметил тезис Президента о важности постоянного совершенствования инвестиционного климата и условий для ведения бизнеса. Важным шагом в этом, а также в обеспечении стабильной судебной практики, названо единообразие административных процедур и административных актов.

◾️ В 2024 году только административным судом столицы были защищены права инвесторов на сумму около 100 млрд тенге. Суды по гражданским делам рассматривают нарушения прав инвесторов в экологических спорах, а также в вопросах, касающихся договорных и контрактных обязательств. Это свидетельствует о беспристрастной и независимой позиции судей в отправлении правосудия.

◾️ Говоря об этом, А.Мергалиев подчеркнул, что бизнес и инвесторы, в свою очередь, также должны проявлять добропорядочность и соблюдать закон.

◾️ Р.Скляр отметил ключевую роль инвестфорума в защите прав инвесторов и обеспечении надежной юридической защиты, что укрепляет доверие к инвестиционной политике страны. По его словам, Казахстан входит в ТОП-50 мировых лидеров по объему прямых иностранных инвестиций и занимает лидирующие позиции в Центральной Азии. На Казахстан приходится свыше 60% всех привлеченных инвестиций в регионе. Спикер также сообщил о рейтингах инвестиционной надежности Казахстана и мерах, принимаемых Правительством для привлечения инвестиций.

◾️ М.Мадалински выразил удовлетворение форматом ежегодных встреч, на которых обсуждаются важные для иностранных инвесторов вопросы.

◾️ По мнению председателя коллегии по административным делам ВС А.Тукиева, такой формат обсуждения является хорошей возможностью для госорганов и инвесторов. Он подчеркнул необходимость соблюдения баланса при совершенствовании законодательства, а также важность для госорганов быть последовательными, принимать соразмерные решения, избегать формализма и придерживаться человечного подхода. Контрпродуктивным назван подход, при котором госорган, несмотря на высокий процент проигранных исков, проявляет принципиальность и «идет до конца».

◾️ Спикеры, популяризируя закон и порядок, говорили о стабильности законодательства и судебной практики в Казахстане, реализации принципа охраны права на доверие в судопроизводстве, подсудности дел, а также обоснованности обжалования административными органами решений судов.

◾️ О состоянии инвестиционного климата в Казахстане высказались представители компаний Volvo Group Kazakhstan, Шеврон, Samsung Казахстан – по вопросам антимонопольного законодательства и мониторинга крупных налогоплательщиков; ЛУКОЙЛ Казахстан Апстрим – о влиянии положений типовых контрактов на недропользование и инвестиционную политику государства; Казцинк и Филип Моррис Казахстан и Центральная Азия – о защите прав инвесторов; Карачаганак Петролеум Оперейтинг – о примирении сторон в спорах; Эфес Казахстан, а также юридические фирмы Ernst & Young и Дентонс Казахстан – о налогообложении и предотвращении двойного налогообложения в отношении дивидендов.

◾️ Также обсуждались вопросы недропользования, инвестиционных споров и судебной практики по ним.
На форуме был сделан акцент на разработке механизмов защиты прав инвесторов в административной практике и создании условий для эффективного разрешения инвестиционных споров.

◾️ В завершение участники форума отметили его традиционную атмосферу делового и конструктивного взаимодействия и выразили уверенность в необходимости продолжения совместной работы в этом направлении.

«В 2024 году суд защитил права инвесторов на 100 млрд тенге»

🎥 телеканал «24kz»

«Инвестиционный форум «Защита прав инвестора: административная и судебная практика»

🎥 Телеканал «1 канал Евразия»

◾️ Әскери қызметші мемлекеттік органның өзі мен отбасы мүшелерін тұрғын үй кезегінен алып тастау жөніндегі әрекетін даулап, жалға алған тұрғын үй оның жеке меншігі емес екенін атап көрсеткен.

◾️ Жергілікті соттар талап қоюды қанағаттандырудан бас тарта отырып, тұрғын үйді сатып алу шартының бар екендігіне сүйеніп, сол арқылы арызданушы өзінің тұрғын үй құқығын пайдаланып, тұрғын үйге мұқтаж ретіндегі мәртебесін жоғалтқан деген себеп келтірген.

◾️ Жоғарғы Соттың сот алқасы бұл тұжырымдармен келіспеді, осы ретте арыз берушінің тұрғын үйге мұқтаж әскери қызметшілер санатына жататынын, өйткені жалға берілетін тұрғын үйдің болуы әскери қызметшілерді кейіннен сатып алу арқылы жалдау ақысын төлеу жөніндегі өз міндеттемелерін толық орындағанға дейін тұрғын үй мәртебесінен айырмайтындығын уәждеген.

◾️ Осылайша, іс бойынша арыз беруші жалға алынған тұрғын үйдің меншік иесі болып табылмайтыны, баспана оған сатып алу шарттарымен уақытша иеленуге берілгендігі анықталды.

◾️ Жергілікті соттардың сот актілерінің күші жойылды, арызды толық көлемде қанағаттандыру туралы жаңа шешім шығарылды.

◾️ Жоғарғы Сот мемлекеттік органның тұрғын үй комиссиясының арыз берушіні есептен шығару туралы шешімін заңсыз деп танып, жіберілген бұзушылықтарды түзетіп, әскери қызметшінің тұрғын үй төлемдерін алу құқықтарын қалпына келтіруді міндеттеді. Мемлекеттік қорғаныс органынан арызданушының сот шығындары өтелді.

◾️ Военнослужащий оспорил действия госоргана об исключении его и членов его семьи из очереди на получение жилья, указывая, что полученное в аренду жилье не является его собственностью.

◾️ Местные суды, отказывая в удовлетворении иска, исходили из наличия договора аренды с выкупом жилья, тем самым заявитель реализовал свое право на жилище и утратил статус нуждающегося в жилье.

◾️ Судебная коллегия Верховного Суда с такими выводами не согласилась, мотивируя тем, что заявитель относится к категории военнослужащих, нуждающихся в жилье, поскольку наличие арендного жилья не лишает военнослужащего статуса, нуждающегося в жилище до полного исполнения им своих обязательств по оплате аренды с последующим выкупом.

◾️ Так, по делу установлено, что заявитель не является собственником арендуемого жилья, так как оно передано ему во временное владение на условиях выкупа.

◾️ Судебные акты местных судов отменены, принято новое решение об удовлетворении заявления в полном объеме.

◾️ Верховный Суд признал решение жилищной комиссии госоргана о снятии заявителя с учета незаконным и обязал устранить допущенные нарушения и восстановить права военнослужащего на получение жилищных выплат. С госоргана обороны взысканы судебные расходы заявителя.
 

◾️ Жоғарғы Соттың қылмыстық істер жөніндегі сот алқасы А.Черепановқа қатысты қылмыстық істі қарады.

◾️ Сот үкімімен Черепанов ҚҚ-нің 297-бабы 3-бөлігі 3) тармағы бойынша сотталған. Оған 11 жылға бас бостандығынан айыру жазасы тағайындалған.

◾️ Апелляциялық сатымен үкім өзгертілген. Психотроптық затты өткізу эпизодында Черепановтың әрекеті ҚК-нің 28-бабының 5-бөлігі, 296-бабының 3-бөлігі бойынша психотроптық затты өткізу мақсатынсыз заңсыз алуға жәрдемдесу деп сараланған. Соңғы жазаға келетін болсақ, үкім өзгеріссіз қалдырылған.

◾️ Сот алқасы іс материалдарын зерделей келе, келесідей қорытындыға келді.

◾️ Черепанов 2022 жылғы 8 ақпанда «К» бүркеншік атпен куәгерге салмағы 0,2 грамм психотроптық затты алуға көмектескені үшін кінәлі деп танылған. Сондай-ақ, Черепановтың үйіне іргелес аумақтағы шатыр астындағы сарайдан салмағы 700 грамнан асатын психотроптық зат табылған. Алайда, бұл тұжырымдар қорғаушылардың дәлелдерін тексермей жасалған.

◾️ “Жедел-іздестіру қызметі туралы” Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабына сәйкес, жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыру кезінде азаматтарды құқық бұзушылықтар жасауға итермелеуге және арандатуға тыйым салынады.

◾️ Черепанов өзінің тұрақты айғақтарында тыйым салынған заттарды сатумен айналыспағанын атап көрсеткен. Куәгер «К» және «Д» оның таныстары, олар бірнеше рет тыйым салынған заттарды бірге сатып алған және бірге пайдаланған, олар хабарласып, келіп, оны заттарды бірге сатып алуға және қолдануға көндірген. Черепановтың телефонынан 2022 жылғы 8 ақпанда куәгер М. (қорғаушының айтуынша, бүркеншік атпен куәгерлердің бірі) Черепановқа таңертең бірнеше рет қоңырау шалып, оны психотроптық заттарды сатып алуға көндірген.

◾️ Қорғаушы тарап берген үкімдерге сәйкес, бүркеншік атпен куәгерлер бұрын есірткі айналымына қатысты қылмыстар үшін бірнеше рет сотталған. Бұрын төленген төлемдер туралы мәліметтер сұралмаған, Черепановтың осыған қатысты айғақтары тексерілмеген.

◾️ Черепанов шатырдың астынан табылған тыйым салынған зат салынған пакетке қатысты өз кінәсін мойындамай, саусақ ізін алу туралы өтінішхат берген. Алайда, қаптамада ешқандай із табылмаған, ешқандай сараптама жүргізілмеген.

◾️ Ақпаратқа санциясыз қол жеткізуде жүргізілген тергеу барысында Черепановтың үйінен тыйым салынған заттарды сатып алу немесе сату фактілері анықталмады. Черепанов үйінің аумағында көп мөлшердегі психотроптық затты сақтай отырып, оны куәгерге үшінші тұлғалардан неліктен аз мөлшерде сатып алды деген сұрақ нақтыланбаған. Куәгердің сатып алғаннан кейін берген және қалқаның астынан алынған психотроптық заттардың сараптама қорытындысына сәйкес шығу тегі ортақ емес екендігіне баға берілмеген.

◾️ Жоғарыда айтылғандардың негізінде сот алқасы істі жаңа сот қарауына жолдады.

◾️ Судебной коллегией по уголовным делам Верховного Суда рассмотрено уголовное дело в отношении А.Черепанова.

◾️ Приговором суда Черепанов осужден по ст.297 ч.3 п.3) УК. Ему назначено 11 лет лишения свободы.

◾️ Апелляционной инстанцией приговор изменен. По эпизоду сбыта психотропного вещества действия Черепанова квалифицированы по ст.ст.28 ч.5, 296 ч.3 УК, как  пособничество в незаконном приобретении психотропного вещества без цели сбыта. В части окончательного наказания приговор оставлен без изменения.

◾️ Судебная коллегия, изучив материалы дела, пришла к следующему.

◾️ Черепанов признан виновным в том, что 8 февраля 2022 года он оказал пособничество свидетелю под псевдонимом «К» в приобретении психотропного вещества, весом 0,2гр. Также в сарае под навесом на территории, прилегающей к дому Черепанова, обнаружено психотропное вещество, весом более 700гр. Однако указанные выводы сделаны без проверки доводов стороны защиты.  

◾️ В соответствии со ст.15 Закона РК «Об оперативно-розыскной деятельности» при осуществлении оперативно-розыскной деятельности запрещается склонять и провоцировать граждан к совершению правонарушений.

◾️ В своих стабильных показаниях Черепанов указывал, что сбытом запрещенного вещества не занимался. Свидетели  «К» и «Д» являются его знакомыми, неоднократно совместно приобретали и употребляли запрещенные вещества, они звонили, приходили, уговаривали его на совместную покупку и употребление веществ. Имеется детализация звонков с телефона Черепанова, по которым 8 февраля 2022 года свидетель М. (который, по мнению защиты, является одним из свидетелей под псевдонимом) с утра несколько раз звонил Черепанову и уговаривал купить психотропные вещества.

◾️ Согласно приобщенным стороной защиты приговорам, свидетели под псевдонимом ранее неоднократно судимы за преступления, связанные с незаконным оборотом наркотиков. Не истребованы сведения о совершенных ранее платежах, не проверены  показания Черепанова в этой части.

◾️ В части обнаруженного под навесом пакета с запрещенным веществом Черепанов отрицал свою вину, ходатайствовал о проведении дактилоскопии. Однако следы с пакета не зафиксированы, экспертизы не проведены.

◾️ В ходе проведенных НСД фактов приобретения или сбыта Черепановым запрещенных веществ из дома не установлено. Не выяснен вопрос для чего, имея большое количество психотропного вещества, хранящееся на территории дома, Черепанов приобретал его для свидетеля в небольших количествах у третьих лиц.

◾️ Не дана оценка тому, что психотропные вещества, выданные свидетелем после закупа и изъятые под навесом, по заключению экспертизы, не имеют общего источника происхождения.

◾️ На основании изложенного, судебная коллегия направила дело на новое рассмотрение.

◾️ Екібастұз қаласының тұрғыны тез әрі оңай баюдың жолдарын іздеп, ақпараттық жүйені пайдаланушылардың сеніміне қиянат жасап, ақша табуды ұйғарған. Оның қаражатты көбейту жобаларына қатысу тәжірибесі бұрыннан болған.

◾️ 2020 жылдың соңында ол WhatsApp-та «LiveStyler», «Қарлығаш», «Умножайка», «Шанс» және т.б топтарын құрған, онда ол сендіру дағдыларына ие бола отырып, адамдарды пайда табу үшін ақша салуға шақырған.

◾️ Оның шақыруымен топқа қатысушылар оның ықпалымен және жобалардың сәтті болатынына көз жеткізіп, өздерінің қаражаттарын оның және жақын оның туыстарының банктік шоттарына аударған.

◾️ Ол өзі құрған схеманың табыстылығының көрінісін жасау үшін қатысушыларға жаңа қатысушылар есебінен дивидендтер түрінде алынған қаражаттың бір бөлігін төлеген. Қалғанын жеке қажеттіліктеріне жұмсаған. Осылайша, ақшасын көбейтемін деген уәдеге сеніп, жәбірленушілердің бірі LiveStyler тобына қосылған.

◾️ Ұйымдастырушының қылмыстық ниетінен бейхабар ол 2021 жылдың қаңтар-қараша айлары аралығында алаяқ көрсеткен есепшотқа (оның өзіне, кәмелетке толмаған ұлына және оның күйеуіне тиесілі) 14 млн теңгеге жуық ақша аударған.

◾️ Осы соманың 8,5 млн теңгесін алаяқ жәбірленушіге адалдық таныту үшін қайтарып берген. Қалған 5,4 млн теңгені ол пайдакүнемдікпен иемденген.

◾️ Қылмыстық әрекеттер нәтижесінде 23 жәбірленушіге 26 млн теңгеден астам материалдық шығын келтірілген.

◾️ Сотталушының кінәсі жәбірленушілер мен куәлардың айғақтарымен, банк анықтамаларымен және басқа да дәлелдемелермен дәлелденді.

◾️ Жасалған қылмыс ауыр қылмыстар санатына жатады, заңда оған жазаның баламалы түрлері қарастырылған.

◾️ Жеңілірек жаза кінәлі түзеуге және жаңа құқық бұзушылықтардың алдын алуға мүмкіндік бермеген жағдайда ғана жазаның неғұрлым қатаң түрі тағайындалуы мүмкін.

◾️ Сот сотталушының қылмыстық жауапкершілікке алғаш рет тартылып отырғанын, қамқорлығында кәмелетке толмаған баласы бар екенін және ауырлататын мән-жайларының жоқтығын ескере отырып, оған 4 жылға бас бостандығынан шектеу жазасын тағайындады.

◾️ 23 жәбірленушінің пайдасына 26 млн теңге материалдық шығын өндірілді.

◾️ Жазаны өтеуден қасақана жалтарған жағдайда бас бостандығын шектеу бас бостандығынан айырумен ауыстырылады.

◾️ Үкім заңды күшіне енген жоқ.

https://t.me/pavoblsud

◾️ Жительница Экибастуза, изыскивая пути легкого и быстрого финансового обогащения, решила заработать обманом и злоупотреблением доверием пользователей информационной системы. Она уже имела опыт участия в проектах по приумножению денежных средств.

◾️ В конце 2020 года она создала в WhatsApp группы «ЛайвСтайлер», «Карлыгаш», «Умножайка», «Шанс» и другие, где, обладая навыками убеждения, призывала людей вкладывать денежные средства для получения прибыли.

◾️ Приглашенные ею участники групп, находясь под ее влиянием и будучи убежденными в успехе проектов, переводили свои денежные средства на банковские счета ее и ее близких родственников.

◾️ Часть полученных средств она выплачивала участникам в виде дивидендов за счет вложений новых участников, чтобы создать видимость прибыльности схемы. Остальные тратила на личные нужды.

◾️ Так, поверив в обещания приумножить денежные средства, одна из потерпевших вступила в группу «ЛайвСтайлер». Не подозревая о преступных намерениях организатора, с января по ноябрь 2021 года она перечислила на указанные мошенницей счета (принадлежавшие ей, ее несовершеннолетнему сыну и супругу) около 14 млн тенге. Из этой суммы 8,5 млн тенге мошенница вернула потерпевшей, чтобы создать видимость честности. Оставшиеся 5,4 млн тенге она из корыстных побуждений присвоила.

◾️ В результате преступных действий 23 потерпевшим был причинен материальный ущерб на сумму свыше 26 млн тенге.

◾️ Вина подсудимой была доказана показаниями потерпевших и свидетелей, выписками из банковских счетов и другими доказательствами.

◾️ Совершенное преступление относится к категории тяжких, и за него законом предусмотрены альтернативные виды наказания. Более строгий вид наказания может быть назначен только в случае, если менее строгое наказание не позволит достичь исправления виновной и предупреждения новых правонарушений.

◾️ С учетом того, что подсудимая впервые привлекается к уголовной ответственности, имеет на иждивении малолетнего ребенка и не имеет отягчающих обстоятельств, суд назначил ей наказание в виде 4 лет ограничения свободы.

◾️ В пользу 23 потерпевших взыскано 26 млн тенге материального ущерба.

◾️ В случае злостного уклонения от отбывания наказания ограничение свободы будет заменено на лишение свободы.

◾️ Приговор в законную силу не вступил.

https://t.me/pavoblsud