#یادداشت
🔻اسب حیوان نجیبی است
✍️محسن تیزهوش
🔹سینمایی که قصه‌گفتن را از یاد برده باشد، باید به‌دنبال راهی بگردد تا از ترسِ مرگ به دام خودکشی نلغزد. این حکایتِ سینمای ما در ایران است که از فضایی قصه‌گو به روایت‌های ژورنالیستی و یکبارمصرف رسیده است. این درحالی‌است که مخاطب همواره به‌دنبال تصویری است که قصه داشته باشد.
🔹از سوی دیگر با نگاهی به شرایط حاکم بر جامعه و سینمای موسوم به اجتماعی درمی‌یابیم که اشتیاق برای تفکر در آن به صفر نزدیک شده و بیم آن می‌رود که دیگر ذهنِ پُرسشگر برای مخاطبان مهم نباشد!
🔹برای مثال هنگامی که سخن از سینمای ژانر به میان می‌آید، اگر منظور نشان‌ندادن رازهای جامعه نباشد، تنها یک ژانر برای ایجاد فکر در بیننده باقی می‌ماند و آن هم مُستند است. مثالِ بارز این مقدمه مستندِ «آتلان» ساخت معین کریم‌الدینی است که توانسته در مرز داستان و مستند حرکت کند و مخاطب را با اثر درگیر کند.
🔹«آتلان یعنی همیشه با اسب باش» و این حکایت مردمانِ دیارِ ترکمن‌صحراست که زیستشان با اسب‌ها گره خورده است.
🔹در این مستند ما با روایتی یکدست و روان روبه‌رو هستیم که هرچند نزدیک به ده سال پیش ساخته شده و در جشنواره‌های بسیاری نیز درخشیده است، اما در حال حاضر نیز می‌تواند گزینۀ تماشا باشد.
🔹آتلان روایت علی، کسی که از ابتدا نریشن‌های فیلم را هم می‌گوید و «ایلحان»، اسبِ مورد علاقۀ اوست که چنان با یکدیگر در رابطه هستند که احساس ببینده را با خود همراه می‌کند و می‌توانیم شاهدِ نمایی نزدیک از سرنوشتی باشیم که با زندگی هر دو آمیخته شده است.
🔹مستند به‌شدت قصه‌گوست و از همان ابتدا شخصیت علی و ایلحان ساخته می‌شود و در ادامه پیرنگی را مشاهده می‌کنیم که گاه در سینمای داستانی از آن غفلت می‌شود.
🔹مستند با ریتمی درست که حاصل نگاه دقیق سازنده و تدوینی در راستای داستان است، آغاز می‌شود و ما با اسبی روبه‌رو می‌شویم که سال‌ها قهرمان شده است، ولی دیگر نمی‌خواهد در هیچ مسابقه‌ای شرکت کند! بارها با کشمکش علی و ایلحان روبه‌رو می‌شویم و در این میان شخصیت خاکستری برادرِ علی که گاه خشونت را برای بیرون‌آمدن اسب از دپار به کار می‌برد و با اسب درگیر می‌شود، اما حاصلی در پی ندارد.
🔹کریم، برادر علی، هر چه می‌کند، ایلحان لجوجانه پا به میدان مسابقه نمی‌گذارد! اگر اسب نخواهد قهرمان شود و هزینه‌های زندگی این دو برادر را تأمین کند، باید چه کرد؟ اینجاست که زندگی در بین اسب و انسان وارد یک پیچش عمیق داستانی شده و شاهدِ سکانس‌هایی سراسر تعلیقی و لبریز از تنش می‌شویم.
🔹به‌راستی این حیوان به چه مرحله‌ای از زیست خود رسیده است که دیگر نمی‌خواهد مسابقه بدهد؟ و سؤال‌های بیشمار دیگری که ذهن را درگیر می‌کنند؛ علی با هزینۀ مراسم عروسی چه کند؟ ایلحان چرا عصیانگری می‌کند؟
🔹اسب، از چه چیز خسته شده است که دیگر دوست ندارد قهرمان باشد؟ انگار از روی عمد است که خودش را عقب می‌کِشد. او که به‌قول علی، یک روز سریع‌ترین شروع را بین اسب‌های ترکمن داشت، حالا حتی دیگر حاضر نیست از دپار بیرون بیاید و مسابقه را آغاز کند. در فکرِ او چه می‌گذرد؟
🔹نماهای بسته و تدوین درست به اسب، شخصیتِ آنارشیستی می‌دهد که در برابر جامعه (علی و برادرش) ایستاده و میل به طغیان دارد.
🔹بی‌شک رفتار اسب را می‌توان از طریق یک زیست‌شناس مورد بررسی علمی قرار داد، اما آنچه که می‌تواند سبب بروز تفکر در بیننده شود، روایتی است که جای اسب و انسان را پی‌درپی تغییر می‌دهد و حتی می‌توان در انتها به نتیجه رسید ایلحان یک انسان درونگراست که دیگر نمی‌خواهد آلت دستِ دیگران باشد.
🔹 این مستند می‌تواند در مَسترکِلاس‌های سینمایی تدریس شود. و حتی از بُعد جامعه‌شناسی و علوم‌انسانی بررسی شود. درنهایت، مستندساز از پس روایتی دشوار برآمده و اثری ساخته که منبع الهام و درس برای اهلِ تفکر است./#پیام_ما
#مستند
@payamema
🔻اسب حیوان نجیبی است
✍️محسن تیزهوش
🔹سینمایی که قصه‌گفتن را از یاد برده باشد، باید به‌دنبال راهی بگردد تا از ترسِ مرگ به دام خودکشی نلغزد. این حکایتِ سینمای ما در ایران است که از فضایی قصه‌گو به روایت‌های ژورنالیستی و یکبارمصرف رسیده است. این درحالی‌است که مخاطب همواره به‌دنبال تصویری است که قصه داشته باشد.
🔹از سوی دیگر با نگاهی به شرایط حاکم بر جامعه و سینمای موسوم به اجتماعی درمی‌یابیم که اشتیاق برای تفکر در آن به صفر نزدیک شده و بیم آن می‌رود که دیگر ذهنِ پُرسشگر برای مخاطبان مهم نباشد!
🔹برای مثال هنگامی که سخن از سینمای ژانر به میان می‌آید، اگر منظور نشان‌ندادن رازهای جامعه نباشد، تنها یک ژانر برای ایجاد فکر در بیننده باقی می‌ماند و آن هم مُستند است. مثالِ بارز این مقدمه مستندِ «آتلان» ساخت معین کریم‌الدینی است که توانسته در مرز داستان و مستند حرکت کند و مخاطب را با اثر درگیر کند.
🔹«آتلان یعنی همیشه با اسب باش» و این حکایت مردمانِ دیارِ ترکمن‌صحراست که زیستشان با اسب‌ها گره خورده است.
🔹در این مستند ما با روایتی یکدست و روان روبه‌رو هستیم که هرچند نزدیک به ده سال پیش ساخته شده و در جشنواره‌های بسیاری نیز درخشیده است، اما در حال حاضر نیز می‌تواند گزینۀ تماشا باشد.
🔹آتلان روایت علی، کسی که از ابتدا نریشن‌های فیلم را هم می‌گوید و «ایلحان»، اسبِ مورد علاقۀ اوست که چنان با یکدیگر در رابطه هستند که احساس ببینده را با خود همراه می‌کند و می‌توانیم شاهدِ نمایی نزدیک از سرنوشتی باشیم که با زندگی هر دو آمیخته شده است.
🔹مستند به‌شدت قصه‌گوست و از همان ابتدا شخصیت علی و ایلحان ساخته می‌شود و در ادامه پیرنگی را مشاهده می‌کنیم که گاه در سینمای داستانی از آن غفلت می‌شود.
🔹مستند با ریتمی درست که حاصل نگاه دقیق سازنده و تدوینی در راستای داستان است، آغاز می‌شود و ما با اسبی روبه‌رو می‌شویم که سال‌ها قهرمان شده است، ولی دیگر نمی‌خواهد در هیچ مسابقه‌ای شرکت کند! بارها با کشمکش علی و ایلحان روبه‌رو می‌شویم و در این میان شخصیت خاکستری برادرِ علی که گاه خشونت را برای بیرون‌آمدن اسب از دپار به کار می‌برد و با اسب درگیر می‌شود، اما حاصلی در پی ندارد.
🔹کریم، برادر علی، هر چه می‌کند، ایلحان لجوجانه پا به میدان مسابقه نمی‌گذارد! اگر اسب نخواهد قهرمان شود و هزینه‌های زندگی این دو برادر را تأمین کند، باید چه کرد؟ اینجاست که زندگی در بین اسب و انسان وارد یک پیچش عمیق داستانی شده و شاهدِ سکانس‌هایی سراسر تعلیقی و لبریز از تنش می‌شویم.
🔹به‌راستی این حیوان به چه مرحله‌ای از زیست خود رسیده است که دیگر نمی‌خواهد مسابقه بدهد؟ و سؤال‌های بیشمار دیگری که ذهن را درگیر می‌کنند؛ علی با هزینۀ مراسم عروسی چه کند؟ ایلحان چرا عصیانگری می‌کند؟
🔹اسب، از چه چیز خسته شده است که دیگر دوست ندارد قهرمان باشد؟ انگار از روی عمد است که خودش را عقب می‌کِشد. او که به‌قول علی، یک روز سریع‌ترین شروع را بین اسب‌های ترکمن داشت، حالا حتی دیگر حاضر نیست از دپار بیرون بیاید و مسابقه را آغاز کند. در فکرِ او چه می‌گذرد؟
🔹نماهای بسته و تدوین درست به اسب، شخصیتِ آنارشیستی می‌دهد که در برابر جامعه (علی و برادرش) ایستاده و میل به طغیان دارد.
🔹بی‌شک رفتار اسب را می‌توان از طریق یک زیست‌شناس مورد بررسی علمی قرار داد، اما آنچه که می‌تواند سبب بروز تفکر در بیننده شود، روایتی است که جای اسب و انسان را پی‌درپی تغییر می‌دهد و حتی می‌توان در انتها به نتیجه رسید ایلحان یک انسان درونگراست که دیگر نمی‌خواهد آلت دستِ دیگران باشد.
🔹 این مستند می‌تواند در مَسترکِلاس‌های سینمایی تدریس شود. و حتی از بُعد جامعه‌شناسی و علوم‌انسانی بررسی شود. درنهایت، مستندساز از پس روایتی دشوار برآمده و اثری ساخته که منبع الهام و درس برای اهلِ تفکر است./#پیام_ما
#مستند
@payamema
#یادداشت
🔻روایت انسان و زمین
✍️محسن تیزهوش
کارشناس و فعال محیط‌زیست
🔹نزدیک به هفت‌سال پیش مستند «پیش از سیل» از طریق شبکۀ «نشنال جئوگرافیک» ساخته و پخش شد که موجی از توجه عمومی را به خود جلب کرد. ابتدا یک قاره را تحت‌تأثیر خود قرار داد و سپس به تمام جهان رسید. مخاطبان بسیاری منتظر عصری بودند که قرار بود «لئوناردو دی‌کاپریو» ستارۀ هالیوودی سینما، آن‌سوی فعالیت‌های بشر را نشان دهد.
🔹فعالیت‌هایی در راستای پول بیشتر و تحکیم نظام سرمایه و تخریب عمیق محیط زیست که همواره منشأ انسانی داشته و دارد.
🔹«پیش از سیل» روایتی نسبتاً صادق، علمی، فنی و تکان‌دهنده است که در مورد ازبین‌رفتن سرمایه‌های زیستی هشدار می‌دهد.
🔹در این اثر، از مرجان‌های اقیانوسی تا آب‌شدن یخ‌های قطبی و آزادشدن مقادیر بسیار بالایی از دی‌اکسیدکربن و بالارفتن دمای کره زمین و به خطر افتادن بسیاری از جزیره‌ها و زیستگاه‌های طبیعی و انسانی گفته و این چالش‌ها به‌خوبی به تصویر کشیده می‌شود.
🔹نکتۀ مهم این مستند اینجاست که اگر در راستای پایداری طبیعت حرکت نکنیم، باید مالیات بسیار سنگینی در سال‌های آتی پرداخته شود که البته نسل بعدی تاوان آن را خواهد داد.
🔹شوربختانه، مستند در بین سیاسی‌بازی‌های آن سال‌های آمریکا ناپدید شد! به‌هر‌حال، دوربین «فیشر استیونس»، به‌عنوان کارگردان، عملکرد بسیاری خوبی داشت و تصاویر دردناک اما تأثیرگذاری را برای بیننده به نمایش می‌گذارد.
🔹این مستند مصاحبه‌های بسیار خوبی را از دانشمندان گوناگون گرفته و آقای ستاره نیز در موقعیت یک راوی، عالی ظاهر شده است.
🔹موارد و مسائل بسیار زیادی در این مستند مطرح می‌شوند که نشان از توجه خاص سازندگان به منابع طبیعی دارد.
🔹یکی از آن موارد که بسیار نیز مهم است، موضوع تغییر اقلیم است که همچنان چالشی مهم در بین حامیان زمین و اهالی سیاست و سرمایه است.
🔹ساخت و پخش چنین مستندهایی می‌تواند تأثیر عمیقی در رفتار جامعه داشته باشد، اما نقد بسیار مهمی که به این مستند می‌توان وارد دانست، آن است که تنها سیاستمداران را نشانه گرفته و مخاطب در انتهای مستند می‌تواند چنین نتیجه بگیرد که اگر اهالی سیاست دست از تخریب بردارند، همه‌چیز به روال عادی باز خواهد گشت.
🔹در این بین نقش مردم نیز در کاهش اثرات منفی تغییر اقلیم باید بیان و در قالب تصویر اکران شود.
🔹شاید این مستند، سفارشی از سوی یک حزب خاص باشد و همین از اثربخشی آن کم می‌کند. ضمن اینکه حضور فرد مشهوری همچون «دی‌کاپریو» در فعالیت‌های محیط زیستی نیز جای نقد دارد.
🔹«پیش از سیل» برای سال ۲۰۱۶ ساخته شده و حقیقت را به تصویر کشیده است؛ چگونه ما انسان‌ها به‌نام توسعه در بهره‌کشی از منابع طبیعی و بر اصالت زمین چیره شده‌ایم! جامعۀ کنونی باز هم نیازمند چنین مستندهایی است، زیرا یک عده به‌راحتی حقیقت را پذیرا نیستند.
🔹تغییر اقلیم و چالش گرمایش جهانی از موضوعاتی است که مخالف‌های بسیاری در جهان دارند.
🔹مبنای این شکل از مخالفت‌ها اغلب ریشه در نداشتن سواد زیستی و حفاظت از نگاه سرمایه‌داری در کل جهان است.
🔹در این سال‌ها پیش آمده است که کسی در مقام استادی دانشگاه در پی نقض آشکار تغییر اقلیم آمارسازی کرده و حتی کسانی در ظاهر یک فعال محیط زیست هیاهوی بسیاری به راه انداخته‌اند که همگی به سود سرمایه بوده تا توسعه پایدار رونق نگیرد.
🔹بااین‌همه، مستندِ «پیش از سیل» توانست تأثیر خوبی بر جامعۀ آمریکای شمالی بگذارد.
🔹اگرچه این جامعه به‌شدت مصرف‌گراست، اما در مقابل برای کاهش گازهای گلخانه‌ای قدم‌های مؤثری برداشته است که از جمله می‌توان به افزایش استفاده از پنل‌های خورشیدی و رواج گیاهخواری اشاره کرد.
🔹در نهایت باید به این نکته نیز اشاره کرد که جامعۀ مدرن‌شده در آن‌سوی اقیانوس آرام همچنان بر مدار تخریب محیط زیست قدم برمی‌دارد و از اقدامات فانتزی گامی فراتر نگذاشته است./#پیام_ما
#مستند
@pyamema
🔻روایت انسان و زمین
✍️محسن تیزهوش
کارشناس و فعال محیط‌زیست
🔹نزدیک به هفت‌سال پیش مستند «پیش از سیل» از طریق شبکۀ «نشنال جئوگرافیک» ساخته و پخش شد که موجی از توجه عمومی را به خود جلب کرد. ابتدا یک قاره را تحت‌تأثیر خود قرار داد و سپس به تمام جهان رسید. مخاطبان بسیاری منتظر عصری بودند که قرار بود «لئوناردو دی‌کاپریو» ستارۀ هالیوودی سینما، آن‌سوی فعالیت‌های بشر را نشان دهد.
🔹فعالیت‌هایی در راستای پول بیشتر و تحکیم نظام سرمایه و تخریب عمیق محیط زیست که همواره منشأ انسانی داشته و دارد.
🔹«پیش از سیل» روایتی نسبتاً صادق، علمی، فنی و تکان‌دهنده است که در مورد ازبین‌رفتن سرمایه‌های زیستی هشدار می‌دهد.
🔹در این اثر، از مرجان‌های اقیانوسی تا آب‌شدن یخ‌های قطبی و آزادشدن مقادیر بسیار بالایی از دی‌اکسیدکربن و بالارفتن دمای کره زمین و به خطر افتادن بسیاری از جزیره‌ها و زیستگاه‌های طبیعی و انسانی گفته و این چالش‌ها به‌خوبی به تصویر کشیده می‌شود.
🔹نکتۀ مهم این مستند اینجاست که اگر در راستای پایداری طبیعت حرکت نکنیم، باید مالیات بسیار سنگینی در سال‌های آتی پرداخته شود که البته نسل بعدی تاوان آن را خواهد داد.
🔹شوربختانه، مستند در بین سیاسی‌بازی‌های آن سال‌های آمریکا ناپدید شد! به‌هر‌حال، دوربین «فیشر استیونس»، به‌عنوان کارگردان، عملکرد بسیاری خوبی داشت و تصاویر دردناک اما تأثیرگذاری را برای بیننده به نمایش می‌گذارد.
🔹این مستند مصاحبه‌های بسیار خوبی را از دانشمندان گوناگون گرفته و آقای ستاره نیز در موقعیت یک راوی، عالی ظاهر شده است.
🔹موارد و مسائل بسیار زیادی در این مستند مطرح می‌شوند که نشان از توجه خاص سازندگان به منابع طبیعی دارد.
🔹یکی از آن موارد که بسیار نیز مهم است، موضوع تغییر اقلیم است که همچنان چالشی مهم در بین حامیان زمین و اهالی سیاست و سرمایه است.
🔹ساخت و پخش چنین مستندهایی می‌تواند تأثیر عمیقی در رفتار جامعه داشته باشد، اما نقد بسیار مهمی که به این مستند می‌توان وارد دانست، آن است که تنها سیاستمداران را نشانه گرفته و مخاطب در انتهای مستند می‌تواند چنین نتیجه بگیرد که اگر اهالی سیاست دست از تخریب بردارند، همه‌چیز به روال عادی باز خواهد گشت.
🔹در این بین نقش مردم نیز در کاهش اثرات منفی تغییر اقلیم باید بیان و در قالب تصویر اکران شود.
🔹شاید این مستند، سفارشی از سوی یک حزب خاص باشد و همین از اثربخشی آن کم می‌کند. ضمن اینکه حضور فرد مشهوری همچون «دی‌کاپریو» در فعالیت‌های محیط زیستی نیز جای نقد دارد.
🔹«پیش از سیل» برای سال ۲۰۱۶ ساخته شده و حقیقت را به تصویر کشیده است؛ چگونه ما انسان‌ها به‌نام توسعه در بهره‌کشی از منابع طبیعی و بر اصالت زمین چیره شده‌ایم! جامعۀ کنونی باز هم نیازمند چنین مستندهایی است، زیرا یک عده به‌راحتی حقیقت را پذیرا نیستند.
🔹تغییر اقلیم و چالش گرمایش جهانی از موضوعاتی است که مخالف‌های بسیاری در جهان دارند.
🔹مبنای این شکل از مخالفت‌ها اغلب ریشه در نداشتن سواد زیستی و حفاظت از نگاه سرمایه‌داری در کل جهان است.
🔹در این سال‌ها پیش آمده است که کسی در مقام استادی دانشگاه در پی نقض آشکار تغییر اقلیم آمارسازی کرده و حتی کسانی در ظاهر یک فعال محیط زیست هیاهوی بسیاری به راه انداخته‌اند که همگی به سود سرمایه بوده تا توسعه پایدار رونق نگیرد.
🔹بااین‌همه، مستندِ «پیش از سیل» توانست تأثیر خوبی بر جامعۀ آمریکای شمالی بگذارد.
🔹اگرچه این جامعه به‌شدت مصرف‌گراست، اما در مقابل برای کاهش گازهای گلخانه‌ای قدم‌های مؤثری برداشته است که از جمله می‌توان به افزایش استفاده از پنل‌های خورشیدی و رواج گیاهخواری اشاره کرد.
🔹در نهایت باید به این نکته نیز اشاره کرد که جامعۀ مدرن‌شده در آن‌سوی اقیانوس آرام همچنان بر مدار تخریب محیط زیست قدم برمی‌دارد و از اقدامات فانتزی گامی فراتر نگذاشته است./#پیام_ما
#مستند
@pyamema
#یادداشت
🔻کلوزآپ زاگرس؛ داستان یک سنجاب!
✍️محسن تیزهوش
کارشناس و فعال محیط زیست
🔹تصور اینکه در شروع قرن جدید شمسی همچنان حفاظت از محیط زیست در اولویت قرار نگرفته، سخت است.
🔹شوربختانه نبود نگاه علمی و دقیق به چالش‌های پیرامون کوهستانی همچون زاگرس که غنی از منابع جنگلی و مرتعی است سبب افزایش تنش در این اکوسیستم شده است.
🔹از سوی دیگر و در تنگنا قرار گرفتن گونه‌های مهمی که در این زیستگاه زندگی می‌کنند، سبب شده تا موجودی به نام سنجاب ایرانی در گرداب نابودی گرفتار شود و بیم آن باشد که این گونه همانطور که ناگهان سر از بازارهای پایتخت در می‌آورد، به کل از جغرافیای زیستی این سرزمین منقرض شود.
🔹اینجاست که به تصویر کشیدن حقیقت تلخ تخریب محیط زیست زاگرس بسیار مهم می‌شود.
🔹در سال‌های اخیر ایمان به قدرت تصویر افزایش یافته و ساخت مستندهایی که دارای دغدغه باشند، به یکی از ابزارهای مهم ارتباطی تبدیل شده‌اند.
🔹کوهستان زاگرس در غرب ایران داستان‌های بی‌شماری را در دل خود پنهان کرده است. داستان‌هایی از جنس مردمان شریفی که با دشواری بسیار کولبری می‌کنند، اما دست نیاز آنها به سوی کسی دراز نمی‌شود.
🔹زاگرس سراسر شکوه و درد است. همچون ستیغ کوه‌های استوار و بلوط‌های کهن و زیستمندانی که عاشقانِ بلوط و آب و خاکِ همیشه سبز این بخش از ایران هستند.
🔹زاگرس میزبان بسیار خوبی برای تمام موجودات است. سرزمینی که می‌توان به بلوط پناه برد تا در گرمای تابستان و سرمای سخت زمستان پناهگاه امن زیستمند دلربایی به‌نام سنجاب باشد.
🔹در همین راستا، مستند «در پناه بلوط» به کارگردانی «مهدی نورمحمدی» یکی از مهمترین ساخته‌های یک‌دهۀ گذشته است که هنوز هم می‌توان کارکرد درست آن را در بین سایر کارهای هنری مشاهده کرد.
🔹او یکی از استعدادهای خوب هنری در غرب کشور است که آثار خوبی تولید کرده و توانسته است نگاه‌های بسیاری را به‌سمت زیستگاه ارزشمند زاگرس جلب کند.
🔹حضور در جشنواره‌های مختلف داخلی و خارجی و دغدغه‌های زیستی، او را به فردی حرفه‌ای در ساخت و پخش آثار مهم تصویری تبدیل کرده است.
🔹نگاه عاشقانۀ او به زاگرس، مستندی گویا را در پی داشته است؛ البته «در پناه بلوط» صرفاً یک مستند برای جلب توجه نبوده و از داستان تلخی حرف می‌زند که سال‌هاست بر چهرۀ زاگرس زخم زده است.
🔹مستند در فصول مختلف سال فیلمبرداری و اکوسیستم ایلام به‌عنوان لوکیشن اصلی انتخاب شده است.
🔹آنچه که در این اثر هنری گویاست نگاه دقیق سازنده به چالش‌های پیرامونی جنگل‌های زاگرس و زیسمند دوستداشتنی آن، سنجاب است. گویی فیلمساز برای سنجاب فیلمنامه نوشته و از او خواسته تا میزانسن‌های طبیعی خود را اجرا کند.
🔹با سنجاب همراه‌شدن و به درون بلوط رفتن و نمای نزدیک برای زیستن و چالش‌ها را از زاویه‌دیدِ سنجاب دیدن، در پناه بلوط را از سایر کارها متمایز کرده است.
🔹«نورمحمدی» توانسته با پژوهشی ژرف و استفادۀ درست از تجهیزات، کاری بسازد که قابل رقابت با نمونه‌های گرانقیمت خارجی است. از نگاه فنی، تیم سازنده موفق شده است یک روایت یکدست و خاص بسازد.
🔹در این کار خبری از شعار و تصویرهای اغراق‌آمیز نیست و تدوین نیز توانسته عملکرد بسیار خوبی برجای بگذارد. این مستند به‌شدت قصه‌گوست و سنجاب تنها راوی این داستان است.
🔹گسترش زمین‌های کشاورزی، جاده‌سازی، گردشگری خالی از خِرد و قاچاق این گونه با استفاده از آتش‌زدن خانۀ او، تنها بخش‌هایی از این مستند هستند که مخاطب را با خود همراه می‌کنند.
🔹حضور گله‌ها و سگ‌هایشان نیز یکی از دردهای بیشمار سنجاب است. در این مستند، تنها به مشکلات پیرامون سنجاب اکتفا نشده و با تصویر شفاف که دوربین به ما می‌دهد، با خوشی‌های اندک این گونه نیز همراه می‌شویم.
🔹با نگاهی به این مستند می‌توان دریافت که زاگرس با تمام نیروهای طبیعی خود که شامل بلوط‌ها و سنجاب‌ها می‌شود، به‌دلیل شدت تنش‌های انسانی قدرت مدیریت چالش‌ها را تا اندازۀ زیادی از دست داده است و این برای تمام ایران، گران تمام خواهد شد؛ زیرا ازبین‌رفتن قدرت زایش به بالارفتن میزان فرسایش خاک ختم و بعدها منابع آب با اشغال و تبدیل زمین‌های ملی به کشاورزی، تاراج می‌شود و با تداوم این شرایط به‌زودی از بیابان زاگرس سخن گفته می‌شود. امید که چنین کابوسی هیچگاه به حقیقت تبدیل نشود./#پیام_ما
#مستند
@payamema
🔻کلوزآپ زاگرس؛ داستان یک سنجاب!
✍️محسن تیزهوش
کارشناس و فعال محیط زیست
🔹تصور اینکه در شروع قرن جدید شمسی همچنان حفاظت از محیط زیست در اولویت قرار نگرفته، سخت است.
🔹شوربختانه نبود نگاه علمی و دقیق به چالش‌های پیرامون کوهستانی همچون زاگرس که غنی از منابع جنگلی و مرتعی است سبب افزایش تنش در این اکوسیستم شده است.
🔹از سوی دیگر و در تنگنا قرار گرفتن گونه‌های مهمی که در این زیستگاه زندگی می‌کنند، سبب شده تا موجودی به نام سنجاب ایرانی در گرداب نابودی گرفتار شود و بیم آن باشد که این گونه همانطور که ناگهان سر از بازارهای پایتخت در می‌آورد، به کل از جغرافیای زیستی این سرزمین منقرض شود.
🔹اینجاست که به تصویر کشیدن حقیقت تلخ تخریب محیط زیست زاگرس بسیار مهم می‌شود.
🔹در سال‌های اخیر ایمان به قدرت تصویر افزایش یافته و ساخت مستندهایی که دارای دغدغه باشند، به یکی از ابزارهای مهم ارتباطی تبدیل شده‌اند.
🔹کوهستان زاگرس در غرب ایران داستان‌های بی‌شماری را در دل خود پنهان کرده است. داستان‌هایی از جنس مردمان شریفی که با دشواری بسیار کولبری می‌کنند، اما دست نیاز آنها به سوی کسی دراز نمی‌شود.
🔹زاگرس سراسر شکوه و درد است. همچون ستیغ کوه‌های استوار و بلوط‌های کهن و زیستمندانی که عاشقانِ بلوط و آب و خاکِ همیشه سبز این بخش از ایران هستند.
🔹زاگرس میزبان بسیار خوبی برای تمام موجودات است. سرزمینی که می‌توان به بلوط پناه برد تا در گرمای تابستان و سرمای سخت زمستان پناهگاه امن زیستمند دلربایی به‌نام سنجاب باشد.
🔹در همین راستا، مستند «در پناه بلوط» به کارگردانی «مهدی نورمحمدی» یکی از مهمترین ساخته‌های یک‌دهۀ گذشته است که هنوز هم می‌توان کارکرد درست آن را در بین سایر کارهای هنری مشاهده کرد.
🔹او یکی از استعدادهای خوب هنری در غرب کشور است که آثار خوبی تولید کرده و توانسته است نگاه‌های بسیاری را به‌سمت زیستگاه ارزشمند زاگرس جلب کند.
🔹حضور در جشنواره‌های مختلف داخلی و خارجی و دغدغه‌های زیستی، او را به فردی حرفه‌ای در ساخت و پخش آثار مهم تصویری تبدیل کرده است.
🔹نگاه عاشقانۀ او به زاگرس، مستندی گویا را در پی داشته است؛ البته «در پناه بلوط» صرفاً یک مستند برای جلب توجه نبوده و از داستان تلخی حرف می‌زند که سال‌هاست بر چهرۀ زاگرس زخم زده است.
🔹مستند در فصول مختلف سال فیلمبرداری و اکوسیستم ایلام به‌عنوان لوکیشن اصلی انتخاب شده است.
🔹آنچه که در این اثر هنری گویاست نگاه دقیق سازنده به چالش‌های پیرامونی جنگل‌های زاگرس و زیسمند دوستداشتنی آن، سنجاب است. گویی فیلمساز برای سنجاب فیلمنامه نوشته و از او خواسته تا میزانسن‌های طبیعی خود را اجرا کند.
🔹با سنجاب همراه‌شدن و به درون بلوط رفتن و نمای نزدیک برای زیستن و چالش‌ها را از زاویه‌دیدِ سنجاب دیدن، در پناه بلوط را از سایر کارها متمایز کرده است.
🔹«نورمحمدی» توانسته با پژوهشی ژرف و استفادۀ درست از تجهیزات، کاری بسازد که قابل رقابت با نمونه‌های گرانقیمت خارجی است. از نگاه فنی، تیم سازنده موفق شده است یک روایت یکدست و خاص بسازد.
🔹در این کار خبری از شعار و تصویرهای اغراق‌آمیز نیست و تدوین نیز توانسته عملکرد بسیار خوبی برجای بگذارد. این مستند به‌شدت قصه‌گوست و سنجاب تنها راوی این داستان است.
🔹گسترش زمین‌های کشاورزی، جاده‌سازی، گردشگری خالی از خِرد و قاچاق این گونه با استفاده از آتش‌زدن خانۀ او، تنها بخش‌هایی از این مستند هستند که مخاطب را با خود همراه می‌کنند.
🔹حضور گله‌ها و سگ‌هایشان نیز یکی از دردهای بیشمار سنجاب است. در این مستند، تنها به مشکلات پیرامون سنجاب اکتفا نشده و با تصویر شفاف که دوربین به ما می‌دهد، با خوشی‌های اندک این گونه نیز همراه می‌شویم.
🔹با نگاهی به این مستند می‌توان دریافت که زاگرس با تمام نیروهای طبیعی خود که شامل بلوط‌ها و سنجاب‌ها می‌شود، به‌دلیل شدت تنش‌های انسانی قدرت مدیریت چالش‌ها را تا اندازۀ زیادی از دست داده است و این برای تمام ایران، گران تمام خواهد شد؛ زیرا ازبین‌رفتن قدرت زایش به بالارفتن میزان فرسایش خاک ختم و بعدها منابع آب با اشغال و تبدیل زمین‌های ملی به کشاورزی، تاراج می‌شود و با تداوم این شرایط به‌زودی از بیابان زاگرس سخن گفته می‌شود. امید که چنین کابوسی هیچگاه به حقیقت تبدیل نشود./#پیام_ما
#مستند
@payamema
🔻جایزه ارمنستانی‌ها برای مستندی درباره تالاب بختگان
🔹️مستند «بختگان بی‌بخت» ساخته «فراز فدائیان» موفق به کسب جایزه ویژه اسپانسر از جشنواره مستند درخت زردآلو در کشور ارمنستان شد. این مستند درباره شرایط موجود محیط‌زیستی تالاب بختگان است.
ادامه خبر:
https://payamema.ir/payam/115068
#مستند #تالاب_بختگان
@payamema
🔹️مستند «بختگان بی‌بخت» ساخته «فراز فدائیان» موفق به کسب جایزه ویژه اسپانسر از جشنواره مستند درخت زردآلو در کشور ارمنستان شد. این مستند درباره شرایط موجود محیط‌زیستی تالاب بختگان است.
ادامه خبر:
https://payamema.ir/payam/115068
#مستند #تالاب_بختگان
@payamema
پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران
جایزه ارمنستانی‌ها برای مستندی درباره تالاب بختگان
به گزارش پیام ما به نقل از ایسنا، جشنواره مستند درخت زردآلو شامل برنامه های ویژه غیررقابتی نیز بود که در چارچوب آنها صدمین سالگرد تولد «سِرگئی پاراجانُف» و «شارل آزناوور» و صد و چهلمین سالگرد تولد…
حفظ تعادل میان هشدار و امید، چالش مهم مستندسازان زیست‌محیطی است تا مخاطب را به نقش خود در ایجاد تحول باورمند کنند
«محافظان زمین» فریادی برای نجات طبیعت
| مهشید محمدی مرام |
🔺در دنیایی که بحران‌های زیست‌محیطی به یکی از چالش‌های اساسی بشر تبدیل شده‌اند، هنر و سینما نقش بی‌بدیلی در آگاهی‌بخشی و ایجاد انگیزه برای تغییر دارند. مستند «محافظان زمین» (۲۰۲۴) به کارگردانی «آن دو کاربوچیا» نمونه‌ای موفق از این تلاش‌هاست؛ اثری که بااستفاده از روایت‌های واقعی، تصویرهایی تأثیرگذار و پیوند عمیق میان انسان و طبیعت، به بررسی مشکلات زیست‌محیطی و راه‌های مقابله با آنها می‌پردازد.
🔺این مستند فراتر از یک گزارش ساده و صرفاً هشداردهنده و نقبی به دل بحران‌های محیط‌زیستی است که با نمایش مشکلاتی همچون آتش‌سوزی‌های گسترده جنگلی، آلودگی منابع آبی، تغییراقلیم و پیامدهای آن بر زندگی انسان‌ها، سعی در جلب توجه مخاطب دارد. در «محافظان زمین»، داستان‌هایی از افرادی روایت می‌شود که زندگی خود را به حفظ و مراقبت از محیط‌زیست اختصاص داده‌اند؛ افرادی که با تمام توان در برابر تخریب طبیعت ایستاده‌اند و الهام‌بخش تغییر و امید هستند.
گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/119541
#محیط_زیست #مستند #پیام_ما
@payamema
«محافظان زمین» فریادی برای نجات طبیعت
| مهشید محمدی مرام |
🔺در دنیایی که بحران‌های زیست‌محیطی به یکی از چالش‌های اساسی بشر تبدیل شده‌اند، هنر و سینما نقش بی‌بدیلی در آگاهی‌بخشی و ایجاد انگیزه برای تغییر دارند. مستند «محافظان زمین» (۲۰۲۴) به کارگردانی «آن دو کاربوچیا» نمونه‌ای موفق از این تلاش‌هاست؛ اثری که بااستفاده از روایت‌های واقعی، تصویرهایی تأثیرگذار و پیوند عمیق میان انسان و طبیعت، به بررسی مشکلات زیست‌محیطی و راه‌های مقابله با آنها می‌پردازد.
🔺این مستند فراتر از یک گزارش ساده و صرفاً هشداردهنده و نقبی به دل بحران‌های محیط‌زیستی است که با نمایش مشکلاتی همچون آتش‌سوزی‌های گسترده جنگلی، آلودگی منابع آبی، تغییراقلیم و پیامدهای آن بر زندگی انسان‌ها، سعی در جلب توجه مخاطب دارد. در «محافظان زمین»، داستان‌هایی از افرادی روایت می‌شود که زندگی خود را به حفظ و مراقبت از محیط‌زیست اختصاص داده‌اند؛ افرادی که با تمام توان در برابر تخریب طبیعت ایستاده‌اند و الهام‌بخش تغییر و امید هستند.
گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/119541
#محیط_زیست #مستند #پیام_ما
@payamema
«محمد جواد غلامرضا کاشی»، استاد علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی از مستند «خواب ابریشم» می‌گوید
آرمان‌های انقلاب در پیچ و تاب آرزوهای فردی
| محمد جواد غلامرضا کاشی |
🔺مستند «ناهید رضایی»، واکنش‌های مختلف زنان به فشارهای اجتماعی و فرهنگی انقلاب را با نگاهی عمیق و هنری بررسی می‌کند
خانم ناهید رضایی، با ساخت مستند «خواب ابریشم» ، پنجره‌ای به عمق فضای دو دهه پس از انقلاب گشوده و اثری ماندگار به یادگار گذاشته‌اند.
🔺«خواب ابریشم» گواه این ادعاست که گاهی یک اثر هنری کارآمدتر از ده‌ها پژوهش و تحلیل علمی است. کار خانم رضایی مستندی تاریخی است، اما ترکیب آن با مؤلفه‌های هنری، بر ماندگاری‌اش افزوده است. «خواب ابریشم» در سال ۱۳۸۲ ساخته شد، اما برای ما که اکنون بیست سال پس از ساخت آن درباره‌اش سخن می‌گوییم، نه‌تنها بازتابی از دو دهه پس از پیروزی انقلاب است، بلکه امکان‌هایی برای فهم و تحلیل شرایط امروز ایران نیز می‌گشاید. ناهید رضایی، بیست سال پس از فارغ‌التحصیلی از یک مدرسه دخترانه، به آن بازمی‌گردد تا وضعیت مدرسه و دانش‌آموزان را بررسی و آن را با تجربه خود مقایسه کند.
یادداشت کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/125603
#مستند #فرهنگ #زنان #پیام_ما
@payamema
آرمان‌های انقلاب در پیچ و تاب آرزوهای فردی
| محمد جواد غلامرضا کاشی |
🔺مستند «ناهید رضایی»، واکنش‌های مختلف زنان به فشارهای اجتماعی و فرهنگی انقلاب را با نگاهی عمیق و هنری بررسی می‌کند
خانم ناهید رضایی، با ساخت مستند «خواب ابریشم» ، پنجره‌ای به عمق فضای دو دهه پس از انقلاب گشوده و اثری ماندگار به یادگار گذاشته‌اند.
🔺«خواب ابریشم» گواه این ادعاست که گاهی یک اثر هنری کارآمدتر از ده‌ها پژوهش و تحلیل علمی است. کار خانم رضایی مستندی تاریخی است، اما ترکیب آن با مؤلفه‌های هنری، بر ماندگاری‌اش افزوده است. «خواب ابریشم» در سال ۱۳۸۲ ساخته شد، اما برای ما که اکنون بیست سال پس از ساخت آن درباره‌اش سخن می‌گوییم، نه‌تنها بازتابی از دو دهه پس از پیروزی انقلاب است، بلکه امکان‌هایی برای فهم و تحلیل شرایط امروز ایران نیز می‌گشاید. ناهید رضایی، بیست سال پس از فارغ‌التحصیلی از یک مدرسه دخترانه، به آن بازمی‌گردد تا وضعیت مدرسه و دانش‌آموزان را بررسی و آن را با تجربه خود مقایسه کند.
یادداشت کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.
https://payamema.ir/payam/125603
#مستند #فرهنگ #زنان #پیام_ما
@payamema