O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022 yil 11-maydagi 134-sonli "2022-2026 yillarda Xalq ta'limini rivojlantirish bo'yicha milliy dasturini tasdiqlash to'g'risida"gi farmoni.

@fozilovblog

Turk tili alifbosi

Türkçe-Özbekçe öqilişi

Aa-A
Bb-be
Cc-je
Çç-che
Dd-de
Ee-e
Ff-fe
Gg-ge
Ğğ-yumshoq G deb talafus qilinadi
Hh-he
Iı- ı(ы)
İi-i
Jj-je
Kk-ke
Ll-le
Mm-me
Nn-ne
Oo-o
Öö-o'
Pp-pe
Rr-re
Ss-se
Şş-she
Tt-te
Uu-u
Üü-ü y
Vv-ve
Yy-ye
Zz-ze

Türk tilining alifbosi Lotin hariflaridan olingan bölib,  1928-yil 1-noyabrda qabul qilingan.
29 ta harfdan tashkil topgan alifboda, 21 ta undosh va  8 ta unli harflari bor, bular ikkiga bölinadi jarangli va jarangsiz.
Unlilar
1) Jarangli unlilar: Aa, Iı, Oo, Uu
2) Jarangsiz unlilar: Ee, İi, Öö, Üü
Undosh harflar:
1) Jarangli; Ff, Ss, Tt, Kk, Çç, Şş, Hh, Pp.
2) Jarangsiz; Bb, Cc, Dd, Gg, Ğğ, Jj, Ll, Mm, Nn, Rr, Vv, Yy, Zz

Türkçe-Özbekçe!

Hava durumu - ob-havo holati

Güneşli-quyoshli
Yağmurlu-yomğirli
Bulutlu-bulutlu
Dolu-qora bulutlu
Karlı-qorli
Buz-muz
Buzlu kar-ayozli

So'roq gaplar - Sorgulayıcı kelimeler

Kim?-kim?
Nima?-ne?
Qayerda?-nerede
Qachon?-ne zaman?
Nega?-niye?
Qanday?-nasıl?
Qanaqa?-ne türlü?
Qaysi?-hangi?
Qaysi biri?- hangı biri?
Qayerga?-nereye?
Qayerdan?-nereden?
Qancha?-kaç?
Nega?-neden?
Kim bilan?- kiminle?
Bu kim?- bu kim?
Kim u yerda?- kim orada?
Nima dedingiz?-ne dediniz?
Nima qilayabsiz?- ne yapıyorsunuz?
Nima iataysiz?- ne istiyorsunuz?

Türkçe-Özbekçe

Yüz ifadeleri - yuz ifodalari

İyi-yaxshi
Kötü-yomon
Mutlu-xursand
Üzgün-xafa
Güler yüzlü-tabassum
Sakın-sukunatli
Sinirli-jahldor,
Öfkeli-g'azablangan
Utangaç-uyalchang
Komik-kulguli
Şımarık-asablangan
Şaşkın-hayratda qolgan
Yorgun-charchagan
Meraklı-qiziquvchan
Endişeli-tashvishli
Kibirli-dumoğdor
Kıbarlı-muloyim

Ranglar-Renkler

Oq-beyaz
Qora-sıyah
Sariq-sarı
Qizil-kızıl
Yashil-yeşil
Havorang-mavi
Jigar rang -kahve rengi
Kul rang -gri (kül rengi)

Türkçe-Özbekçe

Aile ve akrabalar- Oila va qarindoshlar

Türk tilida aytilishi

Aile-Oila
Akraba-qarindosh

Dede-bobo
Babaanne-momo (otasining onasi)
Hala-amma
Amca-amaki
Baba-ota
Anne-ona
Dayı-toğa
Teyze-xola
Erkek kardeş-aka yoki uka
Kız kardeş-opa yoki singil

Hafta günleri-hafta kunlari

Pazartesi-Dushanba
Salı-seshanba
Çarşamba-chorshanba
Perşemba-payshanba
Cuma-juma
Cumartesi-shanba
Pazar-yakshanba

Fasllar

●İlkbahar-bahor
●Yaz-yoz
●Sonbahar-kuz
●Kış-qish

Turk tilida oylarning aytilishi

●ocak – yanvar
●şubat – fevral
●mart – mart
●nisan – aprel
●mayıs – may
●haziran – ıyun
●temmuz – ıyul
●ağustos – avgust
●eylül – sentabr
●ekim – oktabr
●kasım – noyabr
●aralık – dekabr

Türkçe -Özbekçe

İnson vujudlarini aytilishi.

Alın-peshona
Yanak-yanoğ
Çene-iyak
Kaş-qosh
Göz-köz
Kulak-quloq
Burun-burun
Dudak-lab
Diş-tish
Yüz-yuz
Saç-soch
Boyun-böyin
Deri-teri
El-qöl
Avuç-kaft
Parmaklar-barmoqlar
Tırnak-tirnoq
Baldır-boldir
Bacak-oyoq
Diz-tizza
Ayak-oyoq
Topuk-topuq
Bilek-bilak
Dirsek-tirsak
Kol-qöl

Türkçe-O‘zbekcha fe'ller

●Yüzmek-suzmoq
●Çalışmak-ishlamoq
●Gitmek-ketmoq
●Gelmek-kelmoq
●Oturmak-oturmoq
●Konuşmak-gaplashmoq
●İzlemek-tomosha qilmoq
●Gezmek-sayr qilmoq
●İçmek-ichmoq
●Su içmek-suv içmoq
●Oynamak-öynamoq
●Gülmek-kulmoq
●Okumak-öqimoq
●Yazmak-yozmoq
●Söylemek-aytmoq
●Koşmak-yugurmoq
●Dinlenmek-dam olmoq
●Düşünmek-öylamoq
●Götürmek-obormoq
●Getirmek-obkelmoq!

En çok kullanılan feller.
Eng köp ishlatiladigan fel.

Türkcha kerakli sözlar

🇹🇷Meyveler ve sebzeler📝
🇺🇿Mevalar va sabzavotlar📝

🍏Yeşil elma - Yashil olma
🍎Kırmızı elma - Qizil olma
🍐 Armut - Nok
🍊 Portakal - Apelsin
🍋 Limon - Limon
🍌 Muz - Banan
🍉 Karpuz - Tarvuz
🍇 Üzüm - Uzum
🍓 Çilek - Qulupnay
🫐 Yaban mersini - Brusnika
🍈 Kavun - Qovun
🍒 Vişne - Olcha
🍒 Kiraz  - Gilos
🍑 Şeftali - Shaftoli
🥭 Mango - Mango
🍍 Ananas - Ananas
🥥 Kakos - Kakos
🥝 Kivi - Kivi
🍅 Domates - Pomidor
🍆 Patlıcan - Baqlajon
🥑 Avakado - Avakado
🥦 Brokolli - Brokolli
🥬 Lahana - Karom
🥒 Salatalık - Bodiring
😀 Acı biber - Qalampir
🫑 Biber - Bulg'or qalampiri
🌽 Mısır - Makkajo'xori
🥕 Havuç - Sabzi
🫒 Zeytin - Zaytun
🧄 Sarımsak - Sarimsoq
🧅 Soğan - Piyoz
🥔 Patates - Kartoshka
🍠 Kırmızı patates - Qizil kartoshka

🟢MESLEKLER - MASLAKLAR

👨🏻‍⚕Doktor - Doktor
👩🏻‍🏫Öğretmen - O'qituvchi
🧑🏻‍💼Avukat - Advokat
👮🏻‍♂Polis - Militsiya
👨🏻‍🏭Mühendis - Muhandis
👨🏻‍✈️Pilot - Pilot
🦷Dişçi - Tish doktori
👩🏻‍⚕Hemşire -  Hamshira
🏃🏻Garson - Ofitsant
👨🏻‍💻İş adamı - Tadbirkor
👨🏻‍🌾Bahçıvan - Bog'bon
💇🏻‍♀Kuaför - Sartarosh
🙋🏻‍♂Muhasebeci - Buxgalter
👨🏻‍🍳Aşçı - Oshpaz
👨🏻‍🔧İnşaat işçisi - Inshoat ishchisi

Ana yemekler - Taomlar 

🇹🇷çorba–sho‘rva
🇹🇷köfte–kotlet
🇹🇷lahmacun– qiymali pirog
🇹🇷mantı – chuchvara
🇹🇷pilâv–palov
🇹🇷pirzola–beshpanja 
🇹🇷şiş kebap – sixli kabob
🇹🇷tavuk şiş – tovuq kabobi
🇹🇷tost–buterbrod
🇹🇷yemek – taom 
🇹🇷kebap- kabob
🇹🇷baklava –pahlava
🇹🇷dolma –do‘lma
🇹🇷et suyu –qaynatma sho‘rva
🇹🇷kuru fasulye – quruq loviya
🇹🇷makarna– makaron
🇹🇷pide – yoğli kulcha
🇹🇷poğaça –shirin kulcha
🇹🇷salata– salat
🇹🇷sos – qayla
🇹🇷sütlaç – sutli taom

🇹🇷 Mutfak eşyaları
🇺🇿 Oshxona anjomlari

🟢 Buzdolabı - Muzlatgich
🟢 Çamaşır makinesi - Kir mashinasi
🟢 Çaydanlık - Choynak
🟢 Fırın - Pechka
🟢 Tava - Tova
🟢 Kazan - Qozon
🟢 Kaşık - Qoshiq
🟢 Çatal - Sanchqi
🟢 Bıçak - Pichoq
🟢 Tabak - Tovoq
🟢 Sünger - Gupka
🟢 Bardak - Stakan

Örin-payt kelishigi Türk tilida

1. A,ı,o,u -da masada,vazoda

A,ı,o,u -ta koltukta,armutta

2. E,i,ö,ü -de evde,

E,i,ö,ü -te sepette,sözlükte

Millet yasovchi qöshimchalar:

1. A,i--lı. Almanyalı

2. E,i--li Türkiyeli

3. O,u-- lu Tunuslu

4. Ö,ü-lü Ürdünlü

Türk tilida söroq qöshimchasi

1. A,ı -mı?
Burası park mı?

2. E,i -mi?
Şurası ev mi?

3. O,u -mu?
Orası okul mu?

4. Ö,ü -mü?
Bu düğün mü?

🤖 Texnologiya olamidagi eng so‘nggi yangiliklar!

✔️ OpenAI GPT-4.5 va GPT-5 chiqishini rejalashtirmoqda.
Sam Altman X (Twitter) da OpenAI’ning kelajak rejalari haqida ma’lumot berdi.
🔹 GPT-4.5 (Orion) — so‘nggi model bo‘lib, unda zanjirli mulohazalar ishlatilmaydi.
🔹 GPT-5 esa bir nechta texnologiyalarni o‘zida jamlaydi, O3 alohida model sifatida mavjud bo‘lmaydi.
🔹 ChatGPT foydalanuvchilari GPT-5 dan bepul foydalana oladi, Plus va Pro obunachilari esa yanada rivojlangan versiyadan foydalanadi.
📅 Aniq sanalar belgilanmagan, ammo chiqishi bir necha hafta yoki oy ichida kutilmoqda.

🔗 Manba: x.com

✔️ Adobe AI video generatorining beta-versiyasini chiqardi!
Adobe’ning Generate Video vositasi endi mavjud:
🎬 Matn yoki rasm asosida video yaratish
📷 Creative Cloud, Photoshop va Premiere Pro bilan integratsiya
🎥 1080p, 24 FPS formatida eksport
⏳ 5 soniyalik video generatsiyasi uchun o‘rtacha 90 soniya talab qilinadi.

🔗 Manba: blog.adobe.com

✔️ Perplexity AI Sonar — ultra tezkor qidiruv modelini taqdim etdi!
🔹 Llama 3.3 70B asosida yaratilgan
🔹 Cerebras Systems kuchlarida ishlaydi
🔹 1200 token/sekund tezlikda natijalar
🔹 GPT-4o Mini va Claude 3.5 Haiku dan yaxshiroq natijalar ko‘rsatgan
🔹 Hozircha faqat Pro obunachilar uchun mavjud

🔗 Manba: perplexity.ai

✔️ Microsoft HoloLens loyihasini yopmoqda!
🔹 HoloLens 2 ishlab chiqarilishi to‘xtatiladi
🔹 Microsoft bulut va AI texnologiyalariga e’tibor qaratadi
🔹 2027-yilgacha HoloLens 2 uchun qo‘llab-quvvatlash davom etadi

🔗 Manba: theverge.com

✔️ MIT olimlari robot-Hasharotlar yaratishdi!
🔹 100 baravar ko‘proq vaqt uchish qobiliyatiga ega
🔹 Changlatish va qishloq xo‘jaligida foydalanish mumkin
🔹 4 qanotli tuzilma tufayli barqarorlik oshirilgan
🔹 Kelajakda sensor va AI tizimlari integratsiya qilinishi rejalashtirilgan

🔗 Manba: livescience.com

✔️ Audiobox Aesthetics — yangi opensource AI modeli
🔹 562 soat musiqa va nutqni baholash bo‘yicha o‘qitilgan
🔹 Nutq, musiqa va tovush estetikasi ni avtomatik baholaydi

🔗 Manba: GitHub

#news #ai #ml #openai #chatgpt #MIT #Microsoft #Adobe