Araz News آراز نیوز
🚨 محاسبه سرانگشتی عیسی کلانتری از هزینه انتقال آب دریا به اصفهان عیسی کلانتری، رئیس اسبق سازمان حفاظت محیط‌زیست ایران، در گفت‌وگویی که در خردادماه امسال با وبسایت «انتخاب» داشته از پروژه انتقال آب از دریای عمان به اصفهان انتقاد می‌کند. 👈 ادامه مطلب
به گفته وی این طرح سالانه بیش از ۴۰۰ میلیون دلار هزینه خواهد داشت، در حالی که ارزش کل تولیدات زراعی اصفهان تنها ۱۵۰ میلیون دلار است.
وی با یک محاسبه سرانگشتی، هزینه انتقال هر مترمکعب آب از دریای عمان به اصفهان را حدود ۶ دلار اعلام کرده و با در نظر گرفتن نرخ ارز ۸۳ هزار تومانی در خردادماه، این رقم را معادل تقریباً ۵۰۰ هزار تومان برای هر مترمکعب برآورد کرده است.
کلانتری در بخشی از این مصاحبه اظهار داشت: «کسی نیست بگوید که این ۱۵۰ میلیون دلار را ما بیاییم به کشاورزان مجانی بدهیم، این‌طوری ۲۵۰ میلیون دلار صرفه‌جویی می‌کنیم، و از طرف دیگر، آب زیرزمینی اصفهان شروع می‌کند به تزریق و از فرونشست زمین جلوگیری می‌شود.»
وی همچنین افزود: «وقتی هزینه انتقال این آب چند برابر کل سود کشاورزی است، چرا باید چنین پروژه پرخرجی را اجرا کرد؟ این تصمیم‌ها اقتصادی نیستند و کشور را وارد بحران‌های بزرگ‌تری خواهند کرد.»
این اظهارات در شرایطی بیان می‌شود که پروژه انتقال آب با مشارکت شرکت فولاد مبارکه و با هدف تأمین نیاز صنایع بزرگ طراحی شده و مصرف آن محدود به مصارف صنعتی است.
باتوجه به سرعت بی‌سابقه اجرای پروژه انتقال آب دریای عمان به اصفهان و در مقابل آن بی‌توجهی کامل به بحران دریاچه اورمیه، ناظران این تفاوت را بازتابی از ماهیت فارس‌محور حکومت ایران می‌دانند. به باور آنان، ساختار تمرکزگرای حکومت ایران که بر منافع اتنیک فارس بنا شده، زمینه‌ساز تبعیض ساختاری علیه آذربایجان و سایر ملل تحت ستم در ایران شده شده است.
🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews
وی با یک محاسبه سرانگشتی، هزینه انتقال هر مترمکعب آب از دریای عمان به اصفهان را حدود ۶ دلار اعلام کرده و با در نظر گرفتن نرخ ارز ۸۳ هزار تومانی در خردادماه، این رقم را معادل تقریباً ۵۰۰ هزار تومان برای هر مترمکعب برآورد کرده است.
کلانتری در بخشی از این مصاحبه اظهار داشت: «کسی نیست بگوید که این ۱۵۰ میلیون دلار را ما بیاییم به کشاورزان مجانی بدهیم، این‌طوری ۲۵۰ میلیون دلار صرفه‌جویی می‌کنیم، و از طرف دیگر، آب زیرزمینی اصفهان شروع می‌کند به تزریق و از فرونشست زمین جلوگیری می‌شود.»
وی همچنین افزود: «وقتی هزینه انتقال این آب چند برابر کل سود کشاورزی است، چرا باید چنین پروژه پرخرجی را اجرا کرد؟ این تصمیم‌ها اقتصادی نیستند و کشور را وارد بحران‌های بزرگ‌تری خواهند کرد.»
این اظهارات در شرایطی بیان می‌شود که پروژه انتقال آب با مشارکت شرکت فولاد مبارکه و با هدف تأمین نیاز صنایع بزرگ طراحی شده و مصرف آن محدود به مصارف صنعتی است.
باتوجه به سرعت بی‌سابقه اجرای پروژه انتقال آب دریای عمان به اصفهان و در مقابل آن بی‌توجهی کامل به بحران دریاچه اورمیه، ناظران این تفاوت را بازتابی از ماهیت فارس‌محور حکومت ایران می‌دانند. به باور آنان، ساختار تمرکزگرای حکومت ایران که بر منافع اتنیک فارس بنا شده، زمینه‌ساز تبعیض ساختاری علیه آذربایجان و سایر ملل تحت ستم در ایران شده شده است.
🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews
🤬146👍8❤6🤣6👎2🥰1
🚨 وزیر دفاع اسرائیل: پاسخ دردناک به دمشق در راه است؛ ارتش اسرائیل از دروزی‌های سوریه حمایت خواهد کرد
یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس هشدار داد که پس از پایان «پیام‌های هشدارآمیز» به دمشق، اکنون زمان «ضربات دردناک» فرا رسیده است. او تاکید کرد که ارتش اسرائیل با قدرت به عملیات در استان السویدا ادامه خواهد داد تا نیروهایی که به دروزی‌ها حمله کردند، به طور کامل عقب‌نشینی کنند.
کاتز در این پیام خطاب به جامعه دروزی اسرائیل نوشت: «برادران دروزی ما در اسرائیل، می‌توانید به ارتش اسرائیل اعتماد کنید که از برادرانتان در سوریه محافظت خواهد کرد.» او افزود که هم او و هم بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، متعهد شده‌اند از دروزی‌های سوریه دفاع کنند و این تعهد را عملی خواهند کرد.
این اظهارات در حالی مطرح شده که در روزهای اخیر گزارش‌هایی از درگیری‌های شدید در استان السویدا میان نیروهای وابسته به حکومت سوریه و گروه‌های دروزی منتشر شده است. دروزی‌ها در جنوب سوریه خواستار خودمختاری هستند.
🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews
یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس هشدار داد که پس از پایان «پیام‌های هشدارآمیز» به دمشق، اکنون زمان «ضربات دردناک» فرا رسیده است. او تاکید کرد که ارتش اسرائیل با قدرت به عملیات در استان السویدا ادامه خواهد داد تا نیروهایی که به دروزی‌ها حمله کردند، به طور کامل عقب‌نشینی کنند.
کاتز در این پیام خطاب به جامعه دروزی اسرائیل نوشت: «برادران دروزی ما در اسرائیل، می‌توانید به ارتش اسرائیل اعتماد کنید که از برادرانتان در سوریه محافظت خواهد کرد.» او افزود که هم او و هم بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، متعهد شده‌اند از دروزی‌های سوریه دفاع کنند و این تعهد را عملی خواهند کرد.
این اظهارات در حالی مطرح شده که در روزهای اخیر گزارش‌هایی از درگیری‌های شدید در استان السویدا میان نیروهای وابسته به حکومت سوریه و گروه‌های دروزی منتشر شده است. دروزی‌ها در جنوب سوریه خواستار خودمختاری هستند.
🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews
🤬165👏37❤9👎6🤣4😢1👌1
🚨 تصاویری از حمله نیروی هوایی اسرائیل به ستاد کل ارتش سوریه.
🌎 آراز نیوز؛ ایلک بیلن سیز اولون
🔗 @ArazNews
🌎 آراز نیوز؛ ایلک بیلن سیز اولون
🔗 @ArazNews
🤬165👏20🤣7🤩6👎5❤4
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🚨 فوری: اسرائیل ساختمان ستاد کل ارتش سوریه را به صورت کامل نابود کرد.
🌎 آراز نیوز؛ ایلک بیلن سیز اولون
🔗 @ArazNews
🌎 آراز نیوز؛ ایلک بیلن سیز اولون
🔗 @ArazNews
🤬187👏31👎8🤣5🤩2🤨2
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🚨 فوری: اسرائیل همراه با ستاد کل مشترک ارتش سوریه، کاخ ریاست جمهوری سوریه را نیز هدف قرار داد.
🌎 آراز نیوز؛ ایلک بیلن سیز اولون
🔗 @ArazNews
🌎 آراز نیوز؛ ایلک بیلن سیز اولون
🔗 @ArazNews
🤬169👏26👎14🤣4❤3😁1🤩1
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🤬163👏26👎6🤣4❤3😁3🤩1
🚨 فوری
وزارت دفاع اسرائیل: حملات ما به سوریه احتمالا چند روز طول خواهد کشید.
🌎 آراز نیوز؛ ایلک بیلن سیز اولون
🔗 @ArazNews
وزارت دفاع اسرائیل: حملات ما به سوریه احتمالا چند روز طول خواهد کشید.
🌎 آراز نیوز؛ ایلک بیلن سیز اولون
🔗 @ArazNews
🤬186👏30👎8🤣7❤2😱1🤩1
🚨 فوری
رادیو ارتش اسرائیل: وزارت دفاع دستور داد که تعداد زیادی از جنگنده ها به جبهه
سوریه منتقل شوند. عملات جدیدی در سوریه انجام خواهد شد.
🌎 آراز نیوز؛ ایلک بیلن سیز اولون
🔗 @ArazNews
رادیو ارتش اسرائیل: وزارت دفاع دستور داد که تعداد زیادی از جنگنده ها به جبهه
سوریه منتقل شوند. عملات جدیدی در سوریه انجام خواهد شد.
🌎 آراز نیوز؛ ایلک بیلن سیز اولون
🔗 @ArazNews
🤬162👏28👎9🤣8👍3❤2🤩1
🚨توافق آتش‌بس در سویدا؛ بازگشت کنترل کامل به دولت سوریه
آرازنیوز: به گزارش یک مقام وزارت کشور سوریه به نقل از خبرگزاری دولتی «سانا»، در شهر سویدا واقع در جنوب سوریه، توافقی برای برقراری آتش‌بس میان نیروهای دولتی و گروه‌های دروزی حاصل شده است. بر اساس این توافق، ایست‌های بازرسی امنیتی در نقاط مختلف شهر ایجاد خواهد شد و کنترل کامل شهر مجدداً به دولت مرکزی سوریه باز خواهد گشت.
🌎 آراز نیوز؛ ایلک بیلن سیز اولون
🔗 @ArazNews
آرازنیوز: به گزارش یک مقام وزارت کشور سوریه به نقل از خبرگزاری دولتی «سانا»، در شهر سویدا واقع در جنوب سوریه، توافقی برای برقراری آتش‌بس میان نیروهای دولتی و گروه‌های دروزی حاصل شده است. بر اساس این توافق، ایست‌های بازرسی امنیتی در نقاط مختلف شهر ایجاد خواهد شد و کنترل کامل شهر مجدداً به دولت مرکزی سوریه باز خواهد گشت.
🌎 آراز نیوز؛ ایلک بیلن سیز اولون
🔗 @ArazNews
👍156❤25👎11🤝9👏6🤣5🤪4😐3😁2🤔1
توافق آتش‌بس در سویدا و شروط گروه‌های دروزی
شیخ یوسف جربو، از رهبران برجسته دروزی سویدا، اعلام کرد که پس از حوادث دردناک اخیر، با دولت سوریه به توافق رسیده‌اند. بر اساس این توافق، تمام عملیات نظامی در سویدا به پایان می‌رسد و این منطقه به‌طور کامل در چارچوب دولت سوریه ادغام خواهد شد.
جزئیات مهم این توافق عبارتند از:
- بازسازی و احیای تمام نهادهای دولتی در سویدا
- تضمین حقوق شهروندی بر پایه عدالت و برابری برای همه شهروندان
- تشکیل کمیته‌ای برای بررسی تخلفات گذشته و جبران خسارات وارده
- تامین امنیت جاده دمشق به سویدا
- عقب‌نشینی ارتش سوریه و جایگزینی آن با پلیس محلی و پست‌های بازرسی تحت نظارت پلیس مورد اعتماد مردم
🔗 @ArazNews
شیخ یوسف جربو، از رهبران برجسته دروزی سویدا، اعلام کرد که پس از حوادث دردناک اخیر، با دولت سوریه به توافق رسیده‌اند. بر اساس این توافق، تمام عملیات نظامی در سویدا به پایان می‌رسد و این منطقه به‌طور کامل در چارچوب دولت سوریه ادغام خواهد شد.
جزئیات مهم این توافق عبارتند از:
- بازسازی و احیای تمام نهادهای دولتی در سویدا
- تضمین حقوق شهروندی بر پایه عدالت و برابری برای همه شهروندان
- تشکیل کمیته‌ای برای بررسی تخلفات گذشته و جبران خسارات وارده
- تامین امنیت جاده دمشق به سویدا
- عقب‌نشینی ارتش سوریه و جایگزینی آن با پلیس محلی و پست‌های بازرسی تحت نظارت پلیس مورد اعتماد مردم
🔗 @ArazNews
👌87👍25👎8❤7🤔4🤣4😱1
جزئیات توافق تروئیکای اروپا درباره جمهوری اسلامی ایران
آسوشیتدپرس:
دیپلمات‌های غربی مدعی‌اند، انگلیس، فرانسه و آلمان توافق کرده‌اند که اگر تا پایان ماه اوت پیشرفت ملموسی در توافق با جمهوری اسلامی ایران بر سر برنامه هسته‌ای آن حاصل نشود، تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را بازگردانند.
🔗 @ArazNews
آسوشیتدپرس:
دیپلمات‌های غربی مدعی‌اند، انگلیس، فرانسه و آلمان توافق کرده‌اند که اگر تا پایان ماه اوت پیشرفت ملموسی در توافق با جمهوری اسلامی ایران بر سر برنامه هسته‌ای آن حاصل نشود، تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را بازگردانند.
🔗 @ArazNews
👏64👍14🤬7🤣5❤3👌3👎1
«دست پر» یا «دست خالی»؟
✍️ سهند اورمولو
واژه «دست پر» واژه جدیدی است که علی خامنه‌ای در اولین دیدار عمومی با سران سه قوه پس از آنچه «جنگ ۱۲ روزه» نامیده شد، به کار برده شد، در نگاه اول ممکن است برای برخی یادآور اقتدار و موفقیت باشد. اما برای کسانی که از نزدیک شاهد رنج‌ها، مشکلات و ناکارآمدی‌های این حکومت بوده‌اند، این تعبیر نه تنها با واقعیت همخوانی ندارد، بلکه تلاشی برای پوشاندن چهره‌ی واقعی کشور و انحراف اذهان عمومی از مشکلات عمیق است.
ادامه 👇👇👇
✍️ سهند اورمولو
واژه «دست پر» واژه جدیدی است که علی خامنه‌ای در اولین دیدار عمومی با سران سه قوه پس از آنچه «جنگ ۱۲ روزه» نامیده شد، به کار برده شد، در نگاه اول ممکن است برای برخی یادآور اقتدار و موفقیت باشد. اما برای کسانی که از نزدیک شاهد رنج‌ها، مشکلات و ناکارآمدی‌های این حکومت بوده‌اند، این تعبیر نه تنها با واقعیت همخوانی ندارد، بلکه تلاشی برای پوشاندن چهره‌ی واقعی کشور و انحراف اذهان عمومی از مشکلات عمیق است.
ادامه 👇👇👇
👍47💯12❤8👎5🤣3⚡1👌1
Araz News آراز نیوز
«دست پر» یا «دست خالی»؟ ✍️ سهند اورمولو واژه «دست پر» واژه جدیدی است که علی خامنه‌ای در اولین دیدار عمومی با سران سه قوه پس از آنچه «جنگ ۱۲ روزه» نامیده شد، به کار برده شد، در نگاه اول ممکن است برای برخی یادآور اقتدار و موفقیت باشد. اما برای کسانی که…
وقتی از «دست پر» سخن گفته می‌شود منظور احتمالاً چیست؟ آیا منظور، دست پر بودن از نظر اقتصادی است؟، در حالی که تورم کمرشکن است، سفره مردم کوچک‌تر شده و جوانان بیکار در حسرت یافتن شغلی آبرومندانه روزگار می‌گذرانند؟ آیا منظور، دست پر بودن از نظر اجتماعی و فرهنگی است، در حالی که جامعه با شکاف‌های عمیق، نارضایتی گسترده و از دست دادن سرمایه‌های انسانی روبروست؟ آیا منظور، دست پر بودن از نظر سیاست خارجی است، در حالی که کشورمان به دلیل سیاست‌های اشتباه و تقابل با جهان، در انزوا قرار گرفته و تحریم‌های فلج‌کننده، و اختلاس های کلان سران حکومتی در سالیان اخیر نفس اقتصاد را بریده است
اما این واژه، «دست پر»، بیشتر شبیه یک مانور تبلیغاتی است؛ تلاشی برای فرافکنی و نشان دادن تصویری غیرواقعی از اوضاع کشور. در حالی که در پشت پرده‌ی این شعارها، هزاران مشکل حل نشده و ده‌ها هزار خانواده درگیر مشکلات معیشتی، اقتصادی و فرهنگی هستند،. «دست پر» گفتن شبیه به این است که کسی در خانه‌ای که سقفش ریخته و دیوارهایش ترک خورده، ادعای داشتن قصری مجلل را داشته باشد
«دست پر» برای این حکومت، احتمالاً به معنای دست پر بودن از انحراف اذهان عمومی، دست پر بودن از سرکوب مخالفان، و دست پر بودن از شعارهای توخالی است. در حالی که مردم در صف‌های طولانی برای تامین نیازهای اولیه خود می‌ایستند، در حالی که آزادی‌های اساسی پایمال می‌شود، و در حالی که سرمایه‌های کشور صرف برنامه‌هایی می‌شود که سودی برای مردم عادی ندارد، صحبت از «دست پر» بودن توهین به شعور و درک جامعه است.
واقعیت این است که مردم ایران، «دستشان پر» نیست؛ بلکه «دستشان خالی» است. دستشان از رفاه، از امنیت شغلی، از آزادی بیان، و از آینده‌ای روشن خالی است. این حکومت که ادعای «دست پر» بودن دارد، در واقع با سیاست‌های خود، مردم را «دست خالی» کرده است.
شاید منظور از «دست پر»، دست پر بودن از ادعاهای بی‌پایه و اساس و شعارهای تکراری باشد. اما جامعه ایران، دیگر تشنه‌ی این شعارها نیست. مردم به دنبال تغییر واقعی، به دنبال رفع مشکلات و رسیدن به رفاه و آزادی هستند. و تا زمانی که این مطالبات برآورده نشود، هرگونه ادعای «دست پر» بودن، جز تکرار مکررات و دروغی دیگر بیش نخواهد بود.
🔗 @ArazNews
اما این واژه، «دست پر»، بیشتر شبیه یک مانور تبلیغاتی است؛ تلاشی برای فرافکنی و نشان دادن تصویری غیرواقعی از اوضاع کشور. در حالی که در پشت پرده‌ی این شعارها، هزاران مشکل حل نشده و ده‌ها هزار خانواده درگیر مشکلات معیشتی، اقتصادی و فرهنگی هستند،. «دست پر» گفتن شبیه به این است که کسی در خانه‌ای که سقفش ریخته و دیوارهایش ترک خورده، ادعای داشتن قصری مجلل را داشته باشد
«دست پر» برای این حکومت، احتمالاً به معنای دست پر بودن از انحراف اذهان عمومی، دست پر بودن از سرکوب مخالفان، و دست پر بودن از شعارهای توخالی است. در حالی که مردم در صف‌های طولانی برای تامین نیازهای اولیه خود می‌ایستند، در حالی که آزادی‌های اساسی پایمال می‌شود، و در حالی که سرمایه‌های کشور صرف برنامه‌هایی می‌شود که سودی برای مردم عادی ندارد، صحبت از «دست پر» بودن توهین به شعور و درک جامعه است.
واقعیت این است که مردم ایران، «دستشان پر» نیست؛ بلکه «دستشان خالی» است. دستشان از رفاه، از امنیت شغلی، از آزادی بیان، و از آینده‌ای روشن خالی است. این حکومت که ادعای «دست پر» بودن دارد، در واقع با سیاست‌های خود، مردم را «دست خالی» کرده است.
شاید منظور از «دست پر»، دست پر بودن از ادعاهای بی‌پایه و اساس و شعارهای تکراری باشد. اما جامعه ایران، دیگر تشنه‌ی این شعارها نیست. مردم به دنبال تغییر واقعی، به دنبال رفع مشکلات و رسیدن به رفاه و آزادی هستند. و تا زمانی که این مطالبات برآورده نشود، هرگونه ادعای «دست پر» بودن، جز تکرار مکررات و دروغی دیگر بیش نخواهد بود.
🔗 @ArazNews
👌48👍18❤8💯7👎5🤣2
Araz News آراز نیوز
🚨توافق آتش‌بس در سویدا؛ بازگشت کنترل کامل به دولت سوریه آرازنیوز: به گزارش یک مقام وزارت کشور سوریه به نقل از خبرگزاری دولتی «سانا»، در شهر سویدا واقع در جنوب سوریه، توافقی برای برقراری آتش‌بس میان نیروهای دولتی و گروه‌های دروزی حاصل شده است. بر اساس این…
🚨حکمت الحجری یکی از رهبران دینی دروزی اعلام کرد که توافق آتش‌بس را قبول ندارد و به درگیری ادامه خواهد داد.
🌎 آراز نیوز؛ ایلک بیلن سیز اولون
🔗 @ArazNews
🌎 آراز نیوز؛ ایلک بیلن سیز اولون
🔗 @ArazNews
👎108🤬61👍20🤣12❤8🤩3🤪1
مبارزه آزادیخواهانه آزربایجان و ارتجاع تهران
✍️ محسن سعادت
در طول صد سال گذشته، تاریخ معاصر ایران شاهد تقابل دائمی میان دو نیرو بوده است: از یک سو، ملت تورک آزربایجان با خواسته‌های روشن برای عدالت، آزادی، خودمختاری و توسعه؛ و از سوی دیگر، مرکزگرایی ارتجاعی تهران که در چهره‌های مختلف سلطنت، جمهوری اسلامی و ناسیونالیسم فارس‌محور، همواره در برابر این مطالبات ایستاده است.
ادامه 👇👇👇
✍️ محسن سعادت
در طول صد سال گذشته، تاریخ معاصر ایران شاهد تقابل دائمی میان دو نیرو بوده است: از یک سو، ملت تورک آزربایجان با خواسته‌های روشن برای عدالت، آزادی، خودمختاری و توسعه؛ و از سوی دیگر، مرکزگرایی ارتجاعی تهران که در چهره‌های مختلف سلطنت، جمهوری اسلامی و ناسیونالیسم فارس‌محور، همواره در برابر این مطالبات ایستاده است.
ادامه 👇👇👇
👌79👍15👎7💯5❤4🤣2🤩1🤝1
Araz News آراز نیوز
مبارزه آزادیخواهانه آزربایجان و ارتجاع تهران ✍️ محسن سعادت در طول صد سال گذشته، تاریخ معاصر ایران شاهد تقابل دائمی میان دو نیرو بوده است: از یک سو، ملت تورک آزربایجان با خواسته‌های روشن برای عدالت، آزادی، خودمختاری و توسعه؛ و از سوی دیگر، مرکزگرایی ارتجاعی…
آزربایجان، نزدیک به یک قرن است که پرچم‌دار جنبش آزادیخواهانه در این جغرافیای سیاسی بوده است. روزی در تبریز، بیست هزار نفر طوماری امضا کردند و هشدار دادند که اگر تهران مشروطیت را نپذیرد، آزربایجان راه خود را از تهران جدا خواهد کرد—این در حالی بود که حکومت وقت تهران، یک دولت تورک بود. سال‌ها بعد، پیشه‌وری نیز ارتجاع مستقر در تهران را خطاب قرار داد و گفت: باید تهران را از چنگ ارتجاع رها کرد و راه آزادی را از آزربایجان آغاز نمود. آزربایجان همواره زادگاه اندیشه‌های آزادیخواهانه بوده و هنوز، پس از یک قرن، در تلاش است تا نه‌تنها برای خود، بلکه برای همه ملت‌های ساکن این سرزمین، درخت آزادی را به بار بنشاند.
⸻
آغاز جنبش – مشروطه و نقش آزربایجان
جنبش مشروطه را نمی‌توان بدون ذکر نام تبریز و قهرمانان آزربایجانی همچون ستارخان و باقرخان فهمید. در حالی‌که تهران در اشغال استبداد محمدعلی شاه بود، تبریز ایستادگی کرد و نخستین سنگ‌بنای دموکراسی را بنا نهاد. محاصره اقتصادی، قحطی، و حملات خونین مانع از آن نشد که مردم آزربایجان پرچم مشروطیت را برافراشته نگاه دارند.
اما همین تبریز که قلب تپنده مشروطه بود، پس از پیروزی مشروطه، بار دیگر مورد بی‌مهری و بی‌اعتمادی مرکزگرایان قرار گرفت. مشروطه به‌جای آن‌که در مسیر مشارکت ملت‌ها و اقوام حرکت کند، در چارچوب ناسیونالیسم تک‌فرهنگی فارس‌محور به راه خود ادامه داد.
⸻
فرقه دموکرات و دولت ملی آزربایجان (۱۳۲۴–۱۳۲۵)؛ تجربه‌ای نیمه‌تمام از خودحاکمی ملت
در آذرماه ۱۳۲۴، ملت آزربایجان با رهبری سیدجعفر پیشه‌وری و فرقه دموکرات آزربایجان، دست به اقدامی زد که در تاریخ معاصر ایران بی‌سابقه بود: تأسیس دولت ملی بر پایه اراده مردم، زبان مادری، عدالت اجتماعی، و دموکراسی منطقه‌ای. این دولت نه بر مبنای تجزیه‌طلبی، بلکه بر اساس فدرالیسم واقعی و اصل حاکمیت ملت‌ها در چارچوب ایران شکل گرفته بود. نخستین بار پس از قرن‌ها، مردم آزربایجان زبان مادری خود را در مدارس، رسانه‌ها و نهادهای اداری شنیدند و دیدند.
فرقه دموکرات، برخلاف بسیاری از گروه‌های سیاسی آن زمان، تکیه‌اش بر نخبگان روشنفکر بومی، معلمان، کارگران، کشاورزان و بازاریان بود. این دولت توانست ظرف یک سال، نظام آموزشی دوزبانه راه‌اندازی کند، زمین‌های خوانین را میان دهقانان تقسیم نماید، و ساختار اداری و قضایی مستقل از تهران ایجاد کند. در حقیقت، آزربایجان تبدیل به الگویی شد برای آنچه در دیگر نقاط ایران نیز می‌توانست تحقق یابد: عدالت و خودمدیریتی در برابر مرکزگرایی و استبداد.
اما این تجربه دموکراتیک و بومی‌شده، در همان سال نخست حیات خود با دخالت ارتش شاهنشاهی و همراهی قدرت‌های جهانی، به‌ویژه ایالات متحده و بریتانیا، با خشونت سرکوب شد. ورود ارتش در دی‌ماه ۱۳۲۵ به تبریز، نه تنها پایان دولت ملی بود، بلکه آغاز دوره‌ای از سرکوب فرهنگی، ترورهای هدفمند، سانسور، و تبعید هزاران فعال سیاسی و فرهنگی آزربایجانی شد.
جمهوری اسلامی و سلطنت‌طلبان، هر دو، با روایت‌های تحریف‌شده‌ای از این دوران، تلاش کرده‌اند دولت ملی آزربایجان را به وابستگی به شوروی یا خیانت ملی متهم کنند. اما حقیقت این است که دولت پیشه‌وری نخستین تجربه خودگردانی دموکراتیک ملت تورک آزربایجان بود که در برابر ارتجاع مرکزگرا ایستاد و سرانجام قربانی همان مرکزگرایی شد.
⸻
سیاست فارس‌سازی در عصر پهلوی
دوران پهلوی، به‌ویژه در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ شمسی، با سیاست شدید یک‌سان‌سازی فرهنگی همراه بود. زبان ترکی آزربایجانی ممنوع شد، نام‌های جغرافیایی تغییر یافت و رسانه‌ها تنها تریبون ناسیونالیسم فارس بودند. برنامه‌های آموزشی مدارس، تاریخ را صرفاً از زاویه نگاه قوم غالب بازنویسی می‌کردند.
همزمان، مراکز فرهنگی آزربایجان تحت کنترل شدید قرار گرفت و هرگونه فعالیت در جهت بازتولید هویت ترکی به‌عنوان خطر امنیتی تلقی می‌شد. اما آزربایجان، با مقاومت فرهنگی، شعر، موسیقی و هویت‌سازی زیرزمینی، به مقابله با این پروژه شتافت.
⸻
جمهوری اسلامی و استمرار سرکوب
با سقوط سلطنت، بسیاری از فعالان آزربایجانی امید داشتند که دوران جدید، دموکراتیک‌تر باشد. اما جمهوری اسلامی، با تکیه بر ایدئولوژی شیعه‌محور و مرکزگرایی مذهبی، همان سیاست‌های پهلوی را با چهره‌ای دینی ادامه داد.
از سرکوب اعتراضات خرداد ۱۳۸۵ گرفته تا زندانی‌کردن فعالان مدنی، جمهوری اسلامی همواره هراس عمیقی از بیداری هویتی در آزربایجان داشته است. مخالفت با آموزش زبان ترکی، محدودیت بر فعالیت‌های فرهنگی، و سرکوب شدید رسانه‌های محلی نمونه‌هایی از این نگرش امنیت‌زده هستند.
⸻
آزربایجان امروز؛ میان مقاومت و مطالبه‌گری
در دهه اخیر، بیداری هویتی در میان جوانان آزربایجانی رشد چشمگیری داشته است.
⸻
آغاز جنبش – مشروطه و نقش آزربایجان
جنبش مشروطه را نمی‌توان بدون ذکر نام تبریز و قهرمانان آزربایجانی همچون ستارخان و باقرخان فهمید. در حالی‌که تهران در اشغال استبداد محمدعلی شاه بود، تبریز ایستادگی کرد و نخستین سنگ‌بنای دموکراسی را بنا نهاد. محاصره اقتصادی، قحطی، و حملات خونین مانع از آن نشد که مردم آزربایجان پرچم مشروطیت را برافراشته نگاه دارند.
اما همین تبریز که قلب تپنده مشروطه بود، پس از پیروزی مشروطه، بار دیگر مورد بی‌مهری و بی‌اعتمادی مرکزگرایان قرار گرفت. مشروطه به‌جای آن‌که در مسیر مشارکت ملت‌ها و اقوام حرکت کند، در چارچوب ناسیونالیسم تک‌فرهنگی فارس‌محور به راه خود ادامه داد.
⸻
فرقه دموکرات و دولت ملی آزربایجان (۱۳۲۴–۱۳۲۵)؛ تجربه‌ای نیمه‌تمام از خودحاکمی ملت
در آذرماه ۱۳۲۴، ملت آزربایجان با رهبری سیدجعفر پیشه‌وری و فرقه دموکرات آزربایجان، دست به اقدامی زد که در تاریخ معاصر ایران بی‌سابقه بود: تأسیس دولت ملی بر پایه اراده مردم، زبان مادری، عدالت اجتماعی، و دموکراسی منطقه‌ای. این دولت نه بر مبنای تجزیه‌طلبی، بلکه بر اساس فدرالیسم واقعی و اصل حاکمیت ملت‌ها در چارچوب ایران شکل گرفته بود. نخستین بار پس از قرن‌ها، مردم آزربایجان زبان مادری خود را در مدارس، رسانه‌ها و نهادهای اداری شنیدند و دیدند.
فرقه دموکرات، برخلاف بسیاری از گروه‌های سیاسی آن زمان، تکیه‌اش بر نخبگان روشنفکر بومی، معلمان، کارگران، کشاورزان و بازاریان بود. این دولت توانست ظرف یک سال، نظام آموزشی دوزبانه راه‌اندازی کند، زمین‌های خوانین را میان دهقانان تقسیم نماید، و ساختار اداری و قضایی مستقل از تهران ایجاد کند. در حقیقت، آزربایجان تبدیل به الگویی شد برای آنچه در دیگر نقاط ایران نیز می‌توانست تحقق یابد: عدالت و خودمدیریتی در برابر مرکزگرایی و استبداد.
اما این تجربه دموکراتیک و بومی‌شده، در همان سال نخست حیات خود با دخالت ارتش شاهنشاهی و همراهی قدرت‌های جهانی، به‌ویژه ایالات متحده و بریتانیا، با خشونت سرکوب شد. ورود ارتش در دی‌ماه ۱۳۲۵ به تبریز، نه تنها پایان دولت ملی بود، بلکه آغاز دوره‌ای از سرکوب فرهنگی، ترورهای هدفمند، سانسور، و تبعید هزاران فعال سیاسی و فرهنگی آزربایجانی شد.
جمهوری اسلامی و سلطنت‌طلبان، هر دو، با روایت‌های تحریف‌شده‌ای از این دوران، تلاش کرده‌اند دولت ملی آزربایجان را به وابستگی به شوروی یا خیانت ملی متهم کنند. اما حقیقت این است که دولت پیشه‌وری نخستین تجربه خودگردانی دموکراتیک ملت تورک آزربایجان بود که در برابر ارتجاع مرکزگرا ایستاد و سرانجام قربانی همان مرکزگرایی شد.
⸻
سیاست فارس‌سازی در عصر پهلوی
دوران پهلوی، به‌ویژه در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ شمسی، با سیاست شدید یک‌سان‌سازی فرهنگی همراه بود. زبان ترکی آزربایجانی ممنوع شد، نام‌های جغرافیایی تغییر یافت و رسانه‌ها تنها تریبون ناسیونالیسم فارس بودند. برنامه‌های آموزشی مدارس، تاریخ را صرفاً از زاویه نگاه قوم غالب بازنویسی می‌کردند.
همزمان، مراکز فرهنگی آزربایجان تحت کنترل شدید قرار گرفت و هرگونه فعالیت در جهت بازتولید هویت ترکی به‌عنوان خطر امنیتی تلقی می‌شد. اما آزربایجان، با مقاومت فرهنگی، شعر، موسیقی و هویت‌سازی زیرزمینی، به مقابله با این پروژه شتافت.
⸻
جمهوری اسلامی و استمرار سرکوب
با سقوط سلطنت، بسیاری از فعالان آزربایجانی امید داشتند که دوران جدید، دموکراتیک‌تر باشد. اما جمهوری اسلامی، با تکیه بر ایدئولوژی شیعه‌محور و مرکزگرایی مذهبی، همان سیاست‌های پهلوی را با چهره‌ای دینی ادامه داد.
از سرکوب اعتراضات خرداد ۱۳۸۵ گرفته تا زندانی‌کردن فعالان مدنی، جمهوری اسلامی همواره هراس عمیقی از بیداری هویتی در آزربایجان داشته است. مخالفت با آموزش زبان ترکی، محدودیت بر فعالیت‌های فرهنگی، و سرکوب شدید رسانه‌های محلی نمونه‌هایی از این نگرش امنیت‌زده هستند.
⸻
آزربایجان امروز؛ میان مقاومت و مطالبه‌گری
در دهه اخیر، بیداری هویتی در میان جوانان آزربایجانی رشد چشمگیری داشته است.
👌85❤19👍12👎11👏6🤣4💯2🥱1🤝1