🔰 زبان ملی و رسمی یا زبان سرکوب؟!
📃 از ممنوعیت نام‌های تورکی تا حساسیت بر سر «خلیج فارس»

✍️ یادداشت آراز نیوز

در حالی که در ایران، زبان‌های غیرفارسی با محدودیت‌ها و تبعیض‌های ساختاری مواجه‌اند، هویت ملی این کشور از بدو تشکیل آن در اوایل قرن بیستم، به‌طور انحصاری بر پایه زبان و فرهنگ فارسی بنا نهاده شده است. این تمرکزگرایی و انحصارگرایی تک‌زبانه و تک‌قومیتی، موجب تضعیف و به حاشیه راندن زبان‌ها و فرهنگ‌های ملل غیرفارس مانند تورک‌ها، کردها، لرها و بلوچ‌ها شده است. از سوی دیگر، حاکمیت به ساختار تبعیض‌آمیز بسنده نکرده و به‌تدریج سیاست‌های استعمارگرایانه و سلب‌کننده هویت را علیه این ملل تشدید کرده است.


👈 ادامه مطلب

از تغییر اسامی جغرافیایی در سرزمین‌های غیرفارس گرفته تا طرح‌هایی مانند «بسندگی زبان فارسی» و ممنوعیت نام‌گذاری اماکن به زبان‌های غیرفارسی، همگی در راستای حفظ هژمونی نامشروع زبان و هویت فارسی اجرا می‌شوند. این سیاست‌های تبعیض‌آمیز همواره با پوششی تحت عنوان مقابله با «قوم‌گرایی» یا «تجزیه‌طلبی» توجیه شده‌اند؛ گفتمانی که در حقیقت بستری برای قوم‌گرایی فارسی فراهم کرده و سرکوب دیگر ملل ایران را با برچسب‌های امنیتی و سیاسی مشروع جلوه می‌دهد.

نمونه‌ای بارز از این حساسیت نسبت به حفظ سلطه فرهنگی، واکنش‌های تند ناسیونالیست‌های فارس به خبر احتمال تغییر نام «خلیج فارس» توسط دونالد ترامپ است. در هفته‌های اخیر، برخی رسانه‌ها از جمله آسوشیتدپرس گزارش دادند که رئیس‌جمهور آمریکا ممکن است در سفر خود به خاورمیانه، استفاده از نام «خلیج عربی» یا «خلیج عربستان» را به‌جای «خلیج فارس» اعلام کند. این موضوع با واکنش شدید مقامات جمهوری اسلامی همراه شد؛ عباس عراقچی، معاون وقت وزارت خارجه ایران، این تصمیم را «توهینی سیاسی» به ملت ایران خوانده و هشدار داده که موجب «خشم جهانی ایرانیان» خواهد شد. این موضع‌گیری فرصتی شد تا جمهوری اسلامی با توسل به ناسیونالیسم ایرانی-فارسی، از احساسات قوم‌گرایانه بخشی از جامعه برای انسجام و مشروعیت رژیم ایران بهره‌برداری کند. به طوریکه اکنون جمهوری اسلامی با استفاده ابزاری از احساسات قوم‌گرایانه فارسی در میان فارس‌زبانان خود را به عنوان رژیم موجود حامی منافع کشور جا می‌زند.

در مقابل، در فضای داخلی و در میان ملل غیرفارس، که اکثریت جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند و خود قربانی سیاست‌های زبانی هستند، این مسئله از اهمیت حیاتی یا حیثیتی برخوردار نیست و در بهترین حالت با بی‌تفاوتی مواجه می‌شود. این در حالی است که حتی استفاده از نام‌های غیرفارسی برای واحدهای صنفی در تهران ممنوع اعلام شده است. سرهنگ نادر مرادی، رئیس پلیس اماکن تهران، چند سال پیش صراحتاً گفته بود که نام‌های تورکی، کردی، لری و شمالی در پایتخت غیرقانونی است و تنها در «استان‌های مرتبط» مجاز خواهد بود. اما حتی این ادعا نیز در عمل رعایت نمی‌شود؛ چراکه در شهرهای آذربایجان نیز با نام‌گذاری تورکی برای اماکن کسب‌وکار برخورد می‌شود و نمونه‌های متعددی از این ممانعت ثبت شده است. از سوی دیگر، جلوگیری از انتخاب نام فرزندان به زبان تورکی نیز نمونه‌ای آشکار از سیاست‌های استعماری دولت ایران در حوزه زبانی است. سیاستی که هر روز اخبار آن در رسانه‌های آذربایجان منتشر می‌شود و خانواده‌های تورک از نامگذاری فرزندانشان به اسامی دلخواه خودشان منع می‌شوند.

این سیاست‌های زبانی و فرهنگی، نمایانگر رویکردی هستند که در آن زبان فارسی به‌عنوان تنها زبان مشروع و ملی تبلیغ می‌شود، در حالی که زبان‌ها و فرهنگ‌های دیگر عملاً نادیده گرفته شده و به‌طور سیستماتیک سرکوب می‌شوند. چنین عملکردی نه‌تنها تنوع فرهنگی این جغرافیای سیاسی را تضعیف کرده، بلکه در میان ملل غیرفارس، احساس تبعیض و نارضایتی عمیقی ایجاد کرده است. به‌گونه‌ای که در بحث دفاع از نام «خلیج فارس»، عمدتاً افرادی از تبار فارس، یا افراد آسمیله‌شده و ناآگاه وارد این میدان می‌شوند، در حالی که بخش‌ بزرگی از جمعیت کثیرالمله ایران، این حساسیت را نماینده دغدغه‌های واقعی خود نمی‌دانند.


🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews

تصویری زیبا و به یادماندنی از مراسم جشن قهرمانی تیراختور آذربایجان در استانبول



🔗 @ArazNews

استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیس جمهور آمریکا در امور خاورمیانه:

ایران باید برنامه هسته‌ای خود را به یک برنامه غیرنظامی تبدیل کند.

هیچ برنامه غنی‌سازی اورانیوم در ایران دیگر هرگز نمی‌تواند ادامه یابد.

سه تأسیسات غنی‌سازی ایران در نطنز، فردو و اصفهان باید برچیده شوند.

ادامه هرگونه برنامه غنی‌سازی اورانیوم در ایران به معنای برچیدن برنامه هسته‌ای نظامی است.

اگر مذاکرات یکشنبه آینده با ایران سازنده نباشد، ادامه نخواهد یافت و ما باید مسیر متفاوتی را در پیش بگیریم.


🔗 @ArazNews

پاکستان و هندوستان بیر چوخ دفعه بیر بیرینی راکت، اوچاق و توپلارلا ووروبلار.

ائله گؤرونور کی ایکی اؤلکه آراسیندا تام بیر ساواش دوام ائدیر.


🔗 @ArazNews

تلویزیون دولتی تاجیکستان از نام «خلیج عرب» استفاده می‌کند.

🔗 @ArazNews

یک هوادار عرب احوازی تراختور در بازی این تیم و نساجی در تبریز



🔗 @ArazNews

Ne mutlu Türküm diyene

Təbriz - Traxtor oyunu

نه موتلو تورکوم دیه‌نه

تبریز - تراختور اویونو



🔗 @ArazNews_az

در پی تشدید تنش‌ها میان دو کشور همسایه، منابع خبری پاکستانی از انجام حملات هوایی ارتش پاکستان به چند پایگاه نظامی هند از جمله پایگاه آدمپور خبر دادند.

به گزارش شبکه‌های خبری پاکستانی از جمله «جئو تی‌وی» و «سما»، ارتش پاکستان در جریان یک عملیات نظامی گسترده، چند هدف راهبردی در خاک هند را مورد حمله قرار داده است.
براساس گزارش جئو تی‌وی به نقل از منابع امنیتی، یکی از اهداف این عملیات، پایگاه هوایی آدمپور در ایالت پنجاب هند بوده که گفته می‌شود به طور کامل نابود شده است.

همچنین شبکه سما اعلام کرد که یک پایگاه هوایی دیگر در منطقه سرینگر در کشمیر هدف حمله قرار گرفته و انبار مهمات واقع در شهر چندیگر نیز منهدم شده است.

مقامات رسمی هند هنوز واکنشی به این گزارش‌ها نشان نداده‌اند.



🌎 آرازنیوز، خبرین دوغرو یئری

🔗 @ArazNews

🔰 استاندار آذربایجان‌شرقی خواستار تفویض اختیار بیشتر به مدیران استانی در مدیریت بحران انرژی شد

آرازنیوز: استاندار آذربایجان‌شرقی با تأکید بر ضرورت مدیریت هوشمندانه مصرف انرژی، خواستار افزایش اختیارات مدیران استانی برای مقابله با بحران کمبود برق شد. وی در نشست با اعضای هیئت‌مدیره انجمن فولاد استان، خواستار هم‌افزایی میان مدیران حوزه صنعت و انرژی شد و بر اطلاع‌رسانی دقیق، به‌موقع و هماهنگ درباره خاموشی‌ها و سهمیه‌بندی انرژی تأکید کرد.

👈 ادامه خبر

استاندار با اشاره به اختیارات دیسپاچینگ و تفویض‌شده به استان‌ها، تصریح کرد: باید شرایطی فراهم شود که مدیران استانی بتوانند متناسب با مسئولیت خود در زمینه مدیریت انرژی تصمیم‌گیری کرده و پاسخگو باشند. وی همچنین بر ضرورت تعامل با بخش خصوصی و صنوف برای جلوگیری از زیان واحدهای تولیدی در جریان سهمیه‌بندی انرژی تأکید کرد.

معضل تمرکزگرایی در ساختار سیاسی ایران به صورتی است که مانع از اتخاذ تصمیمات سریع و صحیح در اداره کشور و در موقعیت و زمان لازم می شود و عملا مدیران استانی تنها اوامر مرکز را اجرا می کنند و قدرت تصمیم گیری در مسائل بسیار جزئی را هم ندارند. این موضوع باعث شده است تا سیستم کارآمدی لازم را نداشته باشد.

صنعت فولاد آذربایجان‌شرقی به‌دلیل تبعیض در توزیع انرژی از سوی مرکز، متحمل بیشترین خسارت‌ها شده است. فولادکاران استان بارها نسبت به قطعی مکرر برق اعتراض کرده و خواستار رسیدگی فوری شده‌اند. استاندار نیز با انتقال این اعتراض‌ها به دولت مرکزی، خواهان اقدام عملی برای رفع مشکل شده است. با این حال، تداوم قطعی برق، صنعت فولاد استان را با چالش‌های جدی و تهدیدی برای ادامه فعالیت تولیدی مواجه کرده است.

در همین راستا دکتر محمدباقر بهشتی، رئیس پیشین سازمان برنامه و بودجه آذربایجان‌شرقی، در گفت‌وگو با یازاکو اظهار داشت: در کشورهای توسعه‌یافته، تقسیم قدرت میان دولت مرکزی، ایالتی و محلی به‌صورت مشخص تعریف شده، در حالی که در ایران، ساختار دولتی هنوز حالت فراتمرکز دارد و استانداران نماینده دولت مرکزی محسوب می‌شوند.

🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews

🔰تهدید هسته‌ای سرتیپ بازنشسته هندی علیه ترکیه بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های ترکیه داشت

آرازنیوز: اظهارات تهدیدآمیز سرتیپ بازنشسته ارتش هند، جی. دی. باکشی، علیه ترکیه با واکنش گسترده رسانه‌ها و افکار عمومی در این کشور مواجه شده است. باکشی در جریان یک برنامه تلویزیونی گفت: «فراموش کرده‌اید که هند یک قدرت هسته‌ای است. در صورت لزوم می‌توانیم سراسر ترکیه را به جهنم تبدیل کنیم. ترکیه مدتی است که رفتار بدی دارد.»

این سخنان در بسیاری از رسانه‌های ملی ترکیه، از جمله روزنامه‌ها، شبکه‌های تلویزیونی و شبکه‌های اجتماعی به‌طور گسترده بازتاب یافت.

🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews

🔰 آتش‌بس میان هند و پاکستان از روز شنبه ساعت ۱۷:۰۰ به وقت محلی اجرایی می‌شود

آرازنیوز: در پی تشدید تنش‌ها میان هند و پاکستان، دو کشور با میانجی‌گری ایالات متحده آمریکا بر سر اجرای یک آتش‌بس فوری و کامل به توافق رسیدند. بر اساس بیانیه‌های منتشرشده، این آتش‌بس قرار است روز شنبه ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۴ (۱۰ مه ۲۰۲۵) ساعت ۱۷:۰۰ به وقت محلی اجرایی شود.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در شبکه اجتماعی Truth Social با تأیید این خبر اعلام کرد که دو طرف به توافقی برای توقف کامل درگیری‌ها دست یافته‌اند. وی همچنین از «رفتار عاقلانه و مسئولانه» رهبران دو کشور تقدیر کرد.

این آتش‌بس در حالی صورت می‌گیرد که پس از حمله‌ای مرگبار در تاریخ ۲۲ آوریل به گردشگران هندی در منطقه کشمیر که منجر به کشته شدن دست‌کم ۲۶ نفر شد، درگیری‌های شدیدی از جمله حملات موشکی و پهپادی میان دو کشور آغاز شده بود. با این توافق، انتظار می‌رود تنش‌های اخیر در منطقه تا حد زیادی کاهش یابد.

با وجود این، دو کشور تأکید کرده‌اند که ادامه این آتش‌بس مشروط به توقف کامل اقدامات تهاجمی طرف مقابل خواهد بود.

🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews

🔰 فاش شدن طرح آمریکا و اسرائیل برای مدیریت غزه در دوران پس از جنگ

آرازنیوز: خبرگزاری رویترز به نقل از منابع آگاه گزارش داد که مقام‌های بلندپایه آمریکا و اسرائیل درباره نقش احتمالی واشنگتن در اداره موقت غزه پس از پایان جنگ گفتگو کرده‌اند. بر اساس این گزارش، در این طرح، آمریکا تا زمان خلع سلاح کامل غزه، کنترل موقت این منطقه را برعهده خواهد گرفت.

👈 ادامه خبر

طبق اطلاعات اولیه، در ساختار این مدیریت گذار، نه حماس و نه دولت خودگردان فلسطین نقشی نخواهند داشت، اما احتمال مشارکت تکنوکرات‌های فلسطینی وجود دارد. همچنین از برخی کشورها نیز برای پیوستن به این ساختار دعوت خواهد شد. منابع مستقل به نقل از روزنامه ایندیپندنت تأکید کرده‌اند که مذاکرات در مراحل ابتدایی قرار دارد و هنوز توافقی حاصل نشده است.

در حالی که وزارت خارجه آمریکا از اظهار نظر درباره این مذاکرات خودداری کرده، تنها به بیان مواضع کلی از جمله لزوم برقراری صلح و آزادی فوری گروگان‌ها بسنده کرده است. دفتر نخست‌وزیر اسرائیل نیز از پاسخ به درخواست رسانه‌ها برای توضیح در این خصوص امتناع ورزیده است.

این در حالی‌ست که وزیر خارجه اسرائیل، گیدئون ساعر، پیش‌تر در گفت‌وگویی با شبکه اسکای نیوز عربی در ماه آوریل اعلام کرده بود که پس از جنگ، یک هیئت بین‌المللی با حضور کشورهای عربی میانه‌رو مسئولیت اداره غزه را برعهده خواهد گرفت.

در مقابل، جنبش حماس با رد صریح ایده تشکیل دولت موقت به رهبری آمریکا، اعلام کرده که چنین طرح‌هایی را دخالت خارجی و غیرقابل قبول می‌داند. دولت خودگردان فلسطین نیز تاکنون درباره این موضوع اظهار نظری نکرده است.

گزارش تحلیلی رویترز خاطرنشان می‌کند که اجرای چنین طرحی می‌تواند ایالات متحده را بیش از پیش درگیر جنگ غزه کند و به بزرگ‌ترین مداخله واشنگتن در خاورمیانه از زمان اشغال عراق در سال ۲۰۰۳ تبدیل شود.

🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews

🔰 توسعه همکاری‌های اقتصادی آذربایجان و دانمارک با محوریت انرژی تجدیدپذیر

آرازنیوز: به گزارش پایگاه تحلیلی کالیبر، همکاری‌های اقتصادی میان جمهوری آذربایجان و دانمارک در سال‌های اخیر روندی رو به رشد داشته و تمرکز اصلی آن بر حوزه‌های غیرنفتی مانند انرژی سبز، کشاورزی و دیجیتال‌سازی است.

👈 ادامه خبر

آژانس ترویج صادرات و سرمایه‌گذاری آذربایجان (AZPROMO) نقش محوری در گسترش این همکاری‌ها با کشورهای اروپایی از جمله دانمارک ایفا کرده است.

تجارت میان دو کشور در سال ۲۰۲۴ به بیش از ۵۱ میلیون دلار رسید و شرکت‌های دانمارکی همچون نووو نوردیسک و کارلسبرگ در آذربایجان حضور فعالی دارند. کارلسبرگ از سال ۲۰۰۸ تاکنون بیش از ۷۵ میلیون مانات در کارخانه‌ای در شهر خیردالان سرمایه‌گذاری کرده و دانمارکی‌ها در پروژه‌های کشاورزی و دامپروری نیز مشارکت داشته‌اند.

همکاری در حوزه انرژی تجدیدپذیر از سال ۲۰۱۸ آغاز شده و به یکی از محورهای راهبردی در روابط دوجانبه تبدیل شده است. اخیراً نیز در دیدار میان نماینده ویژه اقلیمی ریاست‌جمهوری آذربایجان و پادشاه دانمارک، موضوعات مربوط به انرژی سبز و نشست آتی COP30 مورد بررسی قرار گرفت.

در زمینه حمل‌ونقل نیز شرکت دانمارکی میرسک از سال ۲۰۲۲ از مسیر قفقاز میانه و زیرساخت‌های آذربایجان برای اتصال چین به اروپا بهره می‌برد. همچنین سرمایه‌گذاری آذربایجان در دانمارک طی یک سال بیش از ۷ برابر شده و به ۲۸.۴ میلیون دلار رسیده است. در آوریل امسال نیز مقام‌های آذربایجان و هیئت دانمارکی درباره همکاری در کشاورزی هوشمند و انرژی پاک رایزنی کرده‌اند.

🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews

🔰 اردوغان: هر لحظه ممکن است خبرهای خوشی دریافت کنید

آراز نیوز: در پی برگزاری دوازدهمین کنگره گروه تروریستی پ.ک.ک در ۱۵ تا ۱۷ اردیبهشت، تحولات مهمی در صحنه سیاسی ترکیه رخ داده است.


👈 ادامه خبر

این کنگره که در مناطق شمالی عراق برگزار شد، به دنبال فراخوان عبدالله اوجالان، رهبر زندانی این گروه تر-وریستی، برای انحلال و خلع سلاح این گروه صورت گرفت. پیش از وی، دولت باغچه‌لی رهبر حزب حرکت ملی‌گرای ترکیه پیشنهاد این طرح را در نشست این حزب مطرح کرده بود.

رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، در نخستین واکنش به این کنگره اظهار داشت: «هر لحظه ممکن است خبرهای خوشی دریافت کنید.» وی تأکید کرد که دولت ترکیه با جدیت و بدون هیچ‌گونه خللی روند تحولات را دنبال می‌کند و افزود: «با حمایت ملت عزیزمان، به‌ویژه دعای خالصانه مادران، باور داریم که به ترکیه‌ای بدون ترور دست خواهیم یافت.»

بر اساس گزارش‌ها، کنگره دوازدهم پ.ک.ک در دو منطقه در شمال عراق برگزار شد و تصمیمات تاریخی اتخاذ شد. هرچند هنوز جزئیات این تصمیمات اعلام نشده، اما انتظار می‌رود به‌زودی اطلاعات بیشتری در این زمینه منتشر شود.

در فوریه سال میلادی جاری، عبدالله اوجالان پس از پیشنهاد دولت باغچه‌لی مبنی بر ارسال پیام و درخواست برگزاری کنگره و اخذ قرار انحلال، از طریق وکلای خود فراخوانی برای انحلال و خلع سلاح پ.ک.ک صادر کرد. این اقدام به‌عنوان گامی مهم در جهت پایان دادن به درگیری‌های چند دهه‌ای میان این گروه تر-ور-یستی و دولت ترکیه تلقی می‌شود.

🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews

🔰 احسان فریدی، دانشجوی آذربایجانی دانشگاه تبریز به اتهام «محاربه» به اعدام محکوم شد

آراز نیوز: احسان فریدی، دانشجوی ۲۲ ساله آذربایجانی و دانشجوی مهندسی ساخت و تولید دانشگاه فنی تبریز، توسط شعبه دوم دادگاه انقلاب تبریز به ریاست قاضی عبدی، به اتهام «محاربه» به اعدام محکوم شده است.

👈 ادامه خبر