🔰 نه مایشگاه کتاب تهران

✍️ ابراهیم رشیدی

محمد قائد در کتاب «ظلم و جهل» می‌گوید که اعمال دولتمردان ایران ناشی از جهل آنها نسبت به امور است و یقینا مسئولان نمایشگاه کتاب تهران نیز از جاهلانی هستند که بدلیل عدم فهم مباحث، گوش و هوش خود را در اختیار دیگران قرار داده‌اند و توله‌های ترک ستیز ونگ ونگ کرده‌اند که دده قورقود ربطی به ترکهای ایران ندارد و مال ترکهای چین و روم است و آنها نیز فوری، سریع، انقلابی دستور برچیدن این کتاب را داده‌اند.


👈 ادامه مطلب

گیریم که این کتاب ربطی به ترکهای ایران ندارد. مگر تولستوی و داستایوفسکی به ایران مربوط است که کتابهایشان زینت‌بخش ایستگاه‌های مترو هم شده و دده قورقود نیز از شاهکارهای متون کلاسیک جهان است و باید زینت هر محیط فرهنگی باشد.

درباره ارتباط کتاب دده قورقود با ترکهای ایران بسیار می‌توان نوشت که فعلا به چند مثال اکتفا می‌کنیم. این کتاب شرح داستانهای اوغوزلار است و منطقه‌ای در روستای ما (اطراف دانشگاه آزاد نیمه کاره) وجود دارد که عشایر هنگام بازگشت از ییلاق مدتی آنجا اتراق می‌کنند و ما به آنجا اوغوزلار می‌گوییم و یکی از این طوایف، بوزاخلو (بوز اوخ) نام دارد که نامش بارها در کتاب دده قورقود آمده است. ما به گورهای بزرگ ماقبل دوره اسلام «اوغوز اؤلوسو» می‌گوییم که این عبارت، امروزه در فرهنگ شفاهی مغان به هر چیز بزرگ اطلاق می‌شود. در روستای ایمران کندی (مابین مراغه و هشتری) که نامش یادآور داستان بکیل اوغلو ایمرن در کتاب دده قورقود است، مزاری به نام «اوغوز مزاری» وجود دارد و با وجود روستای اوغوزلو در زنجان، این جماعت بی‌حیا چگونه می‌گوید که کتاب اوغوزلار ربطی به ترکهای ایران ندارد.

«خان یاغماسی» از باشکوهترین مراسم‌های کتاب دده قورقود و مخصوص صاحبان حاکمیت و اونقون می‌باشد و هنگام تجمع اوچ اوخ و بوز اوخ، قازان خان بساط یاغما پهن کرده و در داستان آخر کتاب، فقط دست حلال خود را گرفته و خارج می‌شود و هیچ چیز برای خود برنمی‌دارد و در مراسمی شبیه مسابقه و احسان همه اموال، حاضران وارد بساط شده و هر چیزی را به نیت یاغما، با خود می‌برند.

این رسم همچنان در روستای ما زنده است و در مراسم عروسی، یک طرف وصلت، چیزهایی را به عنوان یاغما از خانه طرف دیگر با خود می‌بردند که اکثرا به نیت شیرینی این وصلت، قند و قندان است و حافظ شیرازی این رسم را در میان ترکهای شیراز دیده و آن را به قلم آورده:

فغان کاین لولیان شوخ شیرین کار شهرآشوب
چنان بردند صبر از دل، که ترکان خوان یغما را

و اگر کتابی که شرح یاغمای قازان را نوشته ربطی به ما ندارد، پس حافظ نیز بی‌ربط است و باید از نمایشگاه برچیده شود.

📌 بیشتر بخوانید: ممنوعیت فروش‌ کتاب‌های دده‌قورقود در نمایشگاه کتاب تهران

🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews

🔰 عارف: تراکتور تیم ملی است!
📍تراکتور، تیم ملی تورک‌هاست؛ نه ابزار عوام‌فریبی سیاسی!

آرازنیوز: پس از قهرمانی تاریخی تیم فوتبال تراکتور تبریز در لیگ برتر ایران، معاون اول رئیس‌جمهور محمدرضا عارف در جلسه شورای اداری آذربایجان‌شرقی، با تمجید از این موفقیت گفت: «تا دیروز تراکتور تیمی تبریزی بود، اما از امروز باید گفت یک تیم ملی است.»

👈 ادامه مطلب

این سخنان در ظاهر دل‌نشین‌اند، اما اگر با عمل سیاسی همراه نشوند، چیزی جز مصرف داخلی و فریب افکار عمومی نخواهند بود.

تراکتور، تیمی برخاسته از بطن ملت تورک است؛ تیمی که با میلیون‌ها هوادار، صدای سرکوب‌شده‌ی هویتی، اقتصادی و فرهنگی را فریاد می‌زند. این تیم امروز فقط یک نماد ورزشی نیست، بلکه تجلی هویت ملی تورک‌ها و مقاومت در برابر یک‌صد سال هژمونی سیاسی-اقتصادی-فرهنگی مرکزگرا و فارس‌محور است.

در شرایطی که زبان تورکی هر روز بیشتر از گذشته به حاشیه رانده می‌شود، رسانه‌های دولتی اجازه پخش محتوای تورکی را ندارند و حتی نمایشگاه‌ کتاب تهران اجازه ورود چند کتاب تورکی را می‌گیرد و از سوی دیگر آثار تاریخی تبریز و سایر مناطق آذربایجان در سکوت کامل تخریب می‌شوند، نمی‌توان با چند جمله پرطمطراق و شعارگونه، مطالبات ملت تورک را تلطیف و به حاشیه راند. تخریب آثار تاریخی در تبریز و ممنوعیت ورود کتاب دده قورقود به نمایشگاه کتاب تهران تنها گوشه‌ای از وضعیت تهاجم فرهنگی علیه آذربایجان و تورک‌ها در ایران است.

تورک‌ها مخالف ملی بودن تراکتور نیستند اما خوب می دانند که بسنده کردن به این جملات دردی از آنها را دوا نمی‌کند. تورک‌ها در همین بازی‌های تراکتور سال‌هاست که رسمی شدن زبان تورکی در کشور را فریاد زده‌اند و اگر دولتمردان در مرکز با آذربایجان صادق باشند اعلام کنند که زبان تورکی نیز یک زبان ملی است و باید به‌عنوان زبان رسمی در کنار فارسی به رسمیت شناخته شود.

آقای عارف به جای سخنان زیبا، باید گام‌های عملی برداشت:

انتخاب استاندار، فرماندار و شهردار را بدون فیلتر شورای نگهبان به مردم خود استان‌ها بسپارید، به سیاست تمرکزگرایی پایان دهید و اداره استان‌ها را به طور دموکراتیک به ملت‌ها و اتنیک‌های ساکن آن‌ها واگذار کنید، سیستم مافیایی و تمرکزگرای اقتصادی را اصلاح و غارت منابع طبیعی آذربایجان و سایر ملل غیرفارس در ایران را متوقف کنید. حقوق زبانی، فرهنگی و سیاسی ملت تورک و سایر ملل غیرفارس را به رسمیت بشناسید. در صورت عدم انحصارگرایی و عدم تمرکز در ساختار سیاسی و اقتصادی کشور است که شاهد توسعه و رفاه برای کشور خواهیم بود و بسیاری از مشکلات کشور حل خواهد شد. اما این مطالبات در نزدیک به نیم قرن از حکومت جمهوری اسلامی و به طور کلی در مدت زمان صد ساله تاسیس «دولت ایران» همواره سرکوب شده و اتنیک فارس (تاجیک زبان) کشور را به انحصار خود درآورده است.

تراکتور، نماد اتحاد و هویت تورک‌هاست، نه ابزاری برای سخنرانی‌های بدون پشتوانه و وعده‌های توخالی. این تیم صدای ملت تورک و حتی تمامی ملل غیرفارس است؛ صدایی که دیگر نمی‌توان آن را نادیده گرفت.

🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews

طرفدار تیم گالاتاساری تورکیه در ورزشگاه سهند:
«اینجا خودم را در وطنم حس می‌کنم، همه با من مثل برادر رفتار می‌کنند»


🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews

🔰 عدم برگزاری دادگاه فعالین آذربایجان جنوبی بدون اطلاع قبلی؛ بی‌احترامی به حقوق متهمان و روند دادرسی عادلانه

آرازنیوز: امروز چهارشنبه ۲۴ اردیبهشت، دادگاه رسیدگی به پرونده چهار تن از فعالین ملی-مدنی آذربایجان جنوبی، آقایان یوروش مهرعلی بیلگو، حامد یگانه‌پور، ابراهیم عوض‌زاده و آراز ابراهیم‌نژاد، که قرار بود رأس ساعت ۱۰ صبح در شعبه دوم دادگاه انقلاب تبریز برگزار شود، بدون هیچ اطلاع قبلی لغو شد.

این در حالی است که هر یک از این فعالین از شهرهای مختلفی چون جلفا، مراغه، قوشاچای و تبریز با تحمل زحمت و هزینه خود را به دادگاه رسانده بودند. اما پس از حدود یک ساعت و نیم انتظار، مسئولان دادگاه اعلام کردند که جلسه رسیدگی برگزار نخواهد شد و تاریخ آن به زمان دیگری موکول شده است.

چنین برخوردهایی نه‌تنها نشانه‌ای از بی‌نظمی در روند دادرسی است، بلکه مصداق نقض حقوق اولیه متهمان و عدم رعایت کرامت انسانی در سیستم قضایی می‌باشد. همچنین این وضعیت، فضای ناامنی حقوقی را برای فعالان مدنی آذربایجان جنوبی بیش‌ازپیش تشدید می‌کند.

🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews

دختران قاراداغ در روستای «نقدوز» شهرستان اهر جشن قهرمانی تیم تراختور آزربایجان را اینگونه گرفتند


🌎 آرازنیوز، خبرین دوغرو یئری

🔗 @ArazNews

🔰 کاهش آلودگی هوای تبریز با آغاز بارندگی؛ شاخص از وضعیت خطرناک به ناسالم رسید

آرازنیوز: پس از آن‌که هوای تبریز در صبح چهارشنبه ۲۴ اردیبهشت با عبور شاخص آلودگی از عدد ۴۰۰ به وضعیت «خطرناک» رسید، آغاز فعالیت سامانه بارشی و بارش باران باعث کاهش محسوس آلودگی شد. بر اساس اعلام مرکز پایش کیفی هوای استان آذربایجان‌شرقی، شاخص آلودگی هوا در حال حاضر به عدد ۱۳۰ رسیده و در وضعیت «ناسالم برای گروه‌های حساس» قرار دارد.

این در حالی است که از شب گذشته ورود توده گرد و غبار با منشأ فرامنطقه‌ای، کیفیت هوای تبریز را به شدت کاهش داده بود. در پی این وضعیت، امروز تمامی مدارس، دانشگاه‌ها و ادارات استان تعطیل اعلام شدند.

کارشناسان توصیه می‌کنند که گروه‌های حساس از جمله سالمندان، کودکان، زنان باردار و بیماران قلبی و تنفسی از تردد غیرضروری در فضای باز خودداری کنند.

تبریز در پی تصمیم دولت مبنی بر تداوم استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه حرارتی زمستان گذشته را با هوای بسیار آلوده پشت سر گذاشت، وضعتی که کماکان ادامه دارد.

🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews

🔰 نگرانی اسرائیل از احتمال فروش جنگنده‌های اف-۳۵ به ترکیه؛ تل‌آویو به دولت ترامپ هشدار داد

آرازنیوز: روزنامه اسرائیلی «یدیعوت آحرونوت» در گزارشی اعلام کرده است که ایالات متحده آمریکا در حال بررسی فروش دوباره جنگنده‌های پیشرفته اف-۳۵ به ترکیه است؛ موضوعی که با واکنش منفی و نگرانی شدید مقامات اسرائیلی مواجه شده است.

👈 ادامه خبر

دولت اسرائیل با ارسال پیام‌هایی رسمی به کاخ سفید، مخالفت خود را با این اقدام ابراز کرده و هشدار داده که چنین تصمیمی می‌تواند برتری نظامی کیفی اسرائیل در منطقه را تضعیف کرده و توازن امنیتی خاورمیانه را به‌هم بزند.

این نگرانی‌ها در شرایطی مطرح شده که روابط گرم و شخصی میان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، و رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، همچنان ادامه دارد. به‌ویژه اظهارات تند اخیر اردوغان در پی حملات اسرائیل به غزه علیه اسرائیل موجب تشدید حساسیت مقامات تل‌آویو شده است.

ترامپ در پاسخ به نگرانی‌های مطرح‌شده، پیشتر در یک کنفرانس مطبوعاتی اظهار داشت: «من اردوغان را دوست دارم و او هم من را دوست دارد. به بیبی (نتانیاهو) گفتم: اگر با ترکیه مشکل داری، من کمک می‌کنم حل شود.»

در سال ۲۰۱۹، ترکیه به دلیل خرید سامانه دفاع موشکی اس-۴۰۰ از روسیه از پروژه اف-۳۵ کنار گذاشته شد. آمریکا نگران بود که این سامانه بتواند اطلاعات حساس جنگنده‌های اف-۳۵ را در اختیار روسیه قرار دهد.

اکنون با تغییر رویکرد واشنگتن، احتمال بازگشت ترکیه به برنامه اف-۳۵ بار دیگر مطرح شده؛ مسئله‌ای که اسرائیل آن را تهدیدی علیه امنیت خود تلقی کرده و در مذاکرات اخیر نتانیاهو با مقامات آمریکایی، مخالفت رسمی تل‌آویو با این فروش اعلام شده است.


🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews

🔰 ۷۰ درصد مردم در ایران سفر نمی‌روند؛ رکود عمیق در گردشگری داخلی

آرازنیوز: بر اساس گزارش‌های منتشرشده از جمله روزنامه شرق و سایت دید‌بان ایران، تنها ۳۰ درصد از خانوارهای ایرانی در سال گذشته حداقل یک‌بار به سفر رفته‌اند. به بیان دیگر، حدود ۷۰ درصد مردم در ایران در طول یک سال اصلاً به سفر نرفته‌اند؛ آماری نگران‌کننده که از رکود شدید در حوزه گردشگری داخلی حکایت دارد.

کارشناسان دلیل اصلی این کاهش را افزایش هزینه‌های سفر، افت قدرت خرید مردم و نبود زیرساخت‌های مناسب برای سفرهای ارزان عنوان می‌کنند. به‌ویژه، خانوارهایی که فاقد وسیله نقلیه شخصی هستند، با محدودیت‌های بیشتری برای سفر روبه‌رو شده‌اند.

این وضعیت نه‌تنها صنعت گردشگری و اقتصاد مناطق کمتر توسعه‌یافته کشور را با چالش مواجه کرده، بلکه موجب کاهش نشاط اجتماعی و سرمایه فرهنگی جامعه نیز شده است.

🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews

🔰 پیوستن «مشروط» ایران به کنوانسیون پالرمو؛ گامی ناقص در مسیر شفافیت مالی

✍️ آراز نیوز

مجمع تشخیص مصلحت نظام جمهوری اسلامی امروز ۲۴ اردیبهشت با پیوستن ایران به کنوانسیون بین‌المللی پالرمو «به‌صورت مشروط» موافقت کرد. این کنوانسیون از اسناد پایه‌ای سازمان ملل برای مقابله با جرایم سازمان‌یافته فراملی است و اجرای آن یکی از الزامات گروه ویژه اقدام مالی (FATF) برای خروج ایران از فهرست کشورهای پرریسک محسوب می‌شود.

👈 ادامه مطلب

براساس اظهارات رسمی، جمهوری اسلامی اجرای مفاد پالرمو را منوط به رعایت «اصول قانون اساسی، ملاحظات امنیت ملی و تفسیر داخلی» از مفاهیم کلیدی این کنوانسیون از جمله تعریف «گروه تروریستی» کرده است. به این ترتیب، ایران اعلام کرده که مفاد پالرمو را تنها در صورتی اجرا خواهد کرد که مغایر با منافع و سیاست‌های داخلی کشور نباشد.

اما این تصویب «مشروط»، به‌نظر می‌رسد اقدامی ناقص و تبلیغاتی باشد. بسیاری بر این باورند که شروط مبهم و گسترده‌ای که در اجرای کنوانسیون اعمال شده، می‌تواند ماهیت الزام‌آور آن را بی‌اثر سازد و عملاً باعث شود این تصمیم تنها در سطح تبلیغاتی باقی بماند. از سوی دیگر، کشورهای عضو FATF ممکن است این شروط را نپذیرند و ایران همچنان در فهرست سیاه مالی باقی بماند.

منتقدان همچنین تأکید می‌کنند که اجرای ناقص و گزینشی چنین معاهداتی، نشانه‌ای از فقدان اراده سیاسی برای اصلاح ساختارهای مالی، مقابله با فساد، و عادی‌سازی روابط بانکی ایران با جهان است. این در حالی است که خروج از انزوای مالی، شرط اساسی برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور و کاهش فشار تحریم‌ها محسوب می‌شود.

در نهایت، تصویب پالرمو اگر بدون شفافیت، تعهد عملی و اجرای کامل همراه نباشد، نه‌تنها به بهبود جایگاه ایران در نظام مالی جهانی کمک نمی‌کند، بلکه اعتماد بین‌المللی را نسبت به تعهدات حقوقی ایران بیش از پیش تضعیف خواهد کرد.

آنچه پیداست، ساختار پیچیده جمهوری اسلامی و نهادهای غیردموکراتیکی چون مجمع تشخیص مصلحت نظام "نهادی غیرانتخابی" مانعی بزرگ بر سر راه اصلاحات ساختاری به شمار می‌روند و ساختار ایدئولوژیک رژیم، مانع از اصلاح درونی و خروج کشور از سیستم فاسد مالی می‌شود.

عدم تعهد به اجرای بندهایی که با «قوانین شرعی، قانون اساسی یا امنیت ملی» مغایرت دارند، به‌عنوان تبصره‌ای در این مصوبه آمده است. بنابراین، تفسیر خاص از مفاهیمی مانند «گروه‌های تروریستی» نظیر حزب‌الله، حماس، حوثی‌ها و جهاد اسلامی که جمهوری اسلامی ایران به‌طور مالی از آن‌ها حمایت می‌کند؛ موجب خواهد شد تا هیچ تغییری در وضعیت موجود ایجاد نشود. استفاده از حق «شرط» در مواردی که احتمال تداخل با سیاست‌های داخلی یا منطقه‌ای ایران وجود دارد، و تأکید بر اجرای کنوانسیون در چارچوب قوانین داخلی و بدون الزام به همکاری با نهادهایی که با جمهوری اسلامی خصومت دارند، از جمله ملاحظاتی است که عملاً اجرای مؤثر این کنوانسیون را زیر سؤال می‌برد.

🌎 آراز نیوز؛ گرچک خبرلرین آدرسی
🔗 @ArazNews

اورمودان آنلاملی گؤرونتولر

«تراختور» بایراقلاری ایله برابر «اورمو دیاریمیز؛ دوخسان افتخاریمیز» و «سن چاغیرسان گلرم من» ماهنیسی بیر یئرده


🔗 @ArazNews

قاسیرغا کیمی گلن گنج نسلیمیز …


اورمو؛ بوگون



🔗 @ArazNews

موفقیت این باشگاه امید، اتحاد و صدایی برای میلیون‌ها ترک آذربایجانی، بزرگ‌ترین اقلیت در ایران، به ارمغان آورده است.


عنوان قهرمانی لیگ چند هفته پیش از پایان رقابت‌ها توسط سرمربی‌ای که نخستین فصل حضورش را تجربه می‌کرد، به دست آمد و حالا هواداران در شمال‌غرب کشور منتظر مراسم رسمی اهدای جام هستند. جیمی کرگر روز یکشنبه گفت: «لیورپول به‌عنوان یک شهر، این حس را دارد که انگار ما در برابر جهان هستیم»، اما این احساس در برابر آنچه هواداران باشگاه تراکتور تجربه می‌کنند، ناچیز است؛ باشگاهی که برای میلیون‌ها ترک آذربایجانی – بزرگ‌ترین اقلیت در ایران – امید، اتحاد و صدا به ارمغان می‌آورد. اکنون آن‌ها نخستین قهرمانی در لیگ ایران را برای جشن گرفتن دارند.


این مسیر ۵۵ سال طول کشید تا به قله برسد. همه‌چیز از زمانی آغاز شد که شرکت دولتی تراکتورسازی تصمیم گرفت تیمی برای کارگران و ساکنان تبریز ــ بزرگ‌ترین شهر استان آذربایجان شرقی ایران، در نزدیکی مرزهای ترکیه، ارمنستان و آذربایجان ــ تشکیل دهد. از آن زمان، رابطه میان این باشگاه و تهران همواره پیچیده بوده است؛ به‌ویژه وقتی تراکتور، پس از سال‌ها بی‌تحرکی، هم در زمین به قدرتی ورزشی بدل شد و هم بیرون از آن به کانونی نمادین.

مردمی با زبان، فرهنگ و تاریخ خاص خود که سال‌هاست از سوی حکومت‌هایی ــ چه پیش و چه پس از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ ــ که سیاست‌های فارس‌محورانه را دنبال کرده‌اند، احساس تبعیض و به‌حاشیه‌راندگی داشته‌اند. هواداری از این باشگاه فوتبال برای بسیاری به راهی برای مقاومت، ابراز هویت و افتخار ترکی بدل شده است (در سرودها قهرمانان باستانی یاد می‌شوند)، راهی برای مطالبه نمایندگی بیشتر در ساختار ایران (مانند شعارهایی در سال ۲۰۱۲ که پس از زلزله‌ای بزرگ واکنش بهتری از دولت می‌خواستند) و گاهی نیز تنها ابزاری برای بر هم زدن نظم مورد نظر قدرت‌مندان.


جای تعجب نیست که خشم و ناراحتی از سوی تهران به‌وجود می‌آید، وقتی هواداران شعارهایی سر می‌دهند که نام پایتخت‌های دیگر کشورها را فرا می‌خواند: «تبریز، باکو، آنکارا، راه ما جداست از راه فارس‌ها». فریاد زدن اینکه «خلیج فارس» باید «خلیج عربی» نامیده شود نیز بی‌شک راهی تضمینی برای برانگیختن خشم بسیاری در پایتخت و دیگر نقاط کشور است؛ همان‌طور که دونالد ترامپ و دولتش اگر چنین کاری کنند، با واکنش مشابهی روبه‌رو خواهند شد.

دولت ایران که به‌طور کلی نسبت به تجمعات بزرگ ــ حتی زمانی که برای حمایت از تیم ملی شکل می‌گیرند ــ با تردید و نگرانی می‌نگرد، نسبت به قدرت جذب باشگاه تراکتور نیز محتاط و هشیار است. در این فصل، میانگین بیش از ۴۲ هزار نفر در هر بازی حضور یافته‌اند. تراکتور در بازی‌های خارج از خانه نیز محبوبیت زیادی دارد. در سفر به تهران برای رویارویی با دو غول پایتخت، پرسپولیس و استقلال، هزاران هوادار در ورزشگاه عظیم آزادی گرد هم می‌آیند تا از تیمشان حمایت کنند.

ادامه گزارش در سایت روزنامه گاردین


ترجمه: آراز نیوز


🔗 @ArazNews

تشکر منحصر به فرد ارتش پاکستان از جمهوری آزربایجان



🌎 آرازنیوز، خبرین دوغرو یئری

🔗 @ArazNews