📌 Кездесу барысында сарапшылар ұсынылған реформалардың қолданыстағы жобасы бойынша белсенді пікір білдірді.

🔻 «Қазақстан халқына» қоғамдық әлеуметтік қорының бұрынғы төрағасы, экономика ғылымдарының кандидаты Болат Жәмішев ҚҚС мөлшерлемесін 15 млн-ға төмендетуді қолдады.

«Менің ойымша, 15 млн төменгі шек нақты сақталуы керек. Әрине, бұл шегті көтеруге міндетті түрде қысым болады. Бұл қызыл жолақ, өйткені ол бизнесті бөлшектей бастайды. Салық мөлшерлемелері көтерілген кезде бөлшектену үшін көбірек ынталандыру бар»,

— деді Болат Жәмішев.
Бұл ретте бизнестің бухгалтерлік қызметтерді әкімшілендіруде қиындықтар туындауы мүмкін екенін атап өтті. Осыған байланысты процесті білмеу салдарынан реформалар енгізілген кезде болуы мүмкін бұзушылықтарға қосымша көзқарастарды қарастыру ұсынылды.

🔻 Тәуелсіз директор, «Алматы» ӘКК» АҚ директорлар кеңесінің мүшесі Абай Сарқұлов бюджет тапшылығын қысқарту үшін реформалардың пайдасына Ұлттық қордан жаражат алудан бас тарту ұсынылатынын атап өтті.

«Қолданыстағы салық заңнамасының бір жақсы жағын атап өткім келеді. Салықтар өте кәсіби түрде жиналады. Бұл – цифрландырудың арқасы. Екінші бір жақсы жағы – бюджет алдындағы берешекті өндіріп алудың пәрменді шаралары бар.
Реформаның өзіне қатысты міндет түсінікті: бюджет тапшылығы бар, әлеуметтік саладағы шығындар жыл сайын артып келеді. Өңірлерде бюджеттердің 80%-ы қалыптасты – бұл әлеуметтік бағыт, 15-20%-ы дамуға жұмсалады, бұл өте аз, сондай-ақ сыртқы қарыздарға қызмет көрсету бойынша міндеттемелер де бар. Бюджет тапшылығын қысқарту өте қажет, оны кешенді түрде іске асыру қажет»,

— деді Абай Сарқұлов.

Сарапшы кеден қызметінің фискалды функциясын іске асыру, шетелден инвестициялар тарту бойынша ұлттық компаниялардың жұмысын күшейту, геологиялық барлау саласын дамыту, мемлекеттік сатып алу шеңберінде жұмысты жетілдіру және басқа да мәселе төңірегінде бірқатар ұсыныс айтты.

🔻 «Қазақстанның желдеткіш құрылғыларын өндірушілер одағы» заңды тұлғалар бірлестігінің басшысы Марат Баққұлов өз сөзінде кәсіпорын басшылығы тарапынан бизнес жұмысын әкімшілендіруге тоқталды.

«Ешқандай кәсіпкер салықты көтеруді “жақтаймын” деп айтпайды, бұл түсінікті. Бірақ адал әрі ашық жұмыс істейтіндер, біздер салықты барлығы төлеуі керек деп айтамыз. Яғни, салық көлемі төмендетілетін жекелеген санаттар болмауы керек, өйткені бұл қашан да «сұр» схемаға айналады»,

— деді Марат Баккулов жалақы жүйесін «сұр» жүйеге әдейі көшіру әдісі туралы.

🔷 «Kazfoodproducts» холдинг компаниясы» ЖШС Қадағалау кеңесінің төрағасы Ерік Балапанов Үкіметтің агроөнеркәсіп кешеніне нөлдік мөлшерлеме енгізу идеясын қолдады. Оның айтуынша, бұл қазақстандық ауыл шаруашылығы өнімдерінің нарықтағы бәсекеге қабілеттілігі мен қолжетімділігін арттырады.

Қарағанды ​​халықаралық «Сарыарқа» әуежайының иесі Ерлан Оспанов дамыған елдерде салықтан жалтару қылмыс екенін айтты. Сондықтан бизнестің бөлшектенуі қоғамдық сынмен қатар жүреді. Бұл ретте сарапшы кәсіпкерлік операциялардың заңдылығын сақтауды қамтамасыз ету құралы ретінде салықтық әкімшілендіруді цифрландырудың және тексерулерді кезең-кезеңмен азайтудың маңызын атап өтті. Өз кезегінде кәсіпкерлер де адал жұмыс істеуі керек.

📱 @KZgovernment

🔷 Кәсіпкер ҚҚС мәселесіне қатысты егер ҚҚС жүйесінде кәсіпкерлер «жасырын» немесе «көлеңкедегі» субъектілерімен тізбекте жұмыс істегенде, адал компанияларға қиындықтар туындайтынын атап өтті.

⏩ KS Partners компаниясының тең құрылтайшысы, ERG макроэкономикалық сарапшысы Данияр Қуаншалиев Үкіметтің салықты көтеруге деген көзқарасымен келіскенімен, өзгерістерді байыпты түрде қарастыру туралы ұсынысын білдірді.

⏩ «DAMU DEVELOPMENT GROUP» ЖШС құрылтайшысы Абзал Сағымбаев реформаның құрылыс нарығына қалай әсер ететіні туралы өз көзқарасын бөлісті. Осы мәселе бойынша ҚР ҰЭМ-де бөлек отырыс өткізу туралы шешім қабылданды.

⏩ «Экономикалық зерттеулер институты» АҚ басқарма төрайымы Әсел Сәрсенбаева экономикадағы, оның ішінде салық реформасындағы теңгерімсіздіктерді жою қажеттігі туралы баяндады. Үкіметтің қазіргі ұсынысы ҚҚС-ты механикалық көтеруді білдірмейді, бұл салық ауыртпалығын әділ бөлуге қатысты ұсыныстар. Макроэкономикалық тұрғыдан алғанда, бұл орта мерзімді перспективада инфляцияның төмендеуіне әкелуі мүмкін ақша-несие және фискалдық саясат арасындағы теңгерімсіздікті жою туралы.

⏩ «Zertteu Research Institute» коммерциялық емес ұйымының тең құрылтайшысы және атқарушы директоры Шолпан Әйтенова кіріс бөлігін ғана емес, шығыс бөлігін де реттеу және оның тиімділігін арттыру мәселелеріне тоқталды. Атап айтқанда, функциялары цифрлық шешімдермен алмастырылуы мүмкін органдар санын қысқарту ұсынылды.

⏩ Өз кезегінде «NAC Analytica (NU)» қоры талдау орталығының басқарма төрағасы Расул Рысмамбетов мемлекеттік бюджетті толықтырудың негізгі бағыты тауарлардың заңсыз қозғалысына бақылауды күшейту және экономикадағы көлеңкелі схемаларды жою екенін атап өтті. Сонымен қатар салықтық міндеттемелерді барынша азайту мақсатында бизнесті бөлшектеу схемаларын теріс пайдалану жағдайларын жария ету салық тәртібін қамтамасыз етудің тиімді тетігі бола алады. Қаржы министрлігіне бұл мәселені жан-жақты зерделеу тапсырылды.
Сонымен қатар салық міндеттемелерін азайту мақсатында бизнесті бөлу схемаларын теріс пайдалану жағдайларын жария түрде жариялау салық тәртібін қамтамасыз етудің тиімді тетігі бола алады. Қаржы министрлігіне осы мәселені егжей-тегжейлі пысықтау тапсырылды.

🔘 Сарапшылар айтқан барлық мәселелер бойынша тиісті түсініктемелер берілді.

🔵 Вице-премьер – ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин табысы 15 млн теңгеге дейінгі кәсіпкерлердің 80%-ы микро және шағын бизнес санатына жататынын атап өтті. Қазақстанда табысы 39 млн-нан 78 млн теңгеге дейінгі бизнес 20-30 компанияны тіркей отырып, неғұрлым тиімді салық санатында қалу үшін бөлшектеу схемасын жиі пайдаланады. Мысалы, мұндай көрініс құрылыс индустриясында байқалады. Осылайша, ірі және орта бизнес салықтан жалтарып, шағын және орта сегментке кетеді. Сайып келгенде, кәсіпкерлер саны өседі, бірақ бизнестің ЖІӨ-ге қосқан үлесі көбеймейді.

Премьер-министр айтылған ұсыныстарға түсіндірме бере отырып, шығындарды қысқарту мәселесі де маңызды бағыт болып саналатынын атап өтті. Қазіргі уақытта Үкімет қайталанатын және өзге де басым емес функцияларды қысқарту жөніндегі шешімдер пакетін пысықтауда. Бұл шешімдер жұртшылыққа да айтылатын болады. Сонымен қатар шығыстарды қысқартудың рұқсат етілген көлемі бюджеттегі бар теңгерімсіздікті өтемейді және тозған инфрақұрылыммен проблемаларды шешуге және орнықты экономиканы дамыту жөніндегі мақсаттарды іске асыруға мүмкіндік бермейді.

📱 @KZgovernment

📌 Участникам встречи была представлена система анализа больших данных Минфина, куда загружены 55 государственных баз данных, к концу года их число увеличится до 100. На основе этой информации формируются цифровые профили налогоплательщиков. В настоящее время создано 569 тыс. профилей юридических лиц и более 1,8 млн – индивидуальных предпринимателей. Цифровизация позволяет получать полные данные на налогоплательщика, включая фонд оплаты труда, количество временных работников, объекты налогообложения, информацию о недвижимости, автомобилях и другие данные.

🔷 Руководство Министерства финансов ознакомило с конкретными проектами по линии Комитета госдоходов с акцентом на внедряемые цифровые решения и их эффективность. Так, ведется работа по биометрической идентификации в системе электронных счетов-фактур (ЭСФ) высокорисковых налогоплательщиков. Сегодня на налоговый учет поставлена 101 торговая онлайн-платформа, включая Temu, Pinduoduo и Alibaba Group. Ими уплачено 75 млрд тенге НДС или налогов на иностранные компании, занимающиеся электронной торговлей товарами и оказывающими услуги в электронной форме физическим лицам РК.

🔘 В рамках налоговой реформы предлагается усилить контроль за регистрацией ТОО и ИП, чтобы исключить фиктивные сделки. Рассматриваются меры по идентификации предпринимателей через Face ID. Дополнительно будут проверяться сведения, чтобы минимизировать риски регистрации на подставных лиц. В 2024 году уже выявлено более 2,1 тыс. таких компаний. Еще одна инициатива — запрет на регистрацию новых компаний в случаях, если учредитель уже имеет неактивное предприятие, имеет налоговую задолженность или допускал серьезные налоговые нарушения.

Отдельным инструментом работы по оцифровке финансовой сферы являются контрольно-кассовые аппараты. В 2024 году 39% контрольно-кассовых аппаратов (453 тыс. единиц) не пробивали чеки. В данном направлении прорабатывается ряд мер.

🔘 Важным шагом налогового администрирования с учетом растущего числа граждан, работающих на различных интернет-платформах, стало регулирование платформенной занятости.

К примеру, в рамках пилотного проекта налогового администрирования по платформенной занятости «Яндекс Такси» с сентября 2024 года перечислил ИПН за водителей на сумму 378 млн тенге и порядка миллиарда тенге социальных платежей. Зарегистрировано в качестве ИП 50 тыс. водителей такси. Таким образом, налоги уплачиваются в бюджет напрямую, без обременения дополнительными процедурными вопросами. До конца первого квартала т.г. МФ планирует расширить действие проекта на более 30 платформ.

📱 @KZgovernment