Алматының экологиялық бағдарламасы

📌 Алматы әкімі Ерболат Досаев Премьер-министрге «жасыл экономикаға» көшу жөніндегі іс-шаралар жоспарын іске асыру барысы туралы баяндады. Қазіргі таңда ауаның ластануын азайту, орман қорын дамыту, су ресурстарын тиімді пайдалану мен қалдықтарды басқару, ESG-қағидаттарын енгізу және «жасыл» облигациялар шығару бойынша жұмыстар басым бағыттар ретінде айқындалған.

⏩ Мамандардың есептеуі бойынша, Алматы агломерациясында ауаға шығарылатын зиянды заттардың жалпы көлемі 225,2 мың тоннаға жетеді, оның шамамен 84%-ы мегаполистің өзіне тиесілі. Қалада зиянды қалдықтардың ең көп үлесін, яғни, 60%-ын автокөліктер, ал 27%-ын өнеркәсіп кәсіпорындары шығарады. Әкім Алматыда Атмосфералық ауаны қорғаудың жаңа ережелері әзірленгенін, ол 2025 жылдың бірінші тоқсанында Мәслихаттың қарауына ұсынылатынын атап өтті. Олар жылжымалы және стационарлық көздерді қатаң реттеуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар ЖЭО жаңғырту жұмыстары жалғасуда. Нәтижесінде, ауаға тарайтын зиянды заттар көлемі 93%-ға, яғни 37,3 мың тоннадан 2,7 мың тоннаға дейін төмендейді. 2026 жылы жылу көзі көмірден газға ауысады деп күтілуде. Сондай-ақ жеке тұрғын үй секторын газбен қамтуға ерекше назар аударылуда, бүгінгі таңда үйлердің 99,4%-на тиісті инфрақұрылым тартылды.

✔️ Алматы қаласының ауасына автокөліктің теріс әсерін азайту мақсатында 2024 жылдан бастап дизель отынымен жұмыс істейтін қоғамдық көлікті сатып алуға тыйым салынды. 2024 жылдың қорытындысы бойынша троллейбус паркі 100%-ға жаңартылды, автобус паркін жаңғырту 2025 жылы одан әрі жалғасады. Бұл ретте, 2024 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша еліміздегі электромобилдердің 58%-ы немесе 7 875 бірлікті құрайтын ең көп саны Алматыда тіркелген.

🔷 Сондай-ақ Ерболат Досаев Мемлекет басшысының «Алматы – бақ-қала» мәртебесін жандандыру жөніндегі тапсырмасын орындау аясында жүргізіліп жатқан жұмыстар туралы баяндады. 2030 жылға дейін 2,5 млн жасыл желек отырғызу жөніндегі жол картасына сәйкес, 2023-2024 жылдар кезеңінде мегаполисте 643 мың ағаш көшеті отырғызылды. Сонымен қатар Жасыл желектерді қорғау мен күтіп-ұстаудың жаңа ережелеріне сәйкес, суару жүйесін міндетті түрде жүргізу нормасы енгізілді. Осының нәтижесінде 2 жыл ішінде 500 км автосуару және тамшылатып суару желілері орнатылды.

Сапалы сумен жабдықтауды қамтамасыз ету үшін 2024 жылы жалпы қуаты тәулігіне 54,3 мың м3 болатын жаңа су көздері пайдалануға берілді. Сондай-ақ 2025 жылы толығымен аяқтау жоспарланып отырған тұрмыстық қатты қалдықтарды жинау инфрақұрылымын жаңғырту барысы туралы да баяндалды. Алматы әкімі Ерболат Досаев қытайлық Shanghai SUS Environment Co. Ltd компаниясымен бірлесіп қуаты тәулігіне 2 мың тоннаға дейін қалдықтарды энергетикалық кәдеге жарату зауытын салу жоспарланып отырғанын атап өтті.

📱 @KZgovernment

Шығыс Қазақстан облысы: жаңартылатын энергия көздерін дамыту және қалдықтарды басқару жүйесін жаңғырту

⏩ «Жасыл экономикаға» көшу бойынша қабылданып жатқан шаралар туралы Шығыс Қазақстан облысының әкімі Ермек Көшербаев баяндады. Өңірде 2030 жылға дейін жалпы қуаты 74,3 МВт болатын 5 ГЭС салу жоспарланған. Бүгінгі таңда облыста қуаты 1,6 ГВт болатын 8 энергия өндіруші ұйым жұмыс істейді, жаңартылатын энергия көздері жалпы көлемнің 4%-ын алады. Су ресурстарын басқаруға қатысты бүгінгі таңда егін алқаптарының 856 мың гектары тамшылату әдісімен суарылады. 2024 жылы халықты тұрақты түрде сумен қамтамасыз ету үшін құны 15,4 млрд теңгені құрайтын 26 жобаның 11-і іске қосылды, 15 жоба бойынша жұмыстар 2025 жылы жалғасады. Ауыл тұрғындарының 98,3%-ы үшін таза ауыз сумен қамтамасыз ететін 220 шақырымнан астам су құбыры желілері салынды және жаңғыртылды.

✔️ Ермек Көшербаев қалдықтарды басқару жүйесін жақсарту бойынша жүргізіліп жатқан жұмыстарға назар аударды. Өңірде жыл сайын 145 мың тонна тұрмыстық қатты қалдықтар түзіледі, оның 22%-ы қайта өңделеді. 2025 жылы жылына 36 мың тонна қалдықты сұрыптауға, жылына 10 мың тонна тауарлық битум мен 10 мың тонна биоотын алуға мүмкіндік беретін жаңа жобаны іске қосу жоспарланып отыр.

📊 Ауаның ластану деңгейін төмендету мақсатында бірқатар жоба іске асырылды. Заманауи технологияларды енгізудің арқасында 25 жыл ішінде «Қазмырыш» ірі кәсіпорнының шығарындылары 4 еседен астамға қысқарды. Бүгінгі таңда тау-кен металлургия кәсіпорны күкірт қышқылы зауытының қалдық газдарын толық тазарту қондырғысы құрылысын бастады, бұл атмосфераға бөлінетін күкірт диоксиді көлемін 1,6 мың тоннаға азайтуға мүмкіндік береді. Сондай-ақ өңірдегі өндіріс орындары, соның ішінде Қазмырыш, ҮМЗ, Өскемен ЖЭО, Бұқтырма цемент кәсіпорны эмиссия мониторингінің автоматтандырылған жүйелерімен жабдықталған. Экологиялық жағдайға қоғамдық бақылауды жүзеге асыратын «Өскемен тынысы» экологияны қорғау бюросы жұмыс істейді. Жалпы, соңғы жылдары облыс орталығында зиянды заттар көлемі 5,2 мың тоннаға немесе 9,5%-ға төмендеген.

📱 @KZgovernment

Қарағанды облысы: шығарындыларды азайту және орман алқаптарын көбейту

⏩ Қарағанды облысында ауаға шығарылатын зиянды қалдықтар көлемін азайту бағытында жүйелі жұмыстар жүргізіліп келеді. Әкім Ермағанбет Бөлекпаев 2024 жылғы 9 ай қорытындысы бойынша 2023 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда олардың көлемі 14,5 мың тоннаға азайғанын баяндады. Жеке секторларды көгілдір отынмен қамту жұмыстары жалғасуда. 7 621 үйге газ тарату желілері салынып, 3 573 үй қосылды. Өңірдегі ірі 10 кәсіпорында эмиссия мониторингінің автоматтандырылған жүйесі орнатылған.

✔️ Қалдықтарды басқару бойынша алға қойылған міндеттерді ескере отырып, үш жылдық перспективада Балқаш, Абай, Қарқаралы қалаларында және Бұқар жырау, Шет, Нұра аудандарында сұрыптау желісі бар 6 тұрмыстық қатты қалдықтар полигонын салу жоспарлануда. 2024 жылдың 9 айында облыс бойынша түзілген қалдықтардың көлемі 258,8 мың тоннаны құрады, оның ішінде қайта өңделген қалдықтардың үлесі 55%-ға жетті.

📊 Ермағанбет Бөлекпаев орман алқаптарын көбейту бойынша жоспардың орындалуы мен нысаналы көрсеткіштерге қол жеткізу туралы баяндады. Бір ғана «Таза Қазақстан» акциясы аясында бүгінде Қарағандыда 42 мың ағаш отырғызылды. Су ресурстарын басқару саласындағы жұмыстардың нәтижелері атап өтілді. Мәселен, 2 су қоймасына күрделі жөндеу жұмыстары аяқталды, Тоғызқұдық, Тихоновка, Жастілек бөгеттерін және Таңатбай су қоймасын реконструкциялау бойынша 4 жоба әзірленіп жатыр. 2024 жылы су үнемдеу технологияларын қолданатын суармалы жер көлемі 4,9 мың гектарға артып, 35,2 мың гектарға жетті. Энергия тиімділігін арттыру үшін облыстағы 4 электр станциясында жаңа 3 қазандық пен 4 турбинаны іске қосу жоспарланып отыр.

📱 @KZgovernment

Экологическая программа Алматы

📌 Аким Алматы Ерболат Досаев доложил Премьер-министру о реализации Плана мероприятий по переходу к «зеленой экономике». В числе приоритетных направлений работы – снижение загрязнения воздуха, развитие лесного фонда, эффективное использование водных ресурсов и управление отходами, внедрение ESG-принципов и выпуск «зелёных» облигаций.

⏩ По подсчетам специалистов, объем валового выброса вредных веществ в Алматинской агломерации достигает 225,2 тыс. тонн, где на сам мегаполис приходится порядка 84%. Наибольшую долю выброса в городе занимает автотранспорт – 60% и промышленные предприятия – 27%. Аким подчеркнул, что в Алматы разработаны новые Правила охраны атмосферного воздуха, которые будут внесены в Маслихат уже в первом квартале 2025 года. Они позволят ввести жесткое регулирование передвижных и стационарных источников. Кроме того, продолжается работа по модернизации ТЭЦ, в результате которой выбросы вредных веществ снизятся на 93% – с 37,3 тыс. тонн до 2,7 тыс. тонн. Переход теплоисточника с угля на газ ожидается в 2026 году. Особое внимание уделяется газификации частного сектора, на сегодня доступность соответствующей инфраструктуры обеспечена для 99,4% домов.

✔️ С целью снижения негативного влияния автотранспорта на воздушный бассейн города Алматы с 2024 года введен запрет на приобретение общественного транспорта, работающего на дизельном топливе. По итогам работы за 2024 год троллейбусный парк обновлен на 100%, модернизация автобусного будет продолжена в 2025 году. При этом, по состоянию на 1 декабря 2024 года, в Алматы зарегистрировано наибольшее количество электромобилей по стране – 7 875 единиц или 58% от общего количества.

🔷 Ерболат Досаев также доложил о проводимой работе в рамках исполнения поручения Главы государства по возрождению статуса Алматы как города-сада. Согласно Дорожной карте по высадке 2,5 млн зеленых насаждений до 2030 года, за период 2023-2024 годов в мегаполисе высажено 643 тыс. деревьев и кустарников. Вместе с тем новыми Правилами защиты и ухода за зелеными насаждениями внедрена норма по обязательному подведению поливочной системы. В результате этого за 2 года установлено 500 км сетей автополива и капельного орошения.

Для обеспечения качественного водоснабжения в 2024 году введены в эксплуатацию новые источники общей мощностью 54,3 тыс. м3/сутки. Также доложено о ходе модернизации инфраструктуры сбора ТБО, которую полностью планируется завершить в 2025 году. Аким Алматы Ерболат Досаев подчеркнул, что совместно с китайской компанией «Shanghai SUS Environment Co., Ltd» планируется строительство завода по энергетической утилизации отходов мощностью до 2 тыс. тонн в сутки.

📱 @KZgovernment

Восточно-Казахстанская область: развитие возобновляемой энергетики и модернизация системы управления отходами

⏩ О принимаемых мерах по переходу к “зеленой экономике” доложил аким Восточно-Казахстанской области Ермек Кошербаев. В регионе до 2030 года запланировано строительство 5 ГЭС общей мощностью 74,3 МВт. На сегодня в области действуют 8 энергопроизводящих организаций мощностью 1,6 ГВт, возобновляемые источники энергии занимают 4% в общем объеме. Касательно управления водными ресурсами, на сегодня площадь полей под капельным орошением достигает 856 тыс. га. Для обеспечения стабильного водоснабжения населения в 2024 году из 26 проектов на 15,4 млрд тенге введено 11, по 15 проектам работы будут продолжены в 2025 году. Построено и модернизировано более 220 км водопроводных сетей, доступ к чистой питьевой воде обеспечен для 98,3% сельского населения.

✔️ Ермек Кошербаев акцентировал внимание на проводимой работе по улучшению системы управления отходами. В регионе ежегодно образуется 145 тыс. тонн ТБО, из которых перерабатывается 22%. В 2025 году планируется запуск нового проекта, который позволит проводить сортировку 36 тыс. тонн отходов в год, получать 10 тыс. тонн товарного битума и 10 тыс. тонн биотоплива в год.

📊 Для снижения степени загрязнения воздуха реализован ряд проектов. К примеру, в результате внедрения современных технологий выбросы от крупного предприятия “Казцинк” за 25 лет сократились более чем в 4 раза. На сегодня горно-металлургическим предприятием начато строительство установки доочистки хвостовых газов сернокислотного завода, что позволит также снизить объемы выделяемого в атмосферу диоксида серы на 1,6 тыс. тонн. Кроме того, производста региона, включая Казцинк, УМЗ, Усть-Каменогорскую ТЭЦ, Бухтарминскую цементную компани, оснащены автоматизированными системами мониторинга эмиссий. Функционирует «Бюро экологической защиты «Өскемен тынысы», которое осуществляет общественный контроль за экологической ситуацией. В целом за последние годы объем вредных веществ в центре региона снизился на 9,5%, или 5,2 тыс. тонн.

📱 @KZgovernment

Карагандинская область: снижение выбросов и воспроизводство лесов

⏩ В Карагандинской области проводится планомерная работа по снижению выбросов. Аким Ермаганбет Булекпаев доложил, что по итогам 9 месяцев 2024 года. их количество сократилось на 14,5 тыс. тонн по сравнению с аналогичным периодом 2023 года. Продолжается газификация частного сектора. Построены газораспределительные сети для 7 621 дома, подключены 3 573 дома. На 10 крупных предприятиях региона установлены автоматизированные системы мониторинга эмиссий.

✔️ С учетом поставленных задач по управлению отходами в трехлетней перспективе планируется строительство 6 полигонов ТБО с сортировочной линией в городах Балхаш, Абай, Каркаралинск и Бухар-Жырауском, Шетском, Нуринском районах. За 9 месяцев 2024 года объем образованных отходов по области составил 258,8 тыс. тонн, доля переработанных отходов из которых достигает 55%.

📊 Ермаганбет Булекпаев отчитался о выполнении плана и достижению целевых показателей по воспроизводству лесов. Только в рамках акции «Таза Қазақстан» на сегодня в Караганде высажено 42 тыс. деревьев. Отмечены результаты работы в сфере управления водными ресурсами. Так, завершены капитальные ремонты 2 водохранилищ, ведется разработка 4 проектов по реконструкции плотин Тогызкудык, Тихоновка, Жастлек и водохранилища Танатбай. Площадь орошаемых земель с применением водосберегающих технологий в 2024 году увеличена на 4,9 тыс. га – до 35,2 тыс. га. Для повышения энергоэффективности планируется ввод новых 3-х котлов и 4-х турбин на 4-х электростанциях области.

📱 @KZgovernment