ҚДКБҚ студенттер үшін меймандық дәрістер сериясын жалғастыруда. Бұл жолы оқыту дәрісі Алматы экономикалық колледжінің 2 курс студенттері арасында өткізілді.
Шара барысында студенттер депозиттерге кепілдік беру жүйесі туралы білімдерін тереңдетіп қана қоймай, қаржылық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша құнды тәжірибелік дағдыларды меңгерді.
ҚДКБҚ баспасөз хатшысы Нұргүл Салықжанова банк қызметіне қатысты ықтимал тәуекелдер жағдайында меншікті қаржыны қорғау қажеттігіне байланысты маңызды мәселелерді көтерді.
Ол студенттерге Қордың атқаратын қызметері мен міндеттері, сондай-ақ банк қаржылық қиындықтарға тап болған жағдайда салымшыларға кепілді өтем төлеу механизмдері жайында жан-жақты әңгімелеп берді.
Банк лицензиясынан айырылған жағдайда оған салынған ақшаны жойылу қаупінен қорғау тақырыбы дәрістің басты сұрағына айналды.
Баспасөз хатшысы қолда бар ақшаны сақтау және молайту үшін сенімді қаржы институтын таңдаудың және Қор үнемі айтып келе жатқан әртараптандыру қағидаларын ұстанудың маңыздылығын атап өтті. Ол депозиттердің жиынтық сомасы Қор тарапынан кепілдік берілген шекті сомадан асатын болса, қаражатты сол шекті сомадан асырмай, әртүрлі банктерде сақтау керектігін еске салды.
Өйткені бірнеше қаржы институтында орналастырылған қаражаттарға әрбір банк бойынша жеке-жеке кепілдік беріледі.
Егер бір банкте түрі мен валютасына қарай әртүрлі бірнеше депозит орналастырылған болса, барлық депозиттер бойынша жиынтық қалдық сомаға кепілдік беріледі – ол 20 млн теңгеден асырылмайды.
Дәрістің интерактивті бөлігінде студенттер белсенділік танытты. Олар сұрақтар қойып, ұсынылған ақпаратты қызу талқылады. Болашақ жас мамандардың ерекше қызығушылық танытуы қаржылық мәселелерді терең түсінгендіктерін және өздерінің қаржылық қауіпсіздігіне байыппен қарайтындықтарын білдіреді.
Дәріс жаңа білім көзіне айналып қана қоймай, студенттер арасында қаржылық сауаттылықты дамытуға серпін берді. Олардың белсенді қатысуы болашақта осындай шараларды тағы да өткізу қажеттігін растайды.
Бұл студенттердің қаржылық құқықтар мен міндеттер туралы өз түсініктерін жақсартып қана қоймайды, сонымен қатар қаржылық шешімдерге жауапкершілікпен қарауға үндейді.
Шара барысында студенттер депозиттерге кепілдік беру жүйесі туралы білімдерін тереңдетіп қана қоймай, қаржылық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша құнды тәжірибелік дағдыларды меңгерді.
ҚДКБҚ баспасөз хатшысы Нұргүл Салықжанова банк қызметіне қатысты ықтимал тәуекелдер жағдайында меншікті қаржыны қорғау қажеттігіне байланысты маңызды мәселелерді көтерді.
Ол студенттерге Қордың атқаратын қызметері мен міндеттері, сондай-ақ банк қаржылық қиындықтарға тап болған жағдайда салымшыларға кепілді өтем төлеу механизмдері жайында жан-жақты әңгімелеп берді.
Банк лицензиясынан айырылған жағдайда оған салынған ақшаны жойылу қаупінен қорғау тақырыбы дәрістің басты сұрағына айналды.
Баспасөз хатшысы қолда бар ақшаны сақтау және молайту үшін сенімді қаржы институтын таңдаудың және Қор үнемі айтып келе жатқан әртараптандыру қағидаларын ұстанудың маңыздылығын атап өтті. Ол депозиттердің жиынтық сомасы Қор тарапынан кепілдік берілген шекті сомадан асатын болса, қаражатты сол шекті сомадан асырмай, әртүрлі банктерде сақтау керектігін еске салды.
Өйткені бірнеше қаржы институтында орналастырылған қаражаттарға әрбір банк бойынша жеке-жеке кепілдік беріледі.
Егер бір банкте түрі мен валютасына қарай әртүрлі бірнеше депозит орналастырылған болса, барлық депозиттер бойынша жиынтық қалдық сомаға кепілдік беріледі – ол 20 млн теңгеден асырылмайды.
Дәрістің интерактивті бөлігінде студенттер белсенділік танытты. Олар сұрақтар қойып, ұсынылған ақпаратты қызу талқылады. Болашақ жас мамандардың ерекше қызығушылық танытуы қаржылық мәселелерді терең түсінгендіктерін және өздерінің қаржылық қауіпсіздігіне байыппен қарайтындықтарын білдіреді.
Дәріс жаңа білім көзіне айналып қана қоймай, студенттер арасында қаржылық сауаттылықты дамытуға серпін берді. Олардың белсенді қатысуы болашақта осындай шараларды тағы да өткізу қажеттігін растайды.
Бұл студенттердің қаржылық құқықтар мен міндеттер туралы өз түсініктерін жақсартып қана қоймайды, сонымен қатар қаржылық шешімдерге жауапкершілікпен қарауға үндейді.
КФГД продолжает серию гостевых лекций для студентов. На этот раз она была проведена для учащихся 2 курса Алматинского экономического колледжа.
В ходе мероприятия студенты не только углубили свои знания о системе гарантирования депозитов, но и приобрели ценные практические навыки по обеспечению финансовой безопасности.
Пресс-секретарь КФГД Нургуль Салыкжанова подняла важные вопросы, связанные с необходимостью защиты собственных финансов в условиях возможных рисков, связанных с банковской деятельностью. Она предоставила студентам подробный обзор функций и обязанностей КФГД, включая механизмы возмещения потерь вкладчикам в случае финансовых трудностей банка.
Центральным вопросом лекции стала тема защиты собственных средств при возникновении риска потери денег при лишении банка лицензии.
Пресс-секретарь подчеркнула важность выбора надежных финансовых институтов для размещения средств и следования принципу диверсификации, провозглашаемому КФГД. Она напомнила, что если совокупная сумма депозитов выше гарантируемой Фондом, то лучше хранить средства в разных банках, потому что средства, размещенные в нескольких финансовых институтах, гарантируются отдельно по каждому.
Если же в одном банке размещено сразу несколько депозитов (вкладов), различных по видам и валюте, то гарантируется совокупная сумма по всем депозитам – до 20 млн тенге, с учетом пределов по каждому виду депозита.
Одним из важных моментов стала интерактивная часть лекции, во время которой студенты задавали много вопросов и активно обсуждали представленную информацию.
Их высокий уровень заинтересованность говорит о глубоком понимании финансовых вопросов и серьезном отношении к собственной финансовой безопасности.
Лекция стала не просто источником новых знаний, но и послужила стимулом для развития финансовой грамотности среди студентов. Их активное участие подтверждает необходимость проведения подобных мероприятий и в будущем.
Они не только улучшают понимание студентами своих финансовых прав и обязанностей, но и способствуют формированию ответственного отношения к финансовым решениям.
В ходе мероприятия студенты не только углубили свои знания о системе гарантирования депозитов, но и приобрели ценные практические навыки по обеспечению финансовой безопасности.
Пресс-секретарь КФГД Нургуль Салыкжанова подняла важные вопросы, связанные с необходимостью защиты собственных финансов в условиях возможных рисков, связанных с банковской деятельностью. Она предоставила студентам подробный обзор функций и обязанностей КФГД, включая механизмы возмещения потерь вкладчикам в случае финансовых трудностей банка.
Центральным вопросом лекции стала тема защиты собственных средств при возникновении риска потери денег при лишении банка лицензии.
Пресс-секретарь подчеркнула важность выбора надежных финансовых институтов для размещения средств и следования принципу диверсификации, провозглашаемому КФГД. Она напомнила, что если совокупная сумма депозитов выше гарантируемой Фондом, то лучше хранить средства в разных банках, потому что средства, размещенные в нескольких финансовых институтах, гарантируются отдельно по каждому.
Если же в одном банке размещено сразу несколько депозитов (вкладов), различных по видам и валюте, то гарантируется совокупная сумма по всем депозитам – до 20 млн тенге, с учетом пределов по каждому виду депозита.
Одним из важных моментов стала интерактивная часть лекции, во время которой студенты задавали много вопросов и активно обсуждали представленную информацию.
Их высокий уровень заинтересованность говорит о глубоком понимании финансовых вопросов и серьезном отношении к собственной финансовой безопасности.
Лекция стала не просто источником новых знаний, но и послужила стимулом для развития финансовой грамотности среди студентов. Их активное участие подтверждает необходимость проведения подобных мероприятий и в будущем.
Они не только улучшают понимание студентами своих финансовых прав и обязанностей, но и способствуют формированию ответственного отношения к финансовым решениям.
Қазақстандық банктердің бизнес-моделінің сақтанымпаздық сипатқа ие екендігі және олардың тәуекелді қаржы құралдарына аз ақша жұмсағандықтары арқасында отандық банк секторы сыртқы сілкіністерге қарсы өзінің орнықты екендігін тағы да дәлелдеді.
Нәтижесінде 2023 жылы отандық банк секторы өзінің тұрақтылығын сақтады. Салымшылар салымдар бойынша жоғары табыстылықтың артықшылықтарын пайдаланды. Бөлшек саудалық депозит нарығы 20 трлн теңгеден асты.
Теңгелік салымдар – бөлшек саудалық депозиттік база үшін өсудің басты қозғаушы күші болып қалуда. Олардың бұлайша өсуі валюталық тәуекелдерге қарамастан, теңгелік активтер бойынша табыстылықтың жоғары екендігіне ғана емес, қазақстандықтардың ұлттық валютаға деген сенімінің нығаюына да тығыз байланысты.
2016 жылдың басында бөлшек саудалық теңгелік депозиттердің үлесі бар болғаны 21%-ды құрады. ҚР Ұлттық Банкі мен ҚДКБҚ-ның бірлесе атқарған жұмыстарының арқасында кейінгі жылдары валюта бағамын тұрақталдыруға қол жеткізілді және теңгедегі депозиттік өнімдердің табыстылығын валюталық тәуекелдерді өтей алатындай деңгейде арттыру арқылы олардың тартымдылығы қамтамасыз етілді.
Мысалы, 2022 жылы теңге бағамы 7%-ға төмендеді, ал 2023 жылдың қорытындысы бойынша құбылмалы болғандығына қарамастан 2%-ға нығайды. Бұл ретте 2022-2023 жылдары теңгелік депозиттер бойынша орташа табыстылық 14% шегінде түрленіп отырды. Бұл осы қарастырылып отырған кезеңде азаматтардың валюталық қайта бағалау арқылы қол жеткізген табысынан бірнеше есе жоғары.
Қазіргі уақытта теңгелік депозиттер халық арасында ең танымал және ең сұранысқа ие қаржы құралдары болып табылады: 2023 жылы олардың өсімі 33,7%-ды құрады (бұл 2016 жылдан бері ең жоғарғы мән), ал жыл соңына қарай бөлшек саудалық портфельде теңгелік депозиттердің үлесі 73%-ға жетті.
2023 жылы халықтың валюталық депозиттерінің үлесі төмендеді және бөлшек саудалық депозиттік портфельдің долларлануы қолайлы (26,8%) деңгейге жетті.
2023 жылы нарықта ең жоғары өсім жинақ салымдарда байқалды. Бұл халықтың қаржылық сауаттылығының біртіндеп артып, ақша жинау мәдениетінің қалыптаса бастағанын білдіреді.
Нәтижесінде 2023 жылы отандық банк секторы өзінің тұрақтылығын сақтады. Салымшылар салымдар бойынша жоғары табыстылықтың артықшылықтарын пайдаланды. Бөлшек саудалық депозит нарығы 20 трлн теңгеден асты.
Теңгелік салымдар – бөлшек саудалық депозиттік база үшін өсудің басты қозғаушы күші болып қалуда. Олардың бұлайша өсуі валюталық тәуекелдерге қарамастан, теңгелік активтер бойынша табыстылықтың жоғары екендігіне ғана емес, қазақстандықтардың ұлттық валютаға деген сенімінің нығаюына да тығыз байланысты.
2016 жылдың басында бөлшек саудалық теңгелік депозиттердің үлесі бар болғаны 21%-ды құрады. ҚР Ұлттық Банкі мен ҚДКБҚ-ның бірлесе атқарған жұмыстарының арқасында кейінгі жылдары валюта бағамын тұрақталдыруға қол жеткізілді және теңгедегі депозиттік өнімдердің табыстылығын валюталық тәуекелдерді өтей алатындай деңгейде арттыру арқылы олардың тартымдылығы қамтамасыз етілді.
Мысалы, 2022 жылы теңге бағамы 7%-ға төмендеді, ал 2023 жылдың қорытындысы бойынша құбылмалы болғандығына қарамастан 2%-ға нығайды. Бұл ретте 2022-2023 жылдары теңгелік депозиттер бойынша орташа табыстылық 14% шегінде түрленіп отырды. Бұл осы қарастырылып отырған кезеңде азаматтардың валюталық қайта бағалау арқылы қол жеткізген табысынан бірнеше есе жоғары.
Қазіргі уақытта теңгелік депозиттер халық арасында ең танымал және ең сұранысқа ие қаржы құралдары болып табылады: 2023 жылы олардың өсімі 33,7%-ды құрады (бұл 2016 жылдан бері ең жоғарғы мән), ал жыл соңына қарай бөлшек саудалық портфельде теңгелік депозиттердің үлесі 73%-ға жетті.
2023 жылы халықтың валюталық депозиттерінің үлесі төмендеді және бөлшек саудалық депозиттік портфельдің долларлануы қолайлы (26,8%) деңгейге жетті.
2023 жылы нарықта ең жоғары өсім жинақ салымдарда байқалды. Бұл халықтың қаржылық сауаттылығының біртіндеп артып, ақша жинау мәдениетінің қалыптаса бастағанын білдіреді.
Казахстанский банковский сектор в очередной раз доказал устойчивость к внешним шокам ввиду консервативной бизнес-модели казахстанских банков и их низкой вовлеченности в рисковые финансовые инструменты.
В 2023 году отечественный банковский сектор сохранял стабильность, вкладчики пользовались преимуществами высокой доходности по вкладам, и розничный депозитный рынок превысил 20 трлн тенге.
Драйвером роста розничной депозитной базы остаются вклады в тенге. Их рост, сохраняющийся несмотря на наличие валютных рисков, обусловлен не только высокой доходностью по тенговым активам, но и повышением доверия казахстанцев к национальной валюте.
В начале 2016 года, когда население испытывало кризис доверия к тенге после девальваций 2014-2015 годов, доля розничных тенговых депозитов составляла 21%. Благодаря совместным усилиям Национального Банка РК и КФГД, за последующие годы удалось стабилизировать курс валют и обеспечить привлекательность депозитных продуктов в тенге за счет повышения их доходности, перекрывающей валютные риски.
К примеру, за 2022 год курс тенге снизился на 7%, а по итогам 2023 года, несмотря на колебания, укрепился на 2%. При этом средняя доходность по депозитам в тенге в 2022-2023 годах варьировалась в пределах 14%, что в разы превышает доходность, зафиксированную гражданами от валютной переоценки за рассматриваемый период. На сегодняшний день депозиты в тенге являются самым востребованным финансовым инструментом среди населения: их прирост в 2023 году составил 33,7% – максимальное значение с 2016 года, а доля депозитов в тенге в розничном портфеле на конец года достигла 73%.
Доля валютных депозитов населения в 2023 году снизилась, и долларизация розничного депозитного портфеля достигла комфортного уровня – 26,8%.
Наиболее высокий прирост в 2023 году наблюдался по сберегательным вкладам, что свидетельствует о постепенном формировании культуры сбережения и повышении уровня финансовой грамотности населения.
В 2023 году отечественный банковский сектор сохранял стабильность, вкладчики пользовались преимуществами высокой доходности по вкладам, и розничный депозитный рынок превысил 20 трлн тенге.
Драйвером роста розничной депозитной базы остаются вклады в тенге. Их рост, сохраняющийся несмотря на наличие валютных рисков, обусловлен не только высокой доходностью по тенговым активам, но и повышением доверия казахстанцев к национальной валюте.
В начале 2016 года, когда население испытывало кризис доверия к тенге после девальваций 2014-2015 годов, доля розничных тенговых депозитов составляла 21%. Благодаря совместным усилиям Национального Банка РК и КФГД, за последующие годы удалось стабилизировать курс валют и обеспечить привлекательность депозитных продуктов в тенге за счет повышения их доходности, перекрывающей валютные риски.
К примеру, за 2022 год курс тенге снизился на 7%, а по итогам 2023 года, несмотря на колебания, укрепился на 2%. При этом средняя доходность по депозитам в тенге в 2022-2023 годах варьировалась в пределах 14%, что в разы превышает доходность, зафиксированную гражданами от валютной переоценки за рассматриваемый период. На сегодняшний день депозиты в тенге являются самым востребованным финансовым инструментом среди населения: их прирост в 2023 году составил 33,7% – максимальное значение с 2016 года, а доля депозитов в тенге в розничном портфеле на конец года достигла 73%.
Доля валютных депозитов населения в 2023 году снизилась, и долларизация розничного депозитного портфеля достигла комфортного уровня – 26,8%.
Наиболее высокий прирост в 2023 году наблюдался по сберегательным вкладам, что свидетельствует о постепенном формировании культуры сбережения и повышении уровня финансовой грамотности населения.
Өтем төлеу ҚДКБҚ таңдаған агент банк арқылы жүзеге асырылады.
Агент банк – бұл депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінің қатысушысы болып табылатын және ҚДКБҚ атынан және есебінен кепілді өтемді төлеу бойынша рәсімдерді жүзеге асыратын банк.
ҚДКБҚ сақтандыру жағдайының туындағанына-туындамағанына қарамастан, алғашқы кезеңде үміткер банктердің – әлеуетті агент банктердің арнайы тізбесін бекіту шарасын өткізеді.
Айталық, ҚДКБҚ кепілді өтемді төлеуді жүзеге асыру үшін жылына екі рет (1 шілдеге және 1 қаңтарға дейін) агент банктердің алдын ала тізбесін бекітеді.
Бұл ретте банк агент банктердің алдын ала тізбесіне енуі үшін өзінің сенімді қаржы институты екендігін сипаттайтын белгілі бір сапалық және сандық талаптарға сай болуы тиіс.
Мысалы:
• рейтингтік агенттіктердің халықаралық бағасы бойынша ұзақ мерзімді кредиттік рейтингтің лайықты деңгейінің болуы;
• реттеуші орган белгілеген пруденциялдық нормативтер мен минималды резервтік талаптарды орындауы;
• банкте теріс операциялық ақша легінің және т.б. болмауы.
Екінші кезең – сақтандыру жағдайының туындауы. ҚДКБҚ алдын ала бекітілген тізбеден агент банкті таңдайды және оның ағымдағы қаржылық жағдайы туралы жаңартылған ақпараттарды ескереді.
Бұл ретте ҚДКБҚ банктің ел аумағында тармақталған филиалдық желісінің (бөлімшелер/орынжайлар), одан қала берді лицензиясынан айырылған банктің барынша көп салымшысына өтем төлеу үшін өткізу қабілетінің жеткілікті болуы секілді өлшемшарттарға ерекше назар аударады.
Лицензиясынан айырылған банктің салымшылары айтарлықтай көп болған жағдайда, ҚДКБҚ салымшыларға кепілдік берілген қаражаттарын қайтаруды шұғыл және тиімді түрде жүзеге асыру мақсатында үміткер банктердің арасынан бір емес, бірнеше агент банкті таңдауға құқылы.
Нақты таратылатын банктің салымшыларына кепілді өтем төлейтін агент банк таңдалған соң, ол туралы ақпарат халыққа ҚДКБҚ кепілді өтемді төлеудің басталу күнін жариялау барысында жеткізіледі.
Агент банк – бұл депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесінің қатысушысы болып табылатын және ҚДКБҚ атынан және есебінен кепілді өтемді төлеу бойынша рәсімдерді жүзеге асыратын банк.
ҚДКБҚ сақтандыру жағдайының туындағанына-туындамағанына қарамастан, алғашқы кезеңде үміткер банктердің – әлеуетті агент банктердің арнайы тізбесін бекіту шарасын өткізеді.
Айталық, ҚДКБҚ кепілді өтемді төлеуді жүзеге асыру үшін жылына екі рет (1 шілдеге және 1 қаңтарға дейін) агент банктердің алдын ала тізбесін бекітеді.
Бұл ретте банк агент банктердің алдын ала тізбесіне енуі үшін өзінің сенімді қаржы институты екендігін сипаттайтын белгілі бір сапалық және сандық талаптарға сай болуы тиіс.
Мысалы:
• рейтингтік агенттіктердің халықаралық бағасы бойынша ұзақ мерзімді кредиттік рейтингтің лайықты деңгейінің болуы;
• реттеуші орган белгілеген пруденциялдық нормативтер мен минималды резервтік талаптарды орындауы;
• банкте теріс операциялық ақша легінің және т.б. болмауы.
Екінші кезең – сақтандыру жағдайының туындауы. ҚДКБҚ алдын ала бекітілген тізбеден агент банкті таңдайды және оның ағымдағы қаржылық жағдайы туралы жаңартылған ақпараттарды ескереді.
Бұл ретте ҚДКБҚ банктің ел аумағында тармақталған филиалдық желісінің (бөлімшелер/орынжайлар), одан қала берді лицензиясынан айырылған банктің барынша көп салымшысына өтем төлеу үшін өткізу қабілетінің жеткілікті болуы секілді өлшемшарттарға ерекше назар аударады.
Лицензиясынан айырылған банктің салымшылары айтарлықтай көп болған жағдайда, ҚДКБҚ салымшыларға кепілдік берілген қаражаттарын қайтаруды шұғыл және тиімді түрде жүзеге асыру мақсатында үміткер банктердің арасынан бір емес, бірнеше агент банкті таңдауға құқылы.
Нақты таратылатын банктің салымшыларына кепілді өтем төлейтін агент банк таңдалған соң, ол туралы ақпарат халыққа ҚДКБҚ кепілді өтемді төлеудің басталу күнін жариялау барысында жеткізіледі.
Выплата возмещения осуществляется КФГД через выбранный им банк-агент.
Банк-агент – это банк, выполняющий процедуры по выплате гарантийного возмещения от имени и за счет средств КФГД.
Первым этапом КФГД, независимо от наступления страхового случая, проводит мероприятия по утверждению специального перечня банков-претендентов – потенциальных банков-агентов. Так, дважды в год (до 1 июля и 1 января), КФГД утверждает предварительный перечень банков-агентов.
При этом банк должен соответствовать определенным требованиям.
Например:
• наличие достаточного уровня долгосрочного кредитного рейтинга, по международной оценке, рейтинговых агентств;
• выполнение банком пруденциальных нормативов и минимальных резервных требований, установленных регуляторным органом;
• отсутствие у банка отрицательного операционного денежного потока и др.
Согласно законодательству, в процедуре утверждения предварительного перечня банков-агентов принимают участие все банки-участники СГД (без исключения).
Второй этап – наступление страхового случая. КФГД выбирает банк-агент из уже утвержденного перечня с учетом обновленной информации о его текущем финансовом состоянии, чтобы обеспечить своевременную и непрерывную выплату гарантируемых средств.
При этом здесь особое внимание КФГД уделяет таким критериям, как наличие у банка разветвленной филиальной сети (отделений/помещений) в регионах Казахстана, достаточность пропускной способности для осуществления выплат большому количеству депозиторов банка, лишенного лицензии.
При наличии у банка, лишенного лицензии, значительного количества депозиторов, КФГД в целях оперативного и эффективного осуществления возврата гарантируемых средств вкладчикам вправе выбрать любое количество банков-агентов из числа банков-претендентов.
Информация о выбранном банке-агенте обязательно доводится до сведения населения при объявлении КФГД даты начала выплаты возмещения.
Банк-агент – это банк, выполняющий процедуры по выплате гарантийного возмещения от имени и за счет средств КФГД.
Первым этапом КФГД, независимо от наступления страхового случая, проводит мероприятия по утверждению специального перечня банков-претендентов – потенциальных банков-агентов. Так, дважды в год (до 1 июля и 1 января), КФГД утверждает предварительный перечень банков-агентов.
При этом банк должен соответствовать определенным требованиям.
Например:
• наличие достаточного уровня долгосрочного кредитного рейтинга, по международной оценке, рейтинговых агентств;
• выполнение банком пруденциальных нормативов и минимальных резервных требований, установленных регуляторным органом;
• отсутствие у банка отрицательного операционного денежного потока и др.
Согласно законодательству, в процедуре утверждения предварительного перечня банков-агентов принимают участие все банки-участники СГД (без исключения).
Второй этап – наступление страхового случая. КФГД выбирает банк-агент из уже утвержденного перечня с учетом обновленной информации о его текущем финансовом состоянии, чтобы обеспечить своевременную и непрерывную выплату гарантируемых средств.
При этом здесь особое внимание КФГД уделяет таким критериям, как наличие у банка разветвленной филиальной сети (отделений/помещений) в регионах Казахстана, достаточность пропускной способности для осуществления выплат большому количеству депозиторов банка, лишенного лицензии.
При наличии у банка, лишенного лицензии, значительного количества депозиторов, КФГД в целях оперативного и эффективного осуществления возврата гарантируемых средств вкладчикам вправе выбрать любое количество банков-агентов из числа банков-претендентов.
Информация о выбранном банке-агенте обязательно доводится до сведения населения при объявлении КФГД даты начала выплаты возмещения.
Мерзімсіз салымдар – қазақстандықтар арасында ең танымал қаржы құралына айналды. Өйткені өте икемді және үстінен ақша салу немесе мерзімінен бұрын ақша алу бойынша шектеулер жоқ.
2024 жылдың 1 наурызына қарай саны жағынан ең жоғары өсім дәл осы мерзімсіз салымдарда тіркелді – 20% (өткен жылдың 01 наурызымен салыстырғанда).
Танымалдығы жағынан екінші орында жинақ салымдар келеді.
Олар бойынша ең тартымды сыйақы мөлшерлемесі және ең жоғары кепілдік мөлшері белгіленген – мұндай салымдардың саны бір жыл ішінде 14%-ға өсті.
ҚДКБҚ көзқарасы бойынша жинақ салымдардың танымалдығы – халықтың қаржылық сауаттылығының артуының және ақшалай қор жинау мәдениетінің қалыптасып жатқандығының айқын белгісі.
Салымшылар салымдардың түрі мен сипаттарын жақсы ажырататын болды және ақша жинауды жоспарлауға және депозит таңдауға жауапкершілікпен, байыптылықпен қарай бастаған.
Атап өту керек, валюта бөлінісінде қазақстандықтар теңгелік салымдарды жиі ашатын болды: айталық, 2024 жылдың 01 наурызына қарай мерзімсіз салымдардың 83%-ы және жинақ салымдардың 99%-ы ұлттық валютада ашылған.
Теңгелік салымдар табыстылығының жоғары болғандығы арқасында танымал болып жатыр.
Олардың табыстылығы соңғы уақытта инфляция деңгейін де, ұлттық валюта бағамы құбылған жағдайда орын алатын валюталық тәуекелдерді де айтарлықтай басып озуда.
Одан басқа, теңгелік депозиттердің өсімі – қазақстандықтардың ұлттық валютаға деген сенімінің артуының нәтижесі деуге болады.
Ал сенімнің артуына Ұлттық Банк пен ҚДКБҚ-ның теңгелік активтердің тартымдылығын арттыру бойынша қабылдаған шараларының арқасында қол жеткізілуде.
2024 жылдың 1 наурызына қарай саны жағынан ең жоғары өсім дәл осы мерзімсіз салымдарда тіркелді – 20% (өткен жылдың 01 наурызымен салыстырғанда).
Танымалдығы жағынан екінші орында жинақ салымдар келеді.
Олар бойынша ең тартымды сыйақы мөлшерлемесі және ең жоғары кепілдік мөлшері белгіленген – мұндай салымдардың саны бір жыл ішінде 14%-ға өсті.
ҚДКБҚ көзқарасы бойынша жинақ салымдардың танымалдығы – халықтың қаржылық сауаттылығының артуының және ақшалай қор жинау мәдениетінің қалыптасып жатқандығының айқын белгісі.
Салымшылар салымдардың түрі мен сипаттарын жақсы ажырататын болды және ақша жинауды жоспарлауға және депозит таңдауға жауапкершілікпен, байыптылықпен қарай бастаған.
Атап өту керек, валюта бөлінісінде қазақстандықтар теңгелік салымдарды жиі ашатын болды: айталық, 2024 жылдың 01 наурызына қарай мерзімсіз салымдардың 83%-ы және жинақ салымдардың 99%-ы ұлттық валютада ашылған.
Теңгелік салымдар табыстылығының жоғары болғандығы арқасында танымал болып жатыр.
Олардың табыстылығы соңғы уақытта инфляция деңгейін де, ұлттық валюта бағамы құбылған жағдайда орын алатын валюталық тәуекелдерді де айтарлықтай басып озуда.
Одан басқа, теңгелік депозиттердің өсімі – қазақстандықтардың ұлттық валютаға деген сенімінің артуының нәтижесі деуге болады.
Ал сенімнің артуына Ұлттық Банк пен ҚДКБҚ-ның теңгелік активтердің тартымдылығын арттыру бойынша қабылдаған шараларының арқасында қол жеткізілуде.
Самыми востребованными среди казахстанцев являются несрочные вклады, ввиду их гибкости и отсутствия ограничений по пополнению и досрочному изъятию средств.
На 1 марта 2024 года среди всех видов депозитов именно по несрочным зафиксирован наибольший прирост количества вкладов – на 20% (по сравнению с 01 марта предыдущего года).
Следующими по популярности являются сберегательные вклады, по которым установлены наиболее привлекательные ставки вознаграждения и самый высокий размер гарантии – количество таких вкладов за год увеличилось на 14%.
По мнению КФГД, популярность сберегательных вкладов является признаком повышения уровня финансовой грамотности населения и формирования культуры сбережения.
Вкладчики стали лучше разбираться в условиях различных видов депозитов и стали более осознанно и взвешенно подходить к планированию своих сбережений и выбору депозитов.
Следует отметить, что в разрезе валют казахстанцы чаще всего открывают именно тенговые вклады: так, на 01 марта 2024 года 83% несрочных вкладов и 99% сберегательных вкладов открыты в национальной валюте.
Популярность тенговых вкладов обеспечивается за счет высокой доходности, которая в последнее время значительно превышает уровень инфляции, а также покрывает валютные риски при колебаниях национальной валюты.
Кроме того, рост тенговых депозитов является результатом повышения доверия казахстанцев к национальной валюте благодаря мерам Национального Банка РК и КФГД по поддержанию привлекательности тенговых активов.
На 1 марта 2024 года среди всех видов депозитов именно по несрочным зафиксирован наибольший прирост количества вкладов – на 20% (по сравнению с 01 марта предыдущего года).
Следующими по популярности являются сберегательные вклады, по которым установлены наиболее привлекательные ставки вознаграждения и самый высокий размер гарантии – количество таких вкладов за год увеличилось на 14%.
По мнению КФГД, популярность сберегательных вкладов является признаком повышения уровня финансовой грамотности населения и формирования культуры сбережения.
Вкладчики стали лучше разбираться в условиях различных видов депозитов и стали более осознанно и взвешенно подходить к планированию своих сбережений и выбору депозитов.
Следует отметить, что в разрезе валют казахстанцы чаще всего открывают именно тенговые вклады: так, на 01 марта 2024 года 83% несрочных вкладов и 99% сберегательных вкладов открыты в национальной валюте.
Популярность тенговых вкладов обеспечивается за счет высокой доходности, которая в последнее время значительно превышает уровень инфляции, а также покрывает валютные риски при колебаниях национальной валюты.
Кроме того, рост тенговых депозитов является результатом повышения доверия казахстанцев к национальной валюте благодаря мерам Национального Банка РК и КФГД по поддержанию привлекательности тенговых активов.
Елімізде бөлшек саудалық депозит портфелінің негізгі бөлігі (ағымдағы шоттарды қоспағанда) мерзімсіз салымдарға тиесілі - 75%-ды құрайды. Бұл салымдардың тартымдылығы сол, олардың талаптары салымшылар үшін икемді әрі табыстылығы жоғары.
Екінші орында нарықтағы үлесі бойынша сыйақысын мемлекет субсидиялайтын салымдар орналасқан. Мұндай салымдар бойынша мемлекеттің беретін қосымша сыйлықақысы олардың табыстылығын арттыруға септігін тигізеді.
Сәйкесінше қысқа мерзім ішінде халықтың негізгі қажеттіліктері – тұрғын үй мен білім алуға қаражат жинауға мүмкіндік туады. Жалпы салымдардың ішінде мемлекет тарапынан субсидияланатын салымдардың үлесі - 14%-ға тең.
Дегенмен соңғы жылдары нарықта олардың үлесі аздап қысқарды (өткен жылдың 01 наурызында 16% болған еді).
Үшінші орында қазақстандықтардың сұранысы менқалауына қарай жинақ салымдар орналасты.
Олардың үлесі – депозиттерге кепілдік беру жүйесіне қатысушы банктердегі салымдардың жиынтық көлемінің 10%-ын құрайды. Сонымен қатар салымдардың барлық түрлері арасында ең жоғары өсім дәл осы жинақ салымдарда тіркелді – ағымдағы жылдың 01 наурызына қарай өсім 47%-ға жетті, яғни 1,5 есеге өсті деген сөз.
Салыстыра кетсек: мерзімсіз салымдардың өсімі 23%-ды, ал мемлекет субсидиялайтын салымдардың үлесі - 7%-ды құрады. Жинақ салымдар бойынша мерзімінен бұрын ақша алуға қатысты шектеулер бар екендігіне байланысты банктер дәл осы салымдар бойынша ең жоғары сыйақылар ұсынады.
Сондықтан да тұрғындар тарапынан бұл салымдарға қызығушылық жоғары. Бұдан басқа, жинақ салымдар бойынша ҚДКБҚ беретін кепілдік мөлшері басқа салымдарға қарағанда жоғары – 20 млн теңгені құрайды (ұлттық валютадағы өзге салымдар бойынша – 10 млн теңге болса, шетел валютасындағы депозиттер бойынша – 5 млн теңге).
Қатысушы банктерде салымдардың қалған бөлігін мерзімділік талаптарына сәйкес келетін депозиттер мен талап етілмелі салымдар алады – олардың үлесі шамамен 1%-ға тең.
Екінші орында нарықтағы үлесі бойынша сыйақысын мемлекет субсидиялайтын салымдар орналасқан. Мұндай салымдар бойынша мемлекеттің беретін қосымша сыйлықақысы олардың табыстылығын арттыруға септігін тигізеді.
Сәйкесінше қысқа мерзім ішінде халықтың негізгі қажеттіліктері – тұрғын үй мен білім алуға қаражат жинауға мүмкіндік туады. Жалпы салымдардың ішінде мемлекет тарапынан субсидияланатын салымдардың үлесі - 14%-ға тең.
Дегенмен соңғы жылдары нарықта олардың үлесі аздап қысқарды (өткен жылдың 01 наурызында 16% болған еді).
Үшінші орында қазақстандықтардың сұранысы менқалауына қарай жинақ салымдар орналасты.
Олардың үлесі – депозиттерге кепілдік беру жүйесіне қатысушы банктердегі салымдардың жиынтық көлемінің 10%-ын құрайды. Сонымен қатар салымдардың барлық түрлері арасында ең жоғары өсім дәл осы жинақ салымдарда тіркелді – ағымдағы жылдың 01 наурызына қарай өсім 47%-ға жетті, яғни 1,5 есеге өсті деген сөз.
Салыстыра кетсек: мерзімсіз салымдардың өсімі 23%-ды, ал мемлекет субсидиялайтын салымдардың үлесі - 7%-ды құрады. Жинақ салымдар бойынша мерзімінен бұрын ақша алуға қатысты шектеулер бар екендігіне байланысты банктер дәл осы салымдар бойынша ең жоғары сыйақылар ұсынады.
Сондықтан да тұрғындар тарапынан бұл салымдарға қызығушылық жоғары. Бұдан басқа, жинақ салымдар бойынша ҚДКБҚ беретін кепілдік мөлшері басқа салымдарға қарағанда жоғары – 20 млн теңгені құрайды (ұлттық валютадағы өзге салымдар бойынша – 10 млн теңге болса, шетел валютасындағы депозиттер бойынша – 5 млн теңге).
Қатысушы банктерде салымдардың қалған бөлігін мерзімділік талаптарына сәйкес келетін депозиттер мен талап етілмелі салымдар алады – олардың үлесі шамамен 1%-ға тең.
Основная доля розничного депозитного портфеля (без учета текущих счетов) приходится на несрочные вклады – 75%.
Привлекательность таких вкладов для населения состоит в гибкости их условий при достаточно высокой доходности.
На втором месте по доле рынка находятся вклады, по которым вознаграждение субсидируется государством.
Дополнительная премия государства по таким вкладам позволяет значительно повысить их доходность и, соответственно, в более сжатые сроки накопить средства для финансирования основных крупных нужд населения – жилье и образование.
На вклады, субсидируемые государством, приходится 14% от всех вкладов, хотя их доля на рынке за последний год немного сократилась (с 16% на 01 марта предыдущего года).
Третье место в предпочтениях казахстанцев занимают сберегательные вклады – 10% от совокупного объема вкладов в банках-участниках системы гарантирования депозитов. Вместе с тем, именно по сберегательным вкладам наблюдается самый высокий прирост объемов среди всех видов вкладов – 47% в годовом выражении на 01 марта текущего года, то есть практически в 1,5 раза.
Для сравнения: прирост объема несрочных вкладов составил 23%, субсидируемых государством – 7%. Ввиду наличия ограничений по досрочному изъятию средств, именно по сберегательным вкладам банки предлагают наиболее высокие ставки вознаграждения, что обеспечивает повышенный интерес к ним со стороны населения.
Кроме того, размер гарантии КФГД по сберегательным вкладам выше, чем по другим видам депозитов – 20 млн тенге (по сравнению с 10 млн тенге по другим видам депозитов в национальной валюте и 5 млн тенге по депозитам в иностранной валюте).
Оставшуюся долю вкладов в банках-участниках занимают вклады, соответствующие условиям срочности, и вклады до востребования – на них приходится около 1%.
Привлекательность таких вкладов для населения состоит в гибкости их условий при достаточно высокой доходности.
На втором месте по доле рынка находятся вклады, по которым вознаграждение субсидируется государством.
Дополнительная премия государства по таким вкладам позволяет значительно повысить их доходность и, соответственно, в более сжатые сроки накопить средства для финансирования основных крупных нужд населения – жилье и образование.
На вклады, субсидируемые государством, приходится 14% от всех вкладов, хотя их доля на рынке за последний год немного сократилась (с 16% на 01 марта предыдущего года).
Третье место в предпочтениях казахстанцев занимают сберегательные вклады – 10% от совокупного объема вкладов в банках-участниках системы гарантирования депозитов. Вместе с тем, именно по сберегательным вкладам наблюдается самый высокий прирост объемов среди всех видов вкладов – 47% в годовом выражении на 01 марта текущего года, то есть практически в 1,5 раза.
Для сравнения: прирост объема несрочных вкладов составил 23%, субсидируемых государством – 7%. Ввиду наличия ограничений по досрочному изъятию средств, именно по сберегательным вкладам банки предлагают наиболее высокие ставки вознаграждения, что обеспечивает повышенный интерес к ним со стороны населения.
Кроме того, размер гарантии КФГД по сберегательным вкладам выше, чем по другим видам депозитов – 20 млн тенге (по сравнению с 10 млн тенге по другим видам депозитов в национальной валюте и 5 млн тенге по депозитам в иностранной валюте).
Оставшуюся долю вкладов в банках-участниках занимают вклады, соответствующие условиям срочности, и вклады до востребования – на них приходится около 1%.