EAEko hauteskundeetako emaitzak aletzen ari gara zuzenean hainbat grafikotan.

📊 Datu orokorrak zein lurraldeka eta udalerrika banatutako emaitza guztiak: https://labur.eus/1uUzz

EAJk eta PSE-EEk salbatu dute gobernua

EH Bilduren igoera oso handia izan da; zazpi ordezkari irabazi ditu. Baina ez da nahikoa izan EAJri aurrea hartzeko.

Bi indar abertzaleek 75 eserlekutatik 54 izango dituzte –botoen %67–.

https://labur.eus/fX6LI

Gaurko egunez 1985ean, Argentinako diktaduraren aurkako epaiketa hasi zen Buenos Airesen.

1976 eta 1983 artean burututako giza eskubideen aurkako krimenak epaitu zituzten bertan, aurrera ateratzea bera asko kostatu zen epaiketan. Estatuko fiskalak eskuin muturraren era guztietako mehatxu eta trabak gainditu behar izan zituen amaierara heltzeko: bederatzi buru militarretatik bost zigortu zituzten, tartean Videla, Agosti eta Viola. Epaiketak agerian utzi zuen 10.000 eta 20.000 pertsona artean hil eta beste horrenbeste torturatu zituztela, baita ehunka haur lapurtu eta erregimenaren jarraitzaileei eman zizkietela ere.

Gehiago:

1870: Lenin jaio zen, Vladimir Ilitx Ulianov https://labur.eus/lypkM

1915: Gas toxikoak erabili zituzten lehen aldiz gudan alemaniarrek https://labur.eus/pXDxy

1984, duela 40 urte: Ertzaintza AEKren manifestazioaren aurka oldartu zen Eusko Legebiltzarraren aurrean https://labur.eus/7bkka

👋🏽 Egun on ARGIAzale!

Atzoko Euskal Erdiaren hauteskundeak eman dutenaz lehen analisi sorta (Irudian, Adur Larrearen zinta):

✍️ "Ezker olatuan, surflari bakarra", Gorka Peñagarikanoren eskutik: https://labur.eus/2jwfz

✍️ "Gure gauzatxoak", Uxue Apaolazarenetik: https://labur.eus/uRh26

✍️ "Sinesmenek ez dituzte mendiak mugitzen", Mati Iturralde: https://labur.eus/Fgor1

✍️ "Zoriona banatzeko prozesu demokratikoa", 'Ezetz astea ondo bukatu' sailean Gorka Bereziartuak: https://labur.eus/MzX5p

🔊 Betiko tabarrarekin gatoz gaur gu ere: Athletic eta hauteskundeak. Bigarren horretan zer gertatu den jakin aurretik, baina jakinda bezala grabatutako saioan. ⤵️

Beranduegi 4x15: The real tabarra
https://labur.eus/fXIif

Gozatu!

👋🏽 Honatx atzoko hauteskundeen inguruko analisien bigarren sorta:

✍️ "Momentukoak eta luzera begirakoak", Ainhoa Etxaide: https://labur.eus/Fpuok

✍️ "Berde-Bildu hegoaldetik", Arabari begirada Maite Diaz de Herediak: https://labur.eus/8fkib

✍️ "Aldaketak alderdi sistemaren egitura lehiakorrean?", Haritz Garmendiak: https://labur.eus/khoqd

✍️ "Aldaketa mugatuak eta jarraikortasuna gobernuan", Asier Blasek: https://labur.eus/YaaJ3

Azkenik, asteko argazkia (goiko irudian), Axier Lopezen eskutik:

📸 Aldaketarik ez, baina…: https://labur.eus/sJuwj

BIDEO-ANALISIA | Hauteskundeen ostean, emaitzak eta ondorengo testuingurua ulertzeko hainbat gako Gorka Peñagarikanoren eskutik. ⤵️
https://labur.eus/te1Ic

🟡 Behar diren lekuetan jaiotzen dira sendabelarrak eta espetxeko hormigoi artean ere bada hazten den lore eta belarrik. Hala kontatu dio, behintzat, Jon Garmendia 'Txuriyak' Garbiñe Larreari. ⤵️

Menda Bikoitza #11: Kartzelako belar hitsak
https://labur.eus/qVRar

Ondo izan!

🎥 Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan.

Telesailaz eta Balenciagaren irudiaz ez ezik, beste hainbat kontu ere izan dituzte hizketagai.

"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula" https://labur.eus/fqnex

✍️ Gorka Peñagarikano
📸 Dani Blanco

Gaurko egunez 1937an, Eibar bonbardatu zuen abiazio frankistak.

Bonbardaketan bi hildako izan ziren. Egun berean Barakaldo, Bilbo, Elgeta eta Erandioko hiriguneak bonbardatu zituzten frankistek, helburu taktikoekin bonbardatutako beste hainbat posizioz gain. Handik hiru egunera frankisten eskuetan erori zen Eibar.

Gehiago:

1918: Irlandako langileek greba orokorra egin zuten I. Mundu Gerrarako erreklutamenduaren aurka https://labur.eus/79Gu0

1971: Gerraren Aurkako Vietnamgo Beteranoek gerrako dominak itzuli zizkioten AEBetako gobernuari https://labur.eus/JJp0y

1979, duela 45 urte: Zeelanda Berriko Blair Peach irakaslea hil zuen poliziak Ingalaterran, faxismoaren aurkako manifestazio batean https://labur.eus/ZQ0tC

2001: Gaztelania ez dela “sekula inposatu” esan zuen Espainiako Juan Carlos I. Erregeak https://labur.eus/Zv8qy

🖖🏿Egun on!

📱 Meta multinazional estatubatuarrerena den Instagram aplikazioa da EAEko gazteek egunero gehien erabiltzen duten sare soziala, baina azken aldion hazkunderik handiena izan dutenak TikTok eta BeReal izan dira.

Info guztia hemen: https://labur.eus/bUwdc

🔸 Berriz lortu dute Berangoko Otxantegi Herri Lurren hustea geratzea https://labur.eus/RFXIM (Gedarren albistea)

🔸 Oskar Zapata (Topagunea): "Nafarroan euskarak aurrera egin dezan aliatu berriak behar ditugu" https://labur.eus/AJqSK (Euskalerria Irratiaren elkarrizketa)

🔸 Indarrak biltzeko eguna antolatu du Erdiz Bizirik-ek Elizondon https://labur.eus/CJ8UC (Euskal Irratien albistea)

Laster itzuliko gara!

Eguerdi on, irakurle 👋

Liburuaren Nazioarteko Eguna da gaur:
📖 Iaz gehien mailegatu zen euskarazko liburua, Nerea Ibarzabalen 'Bar Gloria' https://labur.eus/ko0eq

Asteburuan Bekat’uros ospatu zuten:
🏳️‍🌈🏳️‍⚧️ Sexualitate askeen aldarria Atharratzen, Bekat'uros egunean https://labur.eus/1Pemy (Euskal Irratien erreportajea)

Myanmarrera begira jarri da Mikel Aramendi, analisian:
🇲🇲 Gizateriaren herena baino gehiago https://labur.eus/jhRk1

Gero arte!

👋🏽 Arratsaldeon lagunok!

🇵🇸 🚢 Gazako blokeoa apurtu nahi duen Askatasunaren Ontzidiari jarraipena egiten ari gara:

‼️ Bihar da abiatzekoa ontzidia, baina Israel eta bere aliatuek presio egiten ari diote Erdogani itsasoratu ez dadin. Bitartean, Israelgo militarrek ontzien "abordatze biolento" bat burutu dezaketela zabaldu da.

➡️ Gazara bihar abiatuko dela iragarri du Askatasunaren Ontzidiak, Israel, Alemania, Erresuma Batua eta AEBen “presioen” gainetik: https://labur.eus/v8pDv

Askatasunaren Ontzidiko euskal aktibistak Istanbulen jarraitzen dute, eta kronika berria bidali digute:

➡️ KRONIKA ISTANBULETIK: "Ahalik eta azkarren itsasoratu nahi dugu, berriz atzeratzeak arriskuan jarri dezake taldea bera": https://labur.eus/sKBUc

🔵 Asteroko bidaia histerikoa egin dute Nagore Irazustabarrena eta Axier Lopezek; oraingoan bizikleta gainean. ⤵️

Oroimen Histerikoa 2x15: Lehen suitzar dopatua
https://labur.eus/eyt29

Gozatu!

Gaurko egunez 1963an, “Escribir en vasco, sin previo permiso, es ya un desacato a la unidad de España”, adierazi zuen fiskalak TOP deitzen zitzaion Tribunal de Órden Público epaitegian.

Bertan epaitu zituzten Jon Aizpurua, Jose Ramon Luzarraga, Guillermo Mariñelarena eta Rufino Ahedo, ETAren paperak idatzi, multikopiatu eta zabaltzeagatik. Euskaraz eta gaztelaniaz editatutako ETAren egunkari bat zabaltzeagatik epaitu eta sei hilabeteko kartzela zigorra ezarri zieten.

Autopsiarako frogak liburuan Koldo Izagirrek jaso bezala, data ez da historikoa epaiketan akusatuek deklaratu zutenagatik, bai ordea, mendeetan gorteko ideologoek buruan ibili eta ahapetik esaten zutena ahoan bilorik gabe esan zuelako fiskalak. Edukia baino, hizkuntza zen delitua.

Gehiago:

1915: Armeniarren aurkako genozidioa hasi zen Otomandar Inperioan https://labur.eus/usoYG

1916: Irlandako Errepublikaren independentzia aldarrikatu zuten 1.500 kidek, Britainia Handitik aparte https://labur.eus/0ITIg

2013: Bangladeshen Rana Plazako eraikina erori eta 1.127 langile hil ziren, ia denak emakumeak https://labur.eus/z7nfp

👋🏽 Egun on ARGIAzale!

Honatx irakurgai zenbait egunari ekiteko, txikienetatik hasita:

👶🏽 Jaioberrien orpo-proban gaitz gehiago aztertzera behartuko du Osakidetza Espainiako Gobernuak: https://labur.eus/JLpUY

👧🏼 Neskak eta ikasketa zientifikoak: 6 urteetatik unibertsitatera bitarteko harreman gatazkatsua: https://labur.eus/ne1qt

Horrez gain:

🚧⛔️ Uztailean hasi nahi du Erresuma Batuak migratzaileak Ruandara deportatzen: https://labur.eus/ddTR8

✍️ "Izan bedi Nurenberg berri bat", Iñigo Satrustegi historialariaren artikulua Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan: https://labur.eus/8Nq5a

✍️ "Athletic zuri ta gorria, zu zara nagusia, baina zertan?", Juan ALdaz soziologoaren artikulua, kopako ospakizunen testuinguruan (EHUko Campus aldizkaritik): https://labur.eus/qoMQQ

📬 ARGIA 2868 | EAEko hauteskundeak: Jarraipena lehendakaritzan, garaile bezain ahulduta

➡️ Emaitzak guztiak eta eta horien analisi ugari.

Aldizkariko eduki guztiak irakurgai hemen 👇

WEB | https://www.argia.eus/argia-astekaria/2868